Tereża ta' Ávila

Santa Tereża ta' Avila, magħrufa wkoll bħala Santa Tereża ta' Ġesu jew Tereża l-Kbira, kienet qaddisa mistika Spanjola, soru Karmelitana, kittieba fi żmien il-Kontro-Riforma, u teologu. Riformatriċi tal-Ordni Karmelitana u flimkien ma' San Ġwann tas-Salib, fundatriċi tal-Karmelitani Skalzi.

Santa Tereża ta' Gesù
Santa Tereża ta' Gesù f'pittura ta' Pieter Paul Rubens
Twelid	28 ta' Marzu 1515 Ávila, Spanja
Mewt	15 ta' Ottobru 1582 Alba de Tormes, Spanja
Beatifikazzjoni	24 ta' April, 1614, Ruma minn Papa Pawlu V
Kanonizzazzjoni	12 ta' Marzu, 1622, Ruma minn Papa Gregorju XV
L-ikbar santwarju	Bażilika ta' Santa Tereża, Alba de Tormes, Spanja
Festa	15 ta' Ottobru
Attributi	libsa tal-Karmelitani Skalzi, ktieb u pinna tar-rix, qalb imniffda bi vleġġa
Patrun/a	kittieba, nies morda,ħaddiema tal-bizzilla, orfni, nies ifittxu l-grazzja, membri tal-ordnijiet reliġjużi, nies ridikolati għad-devozzjoni tagħhom, Croazja, Spanja

Tfulija

Tereża twieldet f’Avila, Spanja, fit-28 ta’ Marzu, 1515, għand familja sinjura. Kienet ta’ natural ħelu u vivaċi. Meta kellha seba’ snin, hi u ħuha iżgħar minnha, wara li qraw xi ħajjiet ta’ qaddisin martri, ġiethom f’moħħhom li jmorru għall-Missjoni biex imutu martri, iżda ma laħqux tbiegħdu wisq mid-dar meta ltaqgħu ma’ zijuhom u ħadhom lura għand ommhom.

Meta kellha 12-il sena, ommha mietet. Tliet snin wara, oħtha l-kbira li kienet tieħu ħsieb id-dar iżżewġet, u l-missier daħħal lil Tereża mas-sorijiet Agostinjani. Wara sena u nofs, mardet, u kellha tmur lura lejn id-dar. F’dawn is-snin kienet bierda ħafna fir-reliġjon. Imbagħad f’daqqa waħda fl-1535 iddeċidiet li tidħol Soru mal-Karmelitani li kienu f’Avila. Missierha għall-ewwel ma ridhiex, iżda mbagħad ċeda.

Soru

Sena wara li daħlet Soru, ipprofessat. Imbagħad ġie fuqha żmien twil ta’ mard, u ta’ nixfa fil-ħajja spiritwali. Meta missierha kien marid, hi marret iddur bih. Il-mewt tiegħu ġabet bidla ġo fiha għax marret tqerr għand il-konfessur tiegħu u dan ordnalha terġa' tibda titlob. Kellha issa qrib l-erbgħin sena.

Mistika

Jingħad li beda jkollha esperjenzi mistiċi li nafu bihom għax hi kitbithom f’kotba li llum huma meqjusa bħala klassiċi spiritwali: l-”Awtobijografija”, ”Il-Mixja tal-Perfezzjoni”, u ”Il-Kastell Ġewwieni”.

Riformatriċi

Livio Mehus, San Pietro d'Alcantara iqarben lil Santa Tereża t'Avila (1683), Museo dell'Opera del Duomo (Prato)

Fl-1560 ġieha l-ħsieb li tirriforma l-Ordni tagħha, u ġġedded l-awsterità u d-dixxiplina ta’ qabel, u fl-1562, bil-għajnuna ta’ San Pietru ta’ Alkantara, minkejja bosta taħbit u tfixkil, rat l-ewwel erba’ Sorijiet Karmelitani Skalzi jilbsu l-libsa l-ġdida fil-Monasteru l-ġdid ta’ San Jose’, f’Avila. Sitt xhur wara, meta ġieha l-permess, marret tgħix magħhom. Xahar wara, ġiet magħżula biex tkun is-Superjura.

Wara xi snin ta’ ħajja kwieta, bdiet tiftaħ kunventi oħra mxerrdin ma’ Spanja. Fl-1568 bil-għajnuna ta’ San Ġwann tas-Salib waqqfet l-ewwel monasteru tal-Patrijiet. B’kollox hi fetħet 17-il kunvent tas-Sorijiet u 15 tal-Patrijiet.

Mewt

Fl-aħħar vjaġġ tagħha fl-1582, wara li fetħet monasteru f’Burgos, telqet lejn Alba de Tormes. Meta waslet fl-20 ta’ Settembru, kienet għajjiena ħafna u marida, inxteħtet fis-sodda, u mietet ftit ġranet wara, fl-4 ta’ Ottubru.

Wara mewtha

Fl-1622, il-Papa Girgor XV iddikjaraha, u fl-1970, il-Papa Pawlu VI ipproklamaha Duttur tal-Knisja flimkien ma’ Santa Katerina ta’ Siena.