Segovia
Segovia (pronunzja bl-Ispanjol: [seˈɣoβja]) hija belt fil-komunità awtonoma ta' Kastilja u León, Spanja. Hija l-belt kapitali u l-iżjed muniċipalità popolata tal-Provinċja ta' Segovia.
| Segovia | |||
|---|---|---|---|
 Spanja | |||
 | |||
| |||
| Amministrazzjoni | |||
| Stat sovran | Spanja | ||
| Autonomous community of Spain | Kastilja u León | ||
| Provinċja ta' Spanja | Provinċja ta' Segovia | ||
| Isem uffiċjali | Segovia | ||
| Ismijiet oriġinali | Segovia | ||
| Kodiċi postali |
40001–40006 | ||
| Ġeografija | |||
| Koordinati | 40°56′53″N 4°07′06″W / 40.9481°N 4.1183°WKoordinati: 40°56′53″N 4°07′06″W / 40.9481°N 4.1183°W | ||
  Segovia Segovia (Spain) | |||
 | |||
| Superfiċjenti | 6,163 kilometru kwadru | ||
| Għoli | 1,000 m | ||
| Fruntieri ma' |
Real Sitio de San Ildefonso (en)  , Navas de Riofrío (en) , La Losa (en) , Ortigosa del Monte (en) , Otero de Herreros (en) , Valdeprados (en) , Zarzuela del Monte (en) , Lastras del Pozo (en) , Monterrubio (en) , Abades (en) , Valverde del Majano (en) , Valseca (en) , Bernuy de Porreros (en) , La Lastrilla (en) , San Cristóbal de Segovia (en) u Palazuelos de Eresma (en) | ||
| Demografija | |||
| Popolazzjoni | 51,011 abitanti (2023) | ||
| Informazzjoni oħra | |||
| Kodiċi tat-telefon |
921 | ||
| Żona tal-Ħin | UTC+1 | ||
| bliet ġemellati |
Edinburgu, Marysville (en) , Tucson, Toursu Distrett ta' Gangdong | ||
| segovia.es | |||
Segovia tinsab fil-Promontorju ta' Ġewwa (Meseta central), qrib ix-xaqlibiet tat-Tramuntana tas-Sistema Muntanjuża Ċentrali u tul lilwa tax-xmara Eresma.
Il-belt hija famuża għall-binjiet storiċi tagħha, b'mod partikolari tliet attrazzjonijiet ewlenin: l-akkwedott Ruman li jgħaddi minn ġo nofsha, il-katidral (wieħed mill-aħħar katidrali li nbnew fl-Ewropa bi stil Gotiku), u kastell Medjevali, li ntuża bħala wieħed mill-mudelli għall-Kastell ta' Ċiklemfusa ta' Walt Disney. Iċ-ċentru storiku tal-belt ġie ddeżinjat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1985.[1]
Etimoloġija immodifika
L-isem ta' Segovia għandu oriġini Ċeltiberika. Għalkemm l-istoriċi hemżu l-isem antik tagħha ma' Segobriga, l-iskoperta reċenti tal-belt Rumana oriġinali fil-villaġġ fil-qrib ta' Saelices skartat din il-possibbiltà. L-isem ta' "Segovia" jissemma minn Livju fil-kuntest tal-Gwerra Sertorjana.
Taħt ir-Rumani u l-Għarab, il-belt kienet tissejjaħ Sego([u])via (Σεγουβία, Tolomew ii. 6. § 56) u Šiqūbiyyah (شقوبية) rispettivament.
Ġeografija immodifika
Lokalità immodifika
Segovia tinsab fil-pjanuri ta' Kastilja l-Antika, qrib Valladolid u l-belt kapitali Spanjola, Madrid.
Segovia hija waħda minn disa' provinċji tar-reġjun awtonomu ta' Kastilja u León. Fit-Tramuntana hemm Burgos u Valladolid, fil-Punent hemm Ávila, fin-Nofsinhar hemm Madrid, u fil-Lvant hemm Soria. L-altitudni tal-provinċja tvarja minn 750 metru (2,461 pied) fil-Majjistral estrem għal massimu ta' 2,430 metru (7,972 pied) fil-quċċata ta' Peñalara fis-Sierra de Guadarrama.
Il-belt tagħmel parti mir-rotta prinċipali tal-Pellegrinaġġ ta' San Ġakbu.
Klima immodifika
Il-klima hija Mediterranja bi sjuf sħan (Csa skont il-klassifikazzjoni klimatika ta' Köppen) qrib il-klassifikazzjonijiet Csb u BSk. Din tirriżulta mill-altitudni għolja u mid-distanza mill-kosta. It-temperatura annwali medja tkun 12.42 °C (54.4 °F), b'temperatura baxxa medja f'Jannar ta' 0.3 °C (32.5 °F) u b'temperatura għolja medja f'Lulju ta' 29.7 °C (85.5 °F). Il-preċipitazzjoni annwali tvarja bejn 400 sa 500 mm fis-sena fil-pjanuri l-baxxi, u tista' tilħaq iktar minn 1,000 mm fiż-żona muntanjuża qrib is-Sierra de Guadarrama, peress li x-xita u l-borra hija iktar frekwenti fuq il-muntanji. Meta x-xita tinżel qliel fil-maltempati tas-sajf, din tgħin biex iż-żona muntanjuża tal-provinċja jkollha iktar xita mill-medja mill-biċċa l-kbira tal-promontorju ċentali Spanjol, u b'hekk iż-żona għandha ħafna veġetazzjoni. Dan kollu jagħmel il-provinċja post fejn tinżel ħafna xita meta mqabbel mal-bqija tar-reġjun. Il-forom predominanti ta' veġetazzjoni fiż-żoni muntanjużi jinkludu s-siġar taż-żnuber, tal-ballut, tal-fagu, tal-ġniebru u tas-siġar li dejjem iħaddru.
| Data klimatika għal Segovia (1988-2010) 1,005 metru (3,297 pied) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Xahar | Jan | Fra | Mar | Apr | Mej | Ġun | Lul | Aww | Set | Ott | Nov | Diċ | Sena |
| Temp. għolja rekord f'°C (°F) | 19.5
(67.1) |
21.0
(69.8) |
23.2
(73.8) |
27.7
(81.9) |
33.2
(91.8) |
37.3
(99.1) |
38.6
(101.5) |
38.3
(100.9) |
36.3
(97.3) |
29.4
(84.9) |
23.0
(73.4) |
19.8
(67.6) |
38.6
(101.5) |
| Temp. għolja medja f'°C (°F) | 8.2
(46.8) |
10.4
(50.7) |
13.9
(57.0) |
15.1
(59.2) |
19.7
(67.5) |
25.8
(78.4) |
29.7
(85.5) |
29.4
(84.9) |
24.0
(75.2) |
18.0
(64.4) |
11.8
(53.2) |
8.8
(47.8) |
17.9
(64.2) |
| Temp. medja ta' kuljum f'°C (°F) | 4.3
(39.7) |
5.8
(42.4) |
8.6
(47.5) |
9.7
(49.5) |
14.0
(57.2) |
19.0
(66.2) |
22.2
(72.0) |
22.1
(71.8) |
17.7
(63.9) |
13.0
(55.4) |
7.6
(45.7) |
5.1
(41.2) |
12.4
(54.4) |
| Temp. baxxa medja f'°C (°F) | 0.3
(32.5) |
1.1
(34.0) |
3.2
(37.8) |
4.2
(39.6) |
8.2
(46.8) |
12.1
(53.8) |
14.6
(58.3) |
14.8
(58.6) |
11.4
(52.5) |
7.9
(46.2) |
3.4
(38.1) |
1.3
(34.3) |
6.9
(44.4) |
| Temp. baxxa rekord f'°C (°F) | −11.8
(10.8) |
−11.4
(11.5) |
−13.2
(8.2) |
−5.2
(22.6) |
−3.0
(26.6) |
2.5
(36.5) |
4.0
(39.2) |
4.4
(39.9) |
0.8
(33.4) |
−3.2
(26.2) |
−10.4
(13.3) |
−10.5
(13.1) |
−13.2
(8.2) |
| Preċipitazzjoni medja f'mm (pulzieri) | 38
(1.5) |
31
(1.2) |
30
(1.2) |
44
(1.7) |
66
(2.6) |
43
(1.7) |
17
(0.7) |
20
(0.8) |
28
(1.1) |
59
(2.3) |
52
(2.0) |
46
(1.8) |
474
(18.6) |
| Medja ta' jiem ta' preċipitazzjoni | 7 | 6 | 6 | 8 | 10 | 5 | 3 | 3 | 5 | 9 | 9 | 8 | 79 |
| Medja ta' jiem bil-borra | 3.8 | 3.1 | 1.7 | 1.5 | 0.2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.1 | 1.6 | 2.2 | 14.2 |
| Medja ta' sigħat ta' xemx fix-xahar | 124 | 152 | 203 | 213 | 250 | 314 | 358 | 328 | 246 | 177 | 126 | 110 | 2,601 |
| Sors 1: [2] | |||||||||||||
| Sors 2: [3] | |||||||||||||
Ċentri tal-popolazzjoni immodifika
Apparti l-belt prinċipali, hemm għadd ta' villaġġi oħra fi ħdan il-muniċipalità ta' Segovia.
- Fuentemilanos
- Hontoria
- Madrona
- Revenga, stabbilit fl-1983 bħala "entità lokali minuri" (bl-Ispanjol: entidad local menor), kategorija ta' entitajiet sottomuniċipali fi Spanja.
- Zamarramala
- Torredondo
- Perogordo
Storja immodifika
L-ewwel tismija rreġistrata ta' insedjament f'dik li llum il-ġurnata hija Segovia kienet art Ċeltika. Iktar 'il quddiem it-tmun għadda f'idejn ir-Rumani. Il-belt hija s-sit fejn x'aktarx saret il-battalja fil-75 Q.K. fejn Quintus Caecilius Metellus Pius rebaħ kontra Quintus Sertorius u Hirtuleius. Hirtuleius miet fil-ġlied.[4]
Matul il-perjodu tar-Rumani l-insedjament kien ta' wieħed mill-bosta kunventi Latini kontemporanji. X'aktarx il-belt ġiet abbandunata wara l-invażjoni Iżlamika ta' Spanja sekli wara. Wara l-ħakma ta' Toledo minn Alfonso VI ta' Kastilja u León, iben ir-Re Alfonso VI, Segovia ġiet insedjata mill-ġdid mill-Kristjani mit-Tramuntana tal-peniżola Iberika u lil hinn mill-Pirinej, u b'hekk kisbet sfera sinifikanti ta' influwenza b'konfini li jaqsmu s-Sierra de Guadarrama u x-xmara Tagus.
Il-pożizzjoni ta' Segovia fir-rotot kummerċjali għamlitha ċentru importanti tal-kummerċ tas-suf u tat-tessuti. It-tmiem tal-Medju Evu ġab miegħu epoka tad-deheb għal Segovia, b'żieda fil-popolazzjoni tal-Lhud u l-ħolqien ta' fondazzjoni għall-industrija b'saħħitha tat-tessuti. Diversi xogħlijiet mill-aqwa tal-arkitettura Gotika tlestew ukoll matul dan il-perjodu. B'mod partikolari, Isabella I ġiet ipproklamata r-reġina ta' Kastilja fil-Knisja ta' San Miguel de Segovia fit-13 ta' Diċembru 1474.
Segovienne kienet biċċa drapp lokali tal-flanella li kienet tintuża għat-tapizzerija fis-sekli 14 sa 17. Kienet struttura tal-insiġ b'wiċċ tas-suf magħmul bis-suf Spanjol.[5][6]
Bħall-biċċa l-kbira taċ-ċentri tat-tessuti ta' Kastilja, Segovia ssieħbet fir-Rewwixta tal-Comuneros taħt il-kmand ta' Juan Bravo. Minkejja t-telfa tal-Komunitajiet, it-tkabbir ekonomiku li rriżulta kompla fis-seklu 16 u l-popolazzjoni tagħha żdiedet għal 27,000 ruħ fl-1594. Imbagħad, bħall-biċċa l-kbira wkoll tal-bliet ta' Kastilja, Segovia daħlet f'perjodu ta' deklin. Seklu wara biss fl-1694, il-popolazzjoni kienet naqset saħansitra għal 8,000 abitanti. Fil-bidu tas-seklu 18, Segovia ppruvat terġa' tqanqal l-industrija tat-tessuti, iżda ma tantx irnexxielha. Fit-tieni nofs tas-seklu, Karlu III għamel tentattiv ieħor biex jagħti spinta lill-kummerċ tar-reġjun; ħadet il-forma tal-Kumpanija Rjali tal-Manifattura tas-Suf ta' Segovia (1763). Madankollu, in-nuqqas ta' kompettività tal-produzzjoni kkawżat lill-Kuruna tirtira l-appoġġ tagħha fl-1779. Fl-1764, l-Iskola Rjali tal-Artillerija nfetħet l-ewwel akkademja militari fi Spanja. Din l-akkademja għadha teżisti sa llum il-ġurnata. Fl-1808, Segovia nsterqet mit-truppi Franċiżi matul il-Gwerra tal-Indipendenza. Matul l-Ewwel Gwerra Karlista, it-truppi taħt il-kmand ta' Don Carlos ma rnexxielhomx jattakkaw il-belt. Matul is-seklu 19 u l-ewwel nofs tas-seklu 20, Segovia esperjenzat irkupru demografiku li kien frott l-istabbiltà ekonomika relattiva.
Demografija immodifika
It-tkabbir fil-popolazzjoni esperjenzat matul is-seklu 19 aċċellera b'mod kostanti mill-bidu tal-ħabta tal-1920: 16,013 abitant dik is-sena, 33,360 abitant fl-1960, 53,237 abitant fl-1981. Mis-snin 80 tas-seklu 20 it-tkabbir majna sew: 55,586 abitant fl-2004 u 56,047 abitant fl-2007.
Mill-1 ta' Jannar 2019, 11 % tal-abitanti kienu barranin – 4.478 % kienu minn xi pajjiż ieħor tal-Ewropa, 2.37 % kienu Afrikani, 3.7 % kienu Amerikani, u 0.435 % kienu Asjatiċi.
Wirt immodifika
Sit ta' Wirt Dinji immodifika
Fl-1985 iċ-ċentru storiku ta' Segovia u l-akkwedott tagħha ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.[1] Iż-żona ta' lqugħ tas-sit ġie mmodifikat kemxejn fl-2015.
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (i) "Rappreżentazzjoni ta' kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem"; il-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet"; il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem".[1]
Iċ-ċentru storiku tal-belt fih għadd ta' binjiet storiċi ċivili u reliġjużi, inkluż għadd kbir ta' binjiet ta' oriġini Lhudija, l-iktar fil-Kwartier Lhudi antik. Wieħed mill-iżjed siti Lhud importanti storikament huwa ċ-ċimiterju Lhudi, El Pinarillo. Fost l-iżjed monumenti importanti fil-belt hemm:
- L-Akkwedott ta' Segovia, li jinsab fil-Plaza del Azoguejo, huwa l-attrazzjoni storika ewlenija tal-belt. Imur lura għall-aħħar tas-seklu 1 jew għall-bidu tas-seklu 2 W.K. Bħal għadd ta' akkwedotti oħra fi Spanja, l-akkwedott Ruman ta' Segovia huwa wieħed mill-"kisbiet straordinarji tal-inġinerija" li jeżistu fil-pajjiż, skont Alejandro Lapunzina fir-Reference Guides to National Architecture: Architecture of Spain. Għadu jintuża għat-twassil tal-ilma tax-xorb. "L-akkwedott ta' Segovia, minħabba t-tul, l-isbuħija arkitettonika, l-irquqija mhux tas-soltu tiegħu, u l-preżenza drammatika fiċ-ċentru ta' nisġa urbana densa, huwa l-iżjed struttura Rumana impressjonanti fi Spanja, u wieħed mill-iżjed akkwedotti famużi fost il-bosta akkwedotti mibnija mir-Rumani fl-Imperu enormi tagħhom" skont Lapunzina. Jikkonsisti minn madwar 25,000 blokka tal-granit miżmuma flimkien mingħajr tkaħħil, u huwa twil 818-il metru b'iktar minn 170 arkata, l-ogħla waħda xi 29 metru.
- L-Alcazar ta' Segovia, il-palazz irjali mibni fuq peniżola tal-ġebel bejn ix-xmajjar Eresma u Clamores, huwa ddokumentat għall-ewwel darba fl-1122, għalkemm jaf kien jeżisti qabel. Kien wieħed mill-iżjed residenzi ffavuriti tar-rejiet ta' Kastilja, u nbena fit-tranżizzjoni mill-arkitettura Rumaneska għal Gotika għal Mudéjar. Il-binja hija strutturata madwar żewġ btieħi u għandha żewġ torrijiet u fortizza. Kienet residenza ffavurita ta' Alfonso X l-Għaref u ta' Enriku IV, u Isabella l-Kattolika ġiet inkurunata Reġina ta' Kastilja fil-Plaza Mayor ta' Segovia. Inħakem min-nirien fl-1862, iżda iktar 'il quddiem reġa' nbena. Issa jospita l-arkivju ġenerali militari ta' Segovia u l-mużew tal-Iskola Rjali tal-Artillerija, ġestiti mill-Bord tal-Alcazar.
- Il-Katidral ta' Segovia, l-aħħar katidral Gotiku li nbena fi Spanja. Dan jitqies bħala kapulavur tal-arkitettura Gotika Baska-Kastiljana u huwa magħruf bħala s-"Sinjur tal-Katidrali". Juan Gil de Hontañón, Rodrigo Gil de Hontañón, u artisti oħra tal-arkitettura Spanjola ħadmu fuq il-kostruzzjoni tiegħu. Ġie kkonsagrat fl-1768 u huwa twil 105 metri, wiesa' 50 metru u għoli 33 metru fin-navata. Għandu 18-il kappella u tliet bibien: El Perdón, San Frutos u San Geroteo.
- Is-Swar ta' Segovia kienu jeżistu meta Alfonso VI ta' León u Kastilja reġgħu ħakmu l-belt mill-Għarab. Alfonso ordna li jiġu mkabbra, u żied ukoll il-perimetru tagħhom għal tliet kilometri, bi tmien torrijiet, ħames daħliet, u diversi bibien. Is-swar inbnew l-iktar minn blokok tal-granit iżda anke ħaġar min-nekropoli Rumana antika. Is-swar jinsabu madwar iċ-ċentru storiku kollu tal-belt u fihom tliet daħliet attwalment: San Cebrián; Santiago, mibnija bl-istil Mudéjar; u San Andrés, id-daħla tal-kwartier Lhudi; u l-bibien ta' Consuelo, San Juan, ix-Xemx u l-Qamar.
Arkitettura reliġjuża immodifika
Knejjes u kappelli immodifika
Il-belt fiha kollezzjoni importanti ta' knejjes Rumaneski kemm tal-ġebel kif ukoll tal-brikks, li tinkludi l-knejjes ta' San Esteban, San Millán, San Martín, la Santísima Trinidad, San Andrés, San Clemente, Santos Justo y Pastor, Iglesia de la Vera Cruz (l-Ordni ta' Malta), u San Salvador.
Is-sinagoga prinċipali antika hija eks sinagoga, ikkonvertita f'kunvent wara t-tkeċċija tal-Lhud minn Spanja fl-1492.
Monasteri u kunventi immodifika
Il-belt ta' Segovia ppreservat ukoll diversi monasteri u kunventi b'ħajja reliġjuża attiva:
- il-Monasteru ta' Santa Marija ta' Parral tal-patrijiet tal-klawsura tal-Ordni ta' San Ġlormu;
- il-Monasteru tal-Inkarnazzjoni Umli tas-sorijiet tal-klawsura tal-Ordni ta' Santu Wistin;
- il-Monasteru tal-Kunċizzjoni Immakulata tas-sorijiet tal-klawsura tal-Kunċizzjoni;
- il-Monasteru ta' San Vicente el Real tas-sorijiet tal-klawsura tal-Ordni Ċisterċensi;
- il-Monasteru ta' San Antonio el Real tas-Sorijiet Foqra tal-Ordni ta' Santa Klara;
- il-Kunvent ta' San Ġwann tal-Kurċifiss tal-patrijiet Karmlitani Ħafjin;
- il-Kunvent ta' San Ġużepp tas-sorijiet tal-klawsura Karmlitani Ħafjin;
- il-Kunvent ta' Corpus Christi tas-Sorijiet Foqra tal-Ordni ta' Santa Klara;
- il-Kunvent ta' Santo Domingo el Real tas-sorijiet tal-klawsura tal-Ordni Dumnikana;
- il-Kunvent ta' San Ġwann ta' Alla tas-sorijiet Franġiskani tat-Tielet Ordni ta' San Franġisk;
- il-Kunvent ta' Santa Cruz la Real (okkupat mill-IE University).
Arkitettura ċivili immodifika
- Il-Palazz Kastiljan ta' Ayala Berganza li jmur lura mill-aħħar tas-seklu 15. Minħabba qtil multiplu li seħħ fl-aħħar tas-seklu 19 huwa magħruf lokalmet bħala d-"dar tar-reat";
- Casa del Sello fit-Triq ta' San Franġisk;
- Casa-Museo del Torreón de Lozoya f'Plaza de San Martín;
- Casa del Siglo XV (jew ta' Juan Bravo);
- id-Dar tal-Konti Alpuente, il-Casa de los Picos u oħrajn fil-Calle Real;
- La Taberna Rubi, l-eqdem taverna fil-belt;
- il-Casa de la Moneda, eks zekka inkluża fit-tema tal-"produzzjoni u l-manifattura" tar-Rotta Ewropea tal-Wirt Industrijali.[7]
Skultura urbana immodifika
L-iskultura urbana f'Segovia tinkludi xogħlijiet ta' figuri famużi marbuta mal-belt bħala mfakar, iżda hemm ukoll diversi skulturi ta' natura reliġjuża. Waħda mill-iżjed skulturi ikoniċi tal-Lupa Kapitolina tinsab quddiem l-akkwedott. Kopja tal-lupa Kapitolina hija ppreservata fil-Mużew Kapitolin u kienet rigal li Ruma tat lill-belt fl-1974 matul ċ-ċelebrazzjonijiet tal-elfejn anniversarju tal-akkwedott.
Sa xi ftit deċennji ilu, monument iddedikat lill-artist Daniel Zuloaga, li ġie installat fl-1924, seta' jitgawda fil-Plaza de la Merced, iżda ġie rilokat fil-Plaza de Colmenares. Attwalment, fiċ-ċentru tal-Plaza de la Merced, iħares lejn il-Knisja ta' San Andrés, hemm bust tal-poeta Rubén Darío u tal-iskultur Santiago de Santiago, li ngħata mill-gvern tan-Nikaragwa lill-belt fl-1973. Ittri relatati mal-bust jinsabu wkoll fil-Promenade Lounge. Monument tal-poeta famuż José Rodas tal-iskultur ta' Segovia Aniceto Marinas ġie installat għall-ewwel darba fl-1927 fil-pjazza tal-ġonna, u mbagħad ġie mċaqlaq fejn jinsab attwalment fl-1960. Flimkien ma' dan il-grupp letterarju ngħata ġieħ ukoll lil Antonio Machado, il-poeta li sab kenn f'Segovia mill-1919 sal-1932. L-iskultura tiegħu tinsab fil-ġnien tad-dar-mużew tiegħu, u ġiet magħmula minn Emiliano Barral.
Figuri reliġjużi bħal Domingo de Soto, Papa Piju XII, Sant'Antnin, Mary Claret u San Ġwann tal-Kurċifiss għandhom posthom fi ħdan l-iskultura urbana tal-belt. L-ewwel skulturi kienu frott ix-xogħol ta' Ortega u l-kumplament kienu ta' José María García Moro, li għamel ukoll Monument għaż-Żgħażagħ fil-Plaza del Conde de Cheste. Għalliema oħra tal-iskultura li taw ġieħ lil xogħlu kienu xi raħħala rikonoxxuti f'xi ismijiet tat-toroq jew ta' pjazez, bħal pereżempju Aniceto Marinas, li fl-1943 iddedika monument lill-ħabib tiegħu Mariano Benlliure.
Fil-Pjazza tal-Armi hemm monument lil Daoíz u Velarde magħmul minn Aniceto Marinas. Tal-istess skultur huma lista ta' ies assoċjati mal-iskultura ta' Juan Bravo, magħmula fl-1921 u li tinsab fil-qalba tal-belt fil-Pjazza tas-Sireni. Isem il-pjazza ġej minn żewġ statwi fuq it-taraġ li jirrappreżentaw dawn il-ħlejqiet mitoloġiċi, magħmula minn Francisco Bellver fl-1852. Skulturi oħra fil-belt huma ddedikati lit-tabib Andrés Laguna magħmula minn Florentino Trapero fil-Plaza de los Huertos, il-bust ta' Lope de la Calle Martín, il-President tal-Kunsill Provinċjali, magħmul minn Emiliano Barral fil-Pjazza ta' San Facundo jew il-monument "El Favorito" ta' Toribio García de Andrés tal-bidu tas-seklu 20.
Minbarra dawn, hemm sensiela ta' monumenti u skulturi moħbija fil-kantunieri tal-belt, fost l-oħrajn xi figuri reliġjużi notevoli. L-iżjed sinifikanti fosthom hija l-Madonna tal-Akkwedott, li tinsab fin-niċċa ċentrali tal-monument fil-Plaza del Azoguejo mis-seklu 16, kif ifakkar Colmenares fl-istorja tiegħu ta' Segovia. Il-figuri tal-Madonna jinsabu wkoll fit-Triq ta' Velarde, kif ukoll quddiem id-Daħla ta' San Juan, id-Daħla ta' San Andrés Gate jew fit-Triq ta' Carmen, fost l-oħrajn.
Parks u ġonna immodifika
- Il-Ġonna tal-Alcazar inbnew fil-pjazza fejn qabel kien hemm il-Katidral l-Antik u l-Palazz Episkopali u nħolqu fl-okkażjoni taż-żwieġ ta' Filippu II u Anna tal-Awstrija fl-1570, minflok il-fdalijiet li kienu jeżistu sa dak iż-żmien. Madankollu, dan ma kienx twettaq għalkollox saż-żjara ta' Ferdinandu VI fis-seklu 18. Bejn l-1816 u l-1817 tħawwlu l-ewwel siġriet u ġew ikkonfinati kif inhuma attwalment. Is-siġar inqerdu minħabba n-nirien tal-palazz fl-1862, u rkupraw mill-ġdid fl-1882.
- Il-Ġnien ta' la Merced kien l-ewwel ġnien pubbliku li twettaq mill-belt fi ħdan is-swar tal-belt. Ingħata isem l-eks Kunvent tal-Ħniena li kien jinsab fl-istess post u nħoloq f'nofs is-seklu 19 bit-tħawwil tas-siġar u bl-installazzjoni ta' funtana, li iktar 'il quddiem ġiet sostitwita bil-pjazza usa' u iktar statali attwali. Hemm ukoll bandli għat-tfal fih.
- Il-Paseo del Salón huwa l-eqdem ġnien fil-belt u nħoloq fl-1786 mill-Economic Society of Friends of the Country of Segovia, u sentejn wara beda t-tħawwil tas-siġar. Fl-1846 ġew stabbiliti diversi għejun u ġew imħawla speċijiet differenti.
- Il-Jardinillos ta' San Roque, li jinsabu fl-hekk imsejjaħ "Paseo Nuevo" infetħu għall-pubbliku fl-1872, iżda għaxar snin qabel kienet tpoġġiet funtana pubblika hemmhekk. Fl-1943 kienu l-post fejn kien hemm paviljun iddedikat lill-Feria de Muestras, u l-binja għadha teżisti u hija waħda mill-karatteristiċi tal-ġonna.
- Il-Ġnien ta' los Cañuelos.
- Il-Ġonna ta' los Huertos ingħataw isem l-għelieqi tas-siġar tal-frott fil-qrib. Wara t-tneħħija tal-kunvent fl-1836 bil-liġijiet tat-tneħħija tal-intitolamenti, il-belt ħadet is-sjieda tal-art fl-1897. Fl-1901 beda t-tħawwil tas-siġar u l-istrutturar tal-ġonna, li gradwalment ġew restawrati għal kif inhuma llum il-ġurnata.
- L-Alameda del Eresma.
- L-Alameda de la Fuencisla.
- Il-Ġnien ta' Fromkes.
- Il-Ġnien ta' la Plaza del Conde Alpuente.
- Il-Ġnien ta' la Plaza de Colmenares.
- Il-Ġnien ta' Santu Wistin.
- Il-Parque de la Albuera.
- Il-Parque de la Dehesa.
- Il-Pinarillo de la Cuesta de los Hoyos.
- Il-Wied ta' Clamores.
Ekonomija immodifika
L-ekonomija ta' Segovia hija msejsa fuq il-metallurġija, l-agrikoltura, l-għamara, il-kostruzzjoni u partikolarment it-turiżmu. Il-belt stess tospita eluf ta' viżitaturi li kull sena jżuru l-belt għal jum minn Madrid minħabba l-attrazzjonijiet popolari tagħha.
Trasport immodifika
Segovia hija moqdija mill-Awtostrada AP-61 li nfetħet fl-2004. L-istazzjon ferrovjarju ta' Segovia-Guiomar jipprovdi kollegament ferrovjarju lejn Madrid Chamartín u lejn Valladolid-Campo Grande permezz tal-linja ferrovjarja ta' veloċità għolja tan-network AVE bejn Madrid u León.
Edukazzjoni immodifika
Il-belt ta' Segovia tospita għadd kbir ta' skejjel primarji u skejjel sekondarji, u l-eqdem fosthom (IES Andrés Laguna, stabbilita fl-1841) ġew iddikjarati uffiċjalment "ta' interess kulturali". Proporzjon kbir tal-popolazzjoni tal-istudenti jattendu l-iskejjel primarji u sekondarji tal-gvern, filwaqt li l-iskejjel privati f'Segovia huma l-iktar dawk reliġjużi.
Fir-rigward tal-edukazzjoni għolja, l-istituzzjoni ewlenija ta' Segovia hija l-Università IE, li hija università tal-ewwel lawrija orjentata l-iktar lejn in-negozju, li tibni fuq il-programm MBA ta' suċċess tal-Instituto Empresa fl-Iskola tan-Negozju IE bbażata f'Madrid. F'Segovia hemm ukoll il-kampus tal-Università ta' Valladolid, li toffri l-possibbiltà li wieħed jibda karriera fl-inġinerija informatika, fid-dritt, fil-ġurnaliżmu, fir-reklamar u fit-tagħlim.
Kultura immodifika
Mużewijiet immodifika
- il-Mużew Gastronomiku ta' Segovia;
- il-Mużew ta' Segovia;
- il-Mużew tal-Arti Kontemporanja Esteban Vicente;
- il-Mużew tal-Palazz tal-Isqof;
- il-Mużew del Pasado;
- il-Mużew tal-Katidral;
- il-Mużew ta' Zuloaga;
- id-Dar-Mużew ta' Antonio Machado;
- il-Mużew tal-Fondazzjoni Rodera-Robles;
- il-Mużew tas-Sħaħar;
- il-Mużew tal-Armi;
- il-Mużew tas-Swar ta' Segovia;
- iċ-Ċentru Lhudi.
MUCES immodifika
MUCES (Muestra de Cine Europeo Ciudad de Segovia) huwa l-akronimu Spanjol tal-Festival Ewropew taċ-Ċinema tal-Belt ta' Segovia, il-festival annwali tal-films li ilu jseħħ fil-belt mill-2006, normalment f'Novembru. Il-pubbliku inġenerali jkollu ċ-ċans li jsir midħla taċ-ċinema Ewropea ta' kwalità, u fuq kollox ikollhom l-opportunità jaraw films Ewropej li jkunu għadhom ma ntwerewx kummerċjalment fi Spanja, iżda li kellhom suċċess fost il-kritiċi u l-udjenzi f'pajjiżi oħra. "My Cat Lives in Segovia" huwa wieħed mill-films li ġew ippreżentati lill-udjenza Spanjola.[8]
Festi immodifika
- San Lorenzo (għall-ħabta tal-10 ta' Awwissu). Hija l-festa ta' wieħed mill-kwartieri tal-belt.
- Fieri u Festi ta' San Juan u ta' San Pedro (fl-aħħar ta' Ġunju). Dawn il-festi ilhom isiru mis-seklu 15.
- San Frutos (fil-25 ta' Ottubru): il-qaddis patrun ta' Segovia. F'nofsinhar jiġi kantat l-Innu ta' San Frutos fil-katidral, u mbagħad isiru diversi attivitajiet fil-Plaza Mayor, proklamazzjoni, kunċert mill-Banda tal-Unjoni Mużikali ta' Segovia, wirja tal-mikoloġija, eċċ. F'dawn l-aħħar snin, skont it-tradizzjoni stabbilita, ix-xeffijiet tal-ħelu ta' Segovia vvintaw deżerta tal-qaddis. Fl-aħħar lejla qabel il-festa ta' San Frutos iċ-ċittadini ta' Segovia jinġabru quddiem il-qaddis f'bieb il-katidral biex jaraw ix-xbieha tal-qaddis.
- Madonna ta' Fuencisla (fil-25 ta' Settembru): il-patruna ta' Segovia. L-ikbar jum ta' ċelebrazzjoni jsir fl-aħħar Ħadd tax-xahar. Żewġ nhar ta' Ħamisijiet qabel il-Madonna quddiem is-santwarju tagħha tiġi ċċelebrata n-novena fl-Alameda ta' Fuencisla. Matul id-disat ijiem wara ċ-ċelebrazzjoni tan-novena fil-katidral, jiġi kantat l-Innu ta' Fuencisla, u fl-aħħar Ħadd ix-xbieha tal-Madonna terġa' lura fis-santwarju tagħha. Peress li l-Madonna hija l-Kaptan Ġenerali tal-Artillerija (kif indikat fuq ix-xbieha tagħha) mill-24 ta' Settembru 1916, fi triqitha mis-Santwarju tal-Katidral ix-xbieha tiġi akkumpanjata mill-kadetti tal-Akkademja tal-Artillerija u mill-banda (tinġab mill-Akkademja ta' Toledo). Fi triqitha bejn is-Santwarju sal-Katidral akkumpanjata mill-Kadetti sal-Plaza del Azoguejo, ix-xbieha tiġi mfaħħra b'Salve Reġina kantata. D'dawn l-aħħar snin saru wirjiet fl-Alameda de la Fuencisla mal-wasla tax-xbieha tal-Madonna; iżda reċentement qed isiru ż-żifniet tal-Jotas ta' Kastilja.
Ġimgħa Mqaddsa immodifika
Segovia għandha 10 fratellanzi, li huma:
- Oración en el Huerto (il-kwartier ta' San Lorenzo);
- Resurrección del Señor (il-kwartier ta' Nueva Segovia);
- Cristo con la cruz a Cuestas (l-assoċjazzjoni ADEMAR);
- Santo Cristo de la Cruz (il-kwartier ta' Cristo del Mercado);
- Santo Cristo de San Marcos (il-kwartier ta' San Marcos);
- Soledad al pie de la Cruz (il-kwartier ta' San Millán);
- Nuestra Señora de la Piedad (il-kwartier ta' San José);
- Real Cofradía de la Santa Esclavitud (il-kwartier ta' El Salvador);
- Feligresía de San Andrés (il-kwartier ta'San Andrés);
- Soledad Dolorosa (il-kwartier ta' Santa Eulalia).
Leġġendi immodifika
Hemm bosta leġġendi minħabba l-lonġevità tal-belt; fost il-leġġendi prinċipali nsibu:
- il-Leġġenda tal-kostruzzjoni tal-akkwedott mix-xitan;
- il-Leġġenda taċ-ċawluni u l-Knisja ta' Vera Cruz;
- il-Leġġenda ta' María del Salto, Lhudija salvata mill-Madonna meta kienet se taqa' minn irdum f'La Fuencisla;
- il-Leġġenda tal-ħalliel it-tajjeb ta' El Tuerto de Pirón tas-seklu 19;[9]
- il-Leġġenda tat-triq tal-Mewt u tal-Ħajja matul ir-Rivoluzzjoni ta' Comunera;
- il-Leġġenda tal-muntanja La Mujer Muerta;[10]
- il-Leġġenda tad-Dar tal-Kriminalità fil-kwartier ta' San Millán;
- il-Leġġenda tal-Akkademja tal-Artillerija dwar il-fatat ta' patri żagħżugħ Medjevali;[11]
- il-Leġġenda tal-prinċep u tal-aya (li kienet tieħu ħsiebu) dwar il-waqgħa tat-tarbija Pedro, iben Enrique II ta' 12-il sena minn tieqa tal-kastell;[12]
- il-Leġġenda ta' Alfonso X El Sabio dwar il-kastigi li tah Alla minħabba l-ereżijiet tiegħu.[13]
Hemm ukoll leġġendi differenti oħra fil-kwartieri inkorporati.
Nies notevoli immodifika
- Víctor Barrio (ġellied tal-barrin)
- Juan Bravo (ribelli)
- Pedro Delgado (ċiklist)
- Juan Valdivia (kitarrista ta' Héroes del Silencio)
- Andrés Laguna (umanist, tabib, farmakologu u botanista)
- Arsenio Martínez-Campos (fizzjal militari)
- Manuel Pérez Brunicardi (skijjatur tal-muntanji)
- Cayetano Redondo Aceña (politiku, tipografu u ġurnalist)
- Elvira Sastre (poeta)
- Don Abraham Senior Coronel[14]
- Antonio Machado (poeta)
Ġemellaġġ immodifika
Segovia hija ġemellata ma':
- Gangdong-gu, Seoul, il-Korea t'Isfel (2001);
- Navalcarnero, il-Komunità ta' Madrid, Spanja (1999);
- San Bartolomé de Tirajana, Gran Canaria, Spanja (1996);
- Tours, Centre-Val de Loire, Franza (1972);
- Pleven, il-Provinċja ta' Pleven, il-Bulgarija;
- Lal-lo, Cagayan, il-Filippini.
Antipodu immodifika
Segovia hija l-Antipodu ta' Masterton, New Zealand.
Referenzi immodifika
- ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "Old Town of Segovia and its Aqueduct". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-12-14.
- ^ Meteorología, Agencia Estatal de. "Segovia: Segovia - Agencia Estatal de Meteorología - AEMET. Gobierno de España". www.aemet.es (bl-Ispanjol). Miġbur 2022-12-14.
- ^ Meteorología, Agencia Estatal de. "Extreme values: Segovia - Absolute extreme values - Selector - State Meteorological Agency - AEMET - Spanish Government". www.aemet.es (bl-Ingliż). Miġbur 2022-12-14.
- ^ From the Gracchi to Nero, H. H. Scullard, p. 91 għalkemm Philip Spann ma qabilx - Quintus Sertorius and the Legacy of Sulla, p. 110.
- ^ Montgomery, Florence M. (1984). Textiles in America 1650-1870 : a dictionary based on original documents, prints and paintings, commercial records, American merchants' papers, shopkeepers' advertisements, and pattern books with original swatches of cloth. Internet Archive. New York ; Londra: Norton. p. 344. ISBN 978-0-393-01703-8.
- ^ Tortora, Phyllis G.; Johnson, Ingrid (2013-09-17). The Fairchild Books Dictionary of Textiles. A&C Black. p. 544. ISBN 978-1-60901-535-0.
- ^ "Royal Mint – ERIH". www.erih.net (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-12-16.
- ^ "MUCES | 14 Muestra de Cine Europeo Ciudad de Segovia". www.muces.es. Miġbur 2022-12-16.
- ^ Calleja Guijarro, Tomás (2005). Taller Imagen S.l. (ed.). Romances de El Tuerto de Pirón (Printed book : Poetry : Spanish (spa) : Ed. aum. and illustrated) (in Spanish). Espirdo: Segovia Sur, D.L.
- ^ "10 leyendas y curiosidades de Segovia" (bl-Ispanjol). 2015-11-24. Miġbur 2022-12-16.
- ^ SegoviaudaZ (2019-10-29). "Las siete leyendas más inquietantes" (bl-Ispanjol). Miġbur 2022-12-16.
- ^ "Las leyendas que quizá no conozcas del Alcázar de Segovia". Viajes (bl-Ispanjol). 2022-01-17. Miġbur 2022-12-16.
- ^ EF, Redacción (2014-04-21). "Leyenda del Alcazar de Segovia" (bl-Ispanjol). Miġbur 2022-12-16.
- ^ "SENIOR, ABRAHAM - JewishEncyclopedia.com". www.jewishencyclopedia.com. Miġbur 2022-12-16.