Willem de Sitter

Willem de Sitter (twieled fis-6 ta' Mejju 1872 – miet fl-20 ta' Novembru 1934) kien matematiku, fiżiku u astronomu Olandiż.

Willem de Sitter
rettur manjifiku tal-Università ta' Leiden
Ħajja
Twelid	Sneek, 6 Mejju 1872
Nazzjonalità	Renju tan-Netherlands
L-ewwel lingwa	Olandiż
Mewt	Leiden, 20 Novembru 1934
Post tad-dfin	Westerveld
Familja
Ulied	uri Aernout de Sitter (en) Ulbo de Sitter (en)
Edukazzjoni
Alma mater	Università ta' Groningen
Teżi	'
Direttur tat-teżi	Jacobus Kapteyn (en)
Studenti dottorali	Jan Woltjer (en) Willem Hendrik van den Bos (en) Dirk Brouwer (en) Simon Cornelis van Veen (en) Simon Cornelis van Veen (en) Coert Hendrik Hins (en) Pieter Kremer (en) August Juliaan Leckie (en)
Lingwi	Olandiż
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni	astronomu matematiku fiżiku għalliem fl-università
Impjegaturi	Università ta' Groningen  (1899 -  1908) Università ta' Groningen  (1901 -  1908) Università ta' Leiden  (27 Lulju 1908 -  20 Novembru 1934)
Xogħlijiet importanti	materja skura
Premjijiet	List Gold Medal of the Royal Astronomical Society  (1931) Bruce Medal  (1931) Prix Jules Janssen  (1934) James Craig Watson Medal  (1929)
Sħubija	Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Akkademja Amerikana tal-Arti u tax-Xjenzi Unjoni Astronomika Internazzjonali Akkademja Nazzjonali tax-Xjenzi

Ħajja u xogħol

De Sitter twieled fi Sneek, studja l-matematika fl-Università ta' Groningen u mbagħad issieħeb mal-laboratorju astronomiku ta' Groningen. Huwa ħadem fl-Osservatorju tal-Kap fl-Afrika t'Isfel bejn l-1897 u l-1899. Iktar 'il quddiem, fl-1908, Willem de Sitter inħatar bħala l-president tal-astronomija fl-Università ta' Leiden. Huwa kien ukoll id-direttur tal-Osservatorju ta' Leiden mill-1919 sa mewtu.

De Sitter għamel kontributi kbar fil-qasam tal-kożmoloġija fiżika. Kien il-koawtur ta' saġġ ma' Albert Einstein fl-1932 fejn iddiskutew l-implikazzjonijiet tad-data kożmoloġika għall-kurvatura tal-univers. Huwa ħareġ ukoll bil-kunċett tal-ispazju ta' de Sitter u tal-univers ta' de Sitter, soluzzjoni għar-relattività ġenerali ta' Einstein fejn ma hemm l-ebda materja u kostanti kożmoloġika pożittiva. Dan jirriżulta f'univers vojt li jespandi b'mod esponenzjali. De Sitter kien famuż ukoll għar-riċerka tiegħu dwar iċ-ċaqliq tal-qmura ta' Ġove.

Willem de Sitter miet wara perjodu qasir ta' mard f'Novembru 1934.

Unuri

Fl-1912, de Sitter sar membru tal-Akkademja Rjali tan-Netherlands għall-Arti u x-Xjenzi.

Premjijiet

• Medalja ta' James Craig Watson (1929)
• Medalja ta' Bruce (1931)
• Medalja tad-Deheb tas-Soċjetà Astronomika Rjali (1931)
• Premju Jules Janssen, l-ogħla premju tas-Soċjetà Astronomika ta' Franza (1934)

Einstein, Ehrenfest, Willem de Sitter, Eddington, u Lorentz f'Leiden (1923)

Ingħataw kunjomu

• Il-krater De Sitter fuq il-Qamar
• L-asterojde 1686 De Sitter
• L-univers ta' de Sitter
• L-ispazju ta' de Sitter
• L-antispazju ta' de Sitter
• Ir-relattività speċjali invarjanti ta' de Sitter
• L-univers ta' Einstein-de Sitter
• L-esperiment tal-istilla doppja ta' de Sitter
• Il-preċessjoni ta' de Sitter
• Il-metrika ta' de Sitter-Schwarzschild

Familja

Wieħed minn uliedu, Ulbo de Sitter (1902-1980), kien ġeologu Olandiż, filwaqt li ieħor kien soċjologu Olandiż bl-istess isem, Ulbo de Sitter (1930-2010).

Iben ieħor ta' Willem, Aernout de Sitter (1905-1944), kien id-direttur tal-Osservatorju ta' Bosscha f'Lembang, l-Indoneżja (li dak iż-żmien kienet parti mill-Indji tal-Lvant Olandiżi), fejn studja r-raggruppament globulari ta' Messier 4.

Għażla ta' pubblikazzjonijiet

• De Sitter, W. (1911). "On the bearing of the Principle of Relativity on Gravitational Astronomy". Avviżi ta' kull xahar tas-Soċjetà Astronomika Rjali. 71 (5): 388–415.

• De Sitter, W. (1913). "A proof of the constancy of the velocity of light". Proċedimenti tal-Akkademja Rjali tan-Netherlands għall-Arti u x-Xjenzi. 15 (II): 1297–1298.

• "Ein astronomischer Beweis für die Konstanz der Lichtgeschwindigkeit" [Prova astronomika tal-kostanza tal-veloċità tad-dawl]. Physikalische Zeitschrift. 14: 429. 1913.

• "On the constancy of the velocity of light". Proċedimenti tal-Akkademja Rjali tan-Netherlands għall-Arti u x-Xjenzi. 16 (I): 395–396. 1913.

• De Sitter, W. (1913). "Über die Genauigkeit, innerhalb welcher die Unabhängigkeit der Lichtgeschwindigkeit von der Bewegung der Quelle behauptet werden kann" [Dwar l-akkuratezza li biha tista' tiġi stabbilita l-indipendenza tal-veloċità tad-dawl miċ-ċaqliq tas-sors]. Physikalische Zeitschrift. 14: 1267.

• Dwar it-teorija ta' Einstein rigward il-gravitazzjoni u l-konsegwenzi astronomiċi tagħha:

1. de Sitter, W. (l-14 ta' Lulju 1916). "Dwar it-teorija ta' Einstein rigward il-gravitazzjoni u l-konsegwenzi astronomiċi tagħha. L-ewwel saġġ". Avviżi ta' kull xahar tas-Soċjetà Astronomika Rjali. 76 (9): 699–728. ISSN 0035-8711 – Oxford University Press.
2. de Sitter, W. (it-8 ta' Diċembru 1916). "Dwar it-teorija ta' Einstein rigward il-gravitazzjoni u l-konsegwenzi astronomiċi tagħha. It-tieni saġġ". Avviżi ta' kull xahar tas-Soċjetà Astronomika Rjali. 77 (2): 155–184. ISSN 0035-8711 – Oxford University Press.
3. de Sitter, W. (1917-11-09). "Dwar it-teorija ta' Einstein rigward il-gravitazzjoni u l-konsegwenzi astronomiċi tagħha. It-tielet saġġ". Avviżi ta' kull xahar tas-Soċjetà Astronomika Rjali. 78 (1): 3–28. ISSN 0035-8711 – Oxford University Press.