Il-Ktieb ta' Mormon
Il-Ktieb ta' Mormon hu wieħed mit-testi sagri tal-Mormoniżmu, meqjus mill-Qaddisin tal-Aħħar Ġranet bħala ktieb rivelat. L-isem tal-ktieb ġej minn Mormon, profeta–storiku li, skont it-test stess, ikkompila ħafna mill-ktieb. Kien tradott u ppubblikat għall-ewwel darba mill-fundatur tal-Knisja ta' Ġesù Kristu tal-Qaddisin tal-Aħħar Ġranet, Joseph Smith, f'Palmyra, New York, fis-26 ta' Marzu tal-1830.
Flimkien mal-Bibbja, il-Ktieb ta' Mormon hi parti tal-kanoni ta' skrittura sagra tal-Knisja ta' Ġesù Kristu tal-Qaddisin tal-Aħħar Ġranet, il-Komunità ta' Kristu, u knejjes oħra li jqisu lil Joseph Smith bħala l-fundatur tagħhom. Is-sottotitlu "Testment ieħor ta' Ġesù Kristu", kien ġie miżjud fl-1982 fl-edizzjonijiet tal-ktieb pubblikati mil-Knisja ta' Ġesù Kristu tal-Qaddisin tal-Aħħar Ġranet, bl-iskop li tenfasizza t-testimonjanza tad-divinità ta' Ġesù Kristu.[1]
Traduzzjoni tat-twavel tad-deheb
immodifikaSkont ir-rakkont ta' Joseph Smith, il-Ktieb ta' Mormon hi t-traduzzjoni ta' test antik, miktub fuq twavel tad-deheb, li wassal għad-dehra ta' anġlu fl-1823. Dan il-messaġġier, bl-isem ta' Moroni, informa liż-żagħżugħ Joseph Smith li xi annali antiki kienu jinsabu midfunin taħt għolja bl-isem ta' Cumorah, sit fl-inħawi tar-razzett tal-famlija Smith, territorju ta' Palymra, New York. Skont ir-rakkont ta' Joseph Smith, u ta' persuni oħra li kienu skribi, ix-xogħol ta' traduzzjoni sar f'inqas minn disgħin ġurnata. Il-metodu ta' traduzzjoni għadu mhux magħruf, anki jekk hu probabbbli l-użu ta' oġġetti sagri, magħrufa aktar bħala Urim u Tummin (kwotati fil-Bibbja u fil-Ktieb ta' Mormon), u l-awżilju tal-poter tal-Ispirtu s-Santu. Ġew tradotti aktar minn 500 paġna, li jiddeskrivu l-istorja ta' zewġ ċiviltajiet għal perjodu kumplessiv ta' 2,600 sena. Total ta' ħdax-il xhud oħra iffirmaw dikjarazzjoni bil-miktub li huma raw u żammew f'idejhom it-twavel tad-deheb. Ħafna jistaqsu dwar l-affidabilità tad-dikjarazzjonijiet tagħhom. It-twavel kienu miktuba b'Eġizzjan riformat, lingwa li l-Mormoni jqisuha bħala forma ta' ġeroglìfiku. Fl-1838 it-twavel reġgħu ngħataw lill-anġlu Moroni minn Joseph Smith stess.
L-importanza teoloġika tal-Ktieb ta' Mormon
immodifikaL-għan tal-Ktieb, bħalma hu indikat fl-istess fontispizju, hu dak li:[2]
“ | Juri lill-bqija tad-Dar ta' Iżrael liema affarijiet kbar għamel il-Missier għall-missirijiethom, u li jistgħu jagħrfu l-alleanzi tal-Missier, u li mhumiex rifjutati għal dejjem — U wkoll għall-konvinzjoni tal-Lhud u l-Ġentili li Ġesù hu l-Kristu, il-Missier Etern, li jimmanefesta għan-nazzjonijiet kollha. | ” |
Joseph Smith espressa l-importanza li l-Ktieb ta' Mormon għandu fit-teoloġija Mormona li permezz tal-kliem kwotati hawn isfel li, f'edizzjonijiet suċċessivi, kienu msemmijin ukoll fl-introduzzjoni tal-ktieb stess:[3]
“ | Qgħedt lil ħuti subien li l-Ktieb ta' Mormon kien l-aktar korrett mill-kotba kollha fid-dinja u ċ-ċabetta tar-reliġjon tagħna, u li raġel jista' jasal viċin ta' Alla billi jobbdi l-preċetti tiegħU u mhux ta' kwalunkwe ktieb ieħor. | ” |
Kontenut
immodifikaIl-Ktieb ta' Mormon hu kollezzjoni ta' ħmistax-il ktieb, imsemmijin wara l-awtur prinċipali tagħhom, il-profeta Mormon, missier Moroni (l-istess li deher lil Joseph Smith), li fis-seklu 5 kien se jagħmel sommarju tal-kitbiet ta' dawn il-profeti fejn kitibhom fuq karti jew twavel tad-deheb. Minkejja li l-Ktieb ta' Mormon hu kkunsidrat li nkiteb ħafna sekli ilu, il-Mormoni jsostnu li dan ġie għad-dawl fiż-żminijiet kurrenti għall-abitanti tal-lum il-ġurnata.
Fil-Ktieb ta' Mormon hemm rakkuntat l-avvenimenti ta' ċiviltajiet li wara żviluppaw fil-kontinent Amerikan minn migrazzjonijiet mil-Lvant Nofsani.
Annali kwotati fil-Ktieb ta' Mormon
immodifikaSkont il-Ktieb ta' Mormon stess, Mormon u t-tifel tiegħu Moroni kitbu fuq it-twavel tad-deheb l-istorja tal-poplu tagħhom, fejn ġabruha minn erba' annali diversi fi twavel tal-metall:[4]
- It-Twavel ta' Nefi huma ta' żewġ tipi: it-Twavel Żgħar u t-Twavel il-Kbar. Dawk tal-ewwel huma partikularment dedikati għall-kwistjonijiet spirtwali, għall-ministeru u għall-għalliema tal-profeti, waqt li dawk tat-tieni jikkonsistu fil-maġġoranza tagħhom l-istorja sekulari tal-popli interessati (1 Nefi 9:2-4). Barra minn hekk, minn żmien Mosia 'il quddiem, it-"Twavel il-Kbar" bdew jinkludu wkoll kwistjonijiet spirtwali importanti.
- It-Twavel ta' Mormon jikkonsistu minn sommarju u kummenti magħmula minn Mormon tat-"Twavel il-Kbar" ta' Nefi. Barra minn hekk, huma juru l-kontinwazzjoni tal-istorja tal-poplu tan-Nefiti ta' Mormon u dawk tat-tifel tiegħu Moroni.
- It-Twavel ta' Etera juru l-istorja tal-Ġarediti. Dawn l-annali ġew imqassra minn Moroni, biż-żieda tal-kummenti personali tiegħu, u mdaħħlin fl-istorja ġenerali taħt it-titlu tal-"Ktieb ta' Etera".
- It-Twavel tal-Bronż kienu dawk li ġew miġbura mill-poplu ta' Lei minn Ġersualemm fis-sena 600 q.K. Ma' dawn it-twavel jagħmlu parti wkoll, il-pentatewku ta' Mosè u storja tal-Lhud, sal-bidu tar-renju ta' Sedekja, re ta' Ġuda, u l-"profeziji tal-profeti qaddisin" (1 Nefi 5:11-13). Dawn mhumiex inklużi direttament fil-Ktieb ta' Mormon, però partijiet kbar ta' dawn it-twavel, li jikkwotaw lil Isaija u profeti oħra, kemm bibliċi u anki dawk li mhumiex, huma nklużi fil-Ktieb ta' Mormon.
Partijiet prinċipali tal-Ktieb ta' Mormon
immodifikaKotba tal-Ktieb ta' Mormon |
N. | Titlu | Kronoloġija possibbli ta' l-avvenimenti rakkunatati |
Kapitli | Abbrevjazzjonijiet |
---|---|---|---|---|
I | L-Ewwel Ktieb ta' Nefi | Mis-600 q.K. sal-588-570 q.K. |
22 | "1 Nefi" u "1 Ne." |
II | It-Tieni Ktieb ta' Nefi | Mill-588–570 q.K. sa 559–545 q.K. |
33 | "2 Nefi" u "2 Ne." |
III | Il-Ktieb ta' Ġakobb | Mill-544–421 q.K. sal-544–421 q.K. |
7 | "Ġakobb" u "Ġak." |
IV | Il-Ktieb ta' Enos | 420 q.K. | 1 | "Enos" |
V | Il-Ktieb ta' Ġarom | Mit-399 q.K. sat-361 q.K. |
1 | "Ġarom" u "Ġar." |
VI | Il-Ktieb ta' Omni | Mit-323 q.K. sal-130 q.K. |
1 | "Omni" |
VII | Il-Kliem ta' Mormon | Mit-385 q.K. | 1 | "KtM" |
VIII | Il-Ktieb ta' Mosia | Mill-130–124 q.K. sat-92–91 q.K. |
29 | "Mosia" u "Mos." |
IX | Il-Ktieb ta' Alma | Mill-91–88 q.K. sas-56–52 q.K. |
63 | "Alma" |
X | Il-Ktieb ta' Elaman | Mit-52–50 q.K. sas-6–1 q.K. |
16 | "Elaman" u "Ela." |
XI | Il-Tielet Nefi | Mill-1–4 w.K. sal-34–35 w.K. |
30 | "Tielet Nefi" u "3 Ne." |
XII | Ir-Raba' Nefi | Mill-35 w.K. sat-321 w.K. |
1 | "Raba' Nefi" u "4 Ne." |
XIII | Il-Ktieb ta' Mormon | Mit-321–326 w.K. sal-401–421 w.K. |
9 | "Mormon" u "Morm." |
XIV | Il-Ktieb ta' Etera | 15 | "Etera" u "Ete." | |
XV | Il-Ktieb ta' Moroni | 401–421 w.K. | 10 | "Moroni" u "Moro." |
Referenzi
immodifika- ^ "The Book of Mormon: Another Testament of Jesus Christ (The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints Edition)" (bl-Ingliż). The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints. Miġbur 2008-07-30.
- ^ Title Page, Book of Mormon (Ingliż)
- ^ Introduction, Book of Mormon (Ingliż)
- ^ A brief explanation about the Book of Mormon, Book of Mormon (Ingliż)
Ħoloq esterni
immodifikaFil-Wikikwota hemm kollezzjoni ta' kwotazzjonijiet li għandhom x'jaqsmu ma': Ktieb ta' Mormon |
Il-Wikisors għandu testi oriġinali li għandhom x'jaqsmu ma' dan l-artiklu: The Book of Mormon (1830 Edition) |