Wikipedija

Misġed il-Ħram

L-aqdes moskea fl-Iżlam li tinsab fil-Mekka, l-Għarbija Sawdija

Il-Misġed il-Ħram (Għarbi: ٱَلْمَسْجِدُ ٱلْحَرَامُ, rum. al-Masġid al-Ħarām, "Il-Moskea s-Sagra"),[1] magħruf ukoll bħala l-Moskea s-Sagra jew il-Moskea l-Kbira tal-Mekka,[2] huwa moskea li tagħlaq il-viċinanza tal-Kagħba fil-Mekka, fil-Provinċja tal-Mekka tal-Għarabja Sawdija. Huwa fost is-siti tal-pellegrinaġġ assoċjati bil-Ħaġġ, li kull Mislem għandu jwettaq mill-inqas darba f'ħajtu jekk jista'. Huwa wkoll is-sit ewlieni għall-eżekuzzjoni tal-Umra, il-pellegrinaġġ iżgħar li jista' jsir f'kull żmien tas-sena. Ir-riti taż-żewġ pellegrinaġġi jinkludu tawaf (ċirkumambulazzjoni tal-Kagħba) ġewwa l-moskea. Il-Misġed il-Ħram jinkludi siti sinifikanti oħra importanti, bħall-Ħaġra s-Sewda, il-Bir Żamżam, il-Maqam Ibrahim, u l-iġbla s-Safa u l-Marwa.

Veduta mill-ajru tal-Misġed il-Ħram fil-Mekka.

Mill-2024, il-Moskea s-Sagra hija kemm l-akbar moskea fid-dinja, kif ukoll l-aktar bini għali fid-dinja. Matul is-snin għaddiet minn rinnovamenti u espansjonijiet kbar.[3] Għaddiet mill-kontroll ta' diversi kalifi, slaten u rejiet, u issa tinsab taħt il-kontroll tar-Re tal-Għarabja Sawdija li huwa msejjaħ il-Ħaddem il-Ħramejn (il-Kustodju taż-Żewġ Moskej Qaddisa).[4]

Storja immodifika

 
Il-Misġed il-Quba fil-Medina qabel Għarabja Sawdija.

Il-Moskea s-Sagra tikkompeti mal-Misġed is-Sħieb (il-Moskea s-Sħieb [ta' Muħammad]) fil-belt Eritrea tal-Massawa[5] u l-Misġed il-Quba fil-Medina bħala l-eqdem moskea.[6] Skont it-tradizzjoni Iżlamika, l-Islam bħala reliġjon jippreċedi lil Muħammad,[7][8][9] li jirrappreżentaw profeti preċedenti bħal Abraham.[10] Abraham huwa kkreditat mill-Misilmin li bena l-Kagħba fil-Mekka, u konsegwentement is-santwarju tagħha, li skont il-Misilmin hija meqjusa bħala l-ewwel moskea[11] li qatt eżista.[12][13][14] Skont studjużi oħra, l-Islam beda matul il-ħajja ta’ Muħammad fis-7 seklu WK,[15] u l-istess għamlu komponenti arkitettoniċi bħall-moskea. F'dak il-każ, jew il-Misġed is-Sħieb[5] jew il-Misġed il-Quba jkun l-ewwel moskea li nbniet fl-istorja tal-Islam.[11]

Ħaġġ u Umra immodifika

Biex tapprofondixxi, ara l-artikli: Haġġ u Umra.

Il-Moskea s-Sagra hija l-ambjent ewlieni għall-pellegrinaġġi tal-Haġġ u l-Umra[16] li jseħħu fix-xahar id-Du l-Ħiġġa fil-kalendarju Iżlamiku u fi kwalunkwe żmien tas-sena, rispettivament. Il-Haġġ huwa wieħed mill-Ħames Pilastri tal-Islam, meħtieġ mill-Misilmin kollha kapaċi li jifilħu l-vjaġġ. Fi żminijiet riċenti, aktar minn 5 miljun Misilmin jagħmlu l-Haġġ kull sena.[17]

Strutturi immodifika

  • Il-Kagħba hija binija b'forma ta' kubojde fiċ-ċentru l-Misġed il-Ħram u l-aktar sit sagru fl-Islam. [18] Hija l-punt fokali għar-ritwali Iżlamiċi bħat-talb u l-pellegrinaġġ.[18][19][20]
  • Il-Ħaġra s-Sewda hija l-ħaġra fil-rokna fil-lvant tal-Kagħba u għandha rwol fil-pellegrinaġġ.[21][16]
  • Il-Maqam Ibrahim huwa blata li allegatament għandha impronta ta’ sieq Abraham u tinżamm f’koppla tal-kristall ħdejn il-Kagħba.[22]
  • Is-Safa u l-Marwa huma żewġ iġbla li bejniethom ġriet il-mart Abraham, Ħagar, tfittex l-ilma għal binha tarbija Ismael, ġrajja li hija mfakkar fis-sagħi (Għarbi: سَعِي, "ifittex jew jimxi") ritwali tal-pellegrinaġġ.
  • Il-Bir Żamżam huwa s-sors tal-ilma li, skont it-tradizzjoni, ħareġ b’mod mirakoluż wara li Ħagar ma setax isib l-ilma bejn is-Safa u l-Marwa.
  • Fil-qrib hemm Librerija l-Mekka l-Mukarrama. Peress li huwa maħsub li joqgħod fuq il-post fejn twieled Muħammad, huwa magħruf ukoll bħala Bejt il-Mawlid (Dar l-Imwieled tan-Nabi Muħammad).[23][24]
  •  
    Il-Kagħba
  •  
    Il-Ħaġra l-Iswed
  •  
    Il-koppla mill-kristall għall-Maqam Ibrahim.
  •  
    Il-Ġebel Marwa ġewwa l-moskea.
  •  
    Il-Ġebel Safa ġewwa l-moskea.
  •  
    Il-Bir Żamżam li jinsab taħt l-art (entratura issa koperta).

Referenzi immodifika

  1. ^ Denny, Frederick M. (9 ta' Awwissu 1990). Kieckhefer, Richard; Bond, George D. (ed.). Sainthood: Its Manifestations in World Religions. University of California Press. p. 69. ISBN 9780520071896. Arkivjat mill-orġinal fl-18 ta' Settembru 2021. Miġbur 18 ta' Awwissu 2019.
  2. ^ "Great Mosque of Mecca | History, Expansion, & Facts". Encyclopedia Britannica (bl-Ingliż). Arkivjat mill-orġinal fl-11 ta' Diċembru 2019. Miġbur 8 ta' Awwissu 2020.
  3. ^ "Mecca crane collapse: Saudi inquiry into Grand Mosque disaster". BBC News. 12 Settembru 2015. Arkivjat mill-orġinal fl-12 Settembru 2015. Miġbur 12 Frar 2019.
  4. ^ "Is Saudi Arabia Ready for Moderate Islam? – Latest Gulf News". www.fairobserver.com (bl-Ingliż). 3 ta' Novembru 2017. Arkivjat mill-orġinal fl-1 ta' Diċembru 2017. Miġbur 25 ta' Novembru 2017.
  5. ^ a b Reid, Richard J. (12 ta' Jannar 2012). "The Islamic Frontier in Eastern Africa". A History of Modern Africa: 1800 to the Present (bl-Ingliż). John Wiley and Sons. p. 106. ISBN 978-0470658987. Arkivjat mill-orġinal fl-5 ta' Marzu 2021. Miġbur 15 ta' Marzu 2015.
  6. ^ Palmer, A. L. (26 ta' Mejju 2016). Historical Dictionary of Architecture (bl-Ingliż) (2 ed.). Rowman & Littlefield. pp. 185–236. ISBN 978-1442263093. Arkivjat mill-orġinal fl-1 ta' Awwissu 2020. Miġbur 22 ta' Ottubru 2018.
  7. ^ Esposito, John (1998). Islam: The Straight Path (3rd ed.). Oxford University Press. pp. 9, 12. ISBN 978-0-19-511234-4.
  8. ^ Esposito (2002b), pp. 4–5.
  9. ^ Peters, F.E. (2003). Islam: A Guide for Jews and Christians (bl-Ingliż). Princeton University Press. pp. 9. ISBN 978-0-691-11553-5.
  10. ^ Alli, Irfan (26 ta' Frar 2013). 25 Prophets of Islam (bl-Ingliż). eBookIt.com. ISBN 978-1456613075. Arkivjat mill-orġinal fl-14 ta' April 2021. Miġbur 9 ta' Frar 2019.
  11. ^ a b Palmer, A. L. (26 ta' Mejju 2016). Historical Dictionary of Architecture (bl-Ingliż) (2nd ed.). Rowman & Littlefield. pp. 185–236. ISBN 978-1442263093. Arkivjat mill-orġinal fl-1 ta' Awwissu 2020. Miġbur 22 ta' Ottubru 2018.
  12. ^ Michigan Consortium for Medieval and Early Modern Studies (1986). Goss, V. P.; Bornstein, C. V. (ed.). The Meeting of Two Worlds: Cultural Exchange Between East and West During the Period of the Crusades (bl-Ingliż). 21. Medieval Institute Publications, Western Michigan University. p. 208. ISBN 978-0918720580. Arkivjat mill-orġinal fl-20 ta' Novembru 2020. Miġbur 9 ta' Frar 2019.
  13. ^ Mustafa Abu Sway. "The Holy Land, Jerusalem and Al-Aqsa Mosque in the Qur'an, Sunnah and other Islamic Literary Source" (PDF). Central Conference of American Rabbis. Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2011-07-28.
  14. ^ Dyrness, W. A. (29 ta' Mejju 2013). Senses of Devotion: Interfaith Aesthetics in Buddhist and Muslim Communities (bl-Ingliż). 7. Wipf and Stock Publishers. p. 25. ISBN 978-1620321362. Arkivjat mill-orġinal fl-13 ta' April 2021. Miġbur 9 ta' Frar 2019.
  15. ^ Watt, William Montgomery (2003). Islam and the Integration of Society (bl-Ingliż). Psychology Press. pp. 5. ISBN 978-0-415-17587-6. Arkivjat mill-orġinal fl-6 ta' Awwissu 2020. Miġbur 9 ta' Frar 2019.
  16. ^ a b Mohamed, Mamdouh N. (1996). Hajj to Umrah: From A to Z (bl-Ingliż). Pubblikazzjonijiet Amana. ISBN 0-915957-54-X.
  17. ^ Statistika ġenerali tal-istaġun tal-Umra tal-1436 WĦ sal-24:00 siegħa, 28/09/1436 WĦ Numru Totali tal-Mu`tamirin: 5,715,051 "General statistics of the Umrah season of 1436 A.H. until 24:00 hours, 28/09/1436 A.H. Total Number of the Mu`tamirs: 5,715,051" (bl-Ingliż). The Ministry of Hajj, Kingdom of Saudi Arabia. Arkivjat minn l-oriġinal fl-1 ta' Awwissu 2015.
  18. ^ a b Wensinck, A. J; Ka`ba. Encyclopaedia of Islam IV p. 317
  19. ^ "In pictures: Hajj pilgrimage". BBC News (bl-Ingliż). 7 ta' Diċembru 2008. Arkivjat mill-orġinal fl-20 ta' Jannar 2009. Miġbur 8 ta' Diċembru 2008.
  20. ^ "As Hajj begins, more changes and challenges in store" (bl-Ingliż). altmuslim. Arkivjat minn l-oriġinal fl-11 ta' Jannar 2012.
  21. ^ Xiħ Safiur Rahman Al-Mubarakpuri (2002). Ir-Raħiq il-Maħtum (In-Nektar il-Maħtum): Bijografija tal-Profeta Muħammad (bl-Għarbi u bl-Urdu). Pubblikazzjonijiet ta' Darussalam. ISBN 1-59144-071-8.
  22. ^ M.J. Kister, "Maḳām Ibrāhīm," p.105, The Encyclopaedia of Islam (new ed.), vol. VI (Mahk-Mid), eds. Bosworth et al., Brill: 1991, pp. 104–107.
  23. ^ "Bayt al-Mawlid". Hajj & Umrah Planner. Makkah. 6 ta' April 2017. Miġbur 18 ta' Lulju 2022.
  24. ^ Ibrahim, Għabd il-Wahhab Abu Sulajman (7 ta' April 2012). "Establishing the Location of the Bayt al-Mawlid" (bl-Ingliż). Dar al-Hadith. Miġbur 18 ta' Lulju 2022.
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=Misġed_il-Ħram&oldid=305185"