Marte (pjaneta): Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
m r2.7.3) (Bot Żieda: nap:Marte
Linja 5:
== Struttura u kompożizzjoni ==
 
'''Marte''' jinstab iżjed 'l bogħod mix-[[Xemx]] milli hija l-[[Art]] tagħna, u huwa biss nofs id-daqs tagħha b'densità tixbaħ lil dik tal-[[Qamar]]. Dan juri li l-qalba tal-ħadid ta' Marte għandha volum proporzjonalment iżgħar meta imqabbla ma' dawk tal-[[pjaneti terrestri]] l-oħrajn. Marte għandha [[manjetiżmu|kamp manjetiku]] dgħajfadgħajjef, iżda xi riċerki juru li xi darba dan il-pjaneta kellu waħdawieħeda qawwijaqawwi mhux ħażin. L-assi tar-rotazzjoni ta' Marte huwa mxeqleb ftit biss iżjed min dak ta' l-[[Art]]. Marte jorbita madwar ix-Xemx simili ta' lbħall-[[Art]] u jesperjenza staġuni simili wkoll bħalha, għalkemm ix-xtiewi fin-nofsinhar tal-pjaneta huma iksaħ u itwal minn dawk tat-tramuntana.
 
Marte għandu il-kapep polari bi stati ta' silġ ta' diossidu tal-karbonju staġonali; l-emisfera t'isfel tista' żżomm xi diossidu tal-karbonju tul is-sena Marzjali.
 
L-atmosfera hi rqiqa u komposta primarjament minn diossidu tal-karbonju. Il-pressa atmosferika hija biss 1% ta' dik tal-Art; jista' jkun li fl-imgħoddi kienet ikbar iżda l-gravita'gravità dgħajfa ta' Marte tfisser li diffiċli għalih li jżomm atmosfera densa.
 
LBilli l-atmosfera mhix wiesgħa biżżejjed wiesgħama biextista' iżżommżżomm kwalunkwel-ebda tip ta' effett serra li żżomm il-pjaneta sħun, għalhekk it-temperatura matul il-jum rarament titla' iżjed minn 273K (0º C/32º F) u bil-lejl tinżel bil-wisq inqas!
 
=== Għamlet Wiċċ Marte ===
Linja 19:
Wiċċ Marte jista' jiġi mqassam fi tnejn--bħall-pjaneti l-oħra għandha l-għoljiet u x-xagħajriet, ta' l-ewwel jinsabu fil-biċċa l-kbira fl-emisfera tan-nofsinhar u għandhom ħafna krateri. Ix-xagħajriet huma inqas imħaffra u għandhom inqas żmien mill-għoljiet.
 
[[Stampa:Olympers.gif|thumb|left|300pxl|Olympus Mons huwa l-ikbar vulkan fis-Sistema Solari, jogħla għal tliet darbiet itwal mill-Everest u mill-wisgħa jestendi daqs l-istat ta' l-[[Arizona]] ta' ltal-[[Stati Uniti|Istati Uniti]].]] Il-krateri ta' Marte huma bil-wisq differenti minn dawk tal-Qamar, il-materjal misjub ħdejhom jissuġġerixxi li xi darba kien hemm ilma jew silġ fuq wiċċ il-pjaneta; għamliet oħra bħal widien li jixbħu xmajjar imnixxfa, ukoll iħassbu fi preżenza imgħoddija ta' ilma ġieri fuq Marte. Fl-1998 Mars Global Surveyor interċetta livelli għoljin ta' [[amatite]], [[minerali]] li normalment jiġi prodott minn ilma, li fih ammont sostanzjali ta' ħadid, msaħħan minn attività vulkanika!
 
Fuq Marte jinsab l-ikbar vulkan tas-Sistema Solari, l-Olympus Mons, li jogħola sa' 27 km (17-il mil)--iktar minn tliet darbiet daqs l-Everest.