Erin Serracino Inglott

kittieb u ħassieb Malti
(Rindirizzat minn Erin Serracino-Inglott)

Erin Serracino Inglott (twieled l-Isla fis-16 ta' Ottubru 1904 – miet fit-22 ta' Awwissu 1983) kien drammaturgu, poeta, rumanzier, kittieb ta' novelli, lessikografu, filologu u traduttur Malti.

Erin Serracino Inglott
Erin Serracino Inglott
Ħajja
Twelid 16 Ottubru 1904
Nazzjonalità Malta
Mewt 22 Awwissu 1983
Edukazzjoni
Alma mater Università ta' Malta
Lingwi Malti
Ingliż
Taljan
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni poeta
drammaturgu
kittieb
lessikografu
traduttur
ħaddiem taċ-ċivil

Bijografija

immodifika

Erin kien bin Antonio Serracino u Pia Inglott.[1] Studja fil-Liċeo (1915-1920) u fl-Università ta' Malta u ħa kors tal-Letteratura (1921-1924). Sa minn żgħożitu Erin kellu kilba għall-kotba. Daħal fis-Servizz Ċivili (1927-1963) u serva għal xi żmien bħala segretarju tal-Università ta' Malta.

Fl-1993 iżżewweġ lil Leonilda Gatt u ma baqax joqgħod l-Isla iżda mar joqgħod Bormla, fi Triq Santa Margerita u baqa' joqgħod hemm sakemm miet. Fi żmien il-gwerra iżda, kien mar joqgħod għal ftit żmien, Birkirkara. Kellhom ħamest itfal, tliet ibniet u żewġ subien. F'Bormla, Erin Serracino Inglott kien jattendi l-Literary and Debating Society, soċjetà maqtugħa għalkollox mill-attivitajiet politiċi li l-iskop ewlieni tagħha kien li jsiru laqgħat dwar il-kitba, il-movimenti letterarji u suġġetti oħra varji. B'hekk tħajjar biex isir membru tal-Akkademja tal-Malti. Kien jaf l-Ingliż, it-Taljan, il-Latin, il-Franċiż, l-Ispanjol, il-Ġermaniż u r-Russu.

Erin Serracino Inglott kellu tliet delizzji prinċipali: il-lingwa, l-iskakki u l-mużika. Dawn it-tliet delizzji kibru miegħu fl-interess u fl-importanza għax ma kienx jaf b'medjokrità u jieqaf hemm, imma kellu fih sens profond li kien iġiegħlu jħoss li kull xogħol li jidħol għalih għandu jkollu fuqu t-timbru tal-kompetenza u tal-kreatività.

Fl-iskakki Erin rebaħ il-kampjonat diversi drabi[2][3] u fis-sena 1938 mar Brighton jikkompeti maċ-ċampjin dinji fejn ġab dro f'logħba li ħajritu jkompli miexi fit-triq tas-suċċess.

Għalkemm kien iqatta' ħafna sigħat jikteb, xorta kien isib il-ħin għall-familja. Kienu jgħidu r-rużarju flimkien, joħroġ mal-familja u wkoll jeħodhom jgħumu, basta x'ħin irid hu. Kien iħobb ħafna l-annimali u skont ibnu, Erin Serracino Inglott kellu ammorin li kien jgħid ir-rużarju magħhom. Kien wasal lejn l-aħħar tal-kitba tad-dizzjunarju, Il-Miklem Malti, meta miet fl-età ta' 78 sena.

Xogħlijiet

immodifika
  • Il-miklem Malti – ġabra ta' kliem li jinsab fl-ilsien Malti mill-eqdem magħruf u miktub, ukoll dak li m'għadux jingħad, sal-iġded magħżul u milqugħ, li beda jingħad, miktub kif jixraq bit-tiswijiet meħtieġa, u mogħni bit-tifsir tan-nisel Semitiku jew Rumanz skont is-sengħa/ix-xogħol ta' Erin Serracino Inglott, Klabb Kotba Maltin, Malta, 1975-1989.
  • Razju Vidal, G. Muscat, Malta, 1941
  • Ir-raġel li ħadha mal-mewt, Malta, 1945
  • Il-barrani, A.C. Aquilina, Malta, 1956
  • Ir-raħeb, Klabb Kotba Maltin, Malta, 1971
  • Ir-raġel li twieled mill-gdid (dramm fi tliet atti), Malta, 1971
  • Il-wiċċ u l-qalb (buzzett f'att wieħed), Malta, 1971
  • Il-bażużlu, Klabb Kotba Maltin, Malta, 1978
  • Il-Kerjoti (u żewg drammi oħra), Pubblikazzjonijiet Indipendenza, Malta, 1993

Traduzzjonijiet

immodifika
  • It-taħbila tal-kamra s-safra, rumanz ta' Gaston Leroux (Mystere de la chambre jaune). Giov. Muscat, Malta, 1947
  • Dante Alighieri: Id-divina commedia bil-Malti. L-infern. xxxix Stamperija tal-Gvern, Malta, 1964
  • Il-qarnita: ġrajja oħra ta' Routetabille miktuba minn Gaston Leroux, Stamperija Nazzjonali, Malta, 1972

Poeżija

immodifika
  • Is-sabiħ u l-ikrah (1939)
  • Ix-xita (1945)
  • Nemel (1946)
  • Xi ħaġa baqa' (1947)
  • Lil G. B. S (1947)
  • Ġesù u l-Madliena (1948)
  • Sunetti tal-gwerra (1948)
  • Talba lil ommi mejta (1950)
  • Xejn... (1950)
  • Jahweh (1967)
  • Lill-mewt (1967)

L-iżjed poeżija popolari ta' Erin Serracino Inglott hi bla dubju Ix-xita (1945):

Dix-xita
li tinżel
kull mita
jiftlilha,
u traxxax
u tbexxex
u xxarrab
u tħarrab
lin-nies
bla qies,
jagħtini
ngħidilha:
Ja xita
ħallini,
mur saqqi
u baqqi
l-għelieqi,
il-ġwiebi
u l-bwieqi
fawwarhom
l-imxarab
imliehom
isqihom
kemm tiflaħ
u lili
ħallili
l-mistrieħ,
f'ġieħ l-erwieħ!



Kif jasal
is-Sibt
u nkun ħsibt
għal ħarġa,
kif ninżel
it-tarġa
tal-bieb,
u bla ħsieb
nitgħaxxaq
bis-sema
sabiħ
u narah
li ma fih
ebda sħaba;
u noħroġ
mid-dar
bla għata
għax tisreġ
ix-xemx
u ħlief sħana
ma hemmx;
u moħħi
mistrieħ
jien immur
fuq is-sur
jew indur
fuq xi bur,
mingħajr ħsieb
ma' xi ħbieb,
dix-xita
li tinżel
kull mita
jiftlilha,
taraha
tibdielek
tqattarlek
tiżdiedlek
toktorlok
traxxaxlek
tbexxixlek
tlanġaslek
u lili
taħsilni
xxarrabni
tgħawwimni
tkarkarni,
bla basra,
jaħasra,
nsir għasra…
U mxarrab
imħarrab,
imċaflas,
imċarċar,
imċallas,
imċallam,
imċappas,
ikolli
bħal ħmar
ninġabar
bis-sabar
id-dar
fejn in-nar!





Jagħtini
ngħidilha:
Ja xita
ħallini,
mur saqqi
u baqqi
l-għelieqi,
il-ġwiebi
u l-bwieqi
fawwarhom
l-imxarab
imliehom
isqihom
kemm tiflaħ
u lili
ħallili
l-mistrieħ,
f'ġieħ l-erwieħ!







Jekk jiena
nkun ħsibt
u barra
nkun ġibt
biex nitgħatta
u nitgeżwer,
għax nilmaħ
minn kmieni
lis-sema
sewdieni
u l-ilma
tax-xita
ġejjieni,
u noħroġ
bil-"ħassa"
taħt idi
imrassa,
mixdud
b'żarbun
taċ-ċfales
u t-tjun,
titħajjar
dix-xita
li tinżel
kull mita
jiftlilha,
jibdielha
li tinżel,
u, flokha,
fis-sema
taraha
toħroġlok
tisriġlek
taħraqlek
ix-xemx!
U lili
taqlini
tikwini
taħmini
tixwini;
bla basra
jaħasra
nsir għasra
bil-għaraq,
u mleffef
imkebbeb
imfesdaq
imlenbeb
imqartas
imfisqi
imdagħdagħ
għarqan
u għatxan
lehġien
u għajjien
ikolli
bħal ħmar
ninġabar
bis-sabar
id-dar!









Jagħtini
ngħidilha:
Ja xita
li tinżel
kull mita
jiftillek,
int issa
ridt tibqa'
maħġuba
mgħottija
maħruba
moħbija?
Ħallihom
l-għelieqi
u l-bwieqi
u l-ġwiebi
u qattar
u raxxax
u bexxex
u lanġas
u xarrab
lix-xemx,
u lili
ħallili
l-mistrieħ
f'ġieħ l-erwieħ!

  • Dwiem, Il-Malti, Settembru 1944

Artikli oħra

immodifika
  • Ħsibijiet imxerrda, Il-Malti, Mejju, 1940
  • Nisel, Il-Malti, Mejju, 1947
  • Il-palk ta' żgħużiti, 1966[4]
  • Fehmti Dwar Xi Problemi fl-Ortografija tal-Malti, Il-Malti, 1977

Referenzi

immodifika
  1. ^ "Erin Serracino Inglott (minn intervista li saret lil ibnu Mario), L-Akkademja tal-Malti". Arkivjat minn l-oriġinal fl-2014-08-20. Miġbur 2013-03-06.
  2. ^ Alexander Alekhine vs Erin Serracino-Inglott Għawdex, Malta 1935
  3. ^ "Past Malta Champions - Malta Chess Federation" (bl-Ingliż). 2021-01-08. Miġbur 2022-12-30.
  4. ^ "Il-palk ta' żgħużiti". Arkivjat minn l-oriġinal fl-2013-04-24. Miġbur 2013-03-06.