San Pietruburgu

belt federali u eks kapitali tar-Russja
(Rindirizzat minn Leningrad)

San Pietruburgu (bir-Russu: Санкт-Петербург; trażlitterat: Sankt-Peterburg, IPA: [ˈSankt pʲɪtʲɪrˈburk]; bl-Ingliż: Saint Petersburg), li qabel kienet magħrufa bħala Petrograd (1914-1924) u wara Leningrad (1924-1991), hija t-tieni l-ikbar belt fir-Russja. Il-belt tinsab fuq ix-xmara Neva, fil-kap tal-Golf tal-Finlandja fil-Baħar Baltiku, b'popolazzjoni ta' madwar 5.4 miljun resident.[1] Hija r-raba l-iktar belt popolata fl-Ewropa, l-iktar belt popolata fil-Baħar Baltiku, kif ukoll l-iktar belt fit-Tramuntana tad-dinja b'iktar minn miljun resident. Bħala port Russu importanti fil-Baħar Baltiku, il-belt hija amministrata bħala belt federali.

San Pietruburgu
 Russja
Amministrazzjoni
Stat sovranRussja
Kap tal-Gvern Alexander Beglov (en) Translate
Isem uffiċjali Санкт-Петербург
Санкт-Петербург
Петроград
Ленинград
Sankt Petersburg
Szentpétervár
Sankt Petersburg
Petrograd
Petrográd
Петраград
Petrograd
Петраград
Leningrad
Leningrád
Ленінград
Leningrad
Ленінград
Ленінград
Sankt Petersburg
Szentpétervár
Sankt Petersburg
Leningrado
Լենինգրադ
Պետրոգրադ
Санкт-Петербург
Петроград
Санкт-Петербург
Լենինկրատ
Leninqrad
Petroqrad
Петроград
Ленинград
Санкт Петербург
Санкт Петербург
Leningrad
Petersburg
Ismijiet oriġinali Санкт-Петербург
Sankt Petersburg
Sankt Pieter Burch
Kodiċi postali 190000–199406
Ġeografija
Koordinati 59°57′N 30°19′E / 59.95°N 30.32°E / 59.95; 30.32Koordinati: 59°57′N 30°19′E / 59.95°N 30.32°E / 59.95; 30.32
San Pietruburgu is located in Russja
San Pietruburgu
San Pietruburgu
San Pietruburgu (Russja)
Superfiċjenti 1,439±1 kilometru kwadru
Għoli 3 m
Fruntieri ma' Leningrad Oblast (en) Translate, Gatchinsky District (en) Translate, Vsevolozhsky District (en) Translate, Vyborgsky District (en) Translate, Lomonosovsky District (en) Translateu Tosnensky District (en) Translate
Demografija
Popolazzjoni 5,597,763 abitanti (2024)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni Il-ĦaddambUTCIl-Ħadd
Kodiċi tat-telefon 812
Żona tal-Ħin Ħin ta' Moska, UTC+3u Ewropa/Moska
bliet ġemellati Gdańsk, Aqaba, Lixandra, Almaty, Anversa, Baku, Bangkok, Barċellona, Betlem, Ħavana, Amburgu, Daugavpils, Dresden, Dushanbe, Yerevan, Żagreb, Isfahan, Quebec, Cape Town, Colombo, Kotka, Košice, Lyon, Los Angeles, Manchester, Maribor, Mikkeli, Minsk, Montevideo, Mumbai, Mykolaiv, Aarhus, Osaka, Osh, Piraeus, Plovdiv, Busan, Rio de Janeiro, Riga, Rotterdam, San Pietruburgu, Santiago de Cuba, Sevastopol, Istanbul, Muniċipalità ta' Stokkolma, Tampere, Tbilisi, Daegu, Ħajfa, Khartoum, Kharkiv, Ħelsinki, Ho Chi Minh, Chengdu, Shanghai, Edinburgu, Venezja, Haiphong, Constanța, Qingdao, Astana, Johannesburg, Beijing, Mar del Plata, Buenos Aires, Adana, Varna, Bordeaux, Le Havre, Porto Alegre, Torino, Nessebar, Sofija, Oslo, Tehran, Casablanca, Thessaloniki, Devbrecen, Reinickendorf, Sousse, Rishon LeZion, Jeddah, Wenzhou, Krasnoyarsk, Budapest, Genova, Limassol, Bishkek, Xi'an, Nampho, Incheon, Manama, Guadalajara, Ulaanbaatar, Stavanger, Bizerte, Tashkent, Nizza, Pariġi, Göteborg, Addis Ababa, Guadalajara, Netanya, Turku, Gagauzia (en) Translate, Varsavja, Kiev, Lviv, Odessa, Praga, Tallinn, Krakovja, Kaunas, Milanu Vilnius
gov.spb.ru
Kartolina ta' San Pietruburgu

Il-belt ġiet stabbilita mill-Kżar Pietru l-Kbir fis-27 ta' Mejju 1703 fuq is-sit ta' fortizza Żvediża maħkuma, u ġiet imsemmija wara l-appostlu San Pietru. San Pietruburgu hija storikament u kulturalment assoċjata mat-twelid tal-Imperu Russu u mad-dħul tar-Russja fl-istorja moderna bħala potenza kbira Ewropea.[2] Kienet il-kapitali tal-Imperu Russu mmexxi mill-Kżar u tal-Imperu Russu sussegwenti mill-1713 sal-1918 (ġiet sostitwita b'Moska għal perjodu qasir bejn l-1728 u l-1730).[3] Wara r-Rivoluzzjoni ta' Ottubru fl-1917, il-Bolxeviki stabbilew il-gvern tagħhom f'Moska.[4]

San Pietruburgu hija magħrufa bħala l-“Kapitali Kulturali tar-Russja”[5], u laqgħet 'il fuq minn 15-il miljun turist fl-2018.[6][7] Hija meqjusa bħala ċentru ekonomiku, xjentifiku, kulturali u turistiku importanti tar-Russja u tal-Ewropa. Fiż-żminijiet moderni, il-belt ingħatat il-laqam tal-“Kapitali tat-Tramuntana” u hija s-sede ta' għadd ta' korpi tal-gvern federali bħall-Qorti Kostituzzjonali tar-Russja u l-Kunsill Araldiku tal-President tal-Federazzjoni Russa. Hija wkoll sede tal-Librerija Nazzjonali tar-Russja u post ippjanat għall-Qorti Suprema tar-Russja. Barra minn hekk, fiha hemm ukoll il-kwartieri ġenerali kif ukoll id-dar għall-kwartieri ġenerali tal-Flotta Navali Russa, u d-Distrett Militari tal-Punent tal-Forzi Armati Russi.

Iċ-Ċentru Storiku ta' San Pietruburgu u l-Gruppi Relatati ta' Monumenti jikkostitwixxu Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO. F'San Pietruburgu hemm ukoll il-Hermitage, wieħed mill-ikbar mużewijiet tal-arti fid-dinja, kif ukoll iċ-Ċentru Lakhta, l-ogħla binja fl-Ewropa. Barra minn hekk, San Pietruburgu kienet waħda mill-bliet ospitanti tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol tal-2018.

Il-belt b'aktar minn miljun abitant l-eqreb lejn il-Pol tat-Tramuntana hija San Pietruburgu b'5,200,000 abitant u tinsab fid-59 parallel tramuntana..

Etimoloġija

immodifika

Bħala wieħed li kien favur it-tqarrib tar-Russja lejn il-Punent, Pietru l-Kbir, li kien il-Kżar li stabbilixxa l-belt, oriġinarjament ta l-isem ta' Sankt-Pieter-Burch (Сан(к)т-Питер-Бурхъ) abbażi tal-istil Olandiż u iktar 'il quddiem l-ortografija tagħha ġiet standardizzata bħala Sankt-Peterburg (Санкт-Петербургъ) taħt l-influwenza Ġermaniża.[8] Fl-1 ta' Settembru 1914, wara li faqqgħet l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-gvern Imperjali biddel isem il-belt għal Petrograd (bir-Russu: Петроград, IPA: [pʲɪtrɐˈgrat]), li tfisser “il-belt ta' Pietru”, sabiex jeħles mill-kliem Ġermaniż Sankt u Burg.[9] Fis-26 ta' Jannar 1924, ftit wara l-mewt ta' Vladimir Lenin, il-belt ingħatat isem ġdid, Leningrad (bir-Russu: Ленинград, IPA: [lʲɪnʲɪnˈgrat]), li tfisser “il-Belt ta' Lenin”. Fis-6 ta' Settembru 1991, l-isem oriġinali, Sankt-Peterburg, reġa' sar isem il-belt b'referendum mal-belt kollha u llum il-belt hija magħrufa bħala San Pietruburgu. Ir-residenti lokali spiss jirreferu għall-belt bil-laqam imqassar tagħha, Piter (bir-Russu: Питер, IPA: [ˈpʲitʲɪr]).

San Pietruburgu kienet tradizzjonalment imsejħa t-“Tieqa lejn il-Punent” mir-Russi. L-iktar metropoli fit-Tramuntana fid-dinja, San Pietruburgu spiss tissejjaħ il-“Venezja tat-Tramuntana” jew il-“Venezja Russa” minħabba l-ħafna kanali tagħha, peress li l-belt inbniet fuq baqqiegħa u l-ilma. Barra minn hekk, għandha arkitettura u kultura ispirati ferm mill-Punent tal-Ewropa, li huma kkombinati mal-wirt Russu tal-belt.[10][11] Laqam ieħor ta' San Pietruburgu huwa “l-Belt tal-Iljieli l-Bojod” minħabba fenomenu naturali li jseħħ minħabba l-qrubija mar-reġjun polari u li jiżgura li għal xahar sħiħ fis-sajf l-iljieli tal-belt qatt ma jkunu mudlama għalkollox.[12][13]

Era Imperjali (1703-1917)

immodifika
 
Mappa tal-belt fl-1744

Il-kolonjalisti Żvediżi bnew Nyenskans, fortizza fejn tibda x-xmara Neva fl-1611, li iktar tard bdiet tissejjaħ Ingermanland, li kienet abitata mit- tribù Finnika tal-Ingrijani. Ir-raħal żgħir ta' Nyen kiber madwarha.

Fl-aħħar tas-seklu 17, Pietru l-Kbir, li kien interessat fit-tbaħħir u fl-affarijiet marittimi, ried li r-Russja tikseb port marittimu biex tkun tista' tagħmel kummerċ mal-bqija tal-Ewropa. Huwa kellu bżonn port marittimu aħjar minn dak ewlieni ta' Arkhangelsk dak iż-żmien, li kien fil-Baħar l-Abjad fit-Tramuntana mbiegħda u li kien ikun magħluq għat-trasport marittimu matul ix-xitwa.[14]

Fit-12 ta' Mejju 1703, matul il-Gwerra l-Kbira tat-Tramuntana, Pietru l-Kbir ħakem il-fortizza ta' Nyenskans u f'qasir żmien issostitwixxa l-fortizza.[15] Fis-27 ta' Mejju 1703[16], eqreb lejn l-estwarju (ħames kilometri 'l ġewwa mill-golf), fuq il-Gżira ta' Zayachy (il-Gżira tal-Liebru), huwa qiegħed l-ewwel ġebla tal-Fortizza ta' San Pietru u San Pawl, li saret l-ewwel binja tal-brikks u tal-ġebel tal-belt il-ġdida.[17]

Il-belt inbniet minn raħħala koskritti mir-Russja kollha; għadd ta' priġunieri tal-gwerra Żvediżi kienu involuti wkoll f'xi snin taħt is-superviżjoni ta' Alexander Menshikov.[18] Għexieren ta' eluf ta' ħaddiema mietu huma u jibnu l-belt.[19] Iktar 'il quddiem, il-belt saret iċ-ċentru tal-Governorat ta' San Pietruburgu. Pietru ċaqlaq il-kapitali minn Moska għal San Pietruburgu fl-1712, disa' snin qabel it-Trattat ta' Nystad tal-1721 temm il-gwerra; huwa rrefera għal San Pietruburgu bħala l-kapitali (jew is-sede tal-gvern) mill-1704.[14]

Matul l-ewwel ftit snin tagħha, il-belt żviluppat madwar il-Pjazza tat-Trinità fuq ix-xatt tal-lemin tax-xmara Neva, ħdejn il-Fortizza ta' San Pietru u San Pawl. Madankollu, San Pietruburgu ftit wara bdiet tinbena skont pjanta preċiża. Fl-1716, l-Iżvizzeru Taljan Domenico Trezzini kien fassal proġett li bih iċ-ċentru tal-belt kien se jkun jinsab fuq il-Gżira ta' Vasilyevsky u msawwar minn network rettangolari ta' kanali. Il-proġett ma tlestiex iżda huwa evidenti fit-tqassim tat-toroq. Fl-1716, Pietru l-Kbir ħatar lill-Franċiż Jean-Baptiste Alexandre Le Blond bħala l-arkitett ewlieni ta' San Pietruburgu.[20]

L-istil tal-Barokk ta' Pietru l-Kbir, żviluppat minn Trezzini u minn arkitetti oħra, f'binjiet bħall-Palazz ta' Menshikov, il-Kunstkamera, il-Katidral ta' San Pietru u San Pawl, it-Tnax-il Kulleġġ, sar prominenti fl-arkitettura tal-belt tal-bidu tas-seklu 18. Fl-1724, l-Akkademja tax-Xjenzi, l-Università u l-Liċeo Akkademiku ġew stabbiliti f'San Pietruburgu minn Pietru l-Kbir.

Fl-1725, Pietru miet meta kellu tnejn u ħamsin sena. L-isforzi tiegħu biex jimmodernizza lir-Russja kienu ltaqgħu ma' oppożizzjoni min-nobbiltà Russa — li rriżultat f'diversi attentati kontrih u każ ta' tradiment fejn kien involut saħansitra ibnu.[21] Fl-1728, Pietru II tar-Russja ċaqlaq is-sede tiegħu lura lejn Moska. Iżda erba' snin wara, fl-1732, taħt l-Imperatriċi Anna tar-Russja, San Pietruburgu reġgħet ġiet iddeżinjata bħala l-kapitali tal-Imperu Russu. Baqgħet is-sede tad-dinastija Romanov u l-Qorti Imperjali tal-Kżar tar-Russja, kif ukoll is-sede tal-gvern Russu, għal 186 sena oħra sar-Rivoluzzjoni Russa Komunista tal-1917.

Bejn l-1736 u l-1737, il-belt ġarrbet għadd ta' nirien katastrofiċi. Sabiex jerġgħu jinbnew il-kwartieri li ġarrbu l-ħsarat, kumitat immexxi minn Burkhard Christoph von Münnich ikkummissjona pjanta ġdida fl-1737. Il-belt ġiet maqsuma f'ħames kwartieri, u ċ-ċentru tal-belt tmexxa lejn il-kwartier tal-Ammiraljat, fuq ix-xatt tal-Lvant bejn ix-xmara Neva u x-xmara Fontanka.

 
Il-Pjazza tal-Palazz kienet il-pjazza ewlenija tal-Imperu Russu u fiha seħħew bosta avvenimenti ta' importanza storika

Il-belt żviluppat tul tliet toroq ewlenin, li jiltaqgħu fil-binja tal-Ammiraljat u issa huma triq waħda magħrufa bħala Nevsky Prospekt (li hija kkunsidrata bħala t-triq ewlenija tal-belt), it-Triq Gorokhovaya u t-Triq Voznesensky. L-arkitettura Barokka saret dominanti fil-belt matul l-ewwel sittin sena, u laħqet il-quċċata tagħha fil-Barokk ta' Żmien ir-Reġina Eliżabetta I, irrappreżentat l-iktar mit-Taljan Bartolomeo Rastrelli b'binjiet bħall-Palazz tax-Xitwa. Fis-snin 60 tas-seklu 18, l-arkitettura Barokka ġiet segwita mill-arkitettura Neoklassika.

Imwaqqaf fl-1762, il-Kummissjoni tal-Binjiet tal-Ġebel ta' Moska u ta' San Pietruburgu ddeċidiet li l-ebda struttura fil-belt ta' San Pietruburgu ma setgħet tkun ogħla mill-Palazz tax-Xitwa u pprojbixxa l-ispazjar bejn il-binjiet. Matul ir-renju ta' Katerina II tar-Russja fis-snin 60 sa 80 tas-seklu 18, tul ix-xtut tax-xmara Neva nbnew imbankmenti tal-granit.

Madankollu, il-Pont tat-Tħabbira, l-ewwel pont permanenti fuq ix-xmara Neva tħalla jinbena u jinfetaħ fl-1850. Qabel dan, kienu permessi biss pontuni. Il-Kanal ta' Obvodny (li ġie mħaffer bejn l-1769 u l-1833) sar il-limitu tan-Nofsinhar tal-belt.

L-iktar arkitetti Neoklassiċi u tal-istil Imperjali prominenti f'San Pietruburgu kienu jinkludu:

Fl-1810, Alessandru I stabbilixxa l-ewwel skola tal-edukazzjoni għolja tal-inġinerija fil-belt, l-Iskola Ewlenija tal-inġinerija militari ta' San Pietruburgu. Bosta monumenti jfakkru r-rebħa Russa kontra Franza fi żmien Napuljun fil-Gwerra Patrijottika tal-1812, fosthom il-Kolonna ta' Alessandru magħmula minn Montferrand, li saret fl-1834, u l-Arkata Trijonfali ta' Narva.

 
Ir-rewwixta ta' Diċembru fil-Pjazza tas-Senat, is-26 ta' Diċembru 1825

Fl-1825, ir-rewwixta mrażżna ta' Diċembru kontra Nikola I seħħet fil-Pjazza tas-Senat fil-belt, jum wara li Nikola tela' fuq it-tron.

Sas-snin 40 tas-seklu 19, l-arkitettura Neoklassika kienet ċediet postha lil diversi stili Romantiċi li ddominaw sas-snin 90 tas-seklu 19, li kienu rrappreżentati minn arkitetti bħal Andrei Stackenschneider (il-Palazz ta' Mariinsky, il-Palazz ta' Beloselsky-Belozersky, il-Palazz ta' Nikola, il-Palazz il-Ġdid ta' Mikiel) u Konstantin Thon (l-istazzjon ferrovjarju ta' Moskovsky).

Bir-riforma tal-emanċipazzjoni tal-1861 imwettqa minn Alessandru II fl-1861 u bir-Rivoluzzjoni Industrijali, l-influss ta' dawk li qabel kienu raħħala fil-belt kapitali żdied ħafna. Kwartieri foqra bdew ifeġġu spontanjament fil-periferija tal-belt. San Pietruburgu qabżet lil Moska bħala popolazzjoni u fit-tkabbir industrijali; żviluppat bħala waħda mill-ikbar bliet industrijali fl-Ewropa, b'bażi navali maġġuri (f'Kronstadt), b'port tax-xmara u b'port marittimu.

L-ismijiet ta' San Pietru u ta' San Pawl, mogħtija liċ-ċittadella oriġinali tal-belt u lill-katidral tagħha (mill-1725 — il-post fejn kienu jindifnu l-imperaturi Russi) inzertaw kienu wkoll l-ismijiet tal-ewwel żewġ Imperaturi Russi maqtula, Pietru III (fl-1762, allegatament maqtul wara konfoffa mmexxija minn martu, Katerina II tar-Russja) u Pawlu I (fl-1801, Nikolay Alexandrovich Zubov u kospiraturi oħra li wasslu lil Alessandru I fis-siġġu tal-poter, iben il-vittma tagħhom). It-tielet qtil ta' imperatur seħħ f'San Pietruburgu fl-1881 meta Alessandru II safa vittma tat-terroristi.

Ir-Rivoluzzjoni tal-1905 bdiet f'San Pietruburgu u nfirxet malajr fil-provinċji.

Fl-1 ta' Settembru 1914, wara li faqqgħet l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-gvern Imperjali biddel isem il-belt għal Petrograd, li tfisser “il-Belt ta' Pietru”, biex ineħħi l-kliem Ġermaniżi Sankt u Burg.[9]

Rivoluzzjoni u l-era Sovjetika (1917-1941)

immodifika
 
Il-Bolxeviki jiċċelebraw l-1 ta' Mejju ħdejn il-Palazz tax-Xitwa sitt xhur wara li ħadu l-poter fl-1918

F'Marzu 1917, matul ir-Rivoluzzjoni ta' Frar, Nikola II abdika għalih innifsu u f'isem ibnu, u temm il-monarkija Russa u iktar minn tliet mitt sena ta' tmexxija tad-dinastija Romanov.

Fis-7 ta' Novembru 1917, il-Bolxeviki, immexxija minn Vladimir Lenin, daħlu fil-Palazz tax-Xitwa f'avveniment li baqa' magħruf bħala r-Rivoluzzjoni ta' Ottubru (minħabba l-istil antik tad-dati fejn is-7 ta' Novembru kien immarkat bħala l-25 ta' Ottubru), li wasslet għat-tmiem tal-gvern proviżorju wara t-tmexxija tal-Kżar, għat-trasferiment tal-poter politiku kollu lis-Sovjetiċi, u għall-istabbiliment tal-Partit Komunista.[22] Wara dan, il-belt ingħatat isem deskrittiv ġdid, “il-belt tat-tliet rivoluzzjonijiet”, b'referenza għat-tliet żviluppi maġġuri fl-istorja politika tar-Russja tal-bidu tas-seklu 20.

F'Settembru u f'Ottubru 1917, it-truppi Ġermaniżi invadew l-arċipelagu tal-Punent tal-Estonja u heddew lil Petrograd b'bumbardament u b'invażjoni. Fit-12 ta' Marzu 1918, is-Sovjetiċi ttrasferew il-gvern lejn Moska, biex iżommuh 'il bogħod mill-fruntiera tal-istat. Matul il-Gwerra Ċivili ta' wara, fl-1919 il-Ġeneral Yudenich li avvanza mill-Estonja rrepeta it-tentattiv ta' ħakma tal-belt, iżda Leon Trotsky immobilizza l-armata u ġiegħlu jirtira.

Fis-26 ta' Jannar 1924, ħamest ijiem wara l-mewt ta' Lenin, Petrograd ingħatat l-isem ġdid ta' Leningrad. Iktar 'il quddiem, xi toroq u toponimi oħra ngħataw isem ġdid. Il-belt għandha 'l fuq minn 230 post assoċjat mal-ħajja u mal-attivitajiet ta' Lenin. Uħud minnhom inbidlu f'mużewijiet, inkluż il-cruiser Aurora — simbolu tar-Rivoluzzjoni ta' Ottubru u l-eqdem vapur fil-Flotta Navali Russa.[23]

Fis-snin 20 u 30 tas-seklu 20, il-periferiji foqra ġew rikostruwiti fi kwartieri bi pjanta regolari. L-arkitettura kostruzzjonista tkattret għall-ħabta ta' dak iż-żmien. L-abitazzjonijiet bdew jiġu pprovduti mill-gvern; ħafna appartamenti tal-“borgeżija” tant kienu kbar li bosta familji ġew assenjati l-hekk imsejħa appartamenti “komunali” (kommunalkas). Sas-snin 30 tas-seklu 20, 68 % tal-popolazzjoni kienet tgħix f'din ix-xorta ta' abitazzjoni. Fl-1935, ġiet imfassla pjanta ġenerali ġdida, li permezz tagħha l-belt kellha tespandi lejn in-Nofsinhar. Il-kostruzzjoniżmu ġie rrifjutat favur arkitettura Stalinista iktar pompuża. Stalin ċaqlaq iċ-ċentru tal-belt iktar 'il bogħod mill-fruntiera mal-Finlandja, u adotta pjan biex tinbena binja muniċipali ġdida bi pjazza enormi biswitha fin-Nofsinhar tal-Moskovsky Prospekt, li ġiet iddeżinjata bħala t-triq ewlenija l-ġdida ta' Leningrad. Wara l-gwerra tax-xitwa (Sovjetika-Finlandiża) fl-1939-1940, il-fruntiera Sovjetika-Finlandiża tmexxiet lejn it-Tramuntana. In-Nevsky Prospekt flimkien mal-Pjazza tal-Palazz żammew il-funzjonijiet u r-rwol tagħhom bħala ċ-ċentru tal-belt.

F'Diċembru 1931, Leningrad ġiet isseparata amministrattivament mill-Oblast ta' Leningrad. Dak iż-żmien kienet tinkludi d-Distrett Suburban ta' Leningrad, u xi partijiet minnu ġew ittrasferiti lura lill-Oblast ta' Leningrad fl-1936 u nbidlu fid-Distrett ta' Vsevolozhsky, fid-Distrett ta' Krasnoselsky, fid-Distrett ta' Pargolovsky u fid-Distrett ta' Slutsky (li sar jissejjaħ Distrett ta' Pavlovsky fl-1944).[24]

Fl-1 ta' Diċembru 1934, Sergey Kirov, il-mexxej Lomunista popolari ta' Leningrad, ġie maqtul, u dan witta t-triq għat-Tisfija l-Kbira.[25] F'Leningrad, madwar 40,000 ruħ ġew iġġustizzjati waqt it-“tisfijiet” ta' Stalin.[26]

It-Tieni Gwerra Dinjija (1941-1945)

immodifika
 
Iċ-ċittadini ta' Leningrad matul l-assedju li dam 872 jum, fejn iktar minn miljun persuna mietet, l-iżjed minħabba l-ġuħ

Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, il-forzi Ġermaniżi assedjaw lill-belt ta' Leningrad wara l-invażjoni tal-Assi fl-Unjoni Sovjetika f'Ġunju 1941. L-assedju dam 872 jum, jew kważi sentejn u nofs, mit-8 ta' Settembru 1941 sas-27 ta' Jannar 1944.[27]

L-Assedju ta' Leningrad kien wieħed mill-itwal assedji ta' belt maġġuri fl-istorja moderna, u wieħed mill-iktar distruttivi u letali. L-assedju wassal biex il-belt tiġi iżolata mill-provvisti tal-ikel għajr dawk ipprovduti permezz tat-Triq tal-Ħajja tul il-Lag ta' Ladoga, li ma setgħux jitwasslu qabel ma l-lag kien litteralment jiffriża. Iktar minn miljun persuna nqatlu, l-iktar minħabba l-ġuħ. Ħafna oħrajn ħarbu jew ġew evakwati, u għalhekk il-belt tilfet l-biċċa l-kbira tal-popolazzjoni tagħha.

Fl-1 ta' Mejju 1945, Joseph Stalin, fl-Ordni Nru 20 tiegħu bħala Kmandant Suprem, ta ġieħ lil Leningrad, flimkien ma' Stalingrad, Sevastopol, u Odessa, bħala bliet eroj tal-gwerra. Liġi li tirrikonoxxi t-titlu onorarju ta' “Belt Eroina” għaddiet fit-8 ta' Mejju 1965 (l-20 anniversarju tar-rebħa fil-Gwerra Patrijottika l-Kbira), matul l-era ta' Brezhnev. Il-Presidju tas-Sovjet Suprem tal-Unjoni tar-Repubbliki Soċjalisti Sovjetiċi (USSR) ta lil Leningrad bħala Belt Eroina t-titlu tal- Ordni ta' Lenin u l-medalja tal-Istilla tad-Deheb “għar-reżistenza erojka tal-belt u għat-tenaċità tas-superstiti tal-assedju”. L-Obelisk tal-Belt Eroina bis-sinjal tal-Istilla tad-Deheb ġie installat f'April 1985.

Era Sovjetika ta' wara l-gwerra (1945-1991)

immodifika
 
Veduta ta' Lermontovski Prospekt, il-Pont Eġizzjan u x-xmara Fontanka fl-1972

F'Ottubru 1946, xi territorji tul il-kosta tat-Tramuntana tal-Golf tal-Finlandja, li kienu għaddew f'idejn il-USSR mill-Finlandja fl-1940 fil-qafas tat-trattat ta' paċi wara l-Gwerra tax-Xitwa, ġew ittrasferiti mill-Oblast ta' Leningrad għal Leningrad u ġew maqsuma fid-Distrett ta' Sestroretsky u fid-Distrett ta' Kurortny. Dawn kienu jinkludu r-raħal ta' Terijoki (li ngħata l-isem ta' Zelenogorsk fl-1948). Leningrad u ħafna mis-subborgi tagħha nbnew mill-ġdid matul id-deċennji ta' wara l-gwerra, parzjalment skont il-pjanta ta' qabel il-gwerra. Il-pjan ġenerali tal-1948 għal Leningrad kien jinkludi żvilupp urban radjali fit-Tramuntana kif ukoll fin-Nofsinhar. Fl-1953, id-Distrett ta' Pavlovsky fl-Oblast ta' Leningrad ġie abolit, u partijiet mit-territorju tiegħu, inkluż Pavlovsk, ingħaqdu ma' Leningrad. Fl-1954, l-insedjamenti ta'Levashovo, ta' Pargolovo u ta' Pesochny ingħaqdu ma' Leningrad.[24]

Isem Leningrad ingħata lill-Affari ta' Leningrad (1949-1952), avveniment notevoli fit-taqbida politika ta' wara l-gwerra fil-USSR. Dan kien ir-riżultat tar-rivalità bejn is-suċċessuri potenzjali ta' Stalin, fejn naħa waħda kienet irrappreżentata mill-mexxejja tal- organizzazzjoni tal-Partit Komunista tal-belt — it-tieni l-iktar organizzazzjoni importanti fil-pajjiż wara dik ta' Moska. L-elit kollu tat-tmexxija ta' Leningrad inqered, inkluż l-eks sindku Kuznetsov, l-aġent sindku Pyotr Sergeevich Popkov, u d-deputati kollha tagħhom; b'kollox 23 mexxej ġew iġġustizzjati bil-piena tal-mewt, 181 ruħ intefgħu l-ħabs jew ġew eżiljati (eżonerati fl-1954). Madwar 2,000 uffiċjal għoli fil-USSR tkeċċew mill-partit u mill-Komsomol u tneħħew mill-karigi ta' tmexxija. Dawn ġew akkużati għal nazzjonaliżmu Russu.

it-tieni l-iktar waħda sinifikanti fil-pajjiż wara Moska. It-tmexxija elite kollha ta 'Leningrad ġiet meqruda, inkluż l-eks sindku Kuznetsov, l-aġent sindku Pyotr Sergeevich Popkov, u d-deputati kollha tagħhom; b'mod ġenerali 23 mexxej ġew ikkundannati għall-piena tal-mewt, 181 għal ħabs jew eżiljat (eżonerat fl-1954). Madwar 2,000 uffiċjal fil-grad madwar l-USSR tkeċċew mill-partit u mill-Komsomol u tneħħew mill-pożizzjonijiet ta 'tmexxija. Huma ġew akkużati b'nazzjonaliżmu Russu.[28]

Is-sistema ta' tranżitu rapidu taħt l-art ta' Leningrad, iddisinjata qabel il-gwerra, infetħet fl-1955 bl-ewwel tmien stazzjonijiet tagħha mżejna bl-irħam u bil-bronż. Madankollu, wara l-mewt ta' Stalin fl-1953, l-eċċessi ornamentali perċepiti tal-arkitettura Stalinista ġew abbandunati. Mis-snin 60 u 80 tas-seklu 20, inbnew ħafna kwartieri residenzjali ġodda fil-periferija; filwaqt li l-blokok kollha tal-appartamenti funzjonalisti kienu kważi identiċi, ħafna familji marru jgħixu hemm mill-kommunalkas fiċ-ċentru tal-belt biex jgħixu f'appartamenti separati.

Era kontemporanja (mill-1991 sal-preżent)

immodifika
 
Ix-xmara Moyka fiċ-ċentru ta' San Pietruburgu

Fit-12 ta' Ġunju 1991, fl-istess ħin mal-ewwel elezzjonijiet presidenzjali Russi, l-awtoritajiet tal-belt organizzaw l-elezzjonijiet tas-sindku u referendum dwar l-isem tal-belt, meta l-isem reġa' lura għal San Pietruburgu. 65 % tal-elettorat ħareġ jivvota; 66.13 % tal-għadd totali tal-voti ngħataw lil Anatoly Sobchak, li sar l-ewwel sindku tal-belt elett direttament.

Sadanittant, il-kundizzjonijiet ekonomiċi bdew jiddeterjoraw, filwaqt li l-pajjiż ipprova jadatta għal bidliet kbar. Għall-ewwel darba mis-snin 40 tas-seklu 20, ġie introdott ir-razzjonar tal-ikel, u l-belt irċeviet għajnuna umanitarja tal-ikel minn barra l-pajjiż.[29] Dan iż-żmien drammatiku ntwera f'sensiela fotografika tal-fotografu Russu Alexey Titarenko.[30][31] Il-kundizzjonijiet ekonomiċi bdew jitjiebu biss fil-bidu tas-seklu 21. Fl-1995, sezzjoni tat-Tramuntana tal-Linja Kirovsko-Vyborgskaya tat-tramm ta' taħt l-art ta' San Pietruburgu ġiet iżolata minħabba għargħar taħt l-art, u ħoloq ostaklu ewlieni għall-iżvilupp tal-belt għal kważi għaxar snin. Fit-13 ta' Ġunju 1996, San Pietruburgu, flimkien mal-Oblast ta' Leningrad u mal-Oblast ta' Tver, iffirmaw ftehim dwar il-qsim tal-poter mal-gvern federali, u b'hekk kisbet awtonomija.[32] Dan il-ftehim ġie abolit fl-4 ta' April 2002.[33]

Fl-1996, Vladimir Yakovlev ġab iktar voti minn Anatoly Sobchak fl-elezzjonijiet għall-kap tal-amministrazzjoni tal-belt. It-titlu tal-kap tal-belt inbidel minn “sindku” għal “gvernatur”. Fis-sena 2000, Yakovlev reġa' rebaħ l-elezzjonijiet. It-tieni mandat tiegħu skada fl-2004; ix-xogħlijiet għall-użu mill-ġdid tant mistenni tal-linja tat-tramm ta' taħt l-art suppost kellhom jintemmu sa dak iż-żmien. Iżda fl-2003, Yakovlev irriżenja ħesrem, u l-uffiċċju tal-gvernatur għadda għand Valentina Matviyenko.

Il-liġi dwar l-elezzjoni tal-Gvernatur tal-Belt inbidlet, u kisret it-tradizzjoni ta' elezzjoni demokratika b'suffraġju universali. Fl-2006, il-leġiżlatura tal-belt approvat mill-ġdid lil Matviyenko bħala gvernatur. Il-bini residenzjali reġa' intensifika; il-prezzijiet tal-proprjetà immobbli għolew ħafna, tant li kkawżaw bosta problemi ġodda għall-preservazzjoni tal-parti storika tal-belt.

Għalkemm il-parti ċentrali tal-belt ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO (hemm madwar 8,000 monument arkitettoniku f'San Pietruburgu), il-preservazzjoni tal-ambjent storiku u arkitettoniku tagħha saret kontroversjali.[34] Wara l-2005, it-twaqqigħ tal-binjiet antiki fiċ-ċentru storiku kien permess.[35] Fl-2006, Gazprom ħabbret proġett ambizzjuż biex tinbena binja (skyscraper) għolja 403 metri (il-Binja ta' Okhta) faċċata ta' Smolny, li seta' jirriżulta fit-telf tal-linja unika tal-pajsaġġ ta' San Pietruburgu.  Il-protesti urġenti miċ-ċittadini u mill-persuni pubbliċi prominenti tar-Russja kontra dan il-proġett ma ġewx ikkunsidrati mill-Gvernatur Valentina Matviyenko u mill-awtoritajiet tal-belt sa Diċembru 2010, meta wara d-dikjarazzjoni tal-President Dmitry Medvedev, il-belt iddeċidiet li ssib post iktar xieraq għal dan il-proġett. Fl-istess sena, il-post il-ġdid għall-proġett ġie rilokat f'Lakhta, żona storika fil-Majjistral taċ-ċentru tal-belt, u l-proġett il-ġdid issejjaħ il-Binja ta' Lakhta. Il-kostruzzjoni ġiet approvata minn Gazprom u mill-amministrazzjoni tal-belt u bdiet fl-2012. Il-Binja ta' Lakhta, għolja 462 metru, saret l-ewwel u l-itwal skyscraper fir-Russja u fl-Ewropa, 'il barra minn Moska.

Sit ta' Wirt Dinji

immodifika

Iċ-Ċentru Storiku ta' San Pietruburgu u l-Gruppi Relatati ta' Monumenti ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1990 b'restrizzjoni ċkejkna fil-konfini tas-sit li saret fl-2013.[36]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' erba' kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (i) “Rappreżentazzjoni ta' kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem”; il-kriterju (ii) “Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ”; il-kriterju (iv) “Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem”; u l-kriterju (vi) “Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju”.[36]

 
Ix-xmara Neva tgħaddi mill-biċċa l-kbira taċ-ċentru tal-belt. Fuq ix-xellug hemm l-Istmu tal-Gżira ta' Vasilievsky, fin-nofs hemm ix-xmara Neva, il-Fortizza ta' San Pietru u San Pawl u l-Pont tat-Trinità, u fuq il-lemin hemm il-Palazz tal-Imbankment u l-Palazz tax-Xitwa

Ġeografija

immodifika
 
Ritratt satellitari ta' San Pietruburgu u s-subborgi tagħha

Iż-żona tal-belt ta' San Pietruburgu proprja hija 605.8 kilometru kwadru. Iż-żona tal-entità federali hija 1,439 kilometru kwadru, li jinkludu l-belt ta' San Pietruburgu (li tikkonsisti minn wieħed u tmenin okrug muniċipali), disa' rħula muniċipali – (Kolpino, Krasnoye Selo, Kronstadt, Lomonosov, Pavlovsk, Petergof, Pushkin, Sestroretsk, Zelenogorsk) – u wieħed u għoxrin insedjament muniċipali.

San Pietruburgu tinsab fin-nofs tal-artijiet baxxi tat-taiga tul ix-xtut tal-Bajja ta' Neva tal-Golf tal-Finlandja, u l-gżejjer tad-delta tax-xmara. L-ikbar huma l-Gżira ta' Vasilyevsky (minbarra l-gżira artifiċjali bejn il-kanal ta' Obvodny u Fontanka, u Kotlin fil-Bajja ta' Neva), Petrogradsky, Dekabristov u Krestovsky. Dawn tal-aħħar flimkien ma' Yelagin u l-Gżira ta' Kamenny huma miksija l-iktar b'parks. L-Istmu Kareljan, fit-Tramuntana tal-belt, huwa żona popolari għal-lukandi lussużi. Fin-Nofsinhar, San Pietruburgu taqsam il-Klint Baltiku-Ladoga u jiltaqa' mal-Pjanura ta' Izhora.

L-elevazzjoni ta' San Pietruburgu tvarja mil-livell tal-baħar sal-ogħla punt tagħha ta' 175.9 metru fl-Għolja ta' Orekhovaya fl-Artijiet Għoljin ta' Duderhof fin-Nofsinhar. Parti mit-territorju tal-belt fil-Punent ta' Liteyny Prospekt mhix ogħla minn erba' metri 'l fuq mil-livell tal-baħar, u kemm-il darba esperjenzat għadd ta' għargħar. L-għargħar f'San Pietruburgu jiġu kkawżati minn mewġa twila fil-Baħar Baltiku, ikkawżata minn kundizzjonijiet meteoroloġiċi, irjieħ u l-livell baxx tal-Bajja ta' Neva. L-iktar ħames għargħar diżastrużi seħħew fl-1824 (4.21 metri 'l fuq mil-livell tal-baħar, meta nqerdu iktar minn 300 binja), fl-1924 ( 3.8 metri 'l fuq mil-livell tal-baħar), fl-1777 (3.21 metri 'l fuq mil-livell tal-baħar), fl-1955 (2.93 metri 'l fuq mil-livell tal-baħar), u fl-1975 (2.81 metri 'l fuq mil-livell tal-baħar). Sabiex jiġu evitati l-għargħar, inbniet id-Diga ta' San Pietruburgu.[37]

Mis-seklu 18 il-livell tat-terren tal-belt ġie olzat artifiċjalment, f'xi postijiet b'iktar minn erba' metri, billi ġew magħqudin diversi gżejjer flimkien, u billi tbiddlet l-idroloġija tal-belt. Minbarra n-Neva u t-tributarji tagħha, xmajjar oħra importanti tal-entità federali ta' San Pietruburgu huma x-xmajjar Sestra, Okhta u Izhora. L-ikbar lag huwa dak ta' Sestroretsky Razliv fit-Tramuntana, segwit minn dak ta' Lakhtinsky Razliv, il-Lagi ta' Suzdal u lagi oħra iżgħar.

Minħabba l-pożizzjoni tagħha fit-Tramuntana f'latitudni ta' madwar 60 °, it-tul tad-dawl binhar f'San Pietruburgu jvarja bejn l-istaġuni, minn ħames sigħat u 53 minuta sa 18-il siegħa u 50 minuta. Perjodu minn nofs Mejju sa nofs Lulju meta l-għabex jista' jdum il-lejl kollu. Dan il-fenomenu jissejjaħ l-iljieli bojod.

San Pietruburgu tinsab madwar 165 kilometru mill-fruntiera mal-Finlandja, u hija konnessa magħha permezz tal-awtostrada M10.

Skont il-klassifikazzjoni klimatika ta' Köppen, San Pietruburgu hija kklassifikata bħala Dfb, klima kontinentali umda. L-influwenza moderata distinta taċ-ċikluni tal-Baħar Baltiku tirriżulta fi sjuf sħan, umdi u qosra u fi xtiewi bix-xita, twal u moderatament kesħin. Il-klima ta' San Pietruburgu tixbaħ lil dik ta' Helsinki, għalkemm iktar kiesħa fix-xitwa u iktar sħuna fis-sajf minħabba li tinsab iktar fil-Lvant.

It-temperatura massima medja f'Lulju tkun 23 °C (73 °F), u t-temperatura minima medja fi Frar tkun −8.5 °C (16.7 °F); temperatura għolja estrema ta' 37.1 °C (98.8 °F) seħħet matul il-mewġa tas-sħana tas-sajf tal-Emisferu tat-Tramuntana tal-2010. Temperatura baxxa estrema fix-xitwa ta' −35.9 °C (−32.6 °F) ġiet irreġistrat fl-1883. It-temperatura medja annwali tkun 5.8 °C (42.4 °F) . Ix-xmara Neva fil-limiti tal-belt ġeneralment tiffriża f'Novembru-Diċembru u s-silġ jibda jdub f'April. Minn Diċembru sa Marzu jkun hemm 118-il ġurnata medja bil-borra, bi preċipitazzjoni medja ta' borra ta' 19-il cm sa Frar.[38] Il-perjodu mingħajr ġlata fil-belt idum bħala medja għal madwar 135 jum. Minkejja l-pożizzjoni fit-Tramuntana ta' San Pietruburgu, ix-xtiewi tagħha jkunu iktar sħan minn ta' Moska minħabba l-Golf tal-Finlandja u xi influwenza mill-Kurrent tal-Golf minn irjieħ Skandinavi li jistgħu jġibu temperatura kemxejn ogħla mill-iffriżar. Il-belt għandha wkoll klima kemxejn iktar sħuna mis-subborgi tagħha. Il-kundizzjonijiet tat-temp ikunu pjuttost varjabbli s-sena kollha.[39][40]

Il-preċipitazzjoni medja annwali tvarja madwar il-belt, b'medja ta' 660 mm kull sena u jilħaq il-massimu fl-aħħar tas-sajf. L-umdità tal-ħamrija hija kważi dejjem għolja minħabba evapotraspirazzjoni iktar baxxa minħabba l-klima friska. L-umdità tal-arja tkun 78 % bħala medja, u bħala medja jkun hemm 165 jum imsaħħab fis-sena.

Data klimatika għal San Pietruburgu mill-1881 sal-preżent; estremi mill-1743
Xahar Jan Frar Mar Apr Mej Ġun Lul Aww Set Ott Nov Diċ Sena
Temp. Għolja Rekord °C (°F) 8.7

(47.7)

10.2

(50.4)

14.9

(58.8)

25.3

(77.5)

32.0

(89.6)

34.6

(94.3)

35.3

(95.5)

37.1

(98.8)

30.4

(86.7)

21.0

(69.8)

12.3

(54.1)

10.9

(51.6)

37.1

(98.8)

Temp. Għolja Medja °C (°F) −3.0

(26.6)

−3.0

(26.6)

2.0

(35.6)

9.3

(48.7)

16.0

(60.8)

20.0

(68.0)

23.0

(73.4)

20.8

(69.4)

15.0

(59.0)

8.6

(47.5)

2.0

(35.6)

−1.5

(29.3)

9.1

(48.4)

Temp. Medja Kuljum °C (°F) −5.5

(22.1)

−5.8

(21.6)

−1.3

(29.7)

5.1

(41.2)

11.3

(52.3)

15.7

(60.3)

18.8

(65.8)

16.9

(62.4)

11.6

(52.9)

6.2

(43.2)

0.1

(32.2)

−3.7

(25.3)

5.8

(42.4)

Temp. Baxxa Medja °C (°F) −8.0

(17.6)

−8.5

(16.7)

−4.2

(24.4)

1.5

(34.7)

7.0

(44.6)

11.7

(53.1)

15.0

(59.0)

13.4

(56.1)

8.8

(47.8)

4.0

(39.2)

−1.8

(28.8)

−6.1

(21.0)

2.7

(36.9)

Temp. Baxxa Rekord °C (°F) −35.9

(−32.6)

−35.2

(−31.4)

−29.9

(−21.8)

−21.8

(−7.2)

−6.6

(20.1)

0.1

(32.2)

4.9

(40.8)

1.3

(34.3)

−3.1

(26.4)

−12.9

(8.8)

−22.2

(−8.0)

−34.4

(−29.9)

−35.9

(−32.6)

Preċipitazzjoni Medja f'mm (pulzieri) 44

(1.7)

33

(1.3)

37

(1.5)

31

(1.2)

46

(1.8)

71

(2.8)

79

(3.1)

83

(3.3)

64

(2.5)

68

(2.7)

55

(2.2)

51

(2.0)

661

(26.0)

Medja ta' Jiem bix-xita 9 7 10 13 16 18 17 17 20 20 16 10 173
Medja ta' Jiem bil-borra 17 17 10 3 0 0 0 0 0 2 9 17 75
Umdità relattiva medja (%) 86 84 79 69 65 69 71 76 80 83 86 87 78
Medja tas-Sigħat ta' xemx fix-xahar 22 54 125 180 260 276 267 213 129 70 27 13 1,636
Sors 1: Pogoda.ru.net[38]
Sors 2: NOAA (1961-1990)[41]

Demografija

immodifika

San Pietruburgu hija t-tieni l-ikbar belt fir-Russja. Skont ir-Rosstat tal-2017, il-popolazzjoni tal-belt federali hija ta' 5,281,579 ruħ jew 3.6 % tal-popolazzjoni totali tar-Russja; b'żieda minn 4,879,566 ruħ (3.4 %) irreġistrata fiċ-ċensiment tal-2010[42], u minn 5,023,506 ruħ irreġistrata fiċ-ċensiment tal-1989.[43]

Statistika vitali għall-2016

immodifika
  • Twelid: 72,879 (13.9 kull 1,000)
  • Imwiet: 61,459 (11.7 kull 1,000)[44]
  • Rata ta' fertilità totali:
sena rata ta' fertilità
2009 1.34
2010 1.38
2011 1.38
2012 1.48
2013 1.48
2014 1.52
2015 1.59
2016 1.65(e)

Diviżjonijiet amministrattivi

immodifika
 
San Pietruburgu hija maqsuma fi 18-il distrett amministrattiv:
  1. Аdmiralteysky
  2. Vasileostrovsky
  3. Vyborgsky
  4. Kalininsky
  5. Кirovsky
  6. Kolpinsky
  7. Krasnogvardeysky
  8. Кrasnoselsky
  9. Kronshtadtsky
  1. Kurortny
  2. Moskovsky
  3. Nevsky
  4. Petrogradsky
  5. Petrodvortsovy
  6. Primorsky
  7. Pushkinsky
  8. Frunzensky
  9. Tsentralny

Fi ħdan il-konfini tad-distretti hemm 111- il muniċipalità intra-bliet, 81 distrett muniċipali, u disa' bliet: (Zelenogorsk, Kolpino, Krasnoe Selo, Kronstadt, Lomonosov, Pavlovsk, Petergof, Pushkin, u Sestroretsk ), kif ukoll 21 villaġġ.[45]

Mezzi tax-xandir u komunikazzjoni

immodifika

Il-gazzetti ewlenin kollha tar-Russja huma attivi f'San Pietruburgu. Il-belt għandha sistema ta' telekomunikazzjoni żviluppata. Fl-2014 Rostelecom, l-operatur nazzjonali, ħabbar li beda modernizzazzjoni kbira tan-network tal-linja fissa fil-belt.[46]

Networks tat-televiżjoni li wieħed jista' jaqbad fil-belt

immodifika
  • Stazzjon Statali tat-Televiżjoni ta' San Pietruburgu
  • Channel One
  • Russia-1
  • Russia-2
  • NTV
  • TV Tsentr
  • Channel 5
  • Russia-K
  • Russia-24
  • Televiżjoni Pubblika tar-Russja
  • REN TV
  • STS
  • TNT
  • TV-3
  • Zvezda
  • Domashny
  • Carousel
  • Peretz
  • Euronews
  • 2x2
  • Pyatnica!
  • Disney Channel
  • RBC
  • Dozhd
Stazzjonijiet tar-radju
  • "Russian (Russkoye) Radio"
  • "Europa Plus"
  • "DFM"
  • "NRJ (Russia)"
  • "Radio Maximum"
  • "Voice of Russia (bl-Ingliż)"
  • "Radio Freedom (Svoboda)"
  • "Megapolis FM"
  • "Radio Kultura"
  • "Pioneer FM"
  • "Zvezda"
  • "Komsomolskaya Pravda"
  • "Orpheus"
  • "Monte Carlo"
  • "Love Radio"
  • "Govorit Moskva"
  • "Radio Dacha"
  • "Nashe Radio"
  • "Radio 7"
  • "Humor FM"
  • "Retro FM"
  • "Ultra"
  • "Keks FM"
  • "Carnival"
  • "Dobrye Pesni (Kanzunetti Tajbin)"
  • "Voyage FM"
  • "Kino FM"
  • "Finam FM"
  • "First Popular"
  • "Politseiskaya Volna (Pulizija)"
  • "Radio Sport"
  • "Radio Rossii"
  • "Radio Podmoskovye"
  • "Radiocompany Moscow"
  • "UFM"
  • "Mayak"
  • "Business FM"
  • "Autoradio"
  • "Moya Semia (Il-Familja Tiegħi)"
  • "XFM"
  • "Fresh Radio"
  • "Silver Rain"
  • "Chanson"
  • "M-Radio"
  • "Orphey"
  • "Echo of Moscow"
  • "Radio Jazz"
  • "Classic Radio"
  • "Vesti FM"
  • "City FM"
  • "Relax FM"
  • "Kommersant FM"
  • "Rock FM"
  • "Children's Radio"
  • "Radio Alla"
  • "Best FM"
  • "Next FM"
  • "Hit FM"
  • "Hermitage"
  • "Radio Record"

Relazzjonijiet Internazzjonali

immodifika

Din li ġejja hija lista tal-bliet li huma ġemellati ma' San Pietruburgu skont il-lista uffiċjali tal-gvern tal-belt, maqsumin f'rabtiet ta' ġemellaġġ u f'rabtiet ta' sħubija/partenarjat:[47]

Ġemellaġġ ma' bliet li mhumiex tal-Commonwealth tal-Istati Indipendenti u tal-Istati Baltiċi

Ġemellaġġ ma' bliet tal-Commonwealth tal-Istati Indipendenti u tal-Istati Baltiċi

Ġemellaġġi mal-belt mhux inklużi fil-lista uffiċjali tal-gvern tal-belt

  • Aqaba, il-Ġordan (mill-2003)
  • Astana/Nursultan, il-Każakistan (mill-2008)
  • Busan, il-Korea t'Isfel (mill-2008)
  • Chungcheongbuk-do, il-Korea t'Isfel (mill-2008)
  • Debrecen, l-Ungerija (mill-2002)
  • Firenze, l-Italja (mill-2001)
  • Galveston, Texas, l-Istati Uniti
  • Guadalajara, il-Messiku (mill-2008)
  • Haifa, Iżrael (mill-2008)
  • Hai Phong, il-Vjetnam (mill-2008)
  • Khartoum, is-Sudan (mill-2002)
  • Košice, is-Slovakkja (mill-1995)
  • Lansing, Michigan, l-Istati Uniti (mill-1992)
  • Lviv, l-Ukrajna (mill-2006)
  • Mar del Plata, l-Arġentina (mill-2008)
  • Maribor, is-Slovenja (mill-2001)
  • L-Istat ta' Maryland, l-Istati Uniti
  • Nampho, il-Korea ta' Fuq (mill-2002)
  • Osh, il-Kirgiżistan (mill-2004)
  • Oslo, in-Norveġja (mill-2002)
  • Port Vila, Vanuatu
  • Porto Alegre, il-Brażil (mill-2002)
  • Rishon LeZion, Iżrael (mill-1966)
  • Sousse, it-Tuneżija (mill-2008)
  • Torino, l-Italja (mill-2012)
  • Ulan Bator, il-Mongolja (mill-2008)
  • Westport, Connecticut, l-Istati Uniti

Milan u Venezja kienu ġemellati ma' San Pietruburgu, iżda ssospendew dan il-ġemellaġġ minħabba l-projbizzjoni tal-belt fir-rigward “il-propaganda omosesswali”.[48] Milan issospendiet ir-relazzjoni ma' San Pietruburgu fit-23 ta' Novembru 2012 u Venezja għamlet l-istess ħaġa fit-28 ta' Jannar 2013.

Referenzi

immodifika
  1. ^ "Severo-Zapadnyj Federal'nyj Okrug / Northwestern Russia (Russia): Regions, Republics, Major Cities & Urban Settlements - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". www.citypopulation.de. Miġbur 2021-05-05.
  2. ^ "Глава 2 - Город четырех революций". sobchak.org. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2017-02-08. Miġbur 2021-05-05.
  3. ^ "18th Century in the Russian history | Rusmania". rusmania.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-03-19. Miġbur 2021-05-05.
  4. ^ McColl, R.W., ed. (2005). Encyclopedia of world geography. 1. New York: Infobase Publishing. pp. 633–634. ISBN 978-0-8160-5786-3.
  5. ^ V. Morozov. The Discourses of Saint Petersburg and the Shaping of a Wider Europe, Copenhagen Peace Research Institute, 2002. ISSN 1397-0895
  6. ^ "St Petersburg Tourism Russia | A Growing Trend to Study". st-petersburg-essentialguide.com. Miġbur 2021-05-05.
  7. ^ Nik.Fes@tourism-review.com, Nik Fes. "Saint Petersburg Reported Increased Number of Tourists | .TR". www.tourism-review.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  8. ^ Schmemann, Serge (1991-06-13). "Leningrad, Petersburg and the Great Name Debate" (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  9. ^ a b "Петроград — Энциклопедия «Вокруг света»". www.vokrugsveta.ru. Miġbur 2021-05-05.
  10. ^ "Reise nach St. Petersburg - 6 Tage | Gruppen- und maßgeschneiderte Touren | Pauschalreisen nach Russland". www.russlanderleben.de. Miġbur 2021-05-05.
  11. ^ "Winter in St. Petersburg". www.autentic-distribution.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2021-05-05. Miġbur 2021-05-05.
  12. ^ Doka, Konstantin Afanasʹevich (1997). Saint Petersburg : the city of the white nights. Doka, Natalʹi︠a︡ Aleksandrovna., Vesnin, Sergeĭ., Williams, Paul. St. Petersburg: P-2 Art Publishers. ISBN 5890910310.
  13. ^ "The City of White Nights - Saint Petersburg". Designcollector (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  14. ^ a b Wilson, Derek (2010). Peter the Great. Macmillan. p. 82. ISBN 978-1429964678.
  15. ^ Williams, Harold (1914). Russia of the Russians. Pitman & Sons. p. 33.
  16. ^ Hughes, Lindsey (2004). Peter the Great: a Biography. Yale University Press. p. 66. ISBN 978-0-300-10300-7.
  17. ^ "The Peter and Paul Fortress in St. Petersburg, Russia". web.archive.org. 2008-07-20. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-07-20. Miġbur 2021-05-05.
  18. ^ "Consulate General of Sweden - Sweden and Saint Petersburg". web.archive.org. 2009-01-08. Arkivjat mill-oriġinal fl-2009-01-08. Miġbur 2021-05-05.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  19. ^ "St Petersburg: Paris of the North or City of Bones? - Europe - World - The Independent". web.archive.org. 2012-01-20. Arkivjat mill-oriġinal fl-2012-01-20. Miġbur 2021-05-05.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  20. ^ "Jean-Baptiste Le Blond, architect in St. Petersburg, Russia". no-break space character f'|titlu= f'pożizzjoni 41 (għajnuna)
  21. ^ Matthew S. Anderson, Peter the Great (London: Thames and Hudson, 1978).
  22. ^ Rex A. Wade The Russian Revolution, 1917 2005 Cambridge University Press ISBN 0-521-84155-0.
  23. ^ Kann, Pavel Yakovlevich (1963). Leningrad: A Short Guide. Moscow: Foreign Languages Publishing House. pp. 132–133.
  24. ^ a b "Административно-территориальное деление Ленинградской области". web.archive.org. 2009-06-08. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2009-06-08. Miġbur 2021-05-05.
  25. ^ Stalin's Terror: High Politics and Mass Repression in the Soviet Union, Barry McLoughlin and Kevin McDermott (eds). Palgrave Macmillan, 2002, p. 6.
  26. ^ "The Russian historian giving Stalin's victims back their identity". France 24 (bl-Ingliż). 2018-01-29. Miġbur 2021-05-05.
  27. ^ Baldack, Richard H. "Leningrad, Siege of", World Book Encyclopedia, Chicago, 2002, vol. 12, p. 195.
  28. ^ Zubkova, Elena Yurievna (1998). "Chronology of Major Events". In Ragsdale, Hugh (ed.). Russia after the war: hopes, illusions, and disappointments, 1945–1957. New York: M.E. Sharpe, Inc. pp. 132–133. ISBN 978-0-7656-0227-5.
  29. ^ Orttung, Robert W. (1995). "Chronology of Major Events". From Leningrad to Saint Petersburg. London and New York: Palgrave Macmillan. pp. 273–277. ISBN 978-0-312-12080-1.
  30. ^ Facebook; Twitter; options, Show more sharing; Facebook; Twitter; LinkedIn (2001-08-03). "Russian Photos Trace Images of Mortality and Memory". Los Angeles Times (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  31. ^ "Camera in a city of shadows". The Irish Times (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  32. ^ "Newsline - June 14, 1996". RadioFreeEurope/RadioLiberty (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  33. ^ "Chuman, Mizuki. "The Rise and Fall of Power-Sharing Treaties Between Center and Regions in Post-Soviet Russia" (PDF). Demokratizatsiya: 146" (PDF).
  34. ^ "Prof. Dr. Sergey Zagraevsky. Will Saint Petersburg share the same fate as Moscow?". zagraevsky.com. Miġbur 2021-05-05.
  35. ^ "РусАрх - Фотографии, свидетельствующие об уничтожении памятников архитектуры, исторической застройки и нарушениях новым строительством панорам центра Санкт-Петербурга". web.archive.org. 2011-08-26. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2011-08-26. Miġbur 2021-05-05.
  36. ^ a b Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centre of Saint Petersburg and Related Groups of Monuments". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  37. ^ Nezhikhovsky, R.A. Река Нева и Невская губа [The Neva River and Neva Bay], Leningrad: Gidrometeoizdat, 1981.
  38. ^ a b "Климат Санкт-Петербурга - Погода и климат". www.pogodaiklimat.ru. Miġbur 2021-05-05.
  39. ^ S.L, Tutiempo Network. "Climate St. Peterburg - Climate data (260630)". www.tutiempo.net (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  40. ^ rp5.ru https://rp5.ru/%C3%90%C2%90%C3%91%C2%80%C3%91%C2%85%C3%90%C2%B8%C3%90%C2%B2_%C3%90%C2%BF%C3%90%C2%BE%C3%90%C2%B3%C3%90%C2%BE%C3%90%C2%B4%C3%91%C2%8B_%C3%90%C2%B2_%C3%90%C2%A1%C3%90%C2%B0%C3%90%C2%BD%C3%90%C2%BA%C3%91%C2%82-%C3%90%C2%9F%C3%90%C2%B5%C3%91%C2%82%C3%90%C2%B5%C3%91%C2%80%C3%90%C2%B1%C3%91%C2%83%C3%91%C2%80%C3%90%C2%B3%C3%90%C2%B5. Miġbur 2021-05-05. |title= nieqes jew vojt (għajnuna)
  41. ^ ""Leningrad/Pulkovo Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration".
  42. ^ "ВПН-2010". www.gks.ru. Miġbur 2021-05-05.
  43. ^ "Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей". www.demoscope.ru. Miġbur 2021-05-05.
  44. ^ "Естественное движение населения в разрезе субъектов Российской Федерации". www.gks.ru. Miġbur 2021-05-05.
  45. ^ "ИС «Кодекс: 6 поколение» Интранет". www.gov.spb.ru. Miġbur 2021-05-05.
  46. ^ "Rostelecom to invest RUB 15 bln in St Petersburg". www.telecompaper.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-05.
  47. ^ "Official Portal of the City Governement: International and Interregio…". archive.ph. 2009-02-24. Miġbur 2021-05-05.
  48. ^ "Milan severs twin city ties with St Petersburg over 'homosexual propaganda' ban". www.telegraph.co.uk. Miġbur 2021-05-05.