Wikipedija

Moda: Differenza bejn il-verżjonijiet

Esplora l-kronoloġija b'mod interattiv
← Differenza preċedentiDifferenza suċċessiva →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m Żieda ħoloq
m tiswija referenzi
Linja 4:
Għalkemm ħafna drabi jintużaw flimkien, it-terminu "moda" huwa differenti mill-ilbies u l-kostumi. Il-moda tiddeskrivi l-libsa materjali u teknika, filwaqt li l-ilbies u l-kostumi ġew relegati għal sens speċjali bħall-ilbies ta' kostumi bil-maskri. Il-moda tiddeskrivi s-sistema soċjali u temporali li "tattiva" l-ilbies bħala sinifikatur soċjali f'ċertu ħin u kuntest. Il-filosfu [[Giorgio Agamben]] jgħaqqad il-moda mal-intensità attwali tal-mument kwalitattiv, mal-aspett temporali li bil-[[Lingwa Griega|Grieg]] jissejjaħ ''kairos'', filwaqt li l-ilbies jappartjeni għal dak li hu kwantitattiv, li bil-Grieg jissejjaħ ''chronos''.
 
Ditti esklużivi jaspiraw għat-tikketta tal-''haute couture,'' iżda t-terminu huwa teknikament limitat għal membri tax-''Chambre Syndicale de la Haute Couture''<ref>{{Ċita web|url=https://fhcm.paris/en/the-federation/|titlu=Fédération de la Haute Couture et de la Mode|sit=Fédération de la Haute Couture et de la Mode|lingwa=en-GB|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> f’[[Pariġi]]. L-''haute couture'' hi aktar aspirazzjonali u ispirata mil[[L-Arti|l-arti]], il-kultura u l-moviment. Hi ta' natura estremament esklużiva.
 
Biż-żieda fil-produzzjoni tal-massa ta' komoditajiet tal-konsumatur bi prezzijiet aktar baxxi, u b'kopertura globali, is-sostenibbiltà saret kwistjoni urġenti fost il-politiċi, id-ditti u l-konsumaturi.<ref>{{Ċita web|url=https://publications.parliament.uk/pa/cm201719/cmselect/cmenvaud/1952/report-summary.html|titlu=Fixing fashion: clothing consumption and sustainability - Report Summary - Environmental Audit Committee|sit=publications.parliament.uk|data-aċċess=2021-09-13}}</ref>
 
== Moda tal-ilbies ==
Il-vjaġġaturi bikrija tal-Punent, li vvjaġġaw lejn l-[[Indja]], il-[[Iran|Persja]], it-[[Turkija]], jew iċ-[[Ċina]], spiss kienu jikkummentaw dwar in-nuqqas ta' bidla fil-moda f'dawk il-pajjiżi. Vjaġġatur [[Spanja|Spanjol]] iddeskriva konverżazzjoni li kellu ma' impjegat fis-servizz diplomatiku [[Ġappun|Ġappuniż]] fiż-żmien ix-''Shogun'' li baqa' skantat u saħansitra xxukkjat bit-tipi differenti ta' lbies tal-[[Ewropa|Ewropej]]. Skontu l-ħwejjeġ Ġappuniżi baqgħu l-istess għal elf sena sħaħ.<ref>Braudel, 312–313</ref> Madankollu, hemm evidenza konsiderevoli fiċ-Ċina tad-[[dinastija Ming]] li l-moda kienet tinbidel malajr fl-ilbies Ċiniż.<ref>[[Timothy Brook (historian)|Timothy Brook]]: "[[The Confusions of Pleasure: Commerce and Culture in Ming China]]" (University of California Press 1999); this has a whole section on fashion.</ref> Bidliet fl-ilbies spiss seħħew fi żminijiet ta’ bidla ekonomika jew soċjali, kif seħħ f’[[Ruma]] Antika u fil-Kaliffat [[Medjuevu|Medjevali]], segwiti minn perjodu twil mingħajr bidliet sinifikanti. Fi Spanja taħt l-[[Għarab]], fis-seklu 8, il-mużiċist Ziryab introduċa f'[[Córdoba]]<ref>[[Salim al-Hassani|al-Hassani]], Woodcok and Saoud (2004), ''Muslim Heritage in Our World'', FSTC publishing, pp. 38–39</ref><ref>Terrasse, H. (1958) 'Islam d'Espagne' une rencontre de l'Orient et de l'Occident", Librairie Plon, Paris, pp. 52–53.</ref> stili ta' ħwejjeġ sofistikati bbażati fuq moda staġjonali u ta' kuljum minn [[Bagdad]], l-[[Iraq]], art twelidu, modifikati mill-ispirazzjoni tiegħu. Bidliet simili fil-moda seħħew fis-seklu 11 fil-Lvant Nofsani wara l-wasla tat-Torok, li introduċew stili ta’ lbies mill-[[Asja]] Ċentrali u l-Lvant Imbiegħed.
 
Barra minn hekk, hemm storja twila tal-moda fil-Punent tal-[[Afrika]]. Id-drapp kien jintuża bħala forma ta’ munita fil-kummerċ mal-[[Portugall|Portugiżi]] u mal-[[Pajjiżi l-Baxxi|Olandiżi]] kmieni fis-seklu 16. Id-drapp prodott lokalment u l-importazzjonijiet Ewropej irħas kienu jiġu ttrasformati fi stili ġodda biex jakkomodaw il-klassi privileġġjata li kulma jmur kienet qed tikber ta' Afrikani tal-Punent u residenti li kienu negozjanti tad-deheb u tal-iskjavi. Kien hemm tradizzjoni eċċezzjonalment b'saħħitha tal-insiġ tad-drapp f'Oyo u fiż-żoni abitati mill-poplu Igbo.
 
Fl-Ewropa, il-bidu ta' bidla kontinwa u dejjem aktar mgħaġġla fl-istili tal-ilbies jista' jiġi ddatat b'mod pjuttost affidabbli. L-istoriċi, inklużi [[James Laver]] u [[Fernand Braudel]], jiddataw il-bidu tal-moda tal-Punent fl-ilbies min-nofs is-seklu 14,<ref>Laver, James: ''The Concise History of Costume and Fashion'', Abrams, 1979, p. 62</ref><ref name="braudel">Fernand Braudel, ''Civilization and Capitalism, 15th–18th Centuries, Vol 1: The Structures of Everyday Life", p317, William Collins & Sons, London 1981''</ref> għalkemm għandhom it-tendenza li jibbażaw ħafna fuq xbihat kontemporanji u l-manuskritti illuminati ma kinux komuni qabel is-seklu erbatax. Waħda mill-ewwel bidliet l-iktar drammatiċi fil-moda seħħet fl-ilbies tal-[[Raġel|irġiel]]. Il-kapott qsar f'daqqa u b'mod drastiku. Fejn qabel kien jasal sal-pexxun, f'daqqa qsar sew,<ref name="conceitom.com.br">{{Ċita web|url=http://www.conceitom.com.br/jeans/#more-1226}}</ref> u fil-parti tas-sider xi kultant kien jiddaħħal tip ta' mili biex jagħti dehra imbuzzata. Dan ħoloq il-kontorn distintiv tal-Punent b'topp imfassal bil-qies li jintlibes fuq leggings jew qalziet.
 
Fis-seklu ta' wara, il-bidliet bdew iseħħu b'pass iktar mgħaġġel, u l-moda tan-nisa u tal-irġiel, speċjalment fl-arranġament u t-tiżjin tax-xagħar, saret daqstantieħor kumplessa. Għalhekk, l-istoriċi tal-arti jistgħu jużaw il-moda b'kunfidenza u preċiżjoni biex jiddataw ix-xbihat, partikolarment fil-każ ta' xbihat mis-seklu 15. Fil-bidu, il-bidliet fil-moda wasslu għal frammentazzjoni fil-klassijiet għolja tal-Ewropa fejn qabel kienu kkaratterizzati minn stil simili ħafna ta' lbies u l-iżvilupp sussegwenti ta' stili nazzjonali distintivi. Dawn l-istili nazzjonali baqgħu differenti ħafna sakemm fis-[[Seklu XVII|sekli 17]] sa 18 kontromoviment impona għal darb'oħra stili simili, li oriġinaw l-aktar minn [[Franza]] tal-Ancien Régime.<ref>Braudel, 317–324</ref> Għalkemm is-sinjuri ġeneralment kienu jmexxu l-moda, il-ġid dejjem jiżdied tal-Ewropa moderna bikrija wassal biex il-borgeżija u anke l-[[Bidwi|bdiewa]] bdew isegwu t-tendenzi tal-moda mill-bogħod, u dan kien biżżejjed biex jiskomoda lill-klassi privileġġjata - fattur li Fernand Braudel iqis bħala wieħed mill-muturi ewlenin tal-moda li qed tinbidel.<ref>Braudel, 313–315</ref>
Linja 26:
 
Għalkemm xi aspetti tal-moda jistgħu jkunu femminili jew maskili, xi tendenzi huma androġeni.<ref>Undressing Cinema: Clothing and identity in the movies – Page 196, [[Stella Bruzzi]] – 2012
</ref> L-idea ta' lbies unisex oriġinat fis-sittinijiet tas-seklu 20 meta disinjaturi bħal [[Pierre Cardin]] u [[Rudi Gernreich]] ħolqu ħwejjeġ, bħal tuniċi jew leggings li jiġġebdu magħmulin mill-jersey, maħsuba biex jintlibsu kemm mill-irġiel kif ukoll min-nisa. L-impatt tal-unisex beda jespandi b’mod iktar wiesa’ biex jinkludi diversi temi fil-moda, inkluż l-androġenija, il-bejgħ bl-imnut bil-massa, u l-ilbies kunċettwali.<ref>{{Ċita web|url=https://go.gale.com/ps/i.do?id=GALE%7CCX3427500609&v=2.1&u=fitsuny&it=r&p=GVRL.xlit.artemisfit&sw=w&asid=6f171eb2ab8928b007d0495eb681099c}}</ref> It-tendenzi tal-moda tas-sebgħinijiet tas-seklu 20, bħall-ġkieket tal-ġilda tan-[[Nagħġa|nagħaġ]], ġkieket tal-piloti, kowtijiet mid-duffel (tessut tas-suf li ġej mill-belt ta' [[Duffel]] fil-[[Belġju]]), u ħwejjeġ mhux strutturati, influwenzaw lill-irġiel biex jattendu laqgħat soċjali mingħajr it-tuxedo u biex jużaw l-aċċessorji b'modi ġodda. Xi stili tal-irġiel ħalltu s-senswalità u l-espressività. Minkejja tendenza konservattiva, il-moviment dejjem jikber tad-drittijiet tal-omosesswali u enfasi fuq iż-żgħażagħ taw lok għal libertà ġdida ta' sperimentazzjoni bl-istili. Id-drapp, bħall-krepp tas-suf, li qabel kien assoċjat mal-ilbies tan-nisa beda jintuża mid-disinjaturi meta joħolqu ħwejjeġ maskili.<ref>{{Ċita web|url=https://go.gale.com/ps/i.do?id=GALE%7CCX3468303033&v=2.1&u=fitsuny&it=r&p=GVRL.xlit.artemisfit&sw=w&asid=096fa3676c226cf3c8ae864724bcfa1d}}</ref>
 
L-erba’ [[Belt kapitali|bliet kapitali]] tal-moda ewlenin attwali huma Pariġi, [[Milan]], [[Belt ta' New York|New York]], u [[Londra]], li lkoll huma kwartieri ġenerali tal-aktar kumpaniji tal-moda sinifikanti u huma rinomati għall-influwenza kbira tagħhom fuq il-moda globali. Il-ġimgħat tal-moda jsiru f'dawn l-ibliet, fejn id-disinjaturi juru l-kollezzjonijiet ta' ħwejjeġ ġodda tagħhom lil udjenza. Sensiela ta’ disinjaturi ewlenin bħal [[Coco Chanel]] u [[Yves Saint-Laurent]] żammew lil Pariġi bħala ċ-ċentru l-iktar segwit mill-bqija tad-dinja, għalkemm l-''haute couture'' issa hija sussidjata mill-bejgħ ta’ kollezzjonijiet ta' ħwejjeġ lesti u fwejjaħ li jużaw l-istess ditti.
Linja 38:
== Industrija tal-moda ==
[[Stampa:Ed_Hardy_Runway_Models.jpg|xellug|daqsminuri| Mudelli tal-moda rġiel u nisa fl- isfilati, fil-Fashion Week ta' Los Angeles, 2008]]
Il-kunċett tal-industrija tal-moda globali huwa prodott tal-era moderna.<ref name="auto">{{Ċita web|url=https://www.britannica.com/art/fashion-industry|titlu=fashion industry {{!}} Design, Fashion Shows, Marketing, & Facts|sit=Encyclopedia Britannica|lingwa=en|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> Qabel nofs is-seklu 19, ħafna mill-ilbies kien magħmul bil-qies. Kien magħmul bl-idejn għal individwi, jew bħala produzzjoni fid-dar jew fuq ordni minn ħajjata tal-ilbies tan-nisa jew ħajjata tas-sengħa. Fil-bidu tas-seklu 20 - biż-żieda ta’ teknoloġiji ġodda bħall-magna tal-ħjata, iż-żieda tal-kapitaliżmu globali u l-iżvilupp tas-sistema tal-produzzjoni tal-fabbriki, u l-proliferazzjoni ta’ ħwienet bl-imnut bħal ħwienet kbar - il-ħwejjeġ bdew jiġu prodotti bil-massa b'daqsijiet standard u mibjugħa bi prezzijiet fissi.
 
Għalkemm l-industrija tal-moda żviluppat l-ewwel fl-Ewropa u l-[[Stati Uniti|Amerka]], mill-2017 'l hawn saret industrija internazzjonali u globalizzata ħafna, bil-ħwejjeġ spiss iddisinjati f'pajjiż, manifatturati f'ieħor, u mibjugħa mad-dinja kollha. Pereżempju, kumpanija Amerikana tal-moda tista' ġġib id-drapp miċ-Ċina u tipproduċi l-ħwejjeġ fil-[[Vjetnam]], tlestihom fl-Italja, u tibgħathom f'maħżen fl-Istati Uniti għad-distribuzzjoni lill-ħwienet bl-imnut fil-livell internazzjonali. L-industrija tal-moda ilha waħda mill-ikbar impjegaturi fl-Istati Uniti,<ref name="auto">{{Ċita web|url=https://www.britannica.com/art/fashion-industry}}</ref> u dan għadu l-każ fis-seklu 21. Madankollu, l-impjiegi fl-Istati Uniti naqsu konsiderevolment hekk kif il-produzzjoni mxiet dejjem aktar barra mill-pajjiż, speċjalment lejn iċ-Ċina. Minħabba li d-''data'' dwar l-industrija tal-moda tipikament hija rrappurtata għall-ekonomiji nazzjonali u espressa f'termini tal-ħafna setturi separati tal-industrija, huwa diffiċli li jinkisbu ċ-ċifri aggregati għall-produzzjoni dinjija tat-tessuti u l-ilbies. Madankollu, bi kwalunkwe miżura, l-industrija tal-ħwejjeġ tammonta għal sehem sinifikanti tal-produzzjoni ekonomika dinjija.<ref>{{Ċita web|url=https://nymag.com/news/intelligencer/cheap-clothes-2012-6/|titlu=How Bargain Fashion Chains Will Keep Themselves Cut-Rate -- New York Magazine - Nymag|sit=New York Magazine|lingwa=en-us|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> L-industrija tal-moda tikkonsisti f'erba' livelli:
 
# Il-produzzjoni tal-materja prima, prinċipalment il-ħajt, u t-tessuti iżda wkoll il-ġilda u l-fer.
Linja 47:
# Diversi forom ta' reklamar u promozzjoni.
 
Dawn il-livelli jikkonsistu f'ħafna setturi separati iżda interdipendenti. Dawn is-setturi huma d-Disinn u l-Produzzjoni tat-Tessuti, id-Disinn u l-Manifattura tal-Moda, il-Bejgħ bl-Imnut tal-Moda, il-Kummerċjalizzazzjoni u l-Merchandising, l-Isfilati tal-Moda, u l-Media u l-Kummerċjalizzazzjoni. Kull settur huwa ddedikat għall-għan li tiġi ssodisfata d-domanda tal-konsumatur għall-ilbies taħt kundizzjonijiet li jippermettu lill-parteċipanti fl-industrija joperaw bi profitt.<ref name="auto">{{Ċita web|url=https://www.britannica.com/art/fashion-industry}}</ref>
 
== Tendenzi tal-moda ==
Linja 58:
Barra minn hekk, ir-rivoluzzjoni politika wkoll ħalliet impatt kbir fuq it-tendenza tal-moda. Pereżempju, matul is-sittinijiet tas-seklu 20, l-ekonomija saret iktar sinjura, ir-rata tad-divorzju kienet qed tiżdied, u l-gvern approva l-pillola kontraċettiva. Din ir-rivoluzzjoni ispirat lill-ġenerazzjoni żagħżugħa għar-ribelljoni. Fl-1964, id-dublett qasir sar tendenza tal-moda sinifikanti tas-sittinijiet. Minħabba li d-disinjaturi tal-moda bdew jesperimentaw bil-forom tal-ilbies, wesgħin, bla kmiem, mikro-mini, dbielet wesgħin, u kmiem f'forma ta' trumbetta. F'dan il-każ, it-tendenza tad-dublett qasir saret ikona tas-sittinijiet tas-seklu 20.
 
Barra minn hekk, il-moviment politiku bena relazzjoni impressjonanti mat-tendenzi tal-moda. Pereżempju, matul il-gwerra tal-Vjetnam, iż-żgħażagħ Amerikani waqqfu moviment li affettwa lill-pajjiż kollu. Fis-sittinijiet tas-seklu 20, it-tendenza tal-moda kienet mimlija kuluri fluworexxenti, drappijiet bid-disinn, jeans wesgħin ħafna mill-irkoppa 'l isfel (bell-bottom), flokkijiet bil-frenża, u d-dbielet saru simbolu ta’ protesta. Din hi t-tendenza Hippie, u għadha taffettwa t-tendenza tal-moda sal-lum.<ref>{{Ċita web|url=httphttps://classroom.synonym.com/political-economic-factors-influenced-fashion-1960s-12014.html|titlu=Political & Economic Factors That Influenced Fashion in the 1960s {{!}} Synonym|sit=classroom.synonym.com|lingwa=en|data-aċċess=2021-09-13}}</ref>
 
=== Influwenzi tat-teknoloġija ===
It-teknoloġija għandha rwol sinifikanti f'ħafna aspetti tas-soċjetà tal-lum. L-influwenzi teknoloġiċi qed isiru iktar evidenti fl-industrija tal-moda. Avvanzi u żviluppi ġodda qed isawru u joħolqu tendenzi attwali u futuri.
 
Żviluppi bħat-teknoloġija li tintlibes saru tendenza essenzjali fil-moda. Se jkomplu bl-avvanzi bħal ħwejjeġ magħmulin mill-pannelli solari li jiċċarġjaw l-apparat u drappijiet intelliġenti li jtejbu l-kumdità ta' min jilbishom billi jibdlu l-kulur jew in-nisġa abbażi tal-bidliet ambjentali.<ref>{{Ċita web|url=httphttps://apparel.edglrisnews.com/news/Toptop-6-Techtech-Trendstrends-infashion-industry|titlu=Top 6 Tech Trends in the- Fashion Industry|sit=RIS News|lingwa=en|data-aċċess=2021-09-Industry9413513}}</ref>
 
L-industrija tal-moda qed tara kif it-teknoloġija tal-istampar 3D influwenzat disinjaturi bħal [[Iris van Herpen]] u [[Kimberly Ovitz]]. Dawn id-disinjaturi ilhom jesperimentaw u jiżviluppaw biċċiet tal-ilbies bl-istampar 3D. Hekk kif it-teknoloġija tikber, l-istampaturi 3D se jsiru aktar aċċessibbli għad-disinjaturi u eventwalment għall-konsumaturi, li potenzjalment jistgħu jsawru l-industrija tal-moda għalkollox.
 
It-teknoloġija tal-internet bħal bejjiegħa bl-imnut online u pjattaformi tal-media soċjali wittew it-triq biex it-tendenzi jiġu identifikati, ikkummerċjalizzati u mibjugħa immedjatament.<ref>{{Ċita pubblikazzjonirivista|doikunjom1=Parker|isem1=Chris|kunjom2=Wang|isem2=Huchen|data=10.1108/JFMM-02-2016|titlu=Examining Hedonic and Utilitarian Motivations for M-0015Commerce Fashion Retail App Engagement|url=https://www.research.manchester.ac.uk/portal/en/publications/examining-hedonic-and-utilitarian-motivations-for-mcommerce-fashion-retail-app-engagement(98defb8e-c227-43b1-824b-9f8b55b61cca).html|rivista=Journal of Fashion Marketing and Management|lingwa=English|volum=20|numru=4|paġni=487–506}}</ref> L-istili u t-tendenzi jintbagħtu faċilment online biex joħolqu tendenzi. Karigi fuq Instagram jew Facebook jistgħu jżidu malajr l-għarfien dwar xejriet ġodda fil-moda, li sussegwentement jistgħu joħolqu domanda għolja għal oġġetti jew ditti speċifiċi,<ref>{{Ċita web|url=http://www.thinkrunway.com/2013/09/the-impact-of-technology-on-fashion.html|titlu=安全加密检测|sit=www.thinkrunway.com|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> teknoloġija ġdida "tal-buttuna Ixtri issa" tista' torbot dawn l-istili ma' bejgħ dirett.
 
It-teknoloġija tal-viżjoni bil-magna ġiet żviluppata biex issegwi kif il-moda tinfirex fis-soċjetà. L-industrija issa tista' tara l-korrelazzjoni diretta dwar kif l-isfilati tal-moda jinfluwenzaw l-ilbies ta' kuljum. L-effetti issa jistgħu jiġu kkwantifikati u jipprovdu rispons siewi lid-ditti tal-moda, lid-disinjaturi, u lill-konsumaturi rigward it-tendenzi.<ref>{{Ċita web|url=https://www.technologyreview.com/s2015/54109109/04/109938/how-machine-vision-is-about-to-change-the-fashion-world/|titlu=How Machine Vision Is About to Change the Fashion World|sit=MIT Technology Review|lingwa=en|data-aċċess=2021-09-13}}</ref>
 
It-teknoloġija militari kellha rwol essenzjali fl-industrija tal-moda. Id-disinn tal-camouflage fil-ħwejjeġ ġie żviluppat biex jgħin lill-persunal militari jkun inqas viżibbli għall-forzi tal-għadu. Fis-sittinijiet tas-seklu 20 tfaċċat tendenza u d-drapp tal-camouflage ġie introdott fil-ħwejjeġ ta' kuljum. It-tendenza tad-drapp tal-camouflage sparixxiet u reġgħet tfaċċat diversi drabi minn dak iż-żmien 'l hawn. Il-camouflage beda jidher b'mod qawwi fil-moda sad-disgħinijiet tas-seklu 20.<ref>{{Ċita web|url=httphttps://www.bergfashionlibrarybloomsburyfashioncentral.com/|titlu=Bloomsbury Fashion Central - Home|sit=www.bloomsburyfashioncentral.com|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> Disinjaturi bħal Valentino, Dior, u Dolce & Gabbana kkombinaw il-camouflage fl-isfilati tal-moda tagħhom u fil-kollezzjonijiet ta' lbies għall-bejgħ.
 
=== Influwenzi soċjali ===
[[Stampa:Britney_Europe.jpg|daqsminuri| Ċelebritajiet bħal [[Britney Spears]] popularizzaw il-kunċett li li l-ħwejjeġ ta' taħt jintlibsu bħala ħwejjeġ ta' barra.]]
[[Stampa:Gabriel_Garko_and_Laura_Torrisi_-_nicogenin_-_66ème_Festival_de_Venise_(Mostra)_-_The_Road_(3).jpg|daqsminuri| Moda tat-tapit l-aħmar : l-atturi Taljani Gabriel Garko u Laura Torrisi bi lbies formali ta' disinjatur tal-moda fil-Festival tal-Films ta' Venezja, 2009]]
Il-moda hija relatata mal-kuntest soċjali u kulturali ta' ambjent. Skont Matika,<ref>{{Ċita web|url=httphttps://www.sundaynews.co.zw/does-pop-culture-influence-fashion/|titlu=Does pop culture influence fashion?|kunjom=News|isem=The Sunday|sit=The Sunday News|lingwa=en-GB|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> "Elementi tal-kultura popolari jitwaħħdu meta tendenza ta' persuna tkun assoċjata ma' preferenza għal ġeneru ta' [[mużika]]... bħall-mużika, l-aħbarijiet jew il-letteratura, il-moda twaħħdet fil-ħajja ta' kuljum". Il-moda mhix meqjusa biss f'termini ta' valuri estetiċi puri; il-moda hija wkoll mezz biex l-artisti joħolqu atmosfera ġenerali u jesprimu l-opinjonijiet tagħhom permezz ta' filmati mużikali. L-aħħar filmat mużikali "Formation" ta' [[Beyoncé]], skont Carlos,<ref>{{Ċita web|url=httphttps://www.vogue.com/13396069article/beyonce-music-video-givenchy-gucci-miu-miu/|titlu=The Fashion in Beyoncé’s New Video Is as Powerful as Its Politics|kunjom=Nast|isem=Condé|data=2016-02-06|sit=Vogue|lingwa=en-US|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> "L-istilla pop tagħti ġieħ lill-għeruq tagħha tal-Kreol.... li jittraċċa l-għeruq taċ-ċentru tan-nervituri kulturali ta' Louisiana mill-era ta' wara l-abolizzjoni sal-lum, u Beyoncé tikkataloga l-evoluzzjoni tal-istil vibranti tal-belt u l-istorja tumultuża tagħha f'daqqa. Fuq karozza tal-pulizija ta' New Orleans b'ilbies aħmar u abjad Gucci b’għonq għoli u stivali tal-ġlied, hi tpoġġi fost il-fdalijiet tal-Uragan Katrina, u immedjatament iddaħħal lilha nnifisha fl-akbar dibattitu nazzjonali dwar il-brutalità tal-pulizija u r-relazzjonijiet ta’ razza fiż-żminijiet moderni".
 
L-isfilata tal-moda hija riflessjoni tat-tendenzi tal-moda u l-ħsibijiet ta' disinjatur. Għal disinjaturi bħal [[Vivienne Westwood]], l-isfilati tal-moda huma pjattaforma għall-vuċi tagħha dwar il-politika u l-ġrajjiet kurrenti. Skont Water,<ref name="Dazed">{{Ċita web|url=httphttps://www.dazeddigital.com/fashion/article/24335/1/vivienne-westwood-s-top-ten-political-moments|titlu=Vivienne Westwood’s top ten political moments|kunjom=Dazed|data=2015-04-08|sit=Dazed|lingwa=en|data-aċċess=2021-09-13}}</ref> fl-isfilata tal-moda tal-irġiel tal-HX15 , "kien hemm mudelli b'uċuħ imbenġla sew biex jirrappreżentaw ġellieda favur l-ambjent fuq missjoni biex isalvaw il-pjaneta". Eżempju reċenti ieħor huwa marċ ta' protesta femminista fl-isfilata tar-RS15 ta' Chanel, fejn il-mudelli kienu qed ilissnu flimkien kliem li jagħti s-setgħa lin-nisa bħal "Femministi iżda femminili" u "In-nisa l-ewwel." Skont Water, "l-isfilata sfruttat l-istorja twila ta' Chanel li tippromwovi l-indipendenza tan-nisa: il-fundatriċi Coco Chanel kienet dik li wittiet it-triq għall-ħelsien tal-ġisem tal-mara fl-era ta' wara [[l-Ewwel Gwerra Dinjija]], u introduċiet siluwetti li jmorru kontra l-korsetti restrittivi li dak iż-żmien kienu għadhom in voga".
 
=== Influwenzi ekonomiċi ===
Linja 89:
* Cabrera, Ana, u Lesley Miller. "Genio y Figura. La influencia de la cultura española en la moda. " Teorija tal-Moda: Il-Ġurnal tal-Ilbies, il-Ġisem u l-Kultura 13.1 (2009): 103–110
* Cumming, Valerie: ''Nifhmu l-Istorja tal-Moda'', Kostum & Fashion Press, 2004{{ISBN|0-89676-253-X}}
* Hollander, Anne, ''Jaraw il-ħwejjeġ'', Berkeley: University of California Press, 1993,{{ISBN|978-0-520-08231-1}}<ref>{{Ċita web|url=https://www.abc.net.au/news/2020-08-06/first-national-indigenous-fashion-awards-nifas-held-online/12527416|titlu=Australia has held its first National Indigenous Fashion Awards. Here are the winners|data=2020-08-05|sit=www.abc.net.au|lingwa=en-AU|data-aċċess=2021-09-13}}</ref>
* {{Ċita web|url=https://www.abc.net.au/news/2020-08-06/first-national-indigenous-fashion-awards-nifas-held-online/12527416}}
* Hollander, Anne, ''Sess u lbiesi: l-evoluzzjoni tal-ilbies modern'', New York: Knopf, 1994,{{ISBN|978-0-679-43096-4}}
* Hollander, Anne, ''Feeding the eye: esejs'', New York: Farrar, Straus, u Giroux, 1999,{{ISBN|978-0-374-28201-1}}
Line 98 ⟶ 97:
* McDermott, Kathleen, ''Stil għal kulħadd: għaliex il-moda, ivvintata mir-rejiet, issa tappartjeni lilna lkoll (Storja illustrata)'', 2010,{{ISBN|978-0-557-51917-0}} - Bosta illustrazzjonijiet bil-kulur imfassla bl-idejn, bibljografija estensiva annotata u gwida għall-qari
* Perrot, Philippe (tradott minn Richard Bienvenu), ''Fashioning the bourgeoisie: a history of clothing in the 19th century'', Princeton NJ: Princeton University Press, 1994,{{ISBN|978-0-691-00081-7}}
* Steele, Valerie, il- ''moda ta 'Pariġi: storja kulturali'', (2. ed., Rev. U aġġornata), Oxford: Berg, 1998,{{ISBN|978-1-85973-973-0}}
* Steele, Valerie, ''Ħamsin sena ta' moda: dehra ġdida għal issa'', New Haven: Yale University Press, 2000,{{ISBN|978-0-300-08738-3}}
* Steele, Valerie, ''Enċiklopedija tal-ħwejjeġ u l-moda'', Detroit: Thomson Gale, 2005
* Davis, F. (1989). Ta' uniformijiet ta' maids u jeans blu: Id-drama tal-ambivalenzi tal-istatus fil-ħwejjeġ u l-moda. Soċjoloġija Kwalitattiva, 12 (4), 337-355.
 
== Referenzi ==
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/wiki/Moda"