Festival ta' Sanremo

festival mużikali popolari Taljan

Il-Festival ta' Sanremo, magħruf ukoll bħala l-Festival tal-Kanzunetta Taljana ta' Sanremo, huwa l-iktar festival Taljan popolari fil-qasam tal-kant. Dan isir kull sena fil-belt ta' Sanremo, il-Liguria, u jikkonsisti f'kompetizzjoni bejn għadd ta' kanzunetti li qatt ma jkunu nstemgħu qabel.[1]

It-Teatru Ariston tal-Festival ta' Sanremo

Il-Festival ta' Sanremo huwa l-iktar kompetizzjoni mużikali televiżiva annwali li ilha ssir l-iktar fid-dinja fuq livell nazzjonali. Huwa wkoll il-bażi u l-ispirazzjoni għall-Festival tal-Eurovision. Il-Festival ta' Sanremo huwa l-ekwivalenti mużikali għall-Premio Regia Televisiva għat-televiżjoni, għall-Premio Ubu għall-ispettakli teatrali, u għall-Premio David di Donatello għall-films.

L-ewwel edizzjoni tal-Festival ta' Sanremo, li saret bejn id-29 u l-31 ta' Jannar 1951, ixxandret mill-istazzjon tar-radju tar-RAI Rete Rossa, fejn l-unika tliet parteċipanti dak iż-żmien kienu Nilla Pizzi, Achille Togliani, u Duo Fasano. Mill-1955 'il quddiem, l-edizzjonijiet kollha tal-festival ixxandru f'ħin reali mill-istazzjon televiżiv Taljan ta' Rai 1.

Mill-1951 sal-1976, il-Festival sar fil-Casinò ta' Sanremo, iżda mill-1977 'il quddiem, l-edizzjonijiet kollha ta' wara saru fit-Teatru Ariston, għajr fl-1990, meta sar fis-Suq il-Ġdid tal-Fjuri tal-belt.

Bejn l-1953 u l-1971, għajr fl-1956, kull kanzunetta kienet tiġi kantata darbtejn minn żewġ kantanti differenti, u kull wieħed kien juża arranġament orkestrali individwali, sabiex jesprimi t-tifsira tal-festival bħala kompetizzjoni tal-kompożituri u mhux tal-kantanti. Matul dan iż-żmien tal-festival, id-drawwa kienet li verżjoni waħda tal-kanzunetta kienet tiġi kantata minn artist Taljan filwaqt li verżjoni oħra tal-kanzunetta kienet tiġi kantata minn artist internazzjonali li kien jiġi mistieden għall-festival. Dan sar mod kif bosta artisti internazzjonali ddebuttaw bil-kanzunetti tagħhom, fosthom Louis Armstrong, Stevie Wonder, Cher, Dionne Warwick, Jose Feliciano, Roberto Carlos, Paul Anka, Yardbirds, Marianne Faithfull, Shirley Bassey, Mungo Jerry, Kiss, u bosta oħrajn.

Il-kanzunetti li jintgħażlu għall-kompetizzjoni jkunu bit-Taljan (jew b'djalett Taljan), u l-iktar tliet kanzunetti vvutati jingħataw premju. Jingħataw ukoll premjijiet speċjali oħra, fosthom il-Premju mill-Kritiċi, li nħoloq b'mod ad hoc mill-istampa fl-1982 biex tiġi ppremjata l-kwalità tal-kanzunetta ta' Mia Martini, u li ssemma għaliha wara mewt il-kantanta fl-1996.

Il-Festival ta' Sanremo spiss intuża bħala metodu biex tintgħażel il-kanzunetta Taljana għall-Festival tal-Eurovision. Kien il-punt ta' tluq għall-karrieri ta' wħud mill-iktar kantanti Taljani ta' suċċess, fosthom Andrea Bocelli, Il Volo, Giorgia, Laura Pausini, Måneskin, Eros Ramazzotti, u Gigliola Cinquetti.

Rebbieħa immodifika

It-taqsima tal-Artisti l-Kbar immodifika

Snin 50 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1951 "Grazie dei fiori"

(Saverio Seracini, Gian Carlo Testoni, Mario Panzeri)

Nilla Pizzi
1952 "Vola colomba"

(Carlo Concina, Bixio Cherubini)

Nilla Pizzi
1953 "Viale d'autunno"

(Giovanni D'Anzi)

Carla Boni u Flo Sandon's
1954 "Tutte le mamme"

(Eduardo Falcocchio, Umberto Bertini)

Giorgio Consolini u Gino Latilla
1955 "Buongiorno tristezza"

(Mario Ruccione, Giuseppe Fiorelli)

Claudio Villa u Tullio Pane
1956 "Aprite le finestre"

(Virgilio Panzuti, Giuseppe Perotti)

Franca Raimondi
1957 "Corde della mia chitarra"

(Mario Ruccione, Giuseppe Fiorelli)

Claudio Villa u Nunzio Gallo
1958 "Nel blu dipinto di blu"

(Domenico Modugno, Franco Migliacci)

Domenico Modugno u Johnny Dorelli
1959 "Piove (Ciao, ciao bambina)"

(Domenico Modugno, Dino Verde)

Domenico Modugno u Johnny Dorelli

Snin 60 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1960 "Romantica"

(Renato Rascel, Dino Verde)

Tony Dallara u Renato Rascel
1961 "Al di là"

(Carlo Donida, Mogol)

Betty Curtis u Luciano Tajoli
1962 "Addio, addio"

(Domenico Modugno, Franco Migliacci)

Domenico Modugno u Claudio Villa
1963 "Uno per tutte"

(Tony Renis, Alberto Testa, Mogol)

Tony Renis u Emilio Pericoli
1964 "Non ho l'età"

(Nicola Salerno, Mario Panzeri, Giancarlo Colonnello)

Gigliola Cinquetti u Patricia Carli
1965 "Se piangi, se ridi"

(Gianny Marchetti, Bobby Solo, Mogol)

Bobby Solo u The New Christy Minstrels
1966 "Dio, come ti amo"

(Domenico Modugno)

Domenico Modugno u Gigliola Cinquetti
1967 "Non pensare a me"

(Eros Sciorilli, Alberto Testa)

Claudio Villa u Iva Zanicchi
1968 "Canzone per te"

(Sergio Endrigo, Luis Enriquez, Sergio Bardotti)

Sergio Endrigo u Roberto Carlos
1969 "Zingara"

(Enrico Riccardi, Luigi Albertelli)

Bobby Solo u Iva Zanicchi

Snin 70 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1970 "Chi non lavora non fa l'amore"

(Adriano Celentano, Ferdinando De Luca, Luciano Beretta, Miki Del Prete)

Adriano Celentano u Claudia Mori
1971 "Il cuore è uno zingaro"

(Claudio Mattone, Franco Migliacci)

Nada u Nicola Di Bari
1972 "I giorni dell'arcobaleno"

(Nicola Di Bari, Piero Pintucci, Dalmazio Masini)

Nicola Di Bari
1973 "Un grande amore e niente più"

(Peppino Di Capri, Claudio Mattone, Gianni Wright, Giuseppe Faiella, Franco Califano)

Peppino Di Capri
1974 "Ciao cara, come stai?"

(Cristiano Malgioglio, Italo Ianne, Claudio Fontana, Antonio Ansoldi)

Iva Zanicchi
1975 "Ragazza del sud"

(Rosangela Scalabrino)

Gilda
1976 "Non lo faccio più"

(Salvatore De Pasquale, Fabrizio Berlincioni, Salvatore De Pasquale, Sergio Iodice)

Peppino Di Capri
1977 "Bella da morire"

(Renato Pareti, Alberto Salerno)

Homo Sapiens
1978 "...E dirsi ciao!"

(Piero Cassano, Carlo Marrale, Antonella Ruggiero, Salvatore Stellitta, Giancarlo Golzi)

Matia Bazar
1979 "Amare"

(Sergio Ortone, Piero Soffici, Pietro Finà)

Mino Vergnaghi

Snin 80 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1980 "Solo noi"

(Toto Cutugno)

Toto Cutugno
1981 "Per Elisa"

(Franco Battiato, Giusto Pio, Alice Visconti)

Alice
1982 "Storie di tutti i giorni"

(Riccardo Fogli, Maurizio Fabrizio, Guido Morra)

Riccardo Fogli
1983 "Sarà quel che sarà"

(Maurizio Fabrizio, Roberto Ferri)

Tiziana Rivale
1984 "Ci sarà"

(Dario Farina, Cristiano Minellono)

Al Bano u Romina Power
1985 "Se m'innamoro"

(Dario Farina, Cristiano Minellono)

Ricchi e Poveri
1986 "Adesso tu"

(Eros Ramazzotti, Piero Cassano, Adelio Cogliati)

Eros Ramazzotti
1987 "Si può dare di più"

(Umberto Tozzi, Giancarlo Bigazzi, Raffaele Riefoli)

Gianni Morandi, Enrico Ruggeri u Umberto Tozzi
1988 "Perdere l'amore"

(Marcello Marrocchi, Giampiero Artegiani)

Massimo Ranieri
1989 "Ti lascerò"

(Franco Fasano, Fausto Leali, Franco Ciani, Fabrizio Berlincioni, Sergio Bardotti)

Anna Oxa u Fausto Leali

Snin 90 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1990 "Uomini soli"

(Valerio Negrini, Roby Facchinetti)

Pooh u Dee Dee Bridgewater
1991 "Se stiamo insieme"

(Riccardo Cocciante, Mogol)

Riccardo Cocciante
1992 "Portami a ballare"

(Luca Barbarossa)

Luca Barbarossa
1993 "Mistero"

(Enrico Ruggeri)

Enrico Ruggeri
1994 "Passerà"

(Aleandro Baldi)

Aleandro Baldi
1995 "Come saprei"

(Eros Ramazzotti, Vladimiro Tosetto, Adelio Cogliati, Giorgia Todrani)

Giorgia
1996 "Vorrei incontrarti fra cent'anni"

(Rosalino Cellamare)

Ron with Tosca
1997 "Fiumi di parole"

(Fabio Ricci, Alessandra Drusian, Carmela Di Domenico)

Jalisse
1998 "Senza te o con te"

(Massimo Luca, Paola Palma)

Annalisa Minetti
1999 "Senza pietà"

(Alberto Salerno, Claudio Guidetti)

Anna Oxa

L-ewwel deċennju tas-seklu 21 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
2000 "Sentimento"

(Fausto Mesolella, Giuseppe D'Argenzio, Ferruccio Spinetti, Domenico Ciaramella, Giuseppe Servillo)

Piccola Orchestra Avion Travel
2001 "Luce (Tramonti a nord est)"

(Elisa Toffoli, Adelmo Fornaciari)

Elisa
2002 "Messaggio d'amore"

(Giancarlo Golzi, Piero Cassano)

Matia Bazar
2003 "Per dire di no"

(Alberto Salerno, Alessia Aquilani)

Alexia
2004 "L'uomo volante"

(Marco Masini)

Marco Masini
2005 "Angelo"

(Francesco Renga, Maurizio Zapatini)

Francesco Renga
2006 "Vorrei avere il becco"

(Giuseppe Povia)

Povia
2007 "Ti regalerò una rosa"

(Simone Cristicchi)

Simone Cristicchi
2008 "Colpo di fulmine"

(Gianna Nannini)

Giò Di Tonno u Lola Ponce
2009 "La forza mia"

(Paolo Carta)

Marco Carta

Snin 10 tas-seklu 21 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
2010 "Per tutte le volte che..."

(Pierdavide Carone)

Valerio Scanu
2011 "Chiamami ancora amore"

(Roberto Vecchioni, Claudio Guidetti)

Roberto Vecchioni
2012 "Non è l'inferno"

(Francesco Silvestre, Enrico Palmosi, Luca Sala)

Emma
2013 "L'essenziale"

(Marco Mengoni, Roberto Casalino, Francesco De Benedittis)

Marco Mengoni
2014 "Controvento"

(Giuseppe Anastasi)

Arisa
2015 "Grande amore"

(Francesco Boccia, Ciro Esposito)

Il Volo
2016 "Un giorno mi dirai"

(Saverio Grandi, Gaetano Curreri, Luca Chiaravalli)

Stadio
2017 "Occidentali's Karma"

(Francesco Gabbani, Filippo Gabbani, Fabio Ilacqua, Luca Chiaravalli)

Francesco Gabbani
2018 "Non mi avete fatto niente"

(Ermal Meta, Fabrizio Moro, Andrea Febo)

Ermal Meta u Fabrizio Moro
2019 "Soldi"

(Mahmood, Dardust, Charlie Charles)

Mahmood

Snin 20 tas-seklu 21 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
2020 "Fai rumore"

(Diodato, Edwyn Roberts)

Diodato
2021 "Zitti e buoni"

(Damiano David, Ethan Torchio, Thomas Raggi, Victoria de Angelis)

Måneskin
2022 "Brividi" Mahmood u Blanco

Taqsima tal-Kantanti Emerġenti immodifika

Snin 80 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1984 "Terra promessa"

(Eros Ramazzotti, Alberto Salerno, Renato Brioschi)

Eros Ramazzotti
1985 "Niente di più"

(Pietro Magnini, Cavaros)

Cinzia Corrado
1986 "Grande grande amore"

(Stefano D'Orazio, Maurizio Fabrizio)

Lena Biolcati
1987 "La notte dei pensieri"

(Luigi Albertelli, Luigi Lopez, Michele Zarrillo)

Michele Zarrillo
1988 "Canta con noi"

(Marco Battistini, Franco Sacco, Mino Reitano, Riccardo Bolognesi)

Future
1989 "Canzoni"

(Amedeo Minghi)

Mietta

Snin 90 tas-seklu 20 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
1990 "Disperato"

(Marco Masini, Giancarlo Bigazzi, Giuseppe Dati)

Marco Masini
1991 "Le persone inutili"

(Giuseppe Dati, Paolo Vallesi)

Paolo Vallesi
1992 "Non amarmi"

(Aleandro Baldi, Giancarlo Bigazzi, Marco Falagiani)

Aleandro Baldi u Francesca Alotta
1993 "La solitudine"

(Pietro Cremonesi, Angelo Valsiglio, Federico Cavalli)

Laura Pausini
1994 "Il mare calmo della sera"

(Giampietro Felisatti, Gloria Nuti, Adelmo Fornaciari)

Andrea Bocelli
1995 "Le ragazze"

(Claudio Mattone)

Neri per Caso
1996 "Non ci sto"

(Claudio Mattone)

Syria
1997 "Amici come prima"

(Paola Iezzi, Chiara Iezzi)

Paola e Chiara
1998 "Senza te o con te"

(Massimo Luca, Paola Palma)

Annalisa Minetti
1999 "Oggi sono io"

(Alex Britti)

Alex Britti

L-ewwel deċennju tas-seklu 21 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
2000 "Semplice sai"

(Frank Minoia, Giovanna Bersola)

Jenny B
2001 "Stai con me (Forever)"

(Stefano Borzi, Enzo Caterini, Sandro Nasuti)

Gazosa
2002 "Doppiamente fragili"

(Marco Del Freo, David Marchetti)

Anna Tatangelo
2003 "Siamo tutti là fuori"

(Emanuela Trane)

Dolcenera
2005 "Non credo nei miracoli"

(Laura Bonometti, Mario Natale)

Laura Bono
2006 "Sole negli occhi"

(Riccardo Maffoni)

Riccardo Maffoni
2007 "Pensa"

(Fabrizio Mobrici)

Fabrizio Moro
2008 "L'amore"

(Luca Fainello, Roberto Tini, Diego Fainello)

Sonohra
2009 "Sincerità"

(Giuseppe Anastasi, Maurizio Filardo, Giuseppe Mangiaracina)

Arisa

Snin 10 tas-seklu 21 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
2010 "Il linguaggio della resa"

(Tony Maiello, Fio Zanotti, Fabrizio Ferraguzzo, Roberto Cardelli)

Tony Maiello
2011 "Follia d'amore"

(Raphael Gualazzi)

Raphael Gualazzi
2012 "È vero (che ci sei)"

(Matteo Bassi, Emiliano Bassi)

Alessandro Casillo
2013 "Mi servirebbe sapere"

(Antonio Maggio)

Antonio Maggio
2014 "Nu juorno buono"

(Rocco Pagliarulo, Alessandro Merli, Fabio Clemente)

Rocco Hunt
2015 "Ritornerò da te"

(Giovanni Caccamo)

Giovanni Caccamo
2016 "Amen"

(Fabio Illacqua, Francesco Gabbani)

Francesco Gabbani
2017 "Ora mai"

(Raffaele Esposito, Rory Di Benedetto, Rosario Canale)

Lele
2018 "Il ballo delle incertezze"

(Niccolò Moriconi)

Ultimo

Snin 20 tas-seklu 21 immodifika

Sena Kanzunetta Artist(i)
2020 "Vai bene così"

(Leo Gassmann, Matteo Costanzo)

Leo Gassmann
2021 "Polvere da sparo"

(Luca Gaudiano, Francesco Cataldo)

Gaudiano

Taqsimiet oħra immodifika

Sena Taqsima Kanzunetta Artist(i)
1989 Artisti Emerġenti "Bambini"

(Roberto Righini, Alfredo Rizzo)

Paola Turci
2009 Sanremofestival.59 (Kompetizzjoni online) "Buongiorno gente"

(Annamaria Lequile, Luca Rustici)

Ania

Referenzi immodifika

  1. ^ "Così finisce l' era della vecchia gara". web.archive.org. 2014-09-08. Arkivjat mill-oriġinal fl-2014-09-08. Miġbur 2022-02-04.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)