Imperu Ottoman: Differenza bejn il-verżjonijiet
Content deleted Content added
Isem u Storja tal-imperu ottoman |
|||
Linja 37:
L-'''Imperu Ottoman''' kien potenza li kienet teżerċita saħħitha max-xtut tal-[[Baħar Mediterran]] li beda jeżisti fl-[[1281]] (jew [[1299]]) sal-[[1923]]. kien wieħed mill-ikbar Imperi li qatt dehru fuq wiċċ id-dinja, u, meta kien b'saħħtu, kien jinkludi t-[[Turkija]], il-[[Lvant Nofsani]], l-[[Afrika ta' Fuq]] u l-[[Balkani]]. Ġie fondat minn tribu ta' Torok Oghuz fil-Punent tat-Turkija, u kien immexxi mid- dinastija ''Osmanlı'', dixxendenti minn dawn it-Torok.
F'ċirkli diplomatiċi, l-Imperu kien jissejjaħ ''la Sublime Porte'' jew sempliċement ''Porte'', dderivat mit-traduzzjoni franċiża tat-terminu ''Bâb-i-âlî'', li tfisser "il-bieb l-għolja", minħabba ċ-ċerimonji ta' merħba lill-ambaxxaturi barranin mill-bieb tal-[[Palazz Imperjali Topkapi]]. Ġieli jiġi interpretat bħala riferenza għal qagħda tan-nazzjon u speċjalment tal-kapitali [[Istanbul]];
L-Imperu twaqqaf minn [[Osman I]], bl-[[Għarbi]] ''ʿUthmān'' b'hekk l-isem tal-Imperu. Fis-[[Seklu XVI]] u s-[[Seklu XVII]], l-Ottomani kellhom wieħed mill-iktar imperi kbar u b'saħħitom fid-dinja, u xi pajjiżi [[Ewropa|Ewropej]] bdew iħossuhom skomdi minħabba l-avvanzi tagħhom fil-[[Balkani]].
Fl-[[1453]], l-aħħar fdal tal-[[Imperu Biżantin]] sfaxxa meta [[Kostantinopli]] saret il-kapitali Ottomana bl-isem ta' Istanbul. Mill-[[1517]] 'il quddiem, is-Sultan Ottoman kien ukoll Kaliff tal-Islam, u l-Imperu Ottoman mill-[[1517]] sal-[[1922]] (jew [[1924]]) kien sinonimu mal-''Kaliffat'', l-''Istat Islamiku''.
Linja 57:
=== Insurgenza: (c. 1299–1453) ===
Hekk kif is-Seljuk Sultanate ta' Rum naqas fis-seklu 13, l-Anatolja kienet maqsuma f'biċċa ta' prinċipati Torok indipendenti magħrufa bħala l-Anatolji Beyliks. Waħda minn dawn il-beyliks, fir-reġjun ta 'Bitynia fuq il-fruntiera tal-Imperu Biżantin, kienet immexxija mill-mexxej tribali Tork Osman I (d. 1323/4), figura ta' oriġini oskuża minn fejn ġej l-isem Ottoman. [38 ] Is-segwaċi bikrija ta 'Osman kienu jikkonsistu kemm minn gruppi tribali Torok kif ukoll minn rinnegati Biżantini, ħafna iżda mhux kollha konvertiti għall-Iżlam.
Fis-seklu wara l-mewt ta ’Osman I, il-ħakma Ottomana bdiet tiġġedded fuq l-Anatolja u l-Balkani. L-iben ta 'Osman, Orhan, qabad il-belt
Hekk kif it-Torok kabbru fil-Balkani, il-konkwista ta 'Kostantinopli saret għan kruċjali. L-Ottomani diġà wrested il-kontroll ta 'kważi l-ex-artijiet Biżantini kollha li jdawru l-belt, iżda d-difiża qawwija tal-pożizzjoni strateġika ta' Kostantinopli fuq id-Dejt tal-Bosforu għamlitha diffiċli biex tiġi konkwista. Fl-1402, il-Biżantini ġew temporanjament meħlusa meta l-mexxej Turco-Mongol Timur, fundatur tal-Imperu Timurid, invada l-Anatolja Ottomana mil-lvant. Fil-Battalja ta 'Ankara fl-1402, Timur għeleb il-forzi Ottomani u ħa lil Sultan Bayezid I bħala priġunier, li jitfa' l-imperu f'diżordni. Il-gwerra ċivili wara, magħrufa wkoll bħala l-Fetret Devri, damet mill-1402 sal-1413 hekk kif ulied Bayezid ġġieldu wara xulxin. Dan intemm meta Mehmed I ħareġ bħala s-sultan u rrestawra l-poter Ottoman.
|