Mekkanika klassika: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
m robot Adding: sh:Klasična mehanika
m robot Adding: pnb:کلاسیکل مکینکس; kosmetiċi bidliet
Linja 1:
Bil-frażi '''mekkanika klassika''' ġeneralment infissru, fil-[[fiżika]] u fil-[[matematika]], il-ġabra ta' [[Mekkanika (fiżika)|teoriji mekkaniċi]] (bil-formaliżmi tagħhom) żviluppati sal-1800.
 
Sikwit naqsmu l-mekkanika klassika f'żewġ teoriji distingwibbli sewwa: il-'''[[mekkanika newtonjana]]''' (jew sempliċement ''[[Mekkanika (fiżika)|mekkanika]]''), formulata għall-ewwel darba minn [[Isaac Newton|Newton]] fit-trattat famuż ''[[Philosophiae Naturalis Principia Mathematika]]'' ippubblikat fl-[[1687]] (daż-żmien magħruf bħala ''Principia'') u il-'''[[mekkanika analitika]]''' (li ngħidula wkoll ''[[mekkanika razzjonali]]'') żviluppata minn [[Joseph-Louis Lagrange|Lagrange]], [[William Rowan Hamilton|Hamilton]], [[Joseph Liouville|Liouville]], [[Karl Gustav Jakob Jacobi|Jacobi]] u oħrajn bejn it-tieni nofs tal-1700 u l-aħħar tal-1800. Ta' min josserva li ż-żewġ teoriji, għalkemm joħorġu minn prinċìpji differenti (il-postulati ta' [[Isaac Newton|Newton]] fl-ewwel każ; il prinċipju ta' azzjoni minima fit-tieni) u jużaw metodi matematiċi sostanzjalment differenti (kalkulu sempliċi fl-ewwel, [[kalkulu tal-variazzjonijiet]] u elementi ta' analisi matematika ogħla fit-tieni), jaslu sostanzjalment għal riżultati ekwivalenti mill-''punto di vista'' sperimentali.
Linja 5:
Problemi li għalihom ma nistgħux napplikaw l-ipoteżi tal-kontinwu nistgħu nistudjawhom bil-liġijiet tal-[[mekkanika statistika]]. Biex inkunu nistgħu niddefinixxu l-kamp ta' validità ta' din l-ipoteżi, ġie definit in-[[numru ta' Knudsen]]. Problemi li għalihom dan-numru għandu ordni ta' kobor ta' wieħed jew iżjed ma jistgħux ikunu studjati bil-liġijiet tal-[[mekkanika tal-kontinwu]].
 
Il-mekkanika klassika tiddeskrivi b'mod sostanzjalment preċiż il-biċċa kbira tal-fenomeni mekkaniċi li nosservaw direttament fil-ħajja ta' kuljum. Imma nsibu diskrepanza konsiderevoli bejn it-tbassir tal-mekkanika klassika u l-esperimenti għal sistemi fejn il-veloċità tkun paragunabbli mall-[[veloċità tad-dawl]] u għal sistemi ta' dimensjonijiet spazjali paragunabbli ma' dawk [[atomu|atomiċi]] jew [[molekula|molekulari]]ri (fejn il-kostanti fundamentali li niltaqgħu magħha hi l-[[kostanti ta' Plankk|kostanti]] ta' [[Max Planck|Planck]]). F'dawn il-każijiet hemm bżonn li minflok il-mekkanika klassikali nużaw rispettivament il-'''[[Relatività ristretta|mekkanika relativistika]]''' u l-'''[[mekkanika kwantistika]]'''.
 
== Bibljografija ==
Linja 12:
== Ħoloq esterni ==
{{portal|Matematika|P_math.png|1px}}
* {{en icon}} Binney, James. [http://www-thphys.physics.ox.ac.uk/users/JamesBinney/ Mekkanika klassika]
 
[[CategoryKategorija:Matematika]]
[[CategoryKategorija:Fiżika]]
 
[[an:Mecanica clasica]]
Linja 60:
[[no:Klassisk mekanikk]]
[[pl:Mechanika klasyczna]]
[[pnb:کلاسیکل مکینکس]]
[[pt:Mecânica clássica]]
[[ro:Mecanică clasică]]