Indoewropew: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linja 1:
'''L'-Indoewropew''' hija kostruzzjoni xjentifika ta', hekk imsejħa ''protolingwa'': lingwa [[Prototip|prototipika]] komuni, li minnha nissoponu li tnisslu d-diversi lingwi tal-[[Lingwi Indoewropej|familja IndoewropejaIndoewropea]]. Illum huwa ikkunsidrat aktar preċiż li nitkellmu fuq il-'''[[Proto-Indoewropew]]''' għaliex rekostruzzjonirikostruzzjoni, fis-sens ta' lingwa li tista tiġi użata b'għan ta' komunikazzjoni, m'hijiex possibli. RekostruzzjonijietRikostruzzjonijiet ta' l'-Indoewropew iwasslu biss għall-[[għerq]] ta' kliem, fenomeni [[Fonoloġija|fonoloġiċi]] u strutturi [[Sintattika|sintattiċi]] bażiċi.
 
Il-lingwi tal-familja Indoewropeja jingħad li għandhom ''relazzjoni ġenetika'' (mhux fis-sens darwinistiku). Biex jigi ikkonstatat, jekk lingwa għandhiex relazzjoni ġenetika ma' lingwa oħra, il-lingwi jiġu mqabbla fuq il-bażi tar-regoli [[Fonetika|fonetici]] tagħhom. Billi jmorru lura f'numru ta' rikostruzzjonijiet, il-lingwisti huma kapaci [[Estrapolazzjoni|jestrapolaw]] u jaslu għall-protolingwa. Naturalment ma jeżistux sorsi miktuba ta' l-Indoewropew.
 
Ta' min jiddistingwi bejn, l-hekk imsejjaħ ''Sprachbund'' u r-''Relazzjoni Ġenetika''. ''Sprachbund'' hija kelma Ġermaniża li tfisser "unjoni/għaqda lingwistika" u tiġi użata mil-lingwisti f'diversi lingwi bħala kelma teknika. Bħala ''Sprahchbund'' nifmhunifhmu grupp ta' Lingwi li sx-similaritàxebh tagħhomta' bejniethom hihu bażatabbażat fuq kuntatt lingwistiku li seħħ f'ċertu punt ta' l-evoluzzjoni tal-lingwa osservata. Dawn il-lingwi ma jistgħux ikunu ġenetikament relatati – jekk tassew, din tkun relazzjoni mbiegħda ħafna. Din hija l-karatteristika distintiva bejn ''Sprachbund'' u il-''Familja Lingwistika'', li għaliha, ir-relazzjoni ġenetika hija essenzjali. L-Indoewropew ma ġiex iffurmat fi ''Sprachbund'' iżda tnissel minn familja waħda. ''Sprachbund'' tintgħaraf mill-fatt li relazzjoni bejn żewġ lingwi ma turix similaritàxebh fil-vokabularju biss iżda similaritàxebh fl-istruttura wkoll.
 
Fi kliem aktar ġenerali, nistgħu ngħidu li lingwi ta' l-ewwel tip għandhom l'-istess omm, l'-oħrajn kienu ġirien għal żmien twil.