Ħal Tarxien

Ħal Tarxien
	Malta
Amministrazzjoni
Stat sovran	Malta
Reġjuni ta’ Malta	Port Region (Port) (en)
Kodiċi postali	TXN
Ġeografija
Koordinati	35°51′54″N 14°30′40″E / 35.865°N 14.5111°EKoordinati: 35°51′54″N 14°30′40″E / 35.865°N 14.5111°E
	Ħal Tarxien Ħal Tarxien (Malta)
Superfiċjenti	0.9 kilometru kwadru
Għoli	59 m
Fruntieri ma'	Ħal Luqa
Demografija
Popolazzjoni	8,583 abitanti (31 Marzu 2014)
Informazzjoni oħra
bliet ġemellati	Veliko Tarnovo, Ovindoliu Muniċipalità ta' Veliko Tarnovo
	tarxienlc.gov.mt

Ħal Tarxien huwa villaġġ żgħir fil-parti tan-nofsinhar ta' Malta. Dan ir-raħal huwa dar ta' 7,724 raħħala (Diċembru 2008).

Storja

Il-villaġġ ta' Ħal Tarxien jinsab fin-nofsinhar ta' Malta u huwa meqjus bħala wieħed mill-eqdem villaġġi abitat minn nies. L-isem Tarxien huwa meħud mill-kelma ‘tirxa’ li tfisser ġebla kbira. L-eżistenza ta’ din il-lokalità tmur lura 4000 sena u skont l-arkeologi t-Tempji Neolitiċi servew ta’ post sakru fejn kienet tiġi adurata l-Mara tal-Fertilità. Ħal Tarxien huwa magħruf għall-eskavazzjonijiet varji ta’ siti storiċi.

Il-popolazzjoni attwali tilħaq id-disat elef resident. Sas-sena 1960 iċ-ċittadini kienu kienu jaqilgħu l-għajxien tagħhom primarjament mill-agrikoltura, speċjalment mill-bejgħ tal-ħalib tal-mogħoż. Illum dan huwa kollu storja tal-passat u ftit fadal nies li jaqilgħu l-għajxien tagħhom minn prodotti agrikoli.

Knisja

Fin-naħa ta' fuq ta' Ħal Tarxien, fi Triq Santa Marija, tinsab knisja żgħira imma ferm ħelwa li hija msejħa ta' Santa Marija Tar-Rokna. Hija waħda mill-eqdem knejjes u għandha faċċata mill-isbaħ, b'żewġ kampnari pariġġ u bejniethom statwa tal-Madonna tiela' s-sema u warajha koppla żgħira. Jingħad li meta nbniet il-faċċata ta' din il-Knisja, fl-1909, swiet 86 liri Maltin. Wieħed mill-kampnari jsemma leħnu bi tliet qniepen żgħar. Il-forma tal-knisja kif nafuha llum bi speċi ta' koppla saret bejn l-1729 u l-1737.

Il-knisja hija antika ħafna u kienet hemm ħafna qabel ma' Ħal Tarxien sar parroċċa. Infatti naqraw fir-rapport tal-Isqof Cagliares li nbniet għall-ħabta tal-1415 minn Duminka, armla ta' Gentile Azzopardi, li għanietha b'xi renti, fi żmien l-Isqof Antonio di Platamone.

Ġewwa hemm żewġ altari. Il-maġġur għandu kwadru tal-Assunta magħmul fl-1771 minn Rokku Buhagiar u mdawwar bl-iskultura. Fuq l-uniku altar, barra dak tat-titular, f'din il-knisja hemm kwadru ieħor antik tal-Madonna tar-Rużarju bil-Bambin u x-xbihat ta' San Duminku u Santa Katerina, li kien fil-Knisja Parrokkjali qabel is-sena 1770.

Dari f'din il-knisja kien hemm bosta kwadri żgħar pittura għall-wegħdi, xogħlijiet bla valur artistiku iżda ta' siwi storiku. Fost dawn fadal biss tnejn eks voto li huma xhieda tad-devozzjoni antika li kellhom missirijietna speċjalment min-nies tal-baħar lejn il-Verġni Mbierka Mtella' s-Sema.

Dun Frangisk Penza, li għal xi żmien kien il-prokuratur ta' din il-knisja, fl-1909 żejjinha b'faċċata ġdida, żewġ kampnari u statwa ta' Marija Santissima magħmula minn Francesco Faure'. Barra minn hekk, Dun Frangisk kien ħalla f'din il-knisja Kurċifiss artistiku ferm sabiħ tal-avorju mqiegħed ġewwa kaxxa li fuq nett iġġib l-arma ta' Penza.

F'nofs din il-Knisja hemm midfun wieħed mill-aqwa benefatturi tagħha, Lorenzo Bugeja li miet fid-19 ta' Marzu 1800.

Nies famużi

Dom Mintoff
Joseph Cassar
Jimmy Farrugia
Thea Garrett
Jesmond Mugliette
Chris Fearne
Silvio Parnis
Pawlu Boffa

Kunsill Lokali

Farrugia Paul (Sindku, PL)
Darmanin Keith (Viċi Sindku, PL)
Agius Frans (PL)
Vella Maria Doris (PL)
Bonavia Lawrence (PN)
Genuis Luke (PL)
Dalli Ismael (PN)

Ġemellati

Toroq prinċipali

Misraħ ir-Repubblika
Misraħ is-Suq
Triq Birżebbuġa
Triq Brittanika
Triq Ħal Tarxien
Triq id-Dejma
Triq il-Kbira
Triq il-Palma
Triq Paola
Triq San Anard
Triq Santa Marija
Triq Tal-Barrani
Triq il-Knisja
Triq iż-Żejtun
Triq Marju Schembri