Ġużeppi Moscati
San Giuseppe Moscati (25 ta' Lulju, 1880 – 12 ta' April, 1927) kien tabib Taljan, riċerkatur xjentifiku, professur universitarju magħruf bħala pijunier fil-qasam biokimiku u għall-qdusija tiegħu. Moscati kien iddikjarat qaddis mill-Knisja Kattolika fl-1987; it-tifkira tiegħu ssir fis-16 ta' Novembru.[2]
| Ġużeppi Moscati | |
|---|---|
 | |
| Twelid |
25 ta' Lulju 1880 Benevento |
| Mewt |
12 ta' April 1927 Napli |
| Beatifikazzjoni | 16 ta' Novembru 1975, Bażilika ta' San Pietru minn Papa Pawlu VI |
| Kanonizzazzjoni | 25 ta' Ottubru 1987, Bażilika ta' San Pietru minn Papa Ġwanni Pawlu II |
| L-ikbar santwarju | Knisja ta' Gesù Nuovo, Napoli |
| Festa | 12 ta' April |
| Attributi | Tabib tal-foqra[1] |
Tfulija u Studju
immodifikaMoscati kien is-seba' minn disat ulied ta' familja nobbli minn Benevento li kienet ġejja mir-raħal ta' Santa Lucia f'Serino, qrib Avellino. Missieru, Francesco, kien magħruf bħala avukat u maġistrat u ommu, Rosa De Luca dei Marchesi di Roseto, kellha demm nobbli.[3]
Meta kellu erba' snin Moscati mar ma' familtu jgħix Napli fejn kellu jqatta' l-biċċa kbira ta' ħajtu. Kienu jqattgħu s-sjuf f'Avellino, u Giuseppe kien jara lil missieru jagħmel is-servizz ta' abbati fil-knisja tal-lokal meta kienu jmorru għall-quddiesa.
Meta kellu għaxar snin familtu ltaqgħet ma' Bartolo Longo u qattgħu xi żmien fid-dar ta' Caterina Volpicelli, li iktar tard kellha ssir direttriċi spiritwali tiegħu.
Fl-1889, Moscati daħal fil-Liceo Vittorio Emmanuele ta' Napli, fejn fost il-professuri tiegħu kellu l-vulkanoloġista Giuseppe Mercalli. Fl-1892 ħuh, Alberto, kellu trawma inkurabbli f'rasu wara li waqa' miż-żiemel waqt is-servizz militari. Il-kura li rċieva ħuh id-dar qanqlet fih ix-xewqa li jistudja l-mediċina kif fil-fatt għamel meta spiċċa mil-Liċeo fl-1897; l-istess sena li fiha miet missieru. Huwa sar tabib fl-1903, bit-teżi tad-dottorat tkun fuq l-uroġenesi epatika.
Karriera medika
immodifikaMill-ewwel ingħaqad mal-Ospedali Riuniti degli Incurabili, u ma damx ma sar l-amministratur tiegħu. F'dan iż-żmien kompla ukoll jistudja u jirriċerka. Fit-8 ta' April 1906 żbroffa l-Vesuvju. Wieħed mill-isptarijiet taħt idejh kien f'Torre del Greco, ftit mili 'l bogħod mill-bokka tal-vulkan. Ħafna mill-pazjenti kienu xjuħ u paralitiċi. Moscati irnexxielu joħroġhom kolha qabel ma waqa' s-saqaf. Meta fl-1911 faqqgħet il-kolera f'Napli, huwa rriċerka l-oriġini tal-marda u l-aħjar mod kif tinqered, u l-awtoritajiet ċivili implimentaw is-suġġerimenti tiegħu. Fl-1911 ukoll, Moscati sar membru tal-Akkademja Irjali tal-Kirurġija, u ħa d-dottorat fil-kimika fiżjoloġika.
Kien responsabbli ukoll mill-Istitut tal-Patoloġija Anatomika. Fis-sala tal-awtopsji tal-Istitut, huwa qiegħed kurċifiss u taħtu l-kwotazzjoni mill-Ktieb ta' Ħosegħa, Kapitlu 13, vers 14: Ero mors tua, o mors (Jiena nkun il-mewt tiegħek, ja Mewt). Ommu mietet bid-dijabete fl-1914; u Moscati sar wieħed mill-ewwel tobba li esperimenta bl-insulina fil-kura ta' din il-marda.
Matul l-Ewwel Gwerra Dinjija l-isptar tiegħu ttieħed mill-militar u hu nnifsu kien jgħin madwar 3,000 suldat ferut. Fl-1919, sar direttur ta' skola u tliet snin wara ngħata libera docenza fil-mediċina klinika, li biha seta' jgħallem f'istituti ta' mediċina għolja.
Mewt
immodifika
12 ta' April 1927 wara li jattendu l-quddiesa u rċeviet tqarbin fil-knisja ta' San Giacomo degli Spagnoli u ħadem bħas-soltu ħidma tiegħu fl-isptar u fl-istudju privata tiegħu, madwar 15 sar ħażin, u miet fl-president tiegħu . Kien 46 sena u 8 xhur.
Fidi
immodifikaMoscati kien ħa l-vot tal-kastità u kien jipprattika l-karità fil-ħajja tiegħu ta' kuljum. Ħidmietu kien jara bħala missjoni biex itaffi t-tbatija mhux biex jagħmel il-flus. Kuljum kien iqatta' ħin fit-talb u jieħu sehem fil-quddiesa. Il-fidi tal-pazjent u s-sagramenti kienu jagħmlu parti mill-fejqan tiegħu. Moscati ma kienx iżomm flus lill-pazjenti foqra anzi kien jagħtihom hu l-flus. Ħafna jsostnu li kien iwettaq fejqan mirakoluż, f'każijiet impossibbli.
Kien ibbeatifikat fis-16 ta' Novembru 1975 minn Papa Pawlu VI, u ddikjarat qaddis tnax -il sena wara minn Papa Ġwanni Pawlu II fis-25 ta' Ottubru 1987.
Moscati u Mintoff
immodifikaPatri Dijonisju jirrakkonta fatt marbut ma' ħuh, il-Priministru Duminku Mintoff. Jgħid li meta Mintoff ingħata wkoll borża ta' studju mill-Fondazzjoni Sir Cecil Rhodes u pproċeda f'Hartford College, fl-Università ta' Oxford, fil-vjaġġ tiegħu għamel waqfa f'Napli u hemm irċieva telegramma li biex jidħol fl-università ta' Oxford ried ikollu ċertifikat li jikkonferma li kien b'saħħtu u għalhekk mar ifittex tabib. Sab lit-tabib Giuseppe Moscati (li kien ġie ddikjarat qaddis) li wara li għamillu ċ-ċertifikat ma ħadlux flus u minflok qallu, "Mur u agħmel il-ġid."
Referenzi
immodifika- ^ Antonio Tripodoro, Giuseppe Moscati: il medico dei poveri, Edizioni Paoline, 2004 - ISBN 88-315-2713-4
- ^ Beatrice Immediata, Giuseppe Moscati un uomo un medico un santo, Paoline Editoriale Libri, 2008 - ISBN 88-315-3421-1
- ^ Ercolano Marini Il prof. Giuseppe Moscati della Regia Università di Napoli, F. Giannini e Figli, Napoli 1930 pag.11