'''''Les Rougon-Macquart''''' huwa t-titlu kollettiv mogħti lil ċiklu ta' għoxrin rumanz tal-kittieb [[Franza|Franċiż]] [[Émile Zola]]. Bis-sottotitlu '''''Histoire naturelle et sociale d'une famille sous le Second Empire''''''(''L-istorja naturali u soċjali ta' familja taħt it-Tieni Imperu''), issegwi l-ħajja tal-membri tal-Imperu żewġ fergħat titulari ta' familja fittizja li tgħix matul it-[[It-Tieni Imperu Franċiż]] (1852-1870) u hija waħda mill-aktar xogħlijiet prominenti tal-moviment letterarju Franċiż [[Naturaliżmu (letteratura)|moviment letterarju tan- naturaliżmu]] Franċiż.
== Influwenzi ==
[[Stampa:Zola Balzac.jpg|thumb|150px|Zola, bil-ktieb tar-Rougon-Macquart taħt driegħu, isellem l-istatwa ta' [[Honoré de Balzac|Balzac]].]]
Kmieni f'ħajtu, Zola skopra x-xogħol ta' [[Honoré de Balzac]] u ċ-ċiklu famuż tiegħu ''[[La Comédie humaine]]''. Dan kellu impatt profond fuq Zola, li ddeċieda li jikteb iċ-ċiklu hu wkoll. Madankollu, fl-1869, huwa spjega f'"Différences entre Balzac et moi", għaliex ma jagħmilx l-istess tip ta' ktieb bħal Balzac:
<blockquote> ''F’kelma waħda, ix-xogħol tiegħu jrid ikun il-mera tas-soċjetà kontemporanja. Ix-xogħol tiegħi, se jkun xi ħaġa oħra għal kollox. L-ambitu se jkun idjaq. Ma rridx niddeskrivi s-soċjetà kontemporanja, imma familja waħda, li turi kif ir-razza tiġi mmodifikata mill-ambjent. (...) Il-kompitu l-kbir tiegħi huwa li nkun strettament naturalista, strettament fiżjologu.'' <ref> [[Bibliothèque nationale de France]], Manuscrits, NAF 10345, f. 14-15. Disponibbli onlajn hawn [http://seacoast.sunderland.ac.uk/~os0tmc/zola/diff.htm ][https://web.archive.org/web/20080914025050/http://seacoast.sunderland.ac.uk/~os0tmc/zola/diff.htm](bil-Franċiż) </ref> </blockquote>
Bħala kittieb [[Naturaliżmu (letteratura) | naturalista]], Zola kienet interessat ħafna fix-xjenza u speċjalment fil-problema tal-[[eredità]] u l-[[evoluzzjoni]]. B'mod partikolari, hu kien qara u semma x-xogħol tat-tabib [[Prosper Lucas]], <ref> F'nota inkluża f' ''[[Une Page d'amour]]''. Test disponibbli fuq [http://fr.wikisource.org/wiki/Une_page_d%E2%80%99amour wikisource] (bil-Franċiż) </ref> [[Claude Bernard]], u [[Charles Darwin]] <ref> F' ''Le Roman expérimental''(1888), Zola jitkellem b'mod estensiv dwar Claude Bernard u jsemmi x-xogħol ta' Charles Darwin. Test disponibbli fuq [http://fr.wikisource.org/wiki/Le_Roman_exp%C3%A9rimental wikisource] (bil-Franċiż) </ref> bħala referenzi għax-xogħol tiegħu stess. Dan wasslu biex jaħseb li n-nies huma influwenzati ħafna minn [[l-eredità]] u l-ambjent tagħhom. Huwa ried jipprova dan billi juri kif dawn iż-żewġ fatturi jistgħu jinfluwenzaw il-membri ta' familja. Fl-1871, fil-prefazju ta' ''[[La Fortune des Rougon]]'', huwa spjega l-intenzjoni tiegħu:
<blockquote>''Il-karatteristika kbira tar-Rougon-Macquarts, il-grupp jew il-familja li nipproponi li nistudja, hija l-aptit imġewwaħ li kellhom, l-isplużjoni kbira tal-età tagħna għall-ħatfa tal-pjaċir. Fiżjoloġikament ir-Rougon-Macquarts jirrappreżentaw is-suċċessjoni bil-mod ta' inċidenti li jappartjenu għan-nervituri jew għad-demm, li jiġrilha razza wara l-ewwel leżjoni organika, u, skond l-ambjent, jiddeterminaw f'kull membru individwali tar-razza is-sentimenti, xewqat u passjonijiet — fil-qosor, il-manifestazzjonijiet naturali u istintivi kollha partikolari tal-umanità li r-riżultat tagħhom jassumi l-isem konvenzjonali ta' virtù jew vizzju.'' <ref> Estratt mill-prefazju ta' l-awtur ta '' 'La Fortune des Rougon' '. Test oriġinali bil-Franċiż disponibbli fuq [http://fr.wikisource.org/wiki/La_Fortune_des_Rougon_-_Préface wikisource], test tradott minn [https://www.gutenberg.org/ebooks/5135 il-Proġett Gutenberg] </ref> </blockquote>
== Preparazzjonijiet ==
[[Stampa:Plan Rougon 1860.jpg|thumb|right|100px|Ittra minn Zola lill-pubblikatur tiegħu]]
F'ittra lill-pubblikatur tiegħu, Zola ddikjara l-għanijiet tiegħu għar-Rougon-Macquart: "1 ° Biex nistudja ġo familja l-kustjonijiet tad-demm u l-ambjenti. [...] 2 ° Biex nistudja t-Tieni Imperu kollu, mill-kolp ta' stat sa issa. "<ref name =" here "> [[: Image: Plan Rougon 1860.jpg]]. Test disponibbli online hawn [http://emilezola.free.fr/d_genese.htm] </ref>
=== Ġenealoġija u eredità ===
Peress li l-ewwel għan tiegħu kien li juri kif l-eredità tista' taffettwa l-ħajja tad-dixxendenti, Zola beda jaħdem fuq ir-Rougon-Macquart billi ħażż l-arblu tal-familja Rougon-Macquart. Għalkemm kellu jiġi mmodifikat bosta drabi matul is-snin, b'xi membri jidhru jew jisparixxu, l-arblu oriġinali juri kif Zola ppjana ċ-ċiklu kollu qabel ma kiteb l-ewwel ktieb.
L-arblu jipprovdi l-isem u d-data tat-twelid ta' kull membru, flimkien ma' ċerti proprjetajiet tal-eredità tiegħu u ta' ħajtu:
* Il-prepotenza: Il-prepotenza hija terminu użat minn [[Prosper Lucas | it-tabib Lucas]]. Hi parti minn teorija bijoloġika li tipprova tiddetermina kif l-eredità tittrasmetti xi karatteristiċi permezz mal-ġenerazzjonijiet. <ref>' 'Traité philosophique et physiologique de l'hérédité naturelle dans les états de santé et de maladie du système nerveux: avec l'application méthodique des lois de la procréation au traitement général des affections dont elle est le principe ... '' Lucas, Prosper (1805–1885) Disponibbli onlajn bħala parti mill-arkivju online tal- [[Bibliothèque nationale de France | BNF]] hawn [http : //gallica.bnf.fr/ark: / 12148 / bpt6k86272g] </ref> Zola japplika din it-teorija għall-istat mentali tal-protagonisti tiegħu u juża termini mix-xogħol tat-tabib Lucas: '' Election du père '' ( Prepotenza tal-missier, li tfisser il-missier huwa l-influwenza ewlenija fuq it-tifel), '' Election de la mère '' (Prepotenza tal-omm), '' Mélange soudure '' (Fużjoni taż-żewġ ġenituri) jew '' Innéité ' (L-ebda influwenza mill-ġenituri).''
* Xebh fiżiku: Jekk il-membru jixbahx 'il ommu jew 'il missieru.
* Informazzjoni bijografika: ix-xogħol tiegħu u l-fatti importanti ta' ħajtu. Barra minn hekk, għal membri li għadhom jgħixu fit-tmiem ta''<nowiki/>' [[Le Docteur Pascal]]' ', il-post fejn jgħixu fit-tmiem taċ-ċiklu jista' jkun inkluż. Inkella, id-data tal-mewt hija inkluża.''
Stampa:Arbre genealogique des Rougon-Macquart annoté.jpg|L-arblu tar-razza tal-1892 annotat minn Zola u li ġie ppubblikat fl-1893 fir-rumanz finali tiegħu, ''[[Le Docteur Pascal]]'' <ref> Bibliothèque nationale de France|BNF ] Ms10290, fo285 </ref>
Stampa:Tableau heredite.jpg|Arblu tar-razza "matematiku" mfassal minn Georges Pouchet aktar tard. Dan ġie inkluż fid-dossier preparatorju ta' Zola għar-rumanz finali, ''[[Le Docteur Pascal]]'' ippubblikat fl-1893. Kull antenat għandu kulur, u kull wild huwa influwenzat minn wieħed jew aktar mill-antenati tagħhom. <ref> Bibliothèque nationale de France|BNF] Ms10290, fo172 </ref>
</gallery>
'' Nota: Il-gallerija ma tinkludix l-arblu magħmul għal '' [[La Bete Humaine]]'' <ref> BNF, Manuscrits, NAF 10274, f. 581 </ref> li kien jinkludi għall-ewwel darba lil Jacques, il-protagonist ewlieni tal-ktieb '' <ref> Informazzjoni misjuba hawn http://expositions.bnf.fr/zola/grand/z075.htm (bil-Franċiż) </ref>
Pereżempju, l-entrata għal Jean Macquart fl-arblu tal-1878 kienet tgħid: "Jean Macquart, né en 1831 - Election de la mère - Ressemblance physique du père. Soldat "(Jean Macquart, imwieled fl-1831 - Prepotenza tal-omm - Xebh fiżiku ma' missieru. Suldat)
=== L-istudju tat-Tieni Imperu ===
[[File: Zola-Liste-des-romans-1872.jpg | thumb | 150px | Nota minn Zola (1872) li ssemmi 17-il idea ta 'ktieb. Xi wħud qatt ma jsiru, oħrajn kellhom jiżdiedu aktar tard.]]
Biex jistudja t-Tieni Imperu, Zola ħaseb f'kull rumanz bħala rumanz dwar aspett speċifiku tal-ħajja fi żmienu. Pereżempju, fil-lista li għamel fl-1872, kellu l-intenzjoni li jikteb " rumanz politiku", "rumanz dwar it-telfa", "rumanz xjentifiku", u "rumanz dwar il-gwerra fl-Italja ". L-ewwel tliet ideat wasslu għal '' [[Son Exellence Eugène Rougon|Son Excellence Eugène Rougon]]'', '' [[La Débâcle]]'', u '' [[Le Docteur Pascal]] '', rispettivament. Madankollu, l-aħħar idea qatt ma ssir ktieb.
Tabilħaqq, fil-bidu, Zola ma kienx jaf eżatt kemm kien se jikteb kotba. Fl-ewwel ittra lill-pubblikatur tiegħu, semma "għaxar episodji". <Ref name = "here" /> Fl-1872, il-lista tiegħu kienet tinkludi sbatax-il rumanz, iżda xi wħud minnhom qatt ma nkitbu (bħal dak dwar il-gwerra fl-Italja), waqt li oħrajn kellhom jiġu miżjuda aktar tard. <ref> [[: Image: Zola-Liste-des-romans-1872.jpg]] </ref> Fl-1877, fil-prefazju ta''<nowiki/>' [[L' Assommoir]] '', iddikjara li kien se jikteb "madwar għoxrin rumanz". <ref> Test oriġinali disponibbli fuq [http://fr.wikisource.org/wiki/L%27Assommoir_-_Pr%C3%A9face wikisource ] (bil-Franċiż). </ref> Fl-aħħar, ikkuntenta ruħu b'għoxrin ktieb.
== L-istorja ==
Kważi l-protagonisti ewlenin kollha ta' kull rumanz huma introdotti fl-ewwel ktieb, '' [[La Fortune des Rougon]] ''. L-aħħar rumanz taċ-ċiklu, '' [[Le Docteur Pascal]] '', fih kapitlu twil li jorbot it-truf tar-rumanzi l-oħra. Bejn l-ewwel u l-aħħar rumanz m'hemmx ordni li tista ssejħilha l-aħjar waħda biexa taqra r-rumanzi fiċ-ċiklu, peress li mhumiex f'ordni kronoloġika u infatti mhux possibbli li jiġu rranġati f'ordni ta' dan it-tip. Għalkemm xi wħud mir-rumanzi fiċ-ċiklu jsegwu direttament lil xulxin, ħafna minnhom isegwu direttament mill-aħħar kapitli ta' ''La Fortune des Rougon,'' u hemm ħafna koinċidenza kronoloġika bejn il-kotba; hemm bosta karattri rikorrenti u bosta minnhom jagħmlu dehra qasira f'rumanzi li huma dwar membri oħra tal-familja.
=== Il-familja Rougon-Macquart ===
Il-familja Rougon-Macquart tibda b’Adelaïde Fouque. Imwielda fl-1768 fil-belt fittizja [[Provenza|Provenzala]], Plassans, minn ġenituri tal-klassi tan-nofs (membri tal-"[[bourgeoisie]]" Franċiża), kellha xt [[diżabilità intellettwali]]. Tiżżewweġ lil Rougon, u jkollh tifel, Pierre Rougon. Però jkollha wkoll maħbuba, il-kuntrabandist Macquart, li miegħu ikollha żewġt itfal: Ursule u Antoine Macquart. Dan ifisser li l-familja hija maqsuma fi tliet fergħat:
* L-ewwel waħda, il-leġittma, hija l-fergħa ta' Rougon. Dawn kellhom l-aktar suċċess mit-tfal. Il-parti l-kbira minnhom għexu fil-klassijiet għolja (bħal Eugene Rougon li jsir ministru) jew/u kellhom edukazzjoni tajba (bħal Pascal, it-tabib li huwa l-protagonist ewlieni ta''<nowiki/>' Le Docteur Pascal) .''
* It-tieni fergħa hija ta' Macquart tat-twelid baxx. Dawn kienu ħaddiema bl-idejn (''[[L'Assommoir]] ''), bdiewa (''[[La Terre]] ''), jew suldati (''[[La Débâcle]] '').
* It-tielet fergħa hija ta' Mouret (l-isem tar-raġel ta' Ursule Macquart). Dawn huma taħlita tat-tnejn l-oħra. Huma nies tal-klassi tan-nofs u għandhom it-tendenza li jgħixu ħajja aktar bilanċjata mill-oħrajn.
Billi Zola kien jemmen li kulħadd hu misjuq mill-eredità tiegħu, it-tfal ta’ Adelaide juru sinjali tad-defiċjenza oriġinali ta’ ommhom. Għall-familja Rougon, dan jidher fil-kilba għall-poter, il-flus, u l-eċċessi fil-ħajja. Fil-każ tar-razza Macquart, li jgħixu f'ambjent diffiċli, dan jidher fl-alkoħoliżmu (''[[L'Assommoir]] ''), il-prostituzzjoni (''[[Nana (rumanz)|Nana]] ''), u omiċidju (''[[La Bête humaine]] ''). Anki tan-nisel Mouret huma mmarkati sa ċertu punt; f'''La Faute de l'Abbé Mouret '', il-qassia Serge Mouret jkollu jirreżisti il-ġibda li kellu għal mara żagħżugħa.
{{chart/start|align=center|style=font-size:90%;white-space:nowrap;| summary=Boxes and lines diagram with 56 boxes}}
Bħala naturalista, Zola ta wkoll deskrizzjonijiet dettaljati tal-ambjenti urbani u rurali, u ta' tipi differenti ta' negozji. '' Le Ventre de Paris '', pereżempju, għandu deskrizzjoni dettaljata tas-suq ċentrali f'Pariġi dak iż-żmien.
Bħala riflessjoni politika dwar il-ħajja taħt [[Napuljun III]], ir-rumanz '' La Conquête de Plassans '' iħares lejn kif qassis ambizzjuż jinfiltra belt żgħira ta' [[Provenza]], familja wara l-oħra, jibda minn ta' Rougon. '' La Débâcle '' isseħħ matul il-1870 [[Gwerra Franko-Prussjana]] u juri l-waqgħa ta' Napuljun III. ''Son Excellence '' iħares ukoll lejn il-ħajja politika, u'' Pot-Bouille'' u'' Au Bonheur des Dames '' iħarsu lejn il-ħajja tal-klassi tan-nofs f'Pariġi.
Ta' min jinnota li Zola kiteb ir-rumanzi tiegħu wara l-waqgħa ta’ Napuljun III.
==Lista tar-rumanzi==
Fid-daħla għall-aħħar rumanz, ''Le Docteur Pascal'', Zola rrikmanda l-ordni tal-qari, għalkemmgave a recommended reading order, although it is not required, as each novel stands on its own.<ref name=vitz>The reading order recommended by Zola can be found in [[Ernest Alfred Vizetelly]]'s ''[https://archive.org/details/emilezolanovelis00vizerich Emile Zola, novelist and reformer: an account of his life & work]'' (1904), [https://archive.org/stream/emilezolanovelis00vizerich#page/348/mode/2up ppg.348-364].</ref>
