Wikipedija

Jean Picard: Differenza bejn il-verżjonijiet

Esplora l-kronoloġija b'mod interattiv
← Differenza preċedentiDifferenza suċċessiva →
Content deleted Content added
VisualWikitext
żieda okkupazzjoni
mNo edit summary
Linja 3:
'''Jean Picard''' (twieled fil-21 ta’ Lulju 1620 – miet fit-12 ta’ Lulju 1682) kien astronomu, fiżiku u qassis [[Franza|Franċiż]] f’[[La Flèche]], fejn studja fil-Kulleġġ Irjali Henry-Le-Grand tal-[[Ġiżwiti]].
 
Huwa magħruf l-iktar għall-kejl akkuratpreċiż tad-daqs tad-[[Id-Dinja|Dinja]], abbażi ta’ stħarriġ bir-reqqa ta’ grad wieħed ta’ latitudni tul il-Meridjan ta’ [[Pariġi]].
 
== Ġeodesija ==
Picard kien l-ewwel wieħed li kejjel id-daqs tad-Dinja b’grad raġonevoli ta’ akkuratezzapreċiżjoni fi stħarriġ tal-kejl bl-ark li twettaq fl-1669-1670. Għal dan ix-xogħol huwa ngħataingħata ġieħ b’piramidabil bini ta’ piramida f’[[Juvisy-sur-Orge]]. Huwa kien iggwidat mill-metodoloġija ta’ [[Maurolycus]] u mill-[[matematika]] ta’ [[Snellius]]. Picard irnexxielu jkejjel grad wieħed ta’ latitudni tul il-Meridjant ta’ Pariġi, permezz tat-triangolazzjoni tul tlettax-il triangolu minn Pariġi sat-torri tal-arloġġ ta’ [[Sourdon]], ħdejn [[Amiens]].
 
Il-kejl tiegħu wassal għar-riżultat ta’ 110.46 km għal grad wieħed ta’ latitudni, li jagħti raġġ terrestri korrispondenti ta’ 6,328.9 km. [[Isaac Newton]] uża dan il-valur fit-teorija tiegħu tal-gravitazzjoni universali.
Linja 13:
 
== Strumenti ==
Picard kien l-ewwel wieħed li qabbadwaħħal [[teleskopju]] b’wajers inkroċjatiimsallbini (żviluppat minn [[William Gascoigne]]) ma’ kwadrant, u wieħed minn tal-ewwel li uża vit ta’ tal-mikrometru fuq l-istrumenti tiegħu. Il-kwadrant li uża biex jiddetermina d-daqs tad-Dinja kellu raġġ ta’ 38 pulzier u ġie kkalibrat għal kwarti ta’ minuta. Is-sestant li uża biex isib il-meridjan kellu raġġ ta’ sitt piedi, u kien mgħammar b’mikrometru li kien jippermetti l-iżgħar aġġustamenti. Dan it-titjib fit-tagħmir wassal għal marġni ta’ żball ta’ għaxar sekondi biss, meta mqabbel mal-marġni ta’ żball ta’ erba’ minuti ta’ [[Tycho Brahe]]. B’hekk il-kejl tiegħu kien 24 darba iktar akkurat.
 
== Xogħol ieħor ==
[[Stampa:CS Sorbonne Picard.jpg|xellug|daqsminuri|232x232px|L-arloġġ tax-xemx ta’ Picard fuq il-pedament ta’ Sorbonne]]
Fl-1670-1671, Picard ivvjaġġa lejn is-sit tal-osservatorju [[Danimarka|Daniż]] ta’ Tycho Brahe, f’[[Uraniborg]], sabiex jivvaluta l-lonġitudni tiegħu b’mod akkuratpreċiż biex b’hekk ikun jista’ jqabbel il-qari ta’ Tycho ma’ ta' oħrajn.<ref>Débarbat, Suzanne; Wilson, Curtis (2003). "The Galilean satellites of Jupiter from Galileo to Cassini, Roemer and Bradley". In Taton, R.; Wilson, C.; Hoskin, Michael (eds.). ''Planetary Astronomy from the Renaissance to the Rise of Astrophysics.Part A: Tycho Brahe to Newton'''. Cambridge University Press. pp. 150–151. ISBN <bdi>9780521542050</bdi>.</ref><ref>Picard, Jean (1729). "Voyage D'Uranibourg ou Observations Astronomiques faites en Dannemarck". ''Mémoires de l'Académie Royale des Sciences'' (in French). '''7''' (1): 223–264.</ref>
 
Picard ikkollabora u kkorrisponda ma’ bosta xjenzati, fosthom Isaac Newton, [[Christiaan Huygens]], [[Ole Rømer]], [[Rasmus Bartholin]], [[Johann Hudde]], u saħansitra l-kompetitur ewlieni tiegħu, [[Giovanni Cassini]], għalkemm Cassini ma tantx kien ħerqan li jagħmel l-istess miegħu. Dawn il-korrispondenzi wasslu għall-kontributi ta’ Picard f’oqsma tax-[[xjenza]] ’l barra mill-qasam tal-[[ġeodesija]], bħal pereżempju l-aberrazzjoni tad-dawl li osserva meta kien f’Uraniborg<ref>Picard, Jean (1729). "Voyage d'Uranibourg, ou observations astronomiques faites en Dannemarck" [Uranibourg voyage or astronomical observations made in Denmark]. Mémoires de l'Académie royale des sciences (bil-[[Lingwa Franċiża|Franċiż]]). 7: 193–230. pp. 215-216.</ref>, jew l-iskoperta tiegħu tal-fosforexxenza tal-merkurju meta osserva [[barometru]] jiddi b’mod bati.<ref>(Staff) (1676). "Experience faire à l'Observatoire sur la Barometre simple touchant un nouveau Phenomene qu'on y a découvert" [Experiment done at the [Paris] observatory on a simple barometer concerning a new phenomenon that was discovered there]. ''Journal des Sçavans (Paris edition)'' (in French): 112–113.</ref> Din l-iskoperta wasslet għall-istudji ta’ Newton dwar l-ispettru viżibbli tad-dawl.
Linja 26:
 
* Il-ktieb tiegħu ''Mesure de la Terre'' ġie ppubblikat fl-1671.
* KienHemm hemmkratier kraterlunari lunarimsemmi li ngħata isemgħal Picard, fil-kwadrant tal-Lbiċ ta’ ''Mare Crisium''.
* Il-missjoni PICARD, osservatorju solari orbitanti, ingħatat isem Picard.
 
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/wiki/Jean_Picard"