Sikhote-Alin

Sikhote-Alin (bir-Russu: Сихотэ́-Али́нь, pronunzja bir-Russu: [sʲɪxɐˈtɛ ɐˈlʲinʲ], pronunzja bil-Malti: /ˈsiːkəˌteɪ əˈliːn/, SEE-kə-TAY ə-LEEN) hija katina muntanjuża fil-Krais ta' Primorsky u ta' Khabarovsk, ir-Russja, li hija estiża għal madwar 900 kilometru (560 mil) lejn il-Grigal tal-port marittimu Russu ta' Vladivostok fil-Paċifiku. L-ogħla qċaċet huma Tordoki Yani (2,077 metru (6,814-il pied) 'il fuq mil-livell tal-baħar), il-Muntanja Ko (2,003 metri (6,572 pied)) fil-Krai ta' Khabarovsk u l-Muntanja Anik (1,933 metru (6,342 pied)) fil-Krai ta' Primorsky.

F'Sikhote-Alin tgħix it-tigra ta' Amur, li hija fost l-ikbar felini fid-dinja.

Ġeografija

Sikhote-Alin tinsab f'żona miti, għalkemm speċijiet tipiċi tat-taiga tat-Tramuntana (bħar-renni u l-ors kannella ta' Ussuri) jgħixu flimkien mat-tigra ta' Amur (magħrufa wkoll bħala t-tigra Siberjana), il-leopard ta' Amur u l-ors iswed Asjatiku. Fir-reġjun ma tantx hemm wisq lupi, minħabba l-kompetizzjoni mat-tigri. L-eqdem siġra fir-reġjun hija tassu Ġappuniż ta' 1,000 sena. Sikhote-Alin hija l-uniku ħabitat magħruf tas-Sikhotealinia, l-uniku membru ħaj tal-familja tal-ħanfusa Jurodidae, li ġiet deskritta bħala "l-iżjed rappreżentant misterjuż tal-ħanfus" minħabba l-kollokazzjoni inċerta fi ħdan il-grupp.

Bosta tributarji tax-xmara Amur jgħaddu fi ħdan il-katina muntanjuża, inkluż il-Gur.

Il-qalba tas-sit tista' tiġi esplorata biss fil-kumpanija tar-rangers.

Storja

It-tigra ta' Amur jew it-tigra Siberjana.

Huwa maħsub li l-isem għandu oriġini Manchu (bil-Manchu: alin tfisser "muntanja").

Fis-snin 10 u 20 tas-seklu 20, Sikhote-Alin ġiet esplorata b'mod estensiv mill-ġeografu u n-naturalista Russu Vladimir Arsenyev (1872–1930), li ddeskriva l-avventuri tiegħu f'diversi kotba, b'mod partikolari Dersu Uzala (1923), li fl-1975 ġie kkonvertit f'film rebbieħ tal-Oscars minn Akira Kurosawa. Bis-saħħa l-iktar tal-esplorazzjoni u tax-xhieda tiegħu, fl-1935 ġew stabbiliti r-refuġji l-kbar ta' Sikhote-Alin u ta' Lazo biex jiġu ppreservati l-organiżmi selvaġġi mhux tas-soltu tar-reġjun.

Fit-12 ta' Frar 1947, waħda fost l-ikbar xita ta' meteoriti fl-istorja reċenti seħħet fil-katina muntanjuża. Il-meteorita ta' Sikhote-Alin splodiet fl-atmosfera u hi u nieżla ffurmat qisha xita ta' bosta tunnelati ta' metall f'reġjun ellitiku b'erja ta' madwar 1.3 kilometru kwadru (0.50 mil kwadru). Il-meteoriti kkawżaw il-formazzjoni ta' krateri; l-ikbar fosthom kellha dijametru ta' 26 metru (85 pied).

Fl-2001, il-parti ċentrali ta' Sikhote-Alin tniżżlet fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO, bis-saħħa tal-importanza tagħha għall-"għajxien ta' speċijiet fil-periklu ta' estinzjoni bħas-serra Ċiniża, il-kokka wikkiela tal-ħut ta' Blakiston u t-tigra ta' Amur". Is-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO inizjalment kellu erja totali ta' 16,319-il kilometru kwadru (4,033,000 akru), li minnha l-qalba terrestri ta' Sikhote-Alin Ċentrali kellha erja ta' 3,985 kilometru kwadru (985,000 akru). Fl-2018, is-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO ġie estiż bi 11,605 kilometru kwadru (2,868,000 akru) bl-inklużjoni tal-Park Nazzjonali ta' Bikin taħt l-isem ta' "Wied ix-Xmara Bikin".

Sit ta' Wirt Dinji

Sikhote-Alin Ċentrali ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-2001 u s-sit ġie estiż fl-2018.

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' kriterju wieħed tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (x) "Post fejn hemm l-iktar ħabitats naturali importanti u sinifikanti għall-konservazzjoni fil-post tad-diversità bijoloġika, inkluż fejn hemm speċijiet mhedda ta' valur universali straordinarju mill-perspettiva tax-xjenza jew tal-konservazzjoni".