Torri Mamo
Torri Mamo, magħruf ukoll bħala t-Torri Ta' Mamu, hija residenza fortifikata f'Marsaskala, Malta. Inbnz mill-familja Mamo fl-1657 f’art li togħla ‘l fuq mill-Bajja ta’ San Tumas fuq ix-xatt tal-lvant ta’ Malta.
| Data meta nħoloq | 1657  |
|---|---|
| Pajjiż | Malta |
| Entità amministrattiva territorjali fejn tinstab | Wied il-Għajn |
| Koordinati | 35°51′16″N 14°33′25″E |
| Propjetarju | Gvern ta' Malta |
| Operatur | Din l-Art Ħelwa |
| Indirizz stradali | Triq id-Daħla San Tumas |
| Category for the interior of the item | Category:Interior of Mamo Tower |
| Category for the view from the item | Category:Views from Mamo Tower |
Storja
immodifikaMamo Tower inbena fl-1657 bħala residenza fortifikata għall-familja Mamo, li kellha art fl-inħawi. Inbdiet minn Gregorio Mamo iżda tlestiet minn ibnu Giorgio. It-tnejn li huma kienu bennejja professjonali li kienu wkoll responsabbli għall-bini ta’ numru ta’ fortifikazzjonijiet tal-Ordni ta’ San Ġwann f’Malta.
Il-forma tat-torri hija Salib ta’ Sant’Andrija b’sittax-il naħa. Is-sala fiċ-ċentru tat-torri tiflaħ għal attakk bil-balal, filwaqt li s-sular ta' fuq tħalla mhux lest. It-torri kollu huwa mdawwar b’foss niexef fond ta’ 2 metri, u waqt li dan kien qed jitħaffer ġie skopert qabar Feniċju jew Ruman. It-torri m’għandux lakuni tal-musketterija, toqob għall-ħarsien jew karatteristiċi difensivi oħra, iżda kien b’saħħtu biżżejjed biex jipproteġi lill-familja Mamo u sa 80 bidwi mill-għelieqi tal-madwar waqt ħbit qasir minn korsari tal-Barbarija li niżlu fil-Bajja ta’ San Tumas.[1]
It-torri ta' Mamo kien integrat fis-sistema tad-difiża tal-kosta tal-Ordni (flimkien mat-torrijiet ta' Wignacourt, Lascaris u De Redin ) u tpinġijiet kontemporanji juruh ittajjar il-bandiera tal-Ordni.[2]
Madwar 50 metru bogħod mit-torri, il-familja Mamo bniet ukoll kappella żgħira ddedikata lil San Gejtanu. Il-kappella nbniet fl-istess sena tat-torri.
Matul is-snin it-torri kellu ħafna sidien differenti. Eventwalment inwirt minn Gerald Strickland, li aktar tard biegħu. It-torri kien inkluż fil-Lista tal-Antikitajiet tal-1925.[3]
Il-militar Ingliż irrekwiżizzjona t-torri fl-1940, mal-bidu tat-Tieni Gwerra Dinjija, u użah bħala Kwartieri Ġenerali Reġjonali. B'appoġġ għal dan ir-rwol, huma bnew pillbox fuq il-bejt. Fuq is-saqaf inbnew ukoll pjattaformi għall-machine guns.
It-torri eventwalment kien mikri lil familja miż-Żejtun u ntuża bħala dar privata sal-1987, meta l-kundizzjoni ħażina tal-bini għamlitu mhux addattat għall-abitazzjoni.[4]
Fil-preżent
immodifikaIt-torri sussegwentement ġie akkwistat minn Din l-Art Ħelwa li rrestawrawh bejn l-1994 u l-1995. Matul ir-restawr, il-pillbox tneħħiet.[5]
It-torri ilu miftuħ għall-pubbliku mill-2003. Issa huwa miftuħ kull ġimgħa mill-Ħamis sal-Ħadd.[6] Huwa wkoll okkażjonalment użat għal re-enactments.[2][7]
Referenzi
immodifika- ^ "Torri Mamo". talzoid.com. Miġbur 31 December 2014.
- ^ a b "Re-enactments at Torri Mamo". Times of Malta. 23 May 2003. Miġbur 31 December 2014. Żball fl-użu tar-referenzi: Invalid
<ref>tag; name "times2003-05-23" defined multiple times with different content - ^ "Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939". Malta Environment and Planning Authority. Arkivjat minn l-oriġinal fl-19 April 2016.
- ^ "Torri Mamo". emandalmo.wordpress.com. 14 July 2012. Miġbur 31 December 2014.
- ^ "Fortifications". Marsaskala Local Council. Arkivjat minn l-oriġinal fl-16 March 2016. Miġbur 31 December 2014.
- ^ "Din l-Art Helwa opening historic properties to public". Times of Malta. 5 April 2003. Miġbur 31 December 2014.
- ^ "Military drills re-enacted". Times of Malta. 26 May 2003. Miġbur 31 December 2014.
Ħoloq esterni
immodifika| Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Torri Mamo (Mamo Tower) |