Ordni (bijoloġija): Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
m robot Adding: pam:Orden (biolohia)
m robot Adding: ta:வரிசை (உயிரியல்); kosmetiċi bidliet
Linja 1:
[[CategoryKategorija:Klassifikazjoni Xjentifika]]
{{Klassifikazjoni Tassonomika}}
L-[[Ordni]], fil-plural [[Ordni|Ordnijiet]]jiet ( [[Latin]] '''''ordo''''' plural '''''ordines''''') huwa [[Takson]] fil-[[Klassifikazjoni Xjentifika]] tal-organiżmi ħajjin.
 
L-[[Ordni]] bħala [[Takson]] fil-ġerarkija obbligatorja qiegħed eżatt taħt il-[[Klassi]] u livell aktar 'l fuq mil-[[Familja]].
Linja 7:
L-[[Ordni]] bħala [[Takson]] fil-ġerarkija f'tassonomija kumplessa huwa [[Takson]] bejn il-[[Mirordni]] u s-[[Sottordni]].
 
== Storja tal-Kunċett ==
L-[[Ordni]] bħala livell u b'isem distint fil-[[Klassifikazjoni Xjentifika]] (u mhux imsejjaħ biss bħala '''''"ġeneru ogħla"''''' bil-[[Latin]] '''''genus summum''''') kien ġie ntrodott għall-ewwel darba minn [[botanist]] [[ġermaniż]] [[Augustus Quirinus Rivinus]], iżda kien [[Carolus Linnaeus]] li użaħ l-ewwel ta' spiss biex jaqsam it-3 [[Renju|Renji]] tan-natura ([[minerali]], [[pjanti]] u [[annimali]]) fis-''[[Systema Naturae]]'' ta' l-1735.
 
=== Botanika ===
Wieħed irid jiġbed l-attenzjoni li l-[[Ordni|ordnijiet]] ta' [[Carolus Linnaeus]] għal pjanti f'''[[Systema Naturae]]'' u f'''[[Species Plantarum]]'', kienu strettament artifiċjali u li kienu ntrodotti biex jaqsmu l-[[Klassi|klassijiet]] artifiċjali fi gruppi iżgħar biex wieħed ikun jista' jifhem aħjar. Meta il-kelma '''''ordo''''' kienet użata ta' spiss għal unità naturali ta' pjanti f'xogħolijiet tas-seklu 19 bħal ''[[Prodromus]]'' ta' de Candolle u l-''[[Genera Plantarum]]'' ta' Bentham & Hooker, din kienet tindika [[Takson|Taksa]] li llum għandhom livell ta' [[Familja]].
 
Linja 19:
Uħud mill-ismijiet tal-[[Familja|familji]] fl-''ordnijiet naturali'' ta' [[Carolus Linnaeus]] baqgħu jintużaw u anke ftit mill-ismijiet tal-gruppi naturali li kienu ġew rikonoxxuti minn [[Carolus Linnaeus]] bħala [[Ordni|ordnijiet]] fil-klassifikazjoni naturali tiegħu baqagħu aċċettati u użati sal-lum (eż. ''Palmae'' jew ''Labiatae'').
 
=== Żooloġija ===
Fiż-[[Żooloġija]], ta' [[Carolus Linnaeus]] l-[[Ordni|ordnijiet]] kienu użati aktar ta' spiss. Dawn l-[[Ordni|ordnijiet]] fil-parti żooloġika tas-''[[Systema Naturae]]'' kienu jirreferu għal gruppi naturali. Uħud mill-ismijiet ta' l-[[Ordni|ordnijiet]] għadhom jintużaw sal-lum (eż. [[Lepidoptera]] l-[[Ordni]] tal-[[Farfett|friefett]] u l-[[Ordni]] [[Diptera]] tad-[[Dubbiena|dubbien]] u n-[[Nemusa|nemus]]).
 
Linja 77:
[[sl:Red (biologija)]]
[[sv:Ordning (biologi)]]
[[ta:வரிசை (உயிரியல்)]]
[[tl:Orden (biyolohiya)]]
[[tr:Takım (biyoloji)]]