Kolugo: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
mNo edit summary
mNo edit summary
Linja 17:
*''[[Galeopterus]]''
}}
[[image:Firxa ta' l-familja Cynocephalidae.PNG|thumb|300px|left|Firxa tal-[[Kolugi]]. Il-[[Kolugo tal-Filippini]] ''([[Cynocephalus volans]])'' bl-aħmar u l-[[Kolugo ta' Sunda]] ''[[Galeopterus variegatus]]'' bl-iswed]]
[[image:448px-Cobego-met-jong.jpg|thumb|242px|right|[[Kolugo tal-Filippini]] ''([[Cynocephalus volans]])'' bil-ferħ]]
Il-[[MammiferiKolugo|Kolugi]] huma [[mammiferi]] [[erbivoru|erbivori]] notturni ta' daqs żgħir mifruxin mal-foresti tropikali fin-naħa tax-xlokk ta' l-[[Asja]]. Jeżistu biss 2 [[speċi]] f'2 [[ġeneru|ġeneri]], li jiffurmaw il-[[familja (bioloġija)|familja]] [[Cynocephalidae]] u l-[[ordni (bioloġija)|ordni]] [[Dermoptera]]. Għalkemm huma l-aktar [[mammiferi]] kapaċi mill-[[mammiferi]] li jipplanaw, dawn xorta ma jistgħux itiru ta' vera. Il-[[kolugo|kolugi]] jissejħu wkollukoll [[kobegu|kobegi]] jew [[lemuru li jtir|lemuri li jtiru]] (għalkemm, dawn la huma [[lemuri]] u l-anqas itiru).
 
Il-[[kolugo|kolugi]] għalkemm ta' daqs żgħir, huma pjutost kbar bħala [[mammiferi]] tas-siġar: b'bejn 35 u 40ċm fit-tul u minn 1 sa 2 [[kilogram]]i fil-piż. Is-saqajn u l-idejn huma irqaq, ta' tul moderat bl-istess qies, denb ta' daqs medju u korporatura ħafifa. Ir-ras ċkejkna, b'par għajnejn kbar iħarsu 'l quddiem b' viżjoni binokulari u b'par widnejn żgħar u tondi.
 
Dawn il-[[mammiferi]] għandhom membrana ta' ġilda mifruxa bejn il-vojt ta' l-appendiċi kollha li f'l-ebda [[mammiferu]] ieħor ma laħqet din il-firxa. Din il-membrana jew pataġjum mifruxha ukoll bejn is-swaba tal-idejn u tas-saqajn, bejn id-denb u s-saqajn u saħansitra bejn l-idejn u l-għonq. Ġeometrikament din il-membrana mhux possibli tkun akbar jew aktar mifruxa minn hekk.
Linja 27:
==Klassifikazjoni==
 
* [[Ordni]] [[Dermoptera]]
** [[Familja]] [[Cynocephalidae]]
*** [[Ġeneru]] [[Cynocephalus]]
**** [[Kolugo tal-Filippini]], ''[[Cynocephalus volans]]''
*** [[Ġeneru]] [[Galeopterus]]
**** [[Kolugo tà Sunda]], ''[[Galeopterus variegatus]]''
 
Il-[[Mixodectidae]] jidher li hu fossilu tal-[[ordni]] [[Dermoptera]]. Madankollu, għalkemm hemm [[mammiferi]] oħra tal-[[Paleogene]] li ġew interpretati bħala relatati mad-dermopteri, l-evidenza turi li hemm inċertezzi u ħafna minn dawn il-fossili ma għadhomx interpretati aktar bħala [[mammiferi]] planarji.
 
Il-[[kolugo|kolugi]] darba kienu jagħmlu parti ma' l- [[ordni]] [[Insectivora]], madankollu, l-aħħar studji tal-[[Filogenija molekulari|filogenija molekulari]] urew li l-kolugi għandhom jiġu klassifikati f'[[ordni (bioloġija)|ordni]] għalihom [[Dermoptera]] u flimkien ma l-[[ordni]]jiet [[Primates]] u [[Scandentia]] jiffurmaw il-clade [[Euarchonta]]. Il-clade [[Euarchonta]] tiġi oħt il-clade [[Glires]] u din iffurmata mill-[[ordni]]jiet [[Lagomorpha|Lagomorpha]] u [[Rodentia|Rodentia]], u ż-żewġ gruppi jiffurmaw l-[[Euarchontoglires]].
 
[[Euarchontoglires]]
Linja 55:
 
==Referenzi==
 
*Stafford, Brian J. (November 16, 2005). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press, 110.