Berġa ta’ Provence

berġa fil-Belt Valletta, Malta

Berġa ta' Provenza ( Malti : Berġa ta' Provenza ) hija berġa fil-Belt Valletta, Malta . Inbniet fis-seklu sittax biex tilqa' l-kavallieri ta' l- Ordni ta' San Ġwann mil- lingwa ta' Provence . Issa fih il- Mużew Nazzjonali tal-Arkeoloġija.

Berġa ta' Provenza
berġa
Imsemmi għalLangue of Provence Immodifika
PajjiżMalta Immodifika
Entità amministrattiva territorjali fejn tinstabValletta Immodifika
Triq fejn jinstabTriq ir-Repubblika Immodifika
Koordinati35°53′51″N 14°30′41″E Immodifika
PropjetarjuGvern ta' Malta Immodifika
ArkitettĠlormu Cassar Immodifika
Stil arkitettonikuBarokk Immodifika
Deżinjazzjoni bħala wirtGrad 1 Immodifika
Indirizz stradaliTriq ir-Republika Immodifika
Category for the interior of the itemCategory:Interior of Auberge de Provence (Valletta) Immodifika
Map

L-Ewwel Berġa

immodifika

Il-Berġa ta’ Provence bdiet tinbena bejn l-1571 u l-1574 taħt id-direzzjoni tal-perit Malti Girolamo Cassar. Qabel il-kostruzzjoni tagħha, il-Langue of Provence kienet tinsab fil-Berġa d'Auvergne et Provence fil-Birgu.

L-ewwel berġa nbniet fi stil Taljan, bil-bini jdawwar tliet naħat ta’ bitħa u ġnien, u b’loggiato miftuħ (gallerija ta’ barra mgħottija) u passegiatoia (gallarija miftuħa) madwar il-bitħa li tgħaqqad il-ġwienaħ kollha tal-bini. Is-swali ċerimonjali u l-kmamar komuni kienu jagħtu fuq Strada San Giorgio (illum Triq ir-Repubblika) filwaqt li l-kwartieri ta’ abitazzjoni tal-Kavallieri l-ġodda kienu jagħtu fuq Strada Pia (illum Triq Melita). Il-ġwienaħ li jagħti fuq Strada Carri (illum Triq il-Karreta) kien fih il-kwartieri tal-Marixxall li kien inkarigat mil-Langue. Il-binja kienet mgħammra bi kċina, forn, biċċerija u stalel. Fl-1584, il-Langue iddeċidew li jibnu l-ewwel sular fuq il-berġa eżistenti.

It-Tibdil tas-Seklu Sbatax u tmintax

immodifika

Sas-snin 1630, il-Langue of Provence kienet iddeċidiet li tibni mill-ġdid il-berġa u kienu għaddejjin xogħlijiet biex jitwaqqa’ partijiet mill-bini. Il-faċċata l-antika kellha tagħti lok għal waħda ġdida li kienet tinkludi spazji għall-faċċati tal-ħwienet, kif kienet ix-xejra fil-Perjodu Barokk. Il-ħolqien ta’ spazji kummerċjali ġodda ħabat ma’ perjodu li fih l-Ordni kienet qed tistinka biex tikkummerċjalizza spazji pubbliċi u toħloq flussi ta’ dħul.

 
Verżjoni tal-bidu tas-seklu dsatax ta' stampa litografika li tirrappreżenta l-Berġa ta' Provence


Matul dan iż-żmien, il-ġnien tal-berġa naqas fid-daqs bil-bejgħ lil terzi taż-żewġ plottijiet fi Triq l-Istrett. Il-perit wara l-proġett u d-disinn tal-faċċata l-ġdida kien il-Kaptan Antonio Garsin. Id-disinn tal-faċċata l-ġdida kien proponent ċar tal-istil klassiku Franċiż. Il-ħolqien ta 'faċċati tal-ħwienet fil-livell tat-triq biddel ukoll id-dinamika tal-użu tal-bini. Iż-żoni komuni u s-swali użati mill-Kavallieri fejn issa ġew rilokati fl-ewwel u t-tieni sular tal-bini. Kien ukoll matul dan il-perjodu li l-Gran Salon ħa forma.

Sal-1788, fil-kuntest tat-taqlib finanzjarju kkawżat mir-Rivoluzzjoni Franċiża, il-Langue kellha tbigħ il-medda ta’ ġnien li baqgħet ta’ ħajja aċċessibbli minn Strait Street biex tiġġenera xi dħul. Il-perit magħżul biex jagħmel dan il-proġett kien Stefano Ittar. Bil-wasla tal-Franċiżi fl-1798, il-funzjoni tal-bini bħala Berġa ġiet fi tmiemha. Il-bini kien ikkonvertit mill-Franċiżi okkupanti f'appartamenti għall-uffiċjali tar-“reggimento dei cacciatori” u l-familji tagħhom.

The Union Club Alterazzjonijiet

immodifika
 
Berġa ta’ Provence mdawra b’sejjieħ minn bini bbumbardjat, 11 ta’ Mejju 1942.


Matul il-Perjodu Brittaniku bikri l-berġa ta’ qabel kienet maqsuma fi proprjetajiet multipli u s-sublokazzjoni mill-gvern kolonjali għal diversi skopijiet. L-ewwel użu tal-bini kien bħala kwartieri militari, bħala dipartiment għall-Kummissjoni Militari. Laqgħet ukoll il-lukanda Thorn's. Id-diviżjonijiet ġodda introduċew użi residenzjali u kummerċjali, fosthom dar tal-irkant, diversi ħwienet u klabb soċjali. Il-frekwenza ta' alterazzjonijiet strutturali fil-bini żdiedet b'mod kostanti matul is-seklu 19, għalkemm dawn kellhom it-tendenza li jkunu fuq skala iżgħar u ta' natura aktar miżmuma.


Wieħed mill-ewwel interventi f’dan il-perjodu sar mill-perit Malti Michele Cachia fl-1800, li ġie msejjaħ biex jagħmel xi xogħlijiet ta’ restawr. Fl-1826, partijiet mill-berġa ġew mikrija lill-gwarniżjon u lill-uffiċjali marittimi biex iservu bħala każin soċjali fejn isiru l-balli u l-avvenimenti. Dan sar magħruf bħala l-Malta Union Club. Fost il-membri tiegħu l-Union Club kellu personalitajiet bħall-kittieb Sir Walter Scott, il-Prim Ministru Ingliż Benjamin Disraeli u wkoll il-Prinċep George ta’ Wales (wara r-Re George V.

Il-bini kien inkluż fil-Lista tal-Antikitajiet tal-1925 flimkien mal-berġa l-oħra fil-Belt Valletta. Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, bini li jinsab qrib il-berġa nqered minn bumbardament mill-ajru, iżda l-berġa nfisha ma ntlaqtetx u ġarrbet biss ħsarat żgħar. Peress li l-Berġa d'Auvergne u l-Berġa ta' Franza nqerdu t-tnejn matul il-gwerra, il-Berġa ta' Provence hija l-unika berġa Franċiża li baqgħu ħajjin fil-Belt Valletta.

Fit-12 ta’ Awwissu 1955, intemm il-kirja lill-Malta Union Club. Fl-1958 il-berġa nfetħet bħala l-Mużew Nazzjonali, li fiha l-Kollezzjoni Arkeoloġika fil-pjan terran u l-Belle Arti fl-ewwel sular. Fl-1974, il-kollezzjoni tal-Belle Arti ġiet trasferita għal Admiral House u l-berġa saret il-Mużew Nazzjonali tal-Arkeoloġija. Il-berġa hija mniżżla fl-Inventarju Nazzjonali tal-Proprjetà Kulturali tal-Gżejjer Maltin[1].

Il-Gran Salon

immodifika
 
Immaġni arkivjali tal-Gran Salon


Il-Gran Salon huwa wieħed mill-aktar swali memorabbli u eleganti fil-Gżejjer Maltin. Oriġinarjament serva bħala refettorju u sala tal-banquets, fejn il-Kavallieri kienu jpoġġu fuq imwejjed twal skont l-anzjanità. Taħt l-Ingliżi serva bħala kamra tal-ballun u sala tal-banquets għall-livelli ta 'fuq tal-amministrazzjoni Kolonjali Brittanika.

Mhux ċar meta l-Gran Salon kien imżejjen. Evidenza dokumentata wriet li s-sit kien diġà miżbugħ ħafna matul il-perjodu tal-Kavallieri. L-iskema bl-istampi attwali hija żieda aktar tard u hija mżejna fl-istil tal-fjuri Pompejan. Din l-iskema ta’ pittura attwali x’aktarx tmur għall-Perjodu Brittaniku.

Ir-riċerka stabbilixxiet li l-artist uża żewġ pigmenti partikolari ħafna, aħdar żmerald u isfar tal-kromju, kemm fl-inħawi t'isfel kif ukoll fiċ-ċentru. Dawn il-pigmenti jgħinu biex possibbilment iddataw l-iskema dekorattiva eżistenti. Iż-żewġ kuluri huma magħrufa li ilhom jintużaw mill-1814 u l-1816 rispettivament. Isfar tal-kromju intuża biss għal madwar 90 sena minħabba t-tossiċità tiegħu. Għalhekk, il-pitturi tal-ħitan aktarx li ġew esegwiti matul is-seklu dsatax.

Xogħlijiet ta’ konservazzjoni li għadhom għaddejjin żvelaw ukoll il-firma u d-data tal-artist li kien qed iwettaq ir-restawr wara t-Tieni Gwerra Dinjija. Is-Sur Francis Borg ġie kkummissjonat biex isewwi l-ħsara tal-gwerra, sentejn wara tmiem il-gwerra fl-1947. Il-firma tiegħu tinsab fuq il-ħajt tal-Lvant. Il-Konservazzjoni tal-Gran Salon hija parzjalment sponsorjata mill-Bank of Valletta.

Muniti Kommemorattivi

immodifika

Fl-2013, il-Bank Ċentrali ta’ Malta ħareġ munita numismatika ġdida li turi l-Berġa ta’ Provence. Il-faċċata tal-munita turi l-emblema ta’ Malta bis-sena tal-ħruġ, 2013. In-naħa ta’ wara tidher il-faċċata tal-Berġa ta’ Provence[2].

Referenzi

immodifika
  1. ^ (PDF) https://web.archive.org/web/20141220181544/http://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/01135.pdf. Arkivjat mill-oriġinal fl-2014-12-20. Miġbur 2024-12-05. |title= nieqes jew vojt (għajnuna)Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  2. ^ "Auberge de Provence - Central Bank of Malta". www.centralbankmalta.org. Miġbur 2024-12-05.