Park Nazzjonali ta' Yellowstone

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone huwa park nazzjonali li jinsab fil-Punent tal-Istati Uniti, l-iktar fil-Majjistral ta' Wyoming sa Montana u Idaho. Ġie stabbilit mit-42 Kungress tal-Istati Uniti permezz tal-Att dwar il-Protezzjoni tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone u ppromulgat f'liġi mill-President Ulysses S. Grant fl-1 ta' Marzu 1872. Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone kien l-ewwel park nazzjonali fl-Istati Uniti u b'mod mifrux jitqies bħala l-ewwel park nazzjonali fid-dinja. Il-park huwa magħruf għan-natura selvaġġa ta' ġo fih bil-bosta karatteristiċi ġeotermali tiegħu, speċjalment il-geyser magħruf bħala Old Faithful, li huwa wieħed mill-iżjed popolari tiegħu. Filwaqt li jirrappreżenta bosta tipi ta' bijomi, il-foresta subalpina hija l-iżjed abbundanti. Il-park huwa parti mill-ekoreġjun tal-foresti tan-Nofsinhar tar-Rockies Ċentrali.

Il-Kanjon il-Kbir ta' Yellowstone.

Filwaqt li l-Amerikani Nattivi għexu fir-reġjun ta' Yellowstone għal mill-inqas 11,000 sena, apparti minn żjarat ta' rġiel tal-muntanji matul il-bidu u nofs is-seklu 19, l-esplorazzjoni organizzata ma bdietx qabel l-aħħar tas-snin 60 tas-seklu 19. Il-ġestjoni u l-kontroll tal-park oriġinarjament waqgħu taħt il-ġurisdizzjoni tad-Dipartiment tal-Affarijiet Interni tal-Istati Uniti, u l-ewwel Segretarju tal-Intern li ssorvelja l-park kien Columbus Delano. Madankollu, l-Armata tal-Istati Uniti eventwalment ġiet ikkummissjonata biex tissorvelja l-ġestjoni ta' Yellowstone għal 30 sena bejn l-1886 u l-1916. Fl-1917, l-amministrazzjoni tal-park ġiet ittrasferita lis-Servizz tal-Parks Nazzjonali, li kien inħoloq is-sena ta' qabel. Mijiet ta' strutturi nbnew u huma protetti għall-importanza arkitettonika u storika tagħhom, u r-riċerkaturi eżaminaw iktar minn elf sit arkeoloġiku indiġenu.

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone għandu erja ta' 3,468.4 mil kwadru (8,983 km²) u jinkludi lagi, kanjons, xmajjar u ktajjen muntanjużi. Il-Lag ta' Yellowstone huwa wieħed mill-ikbar lagi ta' elevazzjoni għolja fl-Amerka ta' Fuq u huwa ċċentrat fuq il-Caldera (krater) ta' Yellowstone, l-ikbar supervulkan tal-kontinent. Il-krater jitqies bħala vulkan rieqed. Żbroffa b'qawwa tremenda diversi drabi f'dawn l-aħħar żewġ miljun sena. Ferm iktar minn nofs il-geysers u l-karatteristiċi idrotermali tad-dinja jinsabu fil-Park Nazzjonali ta' Yellowstone, u huma alimentati mill-vulkaniżmu attiv. Il-flussi tal-lava u l-blat mill-iżbroffar vulkaniku jkopru l-biċċa l-kbira tal-erja tal-art tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone. Il-park huwa l-element ċentrali tal-Ekosistema ta' Yellowstone, l-ikbar ekosistema kważi intatta li għad fadal fiż-żona miti tat-Tramuntana tad-Dinja. Fl-1978, il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone żdied fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.

Il-viżitaturi jistgħu jimxu fuq mogħdijiet tal-injam li jipprovdu aċċess sikur għall-karatteristiċi ġeotermali tal-park bħall-Fawwara Priżmatika l-Kbira.

Mijiet ta' speċijiet ta' mammiferi, għasafar, ħut, rettili u anfibji ġew iddokumentati, inkluż diversi li huma fil-periklu jew mhedda. Il-foresti u l-bwar tal-ħaxix vasti jinkludu wkoll speċijiet uniċi ta' pjanti. Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone huwa l-ikbar u l-iżjed post famuż fejn tgħix il-fawna l-kbira fl-Istati Uniti kontigwi. F'dan il-park jgħixu l-orsijiet grizzly, il-cougars, il-lupi, u merħliet selvaġġi ta' biżonti u ta' alċi. Il-merħla tal-biżonti tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone hija l-eqdem u l-ikbar merħla tal-biżonti fl-Istati Uniti. Kull sena fil-park ikun hemm nirien forestali; fin-nirien forestali l-kbar tal-1988, inħaraq kważi terz tal-park. Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone fih bosta opportunitajiet rikreattivi, inkluż il-mixi, il-kampeġġ, il-mawriet bid-dgħajjes, is-sajd u l-osservazzjoni tas-siti. It-toroq pavimentati jipprovdu aċċess fil-qrib għaż-żoni ġeotermali ewlenin kif ukoll għal uħud mil-lagi u mill-kaskati. Matul ix-xitwa, spiss il-viżitaturi jaċċessaw il-park permezz ta' żjarat gwidati li jużaw kowċijiet tal-borra jew vetturi tal-borra.

Storja

Mappa mpittra dettaljata tal-1904.

Il-park fih l-ilmijiet prinċipali tax-xmara Yellowstone, li għaliha ssemma l-park storikament. Qrib l-aħħar tas-seklu 18, xi nassaba Franċiżi semmew ix-xmara Roche Jaune, li x'aktarx hija traduzzjoni tal-isem Hidatsa Mi tsi a-da-zi ("Xmara tal-Ġebel Isfar"). Iktar 'il quddiem, in-nassaba Amerikani ttraduċew l-isem Franċiż bl-Ingliż bħala "Yellow Stone". Għalkemm spiss huwa maħsub li x-xmara ngħatat isimha abbażi tal-ġebel isfar preżenti fil-Kanjon il-Kbir ta' Yellowstone, is-sors tal-isem Amerikan Nattiv mhuwiex magħruf fiċ-ċert.

L-istorja umana tal-park bdiet mill-inqas 11,000 sena ilu meta l-Amerikani Nattivi bdew jikkaċċjaw u jistadu fir-reġjun. Matul il-kostruzzjoni tal-uffiċċju postali f'Gardiner, Montana, fis-snin 50 tas-seklu 20, instabet ponta ta' vleġġa tal-ossidjana ta' oriġini tal-kultura Clovis li kienet tmur lura għal madwar 11,000 sena ilu. Dawn il-Paleo-Indjani tal-kultura Clovis kienu jużaw ammonti sinifikanti ta' ossidjana li kienu jsibu fil-park biex jipproduċu għodod u armi li jaqtgħu. Ponot tal-vleġeġ magħmula bl-ossidjana ta' Yellowstone nstabu saħansitra fil-Wied ta' Mississippi, xi ħaġa li tindika li kien hemm kummerċ regolari tal-ossidjana bejn it-tribujiet lokali u t-tribujiet iktar fil-Lvant. Meta l-ispedizzjoni ta' Lewis u Clark daħlet f'dik li llum il-ġurnata hija Montana fl-1805, il-membri ltaqgħu mat-tribujiet ta' Nez Perce, Crow u Shoshone li ddeskrivewlhom ir-reġjun ta' Yellowstone lejn in-Nofsinhar, iżda huma għażlu li ma jinvestigawx.

Fl-1806, John Colter, membru tal-Ispedizzjoni ta' Lewis u Clark, telaq biex jingħaqad ma' grupp ta' nassaba tal-fer. Wara li nfired minn nassaba tal-fer oħra fl-1807, Colter għadda minn parti li iktar 'il quddiem saret il-, matul ix-xitwa tal-1807–1808. Huwa osserva mill-inqas żona ġeotermali waħda fis-sezzjoni tal-Grigal tal-park, qrib il-Kaskata tat-Torri. Wara li baqa' ħaj għalkemm indarab f'battalja mal-membri tat-tribujiet Crow u Blackfoot fl-1809, Colter iddeskriva post tan-"nar u tal-kubrit" li l-biċċa l-kbira tan-nies ħasbu li kien xi dillierju; dak li suppost kien post mistiku tlaqqam bħala l-"Infern ta' Colter". Matul l-40 sena ta' wara, bosta rapporti minn irġiel tal-muntanji u nassaba semmew tajn ibaqbaq, xmajjar termali u siġar petrifikati, iżda l-biċċa l-kbira ta' dawn ir-rapporti dak iż-żmien kien maħsub li kienu xi ħrejjef.

Ferdinand V. Hayden (1829–1887), ġeologu Amerikan li kkonvinċa lill-Kungress biex Yellowstone jsir park nazzjonali fl-1872.

Wara esplorazzjoni fl-1856, ix-xabbat tal-muntanji Jim Bridger (li huwa maħsub ukoll li kien l-ewwel jew it-tieni Amerikan Ewropew li ra l-Lag il-Kbir tal-Melħ (bl-Ingliż: Great Salt Lake) u li rrapporta li osserva fawwariet termali, ilma jbaqbaq u muntanja tal-ħġieġ u tal-blat isfar. Dawn ir-rapporti fil-biċċa l-kbira ġew injorati minħabba li Bridger kien magħruf bħala "għażżiel tar-raden". Fl-1859, uffiċjal tal-istħarriġ tal-Armata tal-Istati Uniti, il-Kaptan William F. Raynolds, wettaq stħarriġ ta' sentejn tan-Nofsinhar tar-Rockies ċentrali. Wara li qatta' x-xitwa f'Wyoming, f'Mejju 1860, Raynolds u sħabu —li kienu jinkludu l-ġeologu Ferdinand V. Hayden u l-gwida Jim Bridger —ippruvaw jaqsmu l-Blata Kontinentali fuq il-Promontorju taż-Żewġ Oċeani mid-drenaġġ tax-xmara Wind fil-Majjistral ta' Wyoming. Il-borra qalila tar-rebbiegħa pprevjeniet il-passaġġ tagħhom iżda li kieku setgħu jaqsmu l-Blata Kontinentali, il-grupp kien ikun l-ewwel li rnexxielu jidħol fir-reġjun ta' Yellowstone biex iwettaq stħarriġ organizzat. Il-Gwerra Ċivili Amerikana kompliet ixxekkel l-esplorazzjonijiet organizzati ulterjuri sal-aħħar tas-snin 60 tas-seklu 19.

L-ewwel spedizzjoni dettaljata fl-inħawi ta' Yellowstone kienet l-Ispedizzjoni ta' Cook–Folsom–Peterson tal-1869, li kienet tikkonsisti minn tliet esploraturi ffinanzjati b'mod privat. L-Ispedizzjoni ta' Folsom segwiet ix-xmara Yellowstone sal-Lag ta' Yellowstone. Il-membri tal-Ispedizzjoni żammew ġurnal u abbażi tal-informazzjoni li rrapportaw, grupp ta' residenti ta' Montana organizzaw l-Ispedizzjoni ta' Washburn–Langford–Doane fl-1870. Din kienet immexxija mis-surveyor ġenerali ta' Montana Henry Washburn, u kienet tinkludi lil Nathaniel P. Langford (li iktar 'il quddiem saru magħruf bħala Langford "tal-Park Nazzjonali") u stakkament tal-Armata tal-Istati Uniti kmandat mil-Logutenent Gustavus Doane. L-ispedizzjoni damet madwar xahar tesplora r-reġjun, tiġbor l-eżemplari, u tagħti l-ismijiet lis-siti ta' interess.

Il-Kaskati l-Kbar ta' Yellowstone, Stħarriġ Ġeoloġiku u Ġeografiku tat-Territorji tal-Istati Uniti (1874–1879), tal-fotografu William Henry Jackson.

Kittieb u avukat ta' Montana, Cornelius Hedges, li kien membru tal-ispedizzjoni ta' Washburn, ippropona li r-reġjun għandu jitwarrab u jiġi protett bħala park nazzjonali; huwa kiteb artikli dettaljati dwar l-osservazzjonijiet tiegħu għall-gazzetta Helena Herald bejn l-1870 u l-1871. Hedges essenzjalment tenna l-kummenti li kien għamel f'Ottubru 1865 il-Viċi Gvernatur Territorjali ta' Montana, Thomas Francis Meagher, li qabel kien ikkummenta li r-reġjun għandu jiġi protett. Oħrajn għamlu suġġerimenti simili. Ittra tal-1871 lil Ferdinand V. Hayden mingħand Jay Cooke, negozjant li ried iġib it-turisti fir-reġjun, ħeġġitu jsemmi dik ix-xewqa fir-rapport uffiċjali tiegħu tal-istħarriġ. Cooke kiteb li l-ħabib tiegħu, il-Membru tal-Kungress William D. Kelley, kien issuġġerixxa wkoll biex "il-Kungress jgħaddi abbozz ta' liġi li tirriżerva l-Baċir il-Kbir tal-Geysers bħala park pubbliku għal dejjem".

Ħolqien tal-park

Fl-1871, ħdax-il sena wara li kien falla l-ewwel sforz tiegħu, Ferdinand V. Hayden finalment irnexxielu jesplora r-reġjun. Sponsorjat mill-gvern, huwa reġa' lura fir-reġjun bit-tieni spedizzjoni, l-Istħarriġ Ġeoloġiku ta' Hayden tal-1871. Huwa fassal rapport komprensiv u inkluda ritratti b'format kbir meħuda minn William Henry Jackson u pitturi ta' Thomas Moran. Ir-rapport għen jikkonvinċi lill-Kungress tal-Istati Uniti biex jirtiraw dan ir-reġjun mill-irkanti pubbliċi. Fl-1 ta' Marzu 1872, il-President Ulysses S. Grant iffirma L-Att dwar id-Dedika li ħoloq il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone.

Il-mappa ta' Ferdinand V. Hayden tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone fl-1871.

Hayden, filwaqt li ma kienx l-unika persuna li ħaseb fil-ħolqien ta' park fir-reġjun, kien l-ewwel wieħed li kien jitkellem favurih bl-ikbar entużjażmu. Huwa kien jemmen fit-"twarrib tal-inħawi bħala post għad-divertiment għall-benefiċċju u għat-tgawdija tal-poplu" u wissa li kien se jkun hemm minn kien se jiġi u jipprova "jibdel dawn l-eżemplari sbieħ f'merkanzija". Imħasseb li l-inħawi setgħu jġarrbu l-istess destin bħall-Kaskati ta' Niagara, huwa kkonkluda li s-sit kellu "jkun b'xejn bħall-arja jew l-ilma". Fir-rapport tiegħu lill-Kumitat tal-Artijiet Pubbliċi, huwa kkonkluda li jekk l-abbozz tal-att ma jsirx liġi, "il-vandali li issa kienu qed jistennew biex jidħlu f'din l-art tal-għaġeb, fi staġun wieħed jispiċċaw jeqirdu, mingħajr possibbiltà ta' rimedju, dan il-ġmiel notevoli li n-natura b'ħila kbira damet tħejji għal eluf ta' snin sħaħ".

Hayden u l-grupp tal-1871 tiegħu rrikonoxxew li Yellowstone kien post uniku li kellu jibqa' disponibbli għal riċerka ulterjuri. Huwa ġie mħeġġeġ ukoll biex jippreservah biex ħaddieħor ikun jista' jarah u jesperjenzah ukoll. Fil-1873, il-Kungress awtorizza u ffinanzja stħarriġ biex tinstab rotta ferrovjarja fil-park min-Nofsinhar li tlesta mill-Ispedizzjoni ta' Jones tal-1873. Eventwalment, il-ferroviji, u xi żmien wara, il-karozzi dan għamluh possibbli. Il-park ma twarrab għalkollox għal skopijiet ekoloġiċi. Hayden immaġina xi ħaġa simili għal-lukandi u għall-banjijiet termali xeniċi fl-Ingilterra, fil-Ġermanja u fl-Iżvizzera.

L-Att dwar id-Dedika

ATT għat-twarrib ta' roqgħa art qrib l-ilmijiet prinċipali tax-xmara Yellowstone bħala park pubbliku. Ippromulgat mis-Senat u mill-Kamra tar-Rappreżentanti tal-Istati Uniti tal-Amerka fl-Assemblea tal-Kungress; dik ir-roqgħa art fit-Territorji ta' Montana and Wyoming ... hija b'dan riżervata u rtirata mill-insedjament, mill-okkupazzjoni jew mill-bejgħ skont il-liġijiet tal-Istati Uniti, u ddedikata u mwarrba bħala park pubbliku jew post għad-divertiment għall-benefiċċju u għat-tgawdija tal-poplu; u l-persuni kollha li jżuru, jinsedjaw jew jokkupaw ir-roqgħa art jew kwalunkwe parti minnha, għajr kif previst hawnhekk, għandhom jitqiesu li qed jagħmlu att illegali u għandhom jitneħħew minn hemmhekk ...

Approvat fl-1 ta' Marzu 1872.

Iffirmat minn:

• ULYSSES S. GRANT, il-President tal-Istati Uniti.
• SCHUYLER COLFAX, il-Viċi President tal-Istati Uniti u l-President tas-Senat.
• JAMES G. BLAINE, l-iSpeaker tal-Kamra.

Ritratt ta' Nathaniel P. Langford (1870), l-ewwel sovraintendent tal-park.

Kien hemm oppożizzjoni lokali konsiderevoli għall-Park Nazzjonali ta' Yellowstone matul is-snin bikrin tiegħu. Uħud mir-residenti lokali beżgħu li l-ekonomija reġjonali ma kinitx se tkun tista' titkattar bil-projbizzjonijiet federali stretti kontra l-iżvilupp tar-riżorsi jew tal-insedjamenti fi ħdan il-konfini tal-park, u l-imprendituri lokali kienu favur it-tnaqqis tad-daqs tal-park biex ikunu jistgħu jiġu żviluppati l-attivitajiet tal-esplorazzjoni għall-minerali, tal-kaċċa u tal-qtugħ tas-siġar. Għal dan l-għan, diversi abbozzi ta' liġi ġew introdotti fil-Kungress minn rappreżentanti ta' Montana li ppruvaw ineħħu r-restrizzjonijiet federali tal-użu tal-art.

Wara li l-park ġie ffurmat b'mod uffiċjali, Nathaniel Langford inħatar bħala l-ewwel sovraintendent tal-park fl-1872 mis-Segretarju tal-Intern Columbus Delano, l-ewwel sorveljatur u kontrollur tal-park. Langford ingħata din ir-responsabbiltà għal ħames snin iżda ma ngħatax salarju, finanzjament u persunal. Langford ma kellux il-mezzi biex itejjeb l-art jew jipproteġi sew il-park, u mingħajr politiki jew regolamenti formali, ma tantx kellu metodi legali biex jinforza tali protezzjoni. B'hekk ir-riżorsi tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone baqgħu vulnerabbli għall-attakki tan-nassaba, tal-vandali u ta' oħrajn. Huwa indirizza l-problemi prattiċi li l-amministraturi tal-park iffaċċjaw fir-Rapport tal-1872 lis-Segretarju tal-Intern u rnexxielu jbassar li Yellowstone kien se jsir attrazzjoni internazzjonali ewlenija li jisħoqqilha l-protezzjoni kontinwa mill-gvern. Fl-1874, kemm Langford kif ukoll Delano tkellmu favur il-ħolqien ta' aġenzija federali għall-protezzjoni tal-park enormi, iżda l-Kungress irrifjuta. Fil-1875, il-Kurunell William Ludlow, li qabel kien esplora żoni ta' Montana taħt il-kmand ta' George Armstrong Custer, ġie assenjat biex jorganizza u jmexxi spedizzjoni lejn Montana u l-Park Nazzjonali ta' Yellowstone li kien għadu kemm ġie stabbilit. L-osservazzjonijiet dwar l-illegalitajiet u l-isfruttament tar-riżorsi tal-park ġew inklużi fir-Rapport ta' Rikonjizzjoni fil-Park Nazzjonali ta' Yellowstone ta' Ludlow. Ir-rapport inkluda ittri u dokumenti mehmuża minn membri oħra tal-ispedizzjoni, fosthom tan-naturalista u l-mineraloġista George Bird Grinnell.

Grinnell iddokumenta l-insib tal-bufli, taċ-ċriev, tal-alċi u tal-għażżiela għall-ġlud: "Huwa stmat li matul ix-xitwa tal-1874–1875, mhux inqas minn 3,000 buflu nqatlu u ċ-ċriev, l-alċi u l-għażżiela jbatu kważi bl-istess mod".

B'hekk, Langford ġie obbligat jirtira fl-1877. Wara li vvjaġġa f'Yellowstone u ra b'għajnejh il-problemi fil-ġestjoni tal-art, Philetus Norris offra ruħu volontarjament għall-kariga wara li rtira Langford. Il-Kungress finalment iddeċieda li jimplimenta salarju għall-kariga, kif ukoll li jipprovdi finanzjament minimu għat-tħaddim tal-park. Norris uża dawn il-fondi biex iwessa' l-aċċess tal-park, u bena bosta toroq u faċilitajiet.

Fl-1880, Harry Yount inħatar biex joqgħod għassa u jikkontrolla l-insib u l-vandaliżmu fil-park. Yount fl-imgħoddi kien qatta' deċennji jesplora l-muntanji li llum il-ġurnata jagħmlu parti minn Wyoming, inkluż il-Grand Tetons, wara li ngħaqad fl-Istħarriġ Ġeoloġiku ta' F V. Hayden fl-1873. Yount kien l-ewwel ranger tal-park nazzjonali, u l-Quċċata ta' Yount, fil-bidu tax-xmara Yellowstone, issemmiet għalih. Dawn il-miżuri xorta waħda ma kinux biżżejjed għall-protezzjoni tal-park, għax la Norris u lanqas it-tliet sovraintendenti ta' warajh, ma ngħataw biżżejjed persunal jew riżorsi.

Xellug: Thomas Moran pitter Tower Creek waqt l-Istħarriġ Ġeoloġiku ta' Hayden tal-1871. Lemin: Travertine Terrace, il-Fawwariet Termali ta' Mammoth.

Matul is-snin 70 u 80 tas-seklu 19, it-tribujiet Amerikani Nattivi effettivament ġew esklużi mill-park nazzjonali. Inqas minn xi nofs tużżana tribujiet kienu għamlu użu staġonali tal-inħawi ta' Yellowstone; l-uniċi residenti permanenti kienu gruppi żgħar Shoshone tal-Lvant magħrufa bħala "Wikkiela tan-Nagħaġ". Huma telqu mill-inħawi abbażi ta' trattat innegozjat fl-1868, li permezz tiegħu l-Wikkiela tan-Nagħaġ ċedew l-artijiet tagħhom iżda żammew id-dritt li jikkaċċjaw f'Yellowstone. L-Istati Uniti qatt ma rratifikaw it-trattat u rrifjutaw li jirrikonoxxu l-jeddijiet tal-Wikkiela tan-Nagħaġ jew ta' kwalunkwe tribù oħra li kienu użaw Yellowstone.

Il-grupp ta' Nez Perce assoċjat mal-Kap Joseph, li kien jammonta għal madwar 750 ruħ, għadda mill-Park Nazzjonali ta' Yellowstone fi tlettax-il jum fl-aħħar ta' Awwissu 1877. Dan il-grupp kien qed jiġi segwit mill-Armata tal-Istati Uniti u daħal fil-park nazzjonali madwar ġimagħtejn wara l-Battalja tal-Ħofra l-Kbira. Uħud mill-grupp ta' Nez Perce kienu amikevoli mat-turisti u ma' nies oħra li ltaqgħu magħhom fil-park; iżda oħrajn ma kinux. Disa' viżitaturi tal-park ittieħdu bħala ostaġġi għal żmien qasir. Minkejja li Joseph u kapijiet oħra ordnaw li ħadd ma kellu jindarab, mill-inqas tnejn min-nies inqatlu u diversi ġew midruba. Wieħed mill-postijiet fejn dan seħħ kien fil-Baċir tal-Geyser t'Isfel u fil-lvant tul fergħa tax-xmara Firehole sal-Muntanja Mary u lil hinn. Dik in-nixxiegħa ngħatat l-isem ta' Nez Perce Creek biex jitfakkar meta għaddew tul il-park. Grupp ta' Bannocks daħal fil-park fl-1878, u allarmaw is-sovraintendent tal-park Philetus Norris. Wara l-Gwerra mal-Indjani Wikkiela tan-Nagħaġ tal-1879, Norris bena forti biex jipprevjeni li l-Amerikani Nattivi jidħlu fil-park nazzjonali.

Fort Yellowstone (għall-ħabta 1910), li qabel kienet stazzjonament tal-Armata tal-Istati Uniti, issa tintuża bħala l-kwartieri ġenerali tal-park.

Il-Linja Ferrovjarja tat-Tramuntana tal-Paċifiku bniet stazzjon ferrovjarju f'Livingston, Montana, bħala venda ta' kollegament maż-żona tad-daħla tat-Tramuntana fl-1883, u dan għen biex jiżdiedu ż-żjarat minn 300 viżitatur fl-1872 għal 5,000 viżitatur fl-1883. Il-linja rapida tlestiet fil-ħarifa ta' dik is-sena minn Livingston sa Cinnabar għall-kollegament ma' Mammoth, imbagħad fl-1902 din ġiet estiża sal-istazzjon ta' Gardiner, fejn il-passiġġieri kien jibdlu wkoll il-ferroviji. Il-viżitaturi f'dawn is-snin bikrin iffaċċjaw toroq imħarbtin u mimlijin trab, apparti servizzi limitati, u l-karozzi tħallew jidħlu f'fażijiet, li ma bdewx qabel l-1915. Sal-1901 infetaħ kollegament bejn Chicago, Burlington u Quincy, permezz ta' Cody, u fl-1908 infetaħ kollegament mal-Linja Ferrovjarja tal-Unjoni tal-Paċifiku lejn il-Punent ta' Yellowstone, segwit minn kollegament tal-1927 mat-triq ta' Milwaukee sad-Daħla ta' Gallatin qrib Bozeman, li wkoll kienet twassal lill-viżitaturi bil-vetturi motorizzati lejn il-Punent ta' Yellowstone. Il-viżitaturi ferrovjarji battew sew sat-Tieni Gwerra Dinjija u s-servizz ferrovjarju regolari waqaf favur il-karozzi għall-ħabta tas-snin 60 tas-seklu 20, għalkemm xorta waħda sal-bidu tas-snin 80 tas-seklu 20 baqa' jkun hemm żjarat speċjali okkażjonalment.

L-insib u l-qerda tar-riżorsi naturali baqgħu għaddejjin bla xkiel sal-wasla tal-Armata tal-Istati Uniti fil-Fawwariet Termali ta' Mammoth fl-1886 li bnew Camp Sheridan. Matul it-22 sena ta' wara, bil-kostruzzjoni ta' strutturi permanenti mill-armata, Camp Sheridan ingħata l-isem ta' Fort Yellowstone. Fis-7 ta' Mejju 1894, il-Klabb ta' Boone u Crockett, permezz tal-personalità ta' George G. Vest, Arnold Hague, William Hallett Phillips, W. A. Wadsworth, Archibald Rogers, Theodore Roosevelt u George Bird Grinnell, irnexxielu jgħaddi l-Att dwar il-Protezzjoni tal-Park li salva l-park. L-Att ta' Lacey tal-1900 ipprovda appoġġ legali għall-uffiċjali li ressqu n-nassaba quddiem il-liġi. Bil-finanzjament u l-persunal meħtieġ għal għassa diliġenti, l-armata żviluppat il-politiki u r-regolamenti tagħha stess li ppermettew l-aċċess pubbliku kif ukoll il-protezzjoni tan-natura selvaġġa u tar-riżorsi naturali tal-park. Meta s-Servizz tal-Parks Nazzjonali nħoloq fl-1916, bosta mill-prinċipji ta' ġestjoni żviluppati mill-armata ġew adottati mill-aġenzija l-ġdida. L-armata għaddiet il-kontroll lis-Servizz tal-Parks Nazzjonali fil-31 ta' Ottubru 1918.

Fl-1898, in-naturalista John Muir iddeskriva l-park kif ġej:

Ikunu kemm ikunu ordnati jew bla ebda ordni l-mawriet, darba wara l-oħra qalb ix-xenarju mill-iktar kalm u wieqaf, tispiċċa fil-ħemda tistagħġeb quddiem fenomeni totalment ġodda. Fawwariet ibaqbqu u għadajjar fondi enormi b'ilma aħdar u ikħal mill-iktar safi, eluf minnhom, jinsabu f'dawn il-muntanji bierda u għoljin bħallikieku hemm ħuġġieġa qalila taħt kull waħda minnhom; u mitt geyser, jonfħu bħal sħabiet bojod tal-ilma jagħli u stim, bħal kaskati invertiti, bla heda minn taħt l-art.

Karozzi u żvilupp ulterjuri

Is-sovraintendent Horace M. Albright u l-orsijiet suwed (1922). It-turisti spiss kienu jitimgħu lill-orsijiet suwed fil-park fis-snin bikrin, u b'kollox ġew irrapportati 527 persuna midruba mill-1931 sal-1939.

Sal-1915, 1,000 karozza fis-sena kienu qed jidħlu fil-park, u dan irriżulta f'kunflitti maż-żwiemel u mat-trasport bil-karozzini. It-trasport biż-żwiemel fit-toroq eventwalment ġie pprojbit.

Il-Korp tal-Konservazzjoni Ċivili (bl-Ingliż: Civilian Conservation Corps; CCC), aġenzija ġdida ta' soljev għall-irġiel żgħażagħ, kellha rwol ewlieni bejn l-1933 u l-1942 fl-iżvilupp tal-faċilitajiet ta' Yellowstone. Il-proġetti tas-CCC kienu jinkludu r-riforestazzjoni, l-iżvilupp ta' bosta mill-mogħdijiet u l-kampeġġi, il-kostruzzjoni tal-mogħdijiet, it-tnaqqis tal-periklu ta' nirien, u x-xogħol tat-tifi tan-nar. Is-CCC bena l-maġġoranza taċ-ċentri bikrin għall-viżitaturi, tal-kampeġġi u tas-sistema attwali ta' toroq tal-park.

Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, it-turiżmu batta sew, il-persunal tnaqqas, u bosta faċilitajiet ġew traskurati. Sas-snin 50 tas-seklu 20, iż-żjarat żdiedu bil-bosta f'Yellowstone u f'parks nazzjonali oħra. Sabiex jakkomodaw din iż-żieda, l-uffiċjali tal-park implimentaw il-Missjoni Nru 66, li kien sforz ta' mmodernizzar u ta' tkabbir tal-faċilitajiet tas-servizzi tal-park. Ippjanat li jitlesta sal-1966, f'ġieħ il-50 anniversarju tal-istabbiliment tas-Servizz tal-Parks Nazzjonali, il-kostuzzjoni tal-Missjoni Nru 66 varjat minn disinn tal-istil tradizzjonali tal-kabini biz-zkuk tas-siġar għal stil modern. Matul l-aħħar tas-snin 80 tas-seklu 20, il-biċċa l-kbira tal-istili tal-kostruzzjoni f'Yellowstone reġgħu lura għal disinni iktar tradizzjonali. Wara n-nirien forestali enormi tal-1988 li kkawżaw ħsarat kbar f'Grant Village, l-istrutturi reġgħu nbnew mill-ġdid bl-istil tradizzjonali. Iċ-ċentru għall-viżitaturi f'Canyon Village, li fetaħ fl-2006, inkorpora disinn iktar tradizzjonali wkoll.

L-Arkata ta' Roosevelt f'Gardiner, Montana, qrib id-daħla tat-Tramuntana.

It-terremot tal-lag ta' Hebgen tal-1959 ftit fil-Punent ta' Yellowstone kkawża ħsarat fit-toroq u f'xi strutturi tal-park. Fis-sezzjoni tal-Majjistral tal-park instabu geysers ġodda, u bosta fawwariet termali eżistenti ċċajpru. Dan kien l-iżjed terremot qawwi li affettwa r-reġjun fl-istorja rreġistrata.

Fl-1963, wara diversi snin ta' kontroversja pubblika rigward it-tnaqqis imġiegħel tal-popolazzjoni tal-alċi f'Yellowstone, is-Segretarju tal-Intern tal-Istati Uniti Stewart Udall ħatar bord ta' konsulenza biex jiġbor data xjentifika biex tinforma l-ġestjoni futura tan-natura selvaġġa tal-parks nazzjonali. F'dokument magħruf bħala r-Rapport ta' Leopold, il-kumitat osserva li l-programmi tal-qtil f'parks nazzjonali oħra ma kinux effettivi, u rrakkomanda l-ġestjoni tal-popolazzjoni tal-alċi ta' Yellowstone.

In-nirien forestali matul is-sajf tal-1988 kienu l-ikbar fl-istorja tal-park. Madwar 793,880 akru (3,210 km²; 1,240 mil kwadru) jew 36 % tal-art tal-park kienet affettwata min-nirien; dan wassal għal evalwazzjoni sistematika mill-ġdid tal-politiki tal-ġestjoni tan-nirien. L-istaġun tan-nirien tal-1988 tqies normali sa ma kombinament ta' nixfa u ta' sħana sa nofs Lulju kkontribwew għal periklu estrem ta' nirien. Fil-jum magħruf bħala s-"Sibt Iswed", fl-20 ta' Awwissu 1988, irjieħ b'saħħithom wasslu biex in-nirien jinfirxu malajr, u iktar minn 150,000 akru (610 km²; 230 mil kwadru) inħarqu.

Fl-1 ta' Ottubru 2013, il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone għalaq minħabba x-shutdown tal-gvern federali tal-Istati Uniti tal-2013.

Riċerka u rikonoxximent

Mappa mpittra ta' Heinrich C. Berann (1991) bi skala esaġerata.

L-istorja kulturali wiesgħa tal-park ġiet iddokumentata permezz tal-1,000 sit arkeoloġiku li ġew skoperti. Il-park fih 1,106 struttura u karatteristika storika, u minnhom l-Irdumijiet tal-Ossidjana u ħames binjiet ġew iddeżinjati bħala Għeliem Storiku Nazzjonali. Yellowstone ġiet iddeżinjata bħala Riżerva ta' Bijosfera Internazzjonali fis-26 ta' Ottubru 1976 u Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fit-8 ta' Settembru 1978. Il-park tqiegħed fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji fil-Periklu mill-1995 sal-2003 minħabba l-effetti tat-turiżmu, l-infezzjonijiet fin-natura selvaġġa u kwistjonijiet marbuta ma' speċijiet invażivi. Fl-2010, il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone ġie onorat billi deher fuq il-munita ta' kwart ta' dollaru Amerikan permezz tal-Programm tal-Muniti Sbieħ tal-Amerka tal-Kwart ta' Dollaru.

Justin Farrell esplora tliet sensibilitajiet morali li mmotivaw lill-attivisti biex jindirizzaw lil Yellowstone. L-ewwel kien hemm il-viżjoni utilitarja ta' sfruttament massimu tar-riżorsi naturali, karatteristika tal-iżviluppaturi fl-aħħar tas-seklu 19. It-tieni kienet viżjoni spiritwali tan-natura ispirata mir-Romantiċiżmu u t-traxxendentalisti f'nofs is-seklu 19. Is-seklu 20 ġab miegħu l-viżjoni morali bijoċentrika li tiffoka fuq is-saħħa tal-ekosistema skont it-teorija ta' Aldo Leopold, li wasslet għall-espansjoni ta' żoni protetti federalment u tal-ekosistemi tal-madwar.

Iċ-Ċentru tal-Wirt u tar-Riċerka jinsab f'Gardiner, Montana, qrib id-daħla tat-Tramuntana tal-park. Iċ-ċentru jospita l-kollezzjoni tal-mużew, l-arkivji, il-librerija tar-riċerka, il-laboratorju tal-arkeoloġija u tal-istorja, u l-erbarju tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone. L-arkivji tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone fihom kollezzjonijiet tar-rekords storiċi ta' Yellowstone u tas-Servizz tal-Parks Nazzjonali. Il-kollezzjoni tinkludi r-rekords amministrattivi ta' Yellowstone, kif ukoll ir-rekords tal-ġestjoni tar-riżorsi, ir-rekords tal-proġetti ewlenin, u l-manuskritti u d-dokumenti personali mogħtija b'donazzjoni. L-arkivji huma affiljati mal-Amministrazzjoni tal-Arkivji u tar-Rekords Nazzjonali.

Sit ta' Wirt Dinji

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone ġie ddeżinjat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' erba' kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (vii) "Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal-għaġeb jew fejn hemm żoni ta' ġmiel naturali u ta' importanza estetika eċċezzjonali"; il-kriterju (viii) "Eżempju straordinarju li jirrappreżenta stadji importanti tal-istorja tad-dinja, inkluż it-trapass tal-ħajja, il-proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-iżvilupp tat-tipi differenti ta' art, jew il-karatteristiċi ġeomorfiċi jew fiżjografiċi sinifikanti"; il-kriterju (ix) "Eżempju straordinarju li jirrappreżenta proċessi ekoloġiċi u bijoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-evoluzzjoni u fl-iżvilupp ta' ekosistemi u ta' komunitajiet ta' pjanti u ta' annimali terrestri, tal-ilma ħelu, kostali u tal-baħar"; u l-kriterju (x) "Post fejn hemm l-iktar ħabitats naturali importanti u sinifikanti għall-konservazzjoni fil-post tad-diversità bijoloġika, inkluż fejn hemm speċijiet mhedda ta' valur universali straordinarju mill-perspettiva tax-xjenza jew tal-konservazzjoni".

Ġeografija

Mappa uffiċjali tal-park tal-2020.

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone jokkupa roqgħa bejn wieħed u ieħor kwadra ta' kumpless vulkaniku li tmur kemxejn lil hinn mill-Majjistral ta' Wyoming. Madwar 96 % tal-erja totali tal-art tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone tinsab fi ħdan l-istat ta' Wyoming. 3 % oħra tinsab fi ħdan Montana u l-1 % l-oħra tinsab f'Idaho. Il-parti ta' Yellowstone f'Montana fiha diversi mogħdijiet, faċilitajiet u postijiet tajbin għall-għawm, filwaqt li l-parti tal-park f'Idaho mhijiex żviluppata. Il-konfini irregolari tal-Lvant tal-park nazzjonali ssegwi l-art għolja tul il-Katina Muntanjuża ta' Absaroka.

Immaġni satellitari tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone.

Il-park fih 63 mil (101 kilometru) mit-Tramuntana għan-Nofsinhar, u 54 mil (87 kilometri) mill-Punent għal-Lvant bl-ajru. Bħala erja, Yellowstone fih 2,219,789 akru (8,983 km²; 3,468 mil kwadru), u għaldaqstant huwa ikbar saħansitra mill-istati ta' Rhode Island jew Delaware. Ix-xmajjar u l-lagi jkopru 5 % tal-erja tal-art, u l-ikbar korp tal-ilma huwa l-Lag ta' Yellowstone li jkopri 87,040 akru (352 km²; 136 mil kwadru). Il-Lag ta' Yellowstone huwa fond sa 400 pied (120 metru) u għandu 110 mil (180 kilometru) ta' kosta. F'elevazzjoni ta' 7,733 pied (2,357 metru) 'il fuq mil-livell tal-baħar, il-Lag ta' Yellowstone huwa l-ikbar lag f'elevazzjoni għolja fl-Amerka ta' Fuq. Il-foresti jkopru 80 % tal-erja tal-art tal-park; il-biċċa l-kbira tal-bqija huma bwar tal-ħaxix.

Il-Blata Kontinentali tal-Amerka ta' Fuq tinsab djagonalment tul il-parti tal-Lbiċ tal-park. Il-blata hija karatteristika topografika li tissepara d-drenaġġi tal-ilma tal-Oċean Paċifiku u tal-Oċean Atlantiku. Madwar terz tal-park jinsab fin-naħa tal-Punent tal-Blata Kontinentali. L-oriġini tax-xmajjar Yellowstone u Snake jinsabu qrib xulxin iżda fuq naħat opposti tal-blata. B'hekk, l-ilmijiet tax-xmara Snake jnixxu fl-Oċean Paċifiku, filwaqt li dawk ta' Yellowstone jispiċċaw fil-Golf tal-Messiku.

Il-park jinsab fuq il-Promontorju ta' Yellowstone, f'elevazzjoni medja ta' 8,000 pied (2,400 metru) 'il fuq mil-livell tal-baħar. Il-promontorju huwa kkonfinat kważi fin-naħat kollha minn ktajjen muntanjużi tar-Rockies Nofsana, b'elevazzjoni li tvarja minn 9,000 sa 11,000 pied (2,700 sa 3,400 metru). L-ogħla punt fil-park huwa l-Quċċata tal-Ajkla (11,358 pied jew 3,462 metru) u l-iżjed punt baxx huwa tul Reese Creek (5,282 pied jew 1,610 metru). Xi ktajjen muntanjużi fil-qrib jinkludu l-Katina Muntanjuża ta' Gallatin lejn il-Majjistral, il-Muntanji ta' Beartooth lejn it-Tramuntana, il-Katina Muntanjuża ta' Absaroka lejn il-Lvant, il-Katina Muntanjuża ta' Teton lejn in-Nofsinhar, u l-Katina Muntanjuża ta' Madison lejn il-Punent. L-iżjed quċċata prominenti tal-Promontorju ta' Yellowstone hija l-Muntanja ta' Washburn b'għoli ta' 10,243 pied (3,122 metru).

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone fih waħda mill-ikbar foresti petrifikati tad-dinja, mimlija b'siġar li żmien twil ilu ntradmu bl-irmied u bil-ħamrija u ġew ittrasformati mill-injam u mill-materjali minerali. Huwa maħsub li dan l-irmied u detriti vulkaniċi oħra waslu mill-inħawi tal-park stess peress li l-parti ċentrali ta' Yellowstone hija magħmula mill-krater enormi ta' supervulkan. Il-park fih 290 kaskata ta' mill-inqas 15-il pied (4.6 metri), u l-ogħla waħda hija dik tal-Kaskati t'Isfel tax-xmara Yellowstone f'għoli ta' 308 pied (94 metru).

Fil-park hemm ukoll tliet kanjons fondi, maqtugħin qalb it-tufa vulkanika tal-Promontorju ta' Yellowstone mix-xmajjar matul l-aħħar 640,000 sena. Ix-xmara Lewis tnixxi qalb il-Kanjon ta' Lewis fin-Nofsinhar, u x-xmara Yellowstone naqqxet żewġ kanjons ikkuluriti, il-Kanjon il-Kbir ta' Yellowstone u l-Kanjon l-Iswed ta' Yellowstone fit-Tramuntana tagħha.

Ġeoloġija

Vulkaniżmu

Kolonni tal-bażalt qrib il-Kaskata tat-Torri; għargħar kbir tal-bażalt u ta' tipi oħra ta' lava ppreċedew l-iżbroffar kbir tal-irmied u tal-ħaffiefa msaħħna ħafna.

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone jinsab fit-tarf tal-Grigal tal-pjanura tax-xmara Snake, ark kbir b'għamla ta' qaws li jgħaddi qalb il-muntanji u li huwa estiż bejn wieħed u ieħor għal 400 mil (640 kilometru) mill-park sal-fruntiera bejn Idaho-Oregon. Il-vulkaniżmu ta' Yellowstone huwa maħsub li huwa kkollegat mal-vulkaniżmu kemxejn iktar tal-qedem tal-pjanura tax-xmara Snake. B'hekk Yellowstone huwa l-parti attiva ta' hotspot li maż-żmien iċċaqilqet lejn il-Grigal. L-oriġini ta' dan il-hotspot tal-vulkaniżmu għadu fil-mira ta' dibattiti. Teorija partikolari ssostni li fenomenu ta' mantle plume kkawża ċ-ċaqliq tal-hotspot ta' Yellowstone lejn il-Grigal, filwaqt li teorija oħra tispjega li l-migrazzjoni tal-hotspot tal-vulkaniżmu seħħet bħala riżultat tal-frammentazzjoni u tad-dinamika tas-subduzzjoni tal-Plakka ta' Farallon fil-ġewwieni tad-Dinja.

Ix-xifer tal-caldera fix-xefaq tan-Nofsinhar tal-Lag ta' Yellowstone.

Il-krater ta' Yellowstone huwa l-ikbar sistema vulkanika fl-Amerka ta' Fuq, u fuq livell dinji l-krater tal-Lag ta' Toba f'Sumatra huwa ikbar minnu. Ġie mlaqqam bħala "supervulkan" għaliex il-caldera ġiet iffurmata minn żbroffar esplożiv tassew kbir. Huwa stmat li l-kompartiment tal-magma li jinsab taħt Yellowstone huwa kompartiment ikkollegat uniku, twil madwar 37 mil (60 kilometru), wiesgħa 18-il mil (29 kilometru), u fond bejn 3 sa 7 mili (4.8 sa 11.3-il kilometru). Il-caldera attwali nħolqot minn żbroffar katakliżmatiku li seħħ 640,000 sena ilu, fejn ġew rilaxxati iktar minn 240 mil kubu (1,000 km³) ta' rmied, blat u materjali piroklastiċi. Dan l-iżbroff kien iktar minn 1,000 darba ikbar mill-iżbroff tal-1980 tal-Muntanja ta' St. Helens. Ipproduċa caldera fond kważi ⁵⁄₈ ta' mil (1.0 kilometru) u b'erja ta' 45 mil bi 28 mil (72 kilometru b'45 kilometru) u ddepożita t-tufa ta' Lava Creek, formazzjoni ġeoloġika tat-tufa wweldjata. L-iżjed żbroff vjolenti magħruf, li seħħ 2.1 miljun sena ilu, irrilaxxa 588 mil kubu (2,450 km³) ta' materjal vulkaniku u ħoloq il-formazzjoni tal-blat magħrufa bħala Huckleberry Ridge Tuff u l-Caldera ta' Island Park. Żbroff iżgħar irrilaxxa 67 mil kubu (280 km³) ta' materjal vulkaniku 1.3 miljun sena ilu, u fforma l-Caldera ta' Henry's Fork u ddepożita l-Mesa Falls Tuff.

Kull wieħed mit-tliet żbroffi katakliżmatiċi rrilaxxa ammonti enormi ta' rmied li ksew il-biċċa l-kbira tal-Amerka ta' Fuq ċentrali, u waqgħu bosta mijiet ta' mili 'l bogħod. L-ammont ta' rmied u gassijiet irrilaxxati fl-atmosfera x'aktarx li kkawżaw impatti sinifikanti fix-xejriet tat-temp dinjin u wasslu għall-estinzjoni ta' xi speċijiet, primarjament fl-Amerka ta' Fuq.

Żbroff sussegwenti li fforma caldera seħħ madwar 160,000 sena ilu. Dan ifforma l-caldera relattivament żgħira li fiha s-Suba' tal-Punent tal-Lag ta' Yellowstone. Mill-aħħar żbroff tas-supervulkan, sensiela ta' ċikli ta' żbroffar bejn 640,000 u 70,000 sena ilu, kważi melew il-krater ta' Yellowstone bi 80 żbroff differenti ta' lava riolitika bħal dik fl-Irdumijiet tal-Ossidjana u ta' lava bażaltika bħal dik tal-Irdum tal-Wikkiela tan-Nagħaġ. Is-saffi tal-lava jidhru l-iktar faċilment fil-Kanjon il-Kbir ta' Yellowstone, fejn ix-xmara Yellowstone tkompli tnaqqax il-flussi tal-lava tal-qedem. Il-kanjon huwa wied bl-għamla tal-ittra V klassika, li tindika erożjoni mix-xmara iktar milli erożjoni mill-glaċjazzjoni.

Kull żbroff huwa parti minn ċiklu tal-iżbroffar li jilħaq il-quċċata tiegħu bil-kollass parzjali tal-quċċata tal-kompartiment tal-magma parzjalment imbattal. Dan joħloq depressjoni li kkrollat, imsejħa caldera, u jiġu rrilaxxati ammonti kbar ta' materjal vulkaniku, normalment permezz ta' xquq madwar il-caldera. Iż-żmien bejn l-aħħar tliet żbroffi katakliżmatiċi fl-inħawi ta' Yellowstone varja minn 600,000 sa 800,000 sena, iżda l-għadd żgħir ta' tali żbroffi katakliżmatiċi ma jistax jintuża biex isir tbassir preċiż tal-avvenimenti vulkaniċi futuri.

Geysers u sistema idrotermali

Il-Geyser ta' Old Faithful jiżbroffa bejn wieħed u ieħor kull 90 minuta.

Steamboat Geyser huwa l-ikbar geyser attiv fid-dinja.

L-iżjed geyser famuż fil-park, u x'aktarx fid-dinja, huwa l-geyser imlaqqam Old Faithful, li jinsab fil-Baċir ta' Fuq tal-Geysers. Fl-istess baċir hemm il-Geysers tal-Kastell, tal-Iljun, tax-Xehda, il-Kbir (l-ogħla geyser prevedibbli fid-dinja), il-Ġgant (l-iżjed geyser volominuż fid-dinja), ta' Riverside u bosta geysers oħra. Il-park fih l-ogħla geyser attiv fid-dinja — Steamboat Geyser fil-Baċir tal-Geysers ta' Norris. Studju li tlesta fl-2011 sab li mill-inqas 1,283 geyser żbroffar f'Yellowstone. Minnhom, medja ta' 465 geyser huma attivi f'sena partikolari. Yellowstone fih mill-inqas 10,000 karatteristika ġeotermali b'kollox, inkluż geysers, fawwariet termali, tajn ibaqbaq u rilaxxi tal-gass. Iktar minn nofs il-geysers u l-karatteristiċi idrotermali tad-dinja huma kkonċentrati f'Yellowstone.

Geysers f'Yellowstone, pittura ta' Albert Bierstadt tal-1881.

F'Mejju 2001, l-Istħarriġ Ġeoloġiku tal-Istati Uniti, il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone u l-Università ta' Utah ħolqu l-Osservatorju tal-Vulkani ta' Yellowstone, partenarjat għall-monitoraġġ fit-tul tal-proċessi ġeoloġiċi tal-medda vulkanika tal-Promontorju ta' Yellowstone, għad-disseminazzjoni tal-informazzjoni dwar il-perikli potenzjali ta' dan ir-reġjun ġeoloġikament attiv.

Fl-2003, bidliet fil-Baċir tal-Geyser ta' Norris wasslu għall-għeluq temporanju ta' xi mogħdijiet fil-baċir. Ġew osservati rilaxxi ġodda tal-gass, u diversi geysers kellhom żieda fl-attività u żieda fit-temperaturi tal-ilma. Diversi geysers tant saru jikwu li ġew ittrasformati bl-istim ħiereġ minnhom; l-ilma tant kien saħan li ma setgħu jiżbroffaw normalment iktar. Dan inzerta fl-istess żmien tar-rilaxx ta' rapporti ta' proġett tar-riċerka fuq diversi snin tal-Istħarriġ Ġeoloġiku tal-Istati Uniti, li mmappja l-qiegħ tal-Lag ta' Yellowstone u li identifika qisha koppla strutturali li ġiet olzata fl-imgħoddi. Ir-riċerka indikat li dan l-olzar ma kien joħloq l-ebda theddida immedjata ta' żbroffar vulkaniku, peress li x'aktarx li żviluppa żmien sew ilu, u ma kien hemm l-ebda żieda fit-temperatura qrib l-olzar.

Fl-10 ta' Marzu 2004, bijologu skopra ħames biżonti mejtin li milli jidher kienu belgħu gassijiet ġeotermali meta nqabdu fil-Baċir tal-Geyser ta' Norris minħabba inverżjoni atmosferika staġonali. Ftit wara kien hemm żieda fl-attività tat-terremoti f'April 2004. Fl-2006 ġie rrapportat li l-Koppla tal-Lag tal-Kuluverti u l-Koppla ta' Sour Creek — żoni li kienu ilhom magħrufa li kienu qed jesperjenzaw bidliet sinifikanti fiċ-ċaqliq tal-art tagħhom — kienu ġew olzati b'rata ta' 1.5 sa 2.4 pulzieri (3.8 sa 6.1 ċentimetri) fis-sena minn nofs l-2004 sal-2006. Sal-aħħar tal-2007, l-olzar baqa' għaddej b'rata mnaqqsa. Dawn l-avvenimenti attiraw ħafna attenzjoni mill-mezzi tax-xandir u spekulazzjoni dwar il-futur ġeoloġiku tar-reġjun. L-esperti wieġbu għall-għajdut billi infurmaw lill-pubbliku li ma kien hemm l-ebda żieda fir-riskju ta' żbroffar vulkaniku fil-futur qarib. Dawn il-bidliet juru n-natura dinamika tas-sistema idrotermali ta' Yellowstone.

Terremoti

Ħsara infrastrutturali fil-Lag ta' Hebgen minħabba t-terremot ta' 7.2 tal-1959.

Yellowstone jesperjenza eluf ta' terremoti żgħar kull sena, li l-biċċa l-kbira minnhom lanqas biss jinħassu mill-bniedem. Madwar żewġ terzi tat-terremoti jseħħu bejn il-Lag ta' Hegben u l-Krater ta' Yellowstone tul żona b'qasma mirduma li tħalliet wara żbroff ta' 2.1 miljun sena ilu.

Fiż-żminijiet storiċi kien hemm sitt terremoti b'qawwa ta' mill-inqas 6 jew iktar, inkluż it-terremot ta' 7.2 tal-Lag ta' Hebgen li seħħ eżatt barra mill-konfini tal-Majjistral tal-park fl-1959. Dan it-terremot skatta ċediment tal-art enormi, li kkawża l-kollass parzjali ta' diga fil-Lag ta' Hebgen; ftit iktar 'l isfel, is-sediment miċ-ċediment tal-art imblokka x-xmara u ħoloq lag ġdid, magħruf bħala l-Lag tat-Terremot. Inqatlu 28 ruħ u l-ħsara lill-proprjetajiet kienet estensiva fir-reġjun qarib. It-terremot ikkawża l-iżbroffar ta' xi geysers fil-Majjistral tal-park, iffurmaw xquq mal-art li beda ħiereġ l-istim minnhom, u xi fawwariet termali li normalment ikollhom ilma ċar imtlew bit-tajn. Huwa maħsub li l-istress maħluq fiż-żona tal-qasma minn dan it-terremot wassal għall-attività attwali tat-terremoti fil-Majjistral ta' Yellowstone. Terremot ta' 6.1 heżżeż il-park fit-30 ta' Ġunju 1975, iżda l-ħsara kienet minima.

Fl-1985, għal tliet xhur ġew identifikati 3,000 terremot minuri fil-Majjistral tal-park, matul dak li ġie deskritt bħala sensiela ta' terremoti li ġie attribwit għal subsidenza minuri tal-krater ta' Yellowstone. Mit-30 ta' April 2007, 16-il terremot żgħir b'qawwa sa 2.7 seħħew fil-Caldera ta' Yellowstone għal diversi jiem. Dawn is-sensiliet ta' terremoti huma komuni, u seħħew 70 bħalhom bejn l-1983 u l-2008. F'Diċembru 2008, iktar minn 250 terremot ġew irreġistrati matul erbat ijiem taħt il-Lag ta' Yellowstone, u l-ikbar wieħed kellu qawwa ta' 3.9. F'Jannar 2010, iktar minn 250 terremot ġew identifikati matul jumejn. L-attività sismika fil-Park Nazzjonali ta' Yellowstone għadha għaddejja u tiġi rrapportata kull siegħa mill-Programm tal-Periklu tat-Terremoti tal-Istħarriġ Ġeoloġiku tal-Istati Uniti.

Fit-30 ta' Marzu 2014, terremot ta' 4.8 seħħ kważi fin-nofs eżatt ta' Yellowstone qrib il-Baċir ta' Norris fis-6:34 ta' filgħodu iżda l-ebda ħsara ma ġiet indikata. Dan kien l-ikbar terremot li heżżeż il-park mit-22 ta' Frar 1980.

Bijoloġija u ekoloġija

Mergħa fil-Park Nazzjonali ta' Yellowstone.

Il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone huwa l-element ċentrali tal-20 miljun akru (80,940 km²; 31,250 mil kwadru) tal-Ekosistema taż-Żona Usa' ta' Yellowstone, reġjun li jinkludi l-Park Nazzjonali ta' Grand Teton, biswit il-foresti nazzjonali u żoni kbar ta' natura selvaġġa f'dawk il-foresti. L-ekosistema hija l-ikbar medda kontinwa li għad fadal ta' art mhux mittiefsa u mhux żviluppata fl-Istati Uniti kontigwi, u titqies bħala l-ikbar ekosistema intatta tad-dinja fiż-żona miti tat-Tramuntana. Permezz tal-programm tal-introduzzjoni mill-ġdid tal-lupi, li beda fis-snin 90 tas-seklu 20, il-biċċa l-kbira tal-ispeċijiet oriġinali ta' fawna u ta' flora tar-reġjun meta l-ewwel esploraturi daħlu fl-inħawi, jistgħu jinstabu hemmhekk. Hemm sit ta' osservazzjoni ewlieni tan-Network Nazzjonali tal-Osservatorji Ekoloġiċi.

Flora

Il-birbiena tar-ramel ta' Yellowstone hija endemika għax-xtut tal-Lag ta' Yellowstone.

Iktar minn 69,000 speċi ta' siġar u ta' pjanti vaskulari oħra huma nattivi fil-park. 170 speċi oħra jitqiesu bħala speċijiet eżotiċi u mhumiex nattivi. Mit-tmien speċijiet ta' siġar koniferi ddokumentati, il-foresti tas-siġar taż-żnuber ta' Lodgepole jkopru 80 % taż-żoni forestali totali. Koniferi oħra, bħall-abit subalpin, l-abit tal-Amerki ta' Engelmann, l-abit ta' Douglas tar-Rockies u ż-żnuber tal-qoxra bajda, jinstabu sparpaljati madwar il-park. Mill-2007, iż-żnuber tal-qoxra bajda huwa mhedded minn fungu magħruf bħala t-taħsir taż-żnuber tal-qoxra bajda; madankollu, dan jaffettwa l-iktar il-foresti li jinsabu sew fit-Tramuntana u fil-Punent. F'Yellowstone, madwar 7 % tal-ispeċijiet taż-żnuber tal-qoxra bajda ġew affettwati minn dan il-fungu, meta mqabbel mal-infestazzjonijiet kważi totali fil-Majjistral ta' Montana. Il-luq u ż-żafżafa huma l-iżjed speċijiet komuni ta' siġar ħorfija. Il-foresti tal-luq naqsu sew mill-bidu tas-seklu 20, iżda x-xjenzati fl-Università Statali ta' Oregon jattribwixxu l-irkupru reċenti tal-luq lill-introduzzjoni mill-ġdid tal-lupi li biddel id-drawwiet tar-ragħa tal-alċi lokali.

Għata mikrobika fl-ilma biered tal-geyser fil-Baċir il-Kbir tal-Geysers.

Hemm għexieren ta' speċijiet ta' pjanti li jarmu l-fjuri li ġew identifikati, u l-biċċa l-kbira minnhom iwarrdu bejn Mejju u Settembru. Il-birbiena tar-ramel ta' Yellowstone hija pjanta rari li tarmi l-fjuri li tinstab biss f'Yellowstone. Hija relatata mill-qrib ma' speċijiet li normalment jinstabu f'klima iktar sħuna, u b'hekk il-birbiena tar-ramel hija enigma. It-8,000 eżemplar stmati ta' din il-pjanta rari li tarmi l-fjuri kollha jgħixu fil-ħamrija ramlija tax-xtut tal-Lag ta' Yellowstone, ferm 'il fuq mil-linja tal-ilma.

Fl-ilmijiet termali ta' Yellowstone, il-batterji jiffurmaw għata b'għamliet strambi li tikkonsisti minn triljuni ta' individwi. Dawn il-batterji huma wħud mill-iżjed organiżmi primittivi fid-Dinja. Id-dubbien u artropodi oħra jgħixu fuq din l-għata, saħansitra fil-qilla tax-xtiewa kesħin. Inizjalment, ix-xjenzati ħasbu li l-mikrobi hemmhekk kienu jiksbu l-għajxien tagħhom mill-kubrit biss. Fl-2005, riċerkaturi mill-Università ta' Colorado f'Boulder skoprew li l-għajxien għal mill-inqas uħud mid-diversità ta' speċijiet ipertermofiliċi ġej mill-idroġenu molekolari.

Thermus aquaticus huwa batterju li jinstab fil-fawwariet termali ta' Yellowstone li jipproduċi enzima importanti (polimerażi Taq) li faċilment tiġi replikata fil-laboratorju u hija utli għar-replikazzjoni tad-DNA bħala parti mill-proċess tar-reazzjoni katina bil-polimerażi (PCR). It-tneħħija ta' dawn il-batterji tista' tinkiseb mingħajr l-ebda impatt fuq l-ekosistema. Batterji oħra fil-fawwariet termali ta' Yellowstone jaf ikunu utli wkoll għax-xjenzati li qed ifittxu l-fejqan għal diversi tipi ta' mard. Fl-2016, riċerkaturi mill-Università ta' Uppsala rrapportaw l-iskoperta ta' klassi ta' termofili, Hadesarchaea, fil-Baċir ta' Culex f'Yellowstone. Dawn l-organiżmi huma kapaċi jikkonvertu l-monossidu tal-karbonju u l-ilma f'diossidu tal-karbonju u idroġenu.

Xi kultant il-pjanti mhux nattivi jheddu l-ispeċijiet nattivi billi jokkupaw ir-riżorsi tan-nutrijenti. Għalkemm l-ispeċijiet eżotiċi jinstabu l-iktar fl-inħawi fejn ikun hemm l-iktar viżitaturi umani, bħal qrib it-toroq u fiż-żoni turistiċi ewlenin, dawn infirxu wkoll iktar 'il ġewwa fil-park. Ġeneralment, il-biċċa l-kbira tal-ispeċijiet eżotiċi jiġu kkontrollati billi jinġibdu 'l barra mill-ħamrija jew bil-bexx, żewġ attivitajiet li jieħdu ħafna ħin u jiswew il-flus.

Fawna

Biżonti Amerikani.

Yellowstone jitqies b'mod mifrux bħala l-ifjen ħabitat tal-fawna kbira fit-48 stat t'isfel tal-Istati Uniti. Hemm kważi 60 speċi ta' mammiferi fil-park, inkluż il-lupu tar-Rockies, il-kojote, il-linċi Kanadiż, il-kawgars, u l-orsijiet suwed u grizzly. Mammiferi kbar oħra jinkludu l-biżonti (spiss imsejħa wkoll bufli), iċ-ċriev Amerikani, l-alċi, iċ-ċriev komuni, iċ-ċriev ta' denbhom abjad, il-mogħoż tal-muntanji, l-għażżiela muqrana u n-nagħaġ tal-qarn kbir.

Il-merħla tal-biżonti tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone hija l-ikbar merħla pubblika ta' biżonti Amerikani fl-Istati Uniti. Il-biżonti fl-imgħoddi kienu jammontaw għal bejn 30 u 60 miljun individwu fl-Amerka ta' Fuq, u Yellowstone għadu wieħed mill-aħħar fortizzi tagħhom. Il-popolazzjonijiet tagħha kienu żdiedu minn inqas minn 50 biżont fil-park fl-1902 għal 4,000 biżont sal-2003. Il-merħla tal-biżonti tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone laħqet il-quċċata tagħha fl-2005 b'4,900 annimal. Minkejja li f'sajf minnhom il-popolazzjoni tagħhom fis-sajf ġiet stmata li tlaħħaq l-4,700 biżont fl-2007, l-għadd naqas għal 3,000 biżont fl-2008 wara xitwa qalila u strateġiji kontroversjali tal-ġestjoni tal-bruċellożi li wasslu għall-qtil ta' mijiet ta' biżonti.

Ċerva Amerikana omm tredda'.

Huwa maħsub li l-merħla tal-biżonti tal-Park Nazzjonali ta' Yellowstone hija l-unika waħda minn erba' merħliet li huma ġenetikament puri u li jimirħu liberament fl-artijiet pubbliċi fl-Amerka ta' Fuq. It-tliet merħliet l-oħra huma dawk tal-Muntanji ta' Henry f'Utah, tal-Park Nazzjonali tal-Għar tar-Riħ fin-Nofsinhar ta' Dakota, u fil-Park Nazzjonali tal-Gżira taċ-Ċriev Amerikani f'Alberta.

Il-popolazzjonijiet relattivament kbar tal-biżonti huma tħassib għar-ranchers, li jibżgħu li l-ispeċijiet jistgħu jittrażmettu mard tal-annimali bovini lill-kuġini ddomestikati tagħhom. Madwar nofs il-biżonti ta' Yellowstone nstab li kellhom il-bruċellożi, marda batterika li waslet fl-Amerka ta' Fuq mill-bhejjem tal-ifrat Ewropej u li tista' twassal biex il-bhejjem tal-ifrat jinterrompu jkorru fit-tqala. Il-marda ma tantx għandha effett fuq il-biżonti tal-park, ma ġie rrapportat l-ebda każ ta' trażmissjoni mill-biżonti selvaġġi għall-bhejjem iddomestikati. Iċ-ċriev Amerikani nstab li kellhom din il-marda wkoll u huwa maħsub li ttrażmettew l-infezzjoni liż-żwiemel u lill-bhejjem tal-ifrat.

Sabiex jiġġieled it-theddida perċepita tat-trażmissjoni tal-bruċellożi lill-bhejjem tal-ifrat, il-persunal tal-park nazzjonali regolarment jieħdu l-merħliet tal-biżonti lura fil-park meta jimirħu 'l barra mill-konfini tiegħu. Matul ix-xitwa tal-1996–1997, il-merħla tal-biżonti tant kienet kbira li 1,079 biżont li kienu ħarġu mill-park jew ingħataw tir jew intbagħtu għall-qatla. L-attivisti tad-drittijiet tal-annimali jsostnu li din hija prattiki krudili u li possibbiltà tat-trażmissjoni tal-mard mhix daqshekk kbira daqs kemm isostnu xi ranchers. L-ekoloġisti jindikaw li l-biżonti sempliċement jivvjaġġaw lejn żoni staġonali tal-mergħat fi ħdan l-Ekosistema Usa' ta' Yellowstone li ġew ikkonvertiti għar-ragħa tal-bhejjem; uħud minnhom jinsabu fi ħdan Foresti Nazzjonali u jinkrew lil xi ranchers privati. L-APHIS iddikjarat li bil-vaċċinazzjonijiet u b'mezzi oħra, il-bruċellożi tista' tiġi eliminata mill-merħliet tal-biżonti u taċ-ċriev Amerikani tul Yellowstone kollu.

Lupu fil-Park Nazzjonali ta' Yellowstone.

Mill-1914, sabiex jiġu protetti l-popolazzjonijiet taċ-ċriev Amerikani, il-Kungress tal-Istati Uniti wettaq l-approprjazzjoni ta' finanzjamenti li kellhom jintużaw għall-"qerda tal-lupi, tal-klieb tal-prateriji, u annimali oħra li jxekklu l-agrikoltura u t-trobbija tal-annimali" f'artijiet pubbliċi. Il-kaċċaturi tas-Servizz tal-Park wettqu dawn l-ordnijiet, u sal-1926 kienu qatlu 136 lupu. Gradwalment, il-lupi ġew eliminati għalkollox minn Yellowstone. Sterminji ulterjuri komplew sa meta s-Servizz temm il-prattika fl-1935. Meta għadda l-Att dwar l-Ispeċijiet fil-Periklu fil-1973, il-lupu kien wieħed mill-ewwel speċijiet ta' mammiferi elenkati. Wara li l-lupi ġew sterminati minn Yellowstone, imbagħad il-kojote sar il-predatur kanin ewlieni tal-park. Peress li l-kojote mhux kapaċi joqtol annimali kbar, dan in-nuqqas ta' predatur fl-apiċi rriżulta f'żieda sew f'fawna kbira midruba jew marida.

Sas-snin 90 tas-seklu 20, il-gvern federali kien biddel fehmtu rigward il-lupi. F'deċiżjoni kontroversjali mis-Servizz tal-Ħut u tal-Organiżmi Selvaġġi tal-Istati Uniti (li jissorvelja l-ispeċijiet mhedda u fil-periiklu), il-lupi tal-Majjistral li ġew importati mill-Kanada reġgħu ġew introdotti fil-park. L-isforzi ta' introduzzjoni mill-ġdid irnexxew, u l-popolazzjonijiet baqgħu relattivament stabbli. Stħarriġ li twettaq fl-2005 irrapporta li kien hemm 13-il grupp ta' lupi, b'total ta' 118-il individwu f'Yellowstone u 326 individwu fl-ekosistema kollha. Dawn iċ-ċifri tal-park kienu iktar baxxi minn dawk irrapportati fl-2004, iżda jistgħu jiġu attribwiti lill-migrazzjoni tal-lupi lejn inħawi oħra fil-qrib kif issuġġerit miż-żieda sostanzjali fil-popolazzjoni ta' Montana matul dak il-perjodu. Kważi l-lupi kollha li ġew iddokumentati tnisslu mis-66 lupu li ġew introdotti mill-ġdid fl-1995–1996. L-irkupru tal-popolazzjonijiet fl-istati kollha ta' Wyoming, ta' Montana u ta' Idaho tant kien suċċess li fis-27 ta' Frar 2008, is-Servizz tal-Ħut u tal-Organiżmi Selvaġġi tal-Istati Uniti neħħa l-popolazzjoni tal-lupi tat-Tramuntana tar-Rockies mil-lista tal-ispeċijiet fil-periklu. Minn Jannar 2023, hemm mill-inqas 108 lupu fil-park f'għaxar gruppi. Il-lupi f'Yellowstone huma fil-qalba ta' popolazzjoni ikbar ikkollegata mal-Ekosistema Usa' ta' Yellowstone.

Orsijiet suwed qrib il-Kaskata tat-Torri.

L-orsijiet suwed huma komuni fil-park u kienu simbolu tal-park minħabba l-interazzjoni tal-viżitaturi mal-orsijiet mill-1910. It-tmigħ u l-kuntatt mill-qrib mal-orsijiet ma baqax permess mis-snin 60 tas-seklu 20 sabiex titnaqqas ix-xewqa tal-orsijiet għall-ikel tal-bnedmin. Yellowstone huwa wieħed mill-ftit postijiet fl-Istati Uniti fejn l-orsijiet suwed jistgħu jintlemħu jikkoeżistu mal-orsijiet grizzly. L-osservazzjonijiet tal-orsijiet suwed isiru l-iktar sikwit fit-Tramuntana tal-park, u fl-inħawi ta' Bechler fil-Lbiċ tal-park.

Mill-2017 huwa stmat li 700 ors grizzly kienu qed jgħixu fl-Ekosistema Usa' ta' Yellowstone, b'madwar 150 ors grizzly jgħixu kompletament jew parzjalment fil-Park Nazzjonali ta' Yellowstone. L-ors grizzly inizjalment ġie elenkat bħala speċi mhedda fl-Istati Uniti kontigwi fit-28 ta' Lulju 1975 mis-Servizz tal-Ħut u tal-Organiżmi Selvaġġi. L-ors grizzly tneħħa mil-lista ta' speċijiet fil-periklu fl-2007. L-oppożituri li l-ors grizzly jitneħħa minn dik il-lista esprimew tħassib li l-istati jaf jerġgħu jippermettu l-kaċċa u li miżuri ta' konservazzjoni aħjar kienu meħtieġa biex tiġi żgurata popolazzjoni sostenibbli. Imħallef distrettwali federali rrofta d-deċiżjoni ta' tneħħija mil-lista fl-2009, u l-ors grizzly reġa' tniżżel fil-lista. L-ors grizzly reġa' tneħħa mil-lista fl-2017. F'Settembru 2018, imħallef distrettwali tal-Istati Uniti ddeċieda li l-protezzjoni tal-ors grizzly trid terġa' tingħata bis-sħiħ, u sostna li s-Servizz tal-Ħut u tal-Organiżmi Selvaġġi kien żbaljat li jneħħi l-ors mil-lista tal-ispeċijiet bi status mhedded. Il-kaċċa hija pprojbita fi ħdan il-Park Nazzjonali ta' Yellowstone filwaqt li l-kaċċaturi jistgħu jittrasportaw il-karkassi tul il-park b'permess biss.

Ċriev tal-Amerki fil-Wied ta' Hayden.

Il-popolazzjoni taċ-ċriev tal-Amerki tammonta għal iktar minn 30,000 ċerva — l-ikbar popolazzjoni ta' kwalunkwe speċi ta' mammiferi kbar f'Yellowstone. Il-merħla tat-Tramuntana ċkienet bil-bosta minn nofs is-snin 90 tas-seklu 20; dan ġie attribwit lill-predazzjoni tal-lupi u l-effett kawżali bħal li ċ-ċriev bdew jużaw iktar reġjuni forestali biex jaħarbu lill-predatur tagħhom, u b'hekk sar iktar diffiċli għar-riċerkaturi li jgħodduhom bir-reqqa. Fix-xitwa, il-merħla tat-Tramuntana twettaq migrazzjoni lejn il-Punent fil-Lbiċ ta' Montana. Il-merħla tan-Nofsinhar minflok twettaq migrazzjoni lejn in-Nofsinhar, u fix-xitwa l-maġġoranza taċ-ċriev ta' din il-merħla jieqfu jistrieħu fir-Refuġju Nazzjonali taċ-Ċriev tal-Amerki, eżatt fix-Xlokk tal-Park Nazzjonali ta' Grand Teton. Il-migrazzjoni tal-merħla tan-Nofsinhar hija l-ikbar migrazzjoni ta' mammiferi li għadha ssir fl-Istati Uniti, apparti fl-Alaska.

Fl-2003 it-traċċi ta' linċi femminili u l-ferħ tagħha ntlemħu u ġew segwiti għal iktar minn 2 mili (3.2 kilometri). Il-materjal tal-feċi u evidenza oħra li nkisbet ġew ittestjati u ġie kkonfermat li kienu ta' linċi. Madankollu ma saret l-ebda konferma viżiva. Il-linċi ilhom ma jintlemħu f'Yellowstone mill-1998, għalkemm id-DNA meħud minn kampjuni tax-xagħar miksuba fl-2001 ikkonferma li l-linċi kienu mill-inqas qed jgħaddi mill-park. Mammiferi oħra li ma jintlemħux spiss jinkludu l-iljun tal-muntanji u l-wolverine. L-iljun tal-muntanji għandu popolazzjoni stmata ta' 25 individwu biss fil-park kollu. Iċ-ċifri eżatti tal-popolazzjoni tal-wolverine mhumiex magħrufa. Dawn il-mammiferi rari jagħtu ħjiel dwar is-saħħa tal-artijiet protetii bħal Yellowstone u jgħinu lill-maniġers tal-park jagħmlu determinazzjonijiet dwar kif l-aħjar li jiġu ppreservati l-ħabitats.

L-għażżiela muqrana spiss jinstabu fil-bwar tal-ħaxix fil-park.

Tmintax-il speċi ta' ħut jgħixu f'Yellowstone, inkluż il-parti l-kbira tat-troti ta' Yellowstone — li huma ħut għall-qalb is-sajjieda dilettanti. It-troti ta' Yellowstone ffaċċjaw diversi theddidiet mis-snin 80 tas-seklu 20, inkluż l-introduzzjoni illegali ssuspettata fil-Lag ta' Yellowstone tat-trota tal-lagi, speċi invażiva li tikkonsma t-troti ta' Yellowstone. Għalkemm it-troti tal-lagi ġew stabbiliti fil-lagi ta' Shoshone u ta' Lewis (fid-drenaġġ tax-xmara Snake) wara l-operazzjonijiet ta' stokkjar tal-gvern tal-Istati Uniti fl-1890, uffiċjalment qatt ma ġew introdotti fid-drenaġġ tax-xmara Yellowstone. It-troti ta' Yellowstone ffaċċjaw ukoll nixfa kontinwa, kif ukoll l-introduzzjoni aċċidentali ta' parassita — il-marda tal-Myxobolus cerebralis — li tikkawża marda terminali fis-sistema nervuża fil-ħut li jkun għadu żgħir. Mill-2001, l-ispeċijiet nattivi kollha ta' ħut fil-mogħdijiet tal-ilma ta' Yellowstone huma soġġetti għal regolamenti ta' qbid u ħelsien.

F'Yellowstone jgħixu wkoll seba' speċijiet ta' rettili, inkluż il-fekruna tal-ilma mpittra, il-boa tal-gomma, is-serp taċ-ċekċieka tal-prateriji, is-serp barri, il-gremxula tal-artemisji, is-serp garter tal-widien u s-serp garter li jimraħ anke lil hinn mill-widien. Barra minn hekk jgħixu erba' speċijiet ta' anfibji, inkluż iż-żrinġ boreali, is-salamandra tigri, ir-rospu tal-Punent u ż-żring tat-tikek ta' Columbia.

Ġew irrapportati 311-il speċi ta' għasafar, u kważi nofshom ibejtu f'Yellowstone. Fl-1999 ġew iddokumentati 26 par ta' ajkli tal-Amerka, Haliaeetus leucocephalus. Ġew irreġistrati wkoll osservazzjonijiet rari tal-grawwi tal-Amerki, madankollu tliet eżemplari biss minn din l-ispeċi jgħixu fir-Rockies minn 385 eżemplar madwar id-dinja. Għasafar oħra, li jitqiesu li huma speċijiet ta' tħassib speċjali minħabba li rari jintlemħu f'Yellowstone, jinkludu l-bugħaddas komuni, il-para arlekkina, l-arpa, il-bies u ċ-ċinju trumbettier.