Indja
L-Indja ( ˈɪndiə (għajnuna·info)), uffiċjalment ir-Repubblika tal-Indja hi pajjiż li jinsab fin-Nofsinhar tal-Asja u tkopri l-parti l-kbira tas-subkontinent Indjan. Ħafna rotot storiċi u merkantili jgħaddu minnha. L-Indja għandha kosta ta' aktar minn sebat elef kilometru u għandha fruntieri mal-Pakistan, iċ-Ċina, il-Myanmar, il-Bangladexx, in-Nepal, il-Butan u l-Afganistan. Is-Sri Lanka, il-Maldivi u l-Indoneżja huma gżejjer nazzjonijiet fil-qrib. L-Indja hija t-tieni pajjiż l-aktar popolat fid-dinja, b'popolazzjoni ta' aktar minn biljun ruħ, u ġeografikament is-seba' l-akbar pajjiż.
Repubblika tal-Indja Bharat Ganrajya |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Mottu: "Satyameva Jayate" (Sanskrit) |
||||||
Innu nazzjonali: Jana Gana Mana Inti l-ħakkiem tal-imħuħ tan-nies kollha |
||||||
Żona kkontrollata mill-Indja murija bl-aħdar skur; iżda reġjuni mhux ikkontrollati murija bl-aħdar ċar.
|
||||||
Belt kapitali | New Delhi 28°36.8′N 77°12.5′E / 28.6133°N 77.2083°E
| |||||
L-ikbar belt | Mumbai | |||||
Lingwi uffiċjali | Hindi · Ingliż | |||||
Gvern | Repubblika kostituzzjonali parlamentari Federali | |||||
- | President | Ram Nath Kovind | ||||
- | Viċi President | Venkaiah Naidu | ||||
- | Prim Ministru | Narendra Modi | ||||
- | Kelliem tal-Kamra | Meira Kumar | ||||
- | Prim Imħallef | Altamas Kabir[1] | ||||
Indipendenza | mir-Renju Unit | |||||
- | Ħakma | 15 ta' Awwissu 1947 | ||||
- | Repubblika | 26 ta' Jannar 1950 | ||||
Erja | ||||||
- | Total | 3,287,263 km2 (7) 1,269,219 mil kwadru |
||||
- | Ilma (%) | 9.6 | ||||
Popolazzjoni | ||||||
- | ċensiment tal-2 | 1,210,193,422 | ||||
- | Densità | 373.7/km2 (31) 967.8/mili kwadri |
||||
PGD (PSX) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $4.711 triljun[2] (3) | ||||
- | Per capita | $3,851[2] (129) | ||||
PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $1.947 triljun[2] (10) | ||||
- | Per capita | $1,592[2] (140) | ||||
IŻU (2012) | 0.554[3] (medju) (136) | |||||
Valuta | Rupi (INR ) |
|||||
Żona tal-ħin | IST (UTC+05:30) | |||||
Kodiċi telefoniku | +91 | |||||
TLD tal-internet | .in |
L-Indja hija l-benniena taċ-ċiviltajiet l-aktar antiki u tat ukoll it-twelid lil erba' reliġjonijiet: l-Induiżmu, il-Buddiżmu, il-Ġainiżmu u s-Sikkiżmu. Il-pajjiż kien parti mill-Imperu Brittaniku qabel ma kiseb l-indipendenza fl-1947. Fl-aħħar għoxrin sena, l-Indja kibret sew, fl-ekonomija u fir-rwol militari u internazzjonali tagħha.
L-isem Indja ġej mill-kelma "Hindu" bil-Persjan antik, li hi nnifisha ġejja mill-kelma "Sindhu" bis-Sanskritu, l-isem storiku tax-xmara Indus. Il-kostituzzjoni tal-Indja u l-użu ġenerali jirrikonoxxu wkoll l-isem Bharat (Hindi: भारत), li kien l-isem bis-Sanskritu tar-re antik Hindu. Isem ieħor huwa, Hindustan (Hindi: हिन्दूस्थान), jew "l-art tal-Induisti" bil-Persjan, li ntuża miż-żminijiet Mughal, għalkemm dan l-isem mhux użat kullimkien illum.
Vande Mataram hija l-għanja nazzjonali Indjan. L-għanja nkitbet minn Bankim Ċandra Ċatterġii f'forma Sanskritizzata tal-lingwa Bengaliża. Flimkien mal-innu nazzjonali għandha tifsira simbolika kbira għall-Indja.
L-Indja ilha l-iktar pajjiż popolat fid-dinja minn Awwissu 2022. Qabel dik id-data, l-Indja kienet it-tieni l-iktar pajjiż popolat fid-dinja.
Total tal-fruntieri tal-Indja: 13,888 km, pajjiżi tal-fruntiera (6): Bangladexx 4,142 km; Bhutan 659 km; Burma 1,468 km; Iċ-Ċina 2,659 km; Nepal 1,770 km; Pakistan 3,190 km.
Organizzazzjoni territorjali
immodifikaL-organizzazzjoni politika tal-Indja llum hija bbażata fuq l-unjoni ta' 28 Stat u Seba' Territorji, permezz ta' sistema federali. Kostituzzjonalment hija definita bħala “Repubblika demokratika soċjalista u sekulari”, b'sistema parlamentari ta' Gvern.
-
Calcuta
-
Panaji
-
Vasco da Gama
-
Chandigarh
-
Puducherry
-
Srinagar
-
Jammu
-
Thiruvananthapuram
Referenzi
immodifika- ^ "Justice Altmas Kabir is new Chief Justice of India" (bl-Ingliż). Yahoo!.
- ^ a b ċ d "India" (bl-Ingliż). Fond Monetarju Internazzjonali. Miġbur 2013-03-08.
- ^ "Rapport tal-Iżvilupp Uman 2012" (PDF). Programm ta' Żvilupp tan-Nazzjonijiet Uniti (bl-Ingliż). Nazzjonijiet Uniti. 2012. Miġbur 2012-06-05.