Fortizza ta' San Nikola

Il-Fortizza ta' San Nikola (bil-Kroat: Tvrđava sv. Nikole) hija fortizza li tinsab fid-daħla tal-Fliegu ta' Sant'Antnin, qrib il-belt ta' Šibenik fid-Dalmazja ċentrali, il-Kroazja.

Ġiet inkluża fis-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO bħala parti mill-"Opri Venezjani tad-Difiża bejn is-sekli 15 u 17: Stato da Terra – Stato da Mar tal-Punent" fl-2017.^[1]

Wara x-xogħol ta' rikostruzzjoni li dam sentejn, il-fortizza nfetħet għall-viżitaturi f'Lulju 2019.^[2]

Storja immodifika

Il-Kastell ta' San Nikola.

Il-belt ta' Šibenik għandha sistema ta' fortifikazzjonijiet li tikkonsisti minn erba' fortizzi:

il-Fortizza ta' San Nikola (Tvrđava sv. Nikole);
il-Fortizza ta' San Mikiel (Tvrđava sv. Mihovila);
il-Fortizza ta' San Ġwann (Tvrđava sv. Ivana);
il-Fortizza ta' Barone (Tvrđava Barone).

Il-Fortizza ta' San Nikola biss tmiss mal-baħar, fid-daħla tal-port ta' Šibenik, u t-tlieta l-oħra jinsabu fuq l-art.

Il-Fortizza ta' San Nikola nbniet fin-naħa tax-xellug tad-daħla tal-Fliegu ta' Sant'Antnin, fil-gżira ta' Ljuljevac. Il-gżira tinsab fid-daħla tal-fliegu ta' Šibenik faċċata tal-fanal tal-bajja ta' Jadrija. Il-Fortizza ta' San Nikola kisbet isimha mill-Monasteru Benedittin ta' San Nikola, li oriġinarjament kien fuq gżira, iżda minħabba l-kostruzzjoni tal-fortizza, kellu jitwaqqa'. Fuq talba tal-popolazzjoni domestika Kroata ta' Šibenik, il-kaptan Venezjan tal-Fliegu ta' Alvise ddeċieda li jibni forti fil-gżira ta' Ljuljevac fit-30 ta' April 1525. Il-fortizza ġiet iddisinjata u nbniet mill-arkitett u l-bennej Venezjan Giangirolamo Sanmicheli (in-neputi ta' Michele Sanmicheli). Inbniet fis-seklu 16 biex tipprevjeni li l-bastimenti Torok jilħqu l-port. Il-Fortizza ta' San Nikola kienet armata bi 32 kanun. Madankollu, id-dehra u d-daqs imponenti tagħha kienu theddida ikbar għall-għadu milli l-kanuni stess.

Arkitettura immodifika

Il-fortizza hija waħda mill-iżjed eżempji siewja u ppreservati ta' arkitettura tad-difiża fid-Dalmazja. Hija magħmula mill-brikks minħabba li l-materjal kien jitqies bħala l-iżjed reżistenti għall-balal tal-kanuni, filwaqt li l-pedamenti kienu tal-ġebel. Għalkemm il-kapaċitajiet tad-difiża tal-fortizza qatt ma ġew ittestjati fl-operazzjonijiet militari, l-istruttura xorta waħda rnexxielha tipproteġi l-belt minn attakki tal-għadu mill-baħar. Matul is-sekli meta ntuża, l-istruttura serviet lil diversi armati u sarulha għadd ta' rinnovazzjonijiet. Uħud minnhom kienu meħtieġa biss minħabba l-iżvilupp tal-armamenti. Ġiet abbandunata għalkollox mill-militar fl-1979 u ilu jsirilha rinnovazzjoni minn dak iż-żmien 'l hawn.