Kuruna ta' Zvonimir

Il-Kuruna ta' Zvonimir ingħatat lir-Re Demetrius Zvonimir tal-Kroazja fl-1075 permezz tal-legat Papali tal-Papa Gregorju VII fil-Bażilika ta' San Pietru u Mosè (magħrufa llum il-ġurnata bħala l-Knisja l-Vojta) f'Salona.

Rappreżentazzjoni tal-Kuruna ta' Zvonimir fl-istemmi tal-Kroazja.

Kienet it-tielet kuruna tar-Renju Kroat, peress li fil-karta dwar l-inkurunazzjoni jissemmew żewġ kuruni oħra tad-deheb imżejna bil-ħaġar prezzjuż fil-Monasteru Benedittin ta' San Gregorju fi Vrana, waħda tar-Re Tomislav (925–928) u l-oħra tar-Re Stiefnu Držislav (969–997).

Zvonimir irrenja fil-Kroazja sal-1089 u mbagħad il-kuruna x'aktarx li ntużat fl-inkurunazzjoni tas-suċċessur tiegħu Stjepan II u tal-bosta monarki Ungeriżi wara l-unifikazzjoni tar-Renju tal-Kroazja u tar-Renju tal-Ungerija fl-1102 (iżda minflok jaf intużat ukoll il-kuruna Kroata preċedenti peress li wħud ma ġewx inkurunati f'Salona iżda f'Biograd na Moru qrib Vrana). Id-drawwa ta' inkurunazzjoni separata mir-rejiet Ungeriżi ntemmet minn Béla IV tal-Ungerija (1235). B'xi kuruna Kroata ġie inkurunat ukoll Ladislaus ta' Napli fl-1403 fil-Katidral ta' Zadar.

Ħarsa ġenerali

Battisterju bil-figura tar-re Kroat tas-seklu 11, li issa jinsab fil-Katidral ta' Split. Ġie ssuġġerit li re kien Petar Krešimir IV jew Demetrius Zvonimir.

Skont kitba mnaqqxa tas-seklu 11 li nstabet f'battisterju fil-Katidral ta' Split, il-kuruna tar-re Kroat, li wħud jidentifikaw ma' Petar Krešimir IV jew Demetrius Zvonimir, tixbaħ kuruna bi stil tal-Punent bi tliet slaleb, wieħed fin-nofs u tnejn fil-ġnub. Il-kuruna fiha ħames ħaġriet prezzjużi. Il-ġnub twal partikolari jaf kienu l-pendilia mdendlin li kienu jżejnu l-Kuruna Mqaddsa tal-Ungerija li wkoll kienet rigal Papali tas-seklu 11. Id-deditio tal-kuruna titqies li ġiet influwenzata mill-Ktieb tal-Vanġelu ta' Enriku II, l-Imperatur Ruman Sagru (1014–1024).

Xbieha oħra ta' kuruna simili ħafna jew mhux tal-istess kuruna u tar-Re Demetrius Zvonimir jew Ladislaus I tal-Ungerija tinsab fuq il-mant ta' dan tal-aħħar tas-seklu 11 fil-Katidral ta' Żagreb.

Verżjoni stilizzata tal-kuruna tintuża fuq diversi bnadar provinċjali u tal-kontej fil-Kroazja moderna u tinsab b'mod konsistenti bid-disinn muri hawn fuq meħud minn tinqixa tas-seklu 11 ta' battisterju fi Split.

Għajbien

Mhuwiex magħruf jekk il-Kuruna Medjevali ta' Zvonimir għadhiex teżisti. Jista' jkun li l-kuruni Kroati kollha ntilfu matul is-snin 20 tas-seklu 16 meta t-Torok Ottomani qabdu u serqu l-kapitali rjali ta' Solin u ta' Knin. Madankollu, jaf għebu saħansitra qabel, wara l-1138, meta Vrana ġiet okkupata mill-Kavallieri Templari u mill-Kavallieri Ospidalieri, jew wara l-1403/1409 meta Ladislaus ta' Napli ġie inkurunat u d-Dalmazja nbiegħet lir-Repubblika tal-Venezja, filwaqt li iktar 'il quddiem, jaf inżammet qalb it-teżori tal-familja Zrinski kif issuġġerixxa Vjekoslav Klaić.

Approprjazzjoni fit-Tieni Gwerra Dinjija

Fl-1941, ir-reġim Faxxist Ustaše ħa l-kontroll tal-Kroazja u ddeċieda li jistabbilixxi monarkija mill-ġdid fl-Istat Indipendenti tal-Kroazja, bl-approprjazzjoni wkoll tas-simboli tal-istat Kroat Medjevali. Ir-reġim ħoloq Kuruna oħra ta' Zvonimir, għalkemm ma tantx kienet tixbaħ il-kuruna oriġinali, u ġiet deskritta bħala "girlanda tad-deheb tal-weraq tax-xnien b'salib fuqha". Dik il-kuruna, flimkien ma' sfera b'għamla ta' tuffieħa, imbagħad ġiet ippreżentata lir-Re Vittorio Emanuele III tal-Italja bit-talba li jagħżel membru idoneu tal-Familja tas-Savojja biex jiġi elevat għat-tron Kroat propost bħala r-re. Huwa għażel lill-Prinċep Aimone, id-Duka ta' Aosta li mbagħad issejjaħ "ir-Re Tomislav II". X'aktarx li ngħata l-kuruna għalkemm qatt ma ġie inkurunat biha. Mhuwiex magħruf jekk din il-kuruna għadhiex teżisti.