Wikipedija

Kulangsu

gżira faċċata tal-gżira ta' Xiamen, iċ-Ċina

Kulangsu, magħrufa wkoll bħala Gulangyu jew Gulang, hija gżira b'aċċess bil-mixi biss lil hinn mill-kosta ta' Xiamen, fil-Provinċja ta' Fujian, fix-Xlokk taċ-Ċina. Il-gżira hija Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO, b'erja ta' madwar 2 km2 (0.77 mili kwadri), u wieħed jasal għaliha permezz ta' lanċa li ddum tmien minuti biex tasal miċ-ċentru ta' Xiamen. Għalkemm fuq il-gżira jgħixu biss madwar 20,000 ruħ, Gulangyu hija destinazzjoni turistika ewlenija, u tattira iktar minn 10 miljun viżitatur fis-sena.[1] B'hekk hija waħda mill-iżjed attrazzjonijiet viżitati fiċ-Ċina. Gulangyu mhux biss tipprojbixxi l-użu tal-karozzi iżda anke tar-roti. L-unika vetturi li jitħallew jintużaw fil-gżira huma vetturi elettriċi żgħar u vetturi elettriċi tal-gvern.

Kulangsu.
Il-forza tal-pulizija Sikh.

Il-viżitaturi jistgħu jaslu f'Gulangyu bil-lanċa mit-terminal tal-laneċ f'Xiamen. Ir-residenti lokali jitħallew jużaw lanċa li ddum ftit inqas (5 minuti) mit-terminal tal-laneċ ta' Lun Du u lejh. Binhar (kull 20 minuta, mis-7:10 AM sal-5:30 PM fix-xitwa u fir-rebbiegħa / mis-7:10 AM sas-6:30 PM fis-sajf u fil-ħarifa), it-turisti u l-barranin jistgħu jaqbdu l-lanċa li ddum 20 minuta mit-Terminal tal-Kruċieri Internazzjonali ta' Dongdu jew lejn it-Terminal ta' San Qiu Tian jew lejn it-Terminal ta' Nei Cuo Ao fir-raħal ta' Kulangsu. Biljett jiswa 35 CNY. Wara s-6:00 PM, ikun hemm lanċa iktar konvenjenti mit-Terminal Nru 2 ta' Lundu, li twaqqaf lill-viżitaturi fit-Terminal ta' San Qiu Tian fir-raħal ta' Kulangsu. Dak is-servizz jaħdem billejl u jiswa 35 CNY ukoll.[2]

Il-gżira ta' Gulangyu hija rinomata għall-bajjiet, għat-toroq iserrpu u għall-arkitettura rikka tagħha. Il-gżira hija elenkata fil-lista taż-Żoni Xeniċi Nazzjonali taċ-Ċina u hija kklassifikata bħala attrazzjoni turistika AAAAA mill-Amministrazzjoni Nazzjonali għat-Turiżmu taċ-Ċina (CNTA). Hija kklassifikata fil-quċċata tal-lista tal-għaxar l-iżjed żoni xeniċi fil-provinċja.[3]

Gulangyu għandha erja ta' 1.91 kilometru kwadru (0.74 mili kwadri), b'popolazzjoni residenti ta' 15,373 ruħ. Amministrattivament, il-gżira tikkostitwixxi s-Sottodistrett ta' Gulangyu, li jagħmel parti mid-Distrett ta' Siming ta' Xiamen.

Storja

immodifika

Insedjament Internazzjonali Storiku

immodifika
 
Mappa li tinkludi lil Gulangyu (immarkata bħala KU-LANG HSÜ (KULANGSU) 鼓浪屿).

Għal xi żmien, Gulangyu kienet l-uniku insedjament internazzjonali storiku fiċ-Ċina apparti l-insedjament internazzjonali f'Shanghai.

Ftit wara li Xiamen permezz ta' trattat saret port u dan irriżulta fit-telfa taċ-Ċina fl-Ewwel Gwerra tal-Loppju u fit-Trattat ta' Nanking fl-1842, ir-residenti barranin fil-gżira stabbilew organizzazzjoni informali li saret organizzata b'mod formali diversi deċennji wara meta r-Regolamenti tal-Artijiet tagħha ġew approvati mill-gvern taċ-Ċina (id-dinastija Qing) f'Mejju 1902.[4] Eventwalment, 13-il pajjiż inkluż ir-Renju Unit, Franza, in-Netherlands u l-Ġappun, kellu jkollhom privileġġi ekstraterritorjali hemmhekk u ħadu sehem fil-Kunsill Muniċipali ta' Kulangsu li amministra l-insedjament. Bħal fil-każ tal-Insedjament Internazzjonali ta' Shanghai, il-Brittaniċi qdew rwol predominanti fl-amministrazzjoni u pulizija Sikh mill-Indja Brittanika ġew inkarigati bix-xogħol tal-pulizija tal-Insedjament taħt il-Pulizija Muniċipali ta' Kulangsu. Il-konsolati, il-knejjes, l-isptarijiet, l-iskejjel, l-għases tal-pulizija, eċċ. li nbnew minn dawk il-komunitajiet ta' barranin jispjegaw l-arkitettura l-iktar bi stil tal-era Vitorjana li wieħed jista' josserva f'Gulangyu. L-okkupazzjoni Ġappuniża tal-gżira bdiet fl-1942 u damet sal-aħħar tat-Tieni Gwerra Dinjija, meta ġiet irritornata liċ-Ċina. Id-djalett ta' Hokkien huwa mitkellem fil-gżira bħalma huwa mitkellem f'Xiamen.

 
Veduta tal-Insedjament Internazzjonali Storiku għall-ħabta tal-1908.

Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina

immodifika

Wara l-istabbiliment tar-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina, Gulangyu saret distrett ta' Xiamen, wieħed minn erba' fil-muniċipalità li ma kinux jinsabu fil-gżira ta' Xiamen sal-2003. F'Mejju ta' dik is-sena, id-Distrett ta' Gulangyu ġie assorbit fid-Distrett ta' Siming, u minn dak iż-żmien 'l hawn ġie amministrat, mgħasses u ġġudikat mill-gżira ta' Xiamen, fuq in-naħa l-oħra tax-xmara Lujiang.

Sit ta' Wirt Dinji

immodifika
 
Statwa ta' Koxinga fil-gżira ta' Gulangyu.

Kulangsu: Insedjament Internazzjonali Storiku huwa t-titlu uffiċjali tas-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO li ġie ddeżinjat fl-2017.[5]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' żewġ kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; u l-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem".[5]

Attrazzjonijiet

immodifika
 
Mappa tal-mixjiet tul il-gżira ta' Gulangyu.

Bħala post ta' residenza għall-barranin mill-Punent matul l-imgħoddi kolonjali ta' Xiamen, Gulangyu hija famuża għall-arkitettura tagħha u għax tospita l-unika mużew tal-pjanu fiċ-Ċina. Għal din ir-raġuni, il-gżira hija mlaqqma bħala l-"Gżira tal-Pjanu" jew "ir-Raħal tal-Pjanu" (biċ-Ċiniż: 钢琴之乡) jew "il-Gżira tal-Mużika" (biċ-Ċiniż: 音乐之岛). Hemm iktar minn 200 pjanu fuq din il-gżira.[6][7]

L-isem biċ-Ċiniż għandu għeruq mużikali wkoll, peress li 鼓浪 Kó͘-lōng tfisser mewġ tat-tanbur, x'aktarx minħabba l-ħoss iġġenerat mill-mewġ tal-oċean li jħabbat mal-iskolli. 嶼 sū tfisser "gżejra".

 
L-Għolja ta' Lit-kong-giam (biċ-Ċiniż: 日光岩; il-Blata tad-Dawl tax-Xemx) hija l-ogħla post fil-gżira ta' Gulangyu.

Barra minn hekk, hemm mużew iddedikat lil Koxinga, id-Dinja tal-Baħar ta' Hái-toé Sè-kài (biċ-Ċiniż: 海底世界), ġnien subtropikali li fih il-pjanti introdotti miċ-Ċiniżi minn madwar id-dinja, kif ukoll il-Mużew ta' Xiamen, li qabel kien it-Torri tat-Tmien Trigrammi (biċ-Ċiniż: 八卦楼).

Il-gżira ta' Gulangyu hija destinazzjoni għall-persuni bil-mixi biss, u l-unika vetturi madwar il-gżira huma diversi trakkijiet tat-tifi tan-nar u vetturi elettriċi tat-turisti. It-toroq dojoq fil-gżira, flimkien mal-arkitettura b'diversi stili ta' madwar id-dinja, jagħtu dehra unika lill-gżira. Is-sit huwa kklassifikat bħala żona xenika ta' AAAAA mill-Amministrazzjoni Nazzjonali tat-Turiżmu taċ-Ċina.[8]

Fost il-binjiet u l-attrazzjonijiet tal-insedjamenti internazzjonali preċedenti hemm:

  • il-Binja tal-Konsolat tal-Istati Uniti tal-arkitett Elliott Hazzard;[9]
  • il-Knisja Kattolika ta' Kulangsu (Tian Zhu Tang) tal-ħabta tal-1917;[10]
  • l-Eks Uffiċċju tal-Kumpanija l-Kbira tat-Telegrafu tat-Tramuntana (tad-Danimarka; Dan Mai Da Bei Dian Bao Gong Si) tal-ħabta tal-1871;
  • il-Mużew tal-Orgni ta' Kulangsu (il-Villa tat-Tmien Diagrammi / Villa ta' Bagua) tal-ħabta tal-1907, iddisinjata minn John Abraham Otte;[11]
  • il-Grawnd tal-Futbol tal-Barranin (Ren Min Ti Yu Chang) tal-ħabta tal-1878;[12]
  • l-Eks Kwartier Imħallat ta' Kulangsu (Hui Shen Gong Tang) tal-ħabta tal-1915;[13]
  • il-Knisja tal-Unjoni (Xie He Li Bai Tang) tal-ħabta tal-1911;[14]
  • iċ-Ċimiterju Kristjan (Fan Zai Mu Yuan).[15]
 
Veduta taż-żona urbana ta' Xiamen mill-Għolja ta' Lit-kong-giam.

Trasport

immodifika

Gulangyu hija unika fiċ-Ċina bħala "gżira ħielsa mit-traffiku". Hija kkollegata mal-gżira prinċipali ta' Xiamen bil-laneċ. La l-karozzi u lanqas ir-roti mhuma permessi, għad-differenza tal-gżira ta' Xiamen fuq in-naħa l-oħra tax-xmara. Dan l-aħħar ġew introdotti vetturi elettriċi tat-turisti. Il-merkanzija titgħabba fuq karrettuni tal-injam bir-roti li jinġibdu fit-toroq spiss weqfin minn timijiet ta' rġiel b'saħħithom.

Kultura

immodifika

It-tifrix tal-Kristjaneżmu fis-seklu 20 wassal il-mużika tal-Punent fil-gżira. Inbnew il-knejjes u l-mużewijiet, u n-nies kienu jieħdu pjaċir imorru fis-swali mużikali meta jittellgħu xi spettakli. Minn dak iż-żmien 'l hawn, l-ambjent kulturali lokali tal-gżira tħallat mal-arti u mal-mużika barranija li ġiet introdotta, u għalhekk ix-xena kulturali ta' Gulangyu hija differenti minn inħawi oħra taċ-Ċina.[16]

Mużika klassika

immodifika

Għadd ta' mużiċisti klassiċi famużi taċ-Ċina oriġinaw minn Gulangyu, inkluż il-pjanist Yin Chengzong, il-vjolist Jing Yang, u l-pjanist Xu Feiping. Storikament, Shu'an Zhou, Junji Lin u Zuohuang Chen huma mużiċisti klassiċi magħrufa sew oħra li oriġinaw mill-gżira. Is-sjieda tal-pjanijiet f'Gulangyu per capita hija kklassifikata bħala l-ewwel fin-nazzjon, u sal-2002 il-gżira ta' Gulangyu ngħatat il-laqam tal-"Gżira tal-Mużika" mill-Assoċjazzjoni tal-Mużiċisti Ċiniżi. Is-swali u l-mużewijiet, kif ukoll l-atmosfera artistika inġenerali, jattiraw bosta mużiċisti domestikament u internazzjonalment. Is-Sala tal-Kunċerti ta' Gulangyu tesa' 580 persuna u hija waħda mill-iżjed postijiet tal-mużika klassika b'akustika notevoli fil-Provinċja ta' Fujian.[17]

Unuri

immodifika

Fl-2005, il-gżira ta' Gulangyu ssejħet bħala l-iżjed distrett sabiħ taċ-Ċina mir-rivista tal-Ġeografija Nazzjonali Ċiniża.[18]

F'Mejju 2007, il-gżira ta' Gulangyu faċċata ta' Xiamen ġiet akkreditata bħala Attrazzjoni Turistika Nazzjonali ta' AAAAA mill-Amministrazzjoni Nazzjonali tat-Turiżmu taċ-Ċina.

Fit-8 ta' Lulju 2017, Gulangyu tniżżlet fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.[5]

Referenzi

immodifika
  1. ^ "A world-class tourist destination - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-05-27. Miġbur 2024-10-02.
  2. ^ "Getting to Kulangsu by ferry from Xiamen - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-04-01. Miġbur 2024-10-02.
  3. ^ "梦幻仙岛鼓浪屿". www.beijingreview.com.cn. Miġbur 2024-10-02.
  4. ^ William C. Johnstone, International Relations: The Status of Foreign Concessions and Settlements in the Treaty Ports of China, The American Political Science Review, No. 5, October 1937, p. 943.
  5. ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "Kulangsu, a Historic International Settlement". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2024-10-02.
  6. ^ "Gulangyu Piano Museum (Gulangyu Gang Qin Bo Wu Guan 鼓浪屿钢琴博物馆) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-06-25. Miġbur 2024-10-02.
  7. ^ "Gulangyu: China's charming island with seafood beaches and zero cars | CNNGo.com". web.archive.org. 2012-09-18. Arkivjat mill-oriġinal fl-2012-09-18. Miġbur 2024-10-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  8. ^ "AAAAA Scenic Areas_National Tourism Administration of The People's Republic of China". web.archive.org. 2014-04-04. Arkivjat mill-oriġinal fl-2014-04-04. Miġbur 2024-10-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  9. ^ "Treaty Port Gulangyu « Historic Shanghai" (bl-Ingliż). Miġbur 2024-10-02.
  10. ^ "Catholic Church (Tian Zhu Tang 天主堂) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-07-06. Miġbur 2024-10-02.
  11. ^ "Kulangsu Organ Museum (Eight Diagrams Mansion / Bagua Mansion) (Ba Gua Lou 八卦楼) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-07-06. Miġbur 2024-10-02.
  12. ^ "Xiamen history Archives - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). Miġbur 2024-10-02.
  13. ^ "Former Kulangsu Mixed Court (Hui Shen Gong Tang 会审公堂) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-06-04. Miġbur 2024-10-02.
  14. ^ "Union Church (Xie He Li Bai Tang协和礼拜堂) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-06-04. Miġbur 2024-10-02.
  15. ^ "Christian Cemetery (Fan Zai Mu Yuan 番仔墓园) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-06-04. Miġbur 2024-10-02.
  16. ^ "Kulangsu Island: a tropical beach paradise beating to the waves of its own drummer - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-06-04. Miġbur 2024-10-02.
  17. ^ "Gulangyu Concert Hall (Gu Lang Yu Yin Yue Ting 鼓浪屿音乐厅) - Kulangsu (Gulangyu)". kulangsuisland.org (bl-Ingliż). 2017-06-04. Miġbur 2024-10-02.
  18. ^ "China's Journey - National Geographic Magazine". web.archive.org. 2008-04-15. Arkivjat mill-oriġinal fl-2008-04-15. Miġbur 2024-10-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=Kulangsu&oldid=314331"