Kolokolo: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
mNo edit summary
mNo edit summary
Linja 25:
Il-[[kolokolo]] jew kif isibuħ ukoll '''[[monito del monte]]''' li jfisser "xadina żgħira tal-muntanji", huwa [[mammiferu]] [[marsupjali]] [[karnivoru]] ta' l-[[Amerika]] t'isfel. Jinstab biss fuq il-muntanji bejn iċ-[[Ċili]] u l-[[Arġentina]] u jippreferi foresti umdi, partikolarment fejn jikber il-[[bambu]] jew qasab ċilen u huwa pjuttost komuni fl-arja ristretta li jgħix fiha.
 
Il-[[kolokolo]] huwa marsupjal [[notturnu]] u għandu abilita kbira biex jitla' mas-siġar fejn jgħinu ħafna denbu, imma jsibu komdu tant ieħor fuq l-art. Huwa għandu kapaċità li jakkumula riserva kbira ta' xaħam f'denbu, u fi żmien ġimgħa jirdoppja l-piż ta' ġismu. Din ir-riserva tintuża matul il-ġranet kesħin tax-xitwa meta il-[[kolokolo]] jkun qiegħed fi stat ta' ibernazjoniibernazzjoni.
[[Image:Kolokolodistributionmap2.PNG|thumb|190px|left|Firxa tal-[[kolokolo]] ''[[Dromiciops gliroides]]'']]
 
==DeskrizjoniDeskrizzjoni==
 
Il-[[kolokolo]] huwa ftit akbar minn ġurdien, twil bejn 8 u 13-il cm, b'denb pjuttost oħxon fil-bidu, moderatament preħensili, ta' bejn wieħed u ieħor l-istess tul u jiżen bejn 17 u 31 gramma. Il-pil, qasir u folt fil-kanella b'xi ftit iswed fin-naħa ta' fuq għal mal-ġnub, ma' l-idejn u s-saqajn, b'xi tbajja fil-griż ċar 'l hemm u 'l hawn, b'wiċċu u żaqqu fil-bajdani. Il-[[kolokolo]] għandu par għajnejn kbar ftit imqabbżin 'il barra b'żewġt iċrieki suwed madwarhom u par widnejn qosra, żgħar u tondi.
Linja 36:
Il-parti l-kbira tad-dieta tal-[[kolokolo]] hija [[karnivora]], magħmulha minn insetti u [[annimal]]i [[vertebrati]] żgħar, għalkemm ammont żgħir ta' [[frott]] jittiekel ukoll.
 
==RiproduzjoniRiproduzzjoni==
 
It-tgħammir isir matul ir-rebbiegħa u fil-bidu tas-sajf. Wara biss ftit ġranet jitwieldu minn 1 sa 5 frieħ taħt forma ta' embrjuni żgħar ħafna, li jiġu miżmuma ġewwa marsupju żviluppat sew li jiflaħ massimu ta' 4. Dawn ikomplu jiżviluppaw fil-marsupju ta' l-omm u joħorġu biss wara ftit ġimgħat, meta jkunu kapaċi jżommu it-temperatura ta' ġisimhom stabli. Wara jkomplu jikbru ġo bejta fis-siġar li tkun lestiet l-omm minn qabel. Ftit ġranet biss wara il-frieħ jibdew iduru ma' l-omm imqabdin ma' daharha, dan sakemm jkunu kapaċi jżommu waħedhom fis-siġar. Il-[[kolokolo]] jilħqu l-maturità sesswali tagħhom fit-tieni sena ta' ħajja.
 
==Klassifikazzjoni==
==Klassifikazjoni==
 
Il-[[kolokolo]] jew [[monito del monte]] huwa l-uniku membru tal-[[familja]] [[Microbiotheriidae]] u l-unika speċi ħajja mill-[[ordni]] antik [[Microbiotheria]], li ilu miż-żminijiet ta' l-[[Oligocene]] u [[Miocene]] ta' l-[[Amerika]] t'isfel. Għalkemm darba kien maħsub li huwa membru ta' l-[[ordni]] [[Didelphimorphia]], ħafna evidenzi anatomiċi u ġenetiċi fi żmienijiet reċenti wasslu għall-konklużjoni li dan il-[[mammiferu]] [[marsupjali]] ċkejken ta' l-Amerika t'isfel huwa relatat l-aktar fil-qrib mal-marsupjali tal-kontinent [[Awstralja]]n. Huwa maħsub ukoll li l-antenati fil-bogħod tal-[[kolokolo]], jew baqgħu fil-kontinent ta' l-Amerika t'isfel waqt li oħrajn daħlu fil-kontinent Antartiku w eventwalment f'dak Awstraljan matul iż-żmien li t-3 kontinenti kienu magħqudin f'kontinent wieħed bl-isem ta' [[Gondwana]] jew kienu parti mil-fawna marsupjali Awstraljana li reġgħu invadew lura il-kontinent ta' l-Amerika t'isfel.
Linja 55:
*Gardner, Alfred (November 16, 2005). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press, 21. ISBN 0-801-88221-4.
 
==LinksLinkijiet Esterni==
*[http://www.geocities.com/SiliconValley/Chip/6645/Foto_de_animales/marsupiales/monito_del_monte.html Photograph]
*[http://images.google.com/images?q=Dromiciops%20gliroides Google Image Gallery]