Esperanto

lingwa awżiljarja internazzjonali ddisinjata minn Ludwik Lejzer Zamenhof
Esperanto (')
Mitkellma:
Reġjuni: Dinjija
Kelliema:
Familja: Lingwi Internazzjonali Awżiljari
Uffiċjali
Lingwa uffiċjali ta':
Regolati: Akademio de Esperanto
Kodiċijiet
ISO 639-1: eo
ISO 639-2: epo
ISO 639-3: epo
Ara ukoll: Lingwa

Esperanto ((/ˌɛspəˈrɑːntoʊ, -ˈræn-/) hija l-aktar mitkellma mibnija lingwa awżiljarju internazzjonali. Inħoloq mill-oftalmologu Pollakk LL Zamenhof fl-1887. Zamenhof l-ewwel iddeskriva l-lingwa f'International Language, li ppubblika f'ħames lingwi taħt il-psewdonimu "Doktoro Esperanto". (Dan il-ktieb ħafna drabi huwa mlaqqam bl-Esperanto bħala la Unua Libro jiġifieri L-Ewwel Ktieb.) Il-kelma esperanto tittraduċi bl-Ingliż bħala "wieħed li jittama". [1]

L-għan ta' Zamenhof kien li joħloq lingwa faċli u flessibbli li sservi bħala t-tieni lingwa universali biex trawwem il-paċi fid-dinja u l-għarfien internazzjonali, u biex tibni "komunità ta' kelliema", għax hu jemmen li wieħed ma jistax ikollu lingwa mingħajr komunità bħal din.  

Frażijiet sempliċi immodifika

Hawn taħt huma elenkati xi kliem u frażijiet utli tal-Esperanto flimkien ma 'traskrizzjonijiet tal- IPA :

English Esperanto IPA
Hello   Saluton [sa.ˈlu.ton]
Iva   Jes [ˈjes]
Le   Ne [ˈne]
Bongu   Bonan matenon [ˈbo.nan ma.ˈte.non]
Bonswa   Bonan vesperon [ˈbo.nan ves.ˈpe.ron]
Il-lejl it-tajjeb   Bonan nokton [ˈbo.nan ˈnok.ton]
Saħħa   Ĝis (la) revido [ˈdʒis (la) re.ˈvi.do]
X'jismek?   Kio estas via nomo?

Kiel vi nomiĝas?
[ˈki.o ˌes.tas ˌvi.a ˈno.mo]

[ˈki.εl vi nɔ.ˈmi.dʒas]
Jisimni Marco.   Mia nomo estas Marko [ˌmi.a ˈno.mo ˌes.tas ˈmar.ko]
Kif int?   Kiel vi fartas? [ˈki.el vi ˈfar.tas]
Jien tajjeb   Mi fartas bone [mi ˈfar.tas ˈbo.ne]
Int titkellem Esperanto?   Ĉu vi parolas Esperanton? [ˈtʃu vi pa.ˈro.las ˌes.pe.ˈran.ton]
Mhux nifmek   Mi ne komprenas vin [mi ˌne kom.ˈpre.nas ˌvin]
Kollox sew   Bone / En ordo [ˈbo.ne] / [en ˈor.do]
Okay
Grazzi   Dankon [ˈdan.kon]
You're welcome   Ne dankinde [ˌne.dan.ˈkin.de]
Jekk jogħġbok   Bonvolu / Mi petas [bon.ˈvo.lu] / [mi ˈpε.tas]
Aħfirli/Skuzani   Pardonu min [par.ˈdo.nu ˈmin]
Eviva!   Sanon! [ˈsa.non]
Awguri   Gratulon [ɡra.ˈtu.lon]
Nħobbok   Mi amas vin [mi ˈa.mas ˌvin]
Birra waħda jekk jogħġbok   Unu bieron, mi petas [ˈu.nu bi.ˈe.ron, mi ˈpe.tas]
Where is the toilet?   Kie estas la necesejo? [ˈki.e ˈes.tas ˈla ˌne.tse.ˈse.jo]
X'inhu dak?   Kio estas tio? [ˈki.o ˌes.tas ˈti.o]
Dak huwa kelb   Tio estas hundo [ˈti.o ˌes.tas ˈhun.do]
Aħna ħa nħobbu   Ni amos! [ni ˈa.mos]
Paċi   Pacon! [ˈpa.tson]
Jien prinċipjant fl'Esperanto.   Mi estas komencanto de Esperanto [mi ˈes.tas ˌko.men.ˈtsan.to de ˌes.pe.ˈran.to]

Awturi notevoli fl-Esperanto immodifika

Xi awturi ta 'xogħlijiet bl-Esperanto huma:

  • Muztar Abbasi (tradott il-Quran għall-Esperanto)
  • William Auld
  • Julio Baghy
  • Kazimierz Bein (Kabe)
  • Marjorie Boulton
  • Jorge Camacho
  • Fernando de Diego (prinċipalment traduzzjonijiet)
  • Vasili Eroshenko
  • Jean Forge
  • Antoni Grabowski
  • Kalman Kalocsay
  • Anna Löwenstein
  • Kenji Miyazawa (Ittraduċiet ix-xogħlijiet tiegħu pre-eżistenti fl-Esperanto)
  • Nikolai Nekrasov
  • István Nemere
  • Claude Piron
  • Edmond Privat
  • Frederic Pujulà i Vallès
  • Baldur Ragnarsson
  • Reto Rossetti
  • Raymond Schwartz
  • Tibor Sekelj
  • Soros Tivadar
  • Spomenka Štimec
  • Éva Tófalvi
  • Vladimir Varankin
  • Gaston Waringhien
  • LL Zamenhof
  • Þórbergur Þórðarson
  1. ^ [1]