Baħar Tirren: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
m Modifiki annullati ta' Leli Forte (diskussjoni) għall-aħħar verżjoni ta' Acmilanmalta1
m Robot: de:Tyrrhenisches Meer is a good article; kosmetiċi bidliet
Linja 1:
 
[[Stampa:Mappa tal-Baħar Tirren.jpg|thumb|right|300px|Il-Baħar Tirren]]
 
Il-'''Baħar Tirren''', jifforma parti mill-baħar nofsani tal-[[Mediterran]], 'il barra mill-kosta tal-punent tal-[[Italja]]. Dan il-baħar huwa msemmi għall-[[poplu Tirren]], li kienu identifikati sa mis-6 seklu qabel l-era Kristjana flimkien mal-Etruski tal-Italja. L-isem tal-baħar Tirren huwa dderivat mill-kelma Griega li tirreferi għall-[[ċiviltà Etruska|Etruski]], poplu li jingħad li kienu emigranti ġejjin minn Lidja, mmexxija mill-prinċep Tyrrhenus. F'dan il-perjodu, ir-residenza tal-Etruski kienet l-art li tmiss mal-kosta, fejn xi darba għad ried ikun hemm ir-reġjun ta' Toskana, u dak kien il-punt minn meta bdew isejħu lill-ilmijiet tal-viċin bħala l-Baħar tal-Etruski.
 
== Ġeografija ==
 
Il-baħar huwa mdawwar minn bosta artijiet, fosthom wieħed jista' jinnota lil Korsika, Sardinja (lejn il-punent), it-Toskana, Lazjo, Campania, Basilicata, il-Kalabrija (lejn il-lvant) u 'l Sqallija (lejn in-nofsinhar). Il-fond massimu tal-baħar huwa ta' 3,785 metru (12,418 pied). Il-baħar Tirren jinsab fil-post eżatt fejn jiltaqgħu l-qiegħan tal-Ewropa u tal-Afrika, għalhekk il-katina muntanjuża u l-vulkani attivi bħalma huwa l-Marsili, jinsabu fil-vixxri tiegħu. It-tmint igżejjer ta' Aeolian u ta' Ustika jinsabu lejn il-parti tan-nofsinhar tal-baħar, voldieri ftit metri lejn it-tramuntana ta' Sqallija.
 
=== Estent ===
 
L-[[Organizzazzjoni Internazzjonali Idrografika]] tiddifenixxi il-limiti tal-baħar Tirren b'dawn it-termini.:<ref>{{ċita web|url=http://www.iho-ohi.net/iho_pubs/standard/S-23/S23_1953.pdf|titlu=Limits of Oceans and Seas, 3rd edition|sena=1953|editur=International Hydrographic Organization|aċċessdata=6 ta' Frar 2010|lingwa=Ingliż}}</ref>
Line 20 ⟶ 19:
* Fuq it-tramuntana: Linja li tgħaqqad lil [[Cape Corse]] (Cape Grosso, 9°23'P) f'Korsika mal-Gżira [[Tinetto]] ({{coord|44|01|N|9|51|E|display=inline}}) u allura minn hemm wieħed jista' jkompli billi jgħaqqad lil [[Tino (gżira)|Tino]] u l-gżejjer ta' [[Palmarja]] mal-punt ta' San Pietru ({{coord|44|03|N|9|50|E|display=inline}}) fuq il-kosta tal-Italja.
 
=== Fetħiet ===
 
Wieħed għandu mnejn jinnota bl-erba' fetħiet eżistenti li jieħduk lil hinn mill-baħar Tirren (Mit-tramuntana san-Nofsinhar):
Line 36 ⟶ 35:
|}
 
=== Baċiri u Portijiet ===
 
Il-Baħar Tirren huwa maqsum f'żewġ baċiri jew pjanuri, il-pjanura ta' Vavilox u ta' Marsili. Dawn huma seperati minn xulxin permezz ta' xifer sotterran, magħruf bħala l-pont ta' Issel, imsemmi wara [[Arturo Issel]]. Il-portijiet prinċipali tal-baħar Tirren fl-Italja huma: [[Napli]], [[Palermo]], [[Ruma]], [[Salerno]], [[Trapani]], [[Gioia]], [[Tauro]] u [[Cagliari]]. L-iktar port importanti ġewwa [[Franza]] huwa [[Bastia]]. Għalkemm il-frażi " Il-port ta' Ruma" hija użata frekwentament, ir-realtà tgħid li m'hemm l-ebda port viċin il-belt kapitali tal-Italja, Ruma. Minflok il-frażi "Il-port ta' Ruma" qiegħda tirreferi għall-faċilitajiet marittimi f'Civitavecchia, xi 42 mil lejn il-majjistral ta' Ruma, il-belt kapitali li tant wirtet storja.
 
== Irjieħ ==
 
Skont il-[[mitoloġija Griega]], huwa maħsub li l-irdum minsub 'il fuq mill-baħar Tirren seta' serva ta' dar għall-erbat irjieħ miżmuma minn [[Aeolus]]. L-irjieħ imsemmija f'din il-mitoloġija huma [[Mistral (riħ)|Mistral]] mill-wied ta' [[Rhône]], [[Libeccio]] li kien ġej mill-ilbiċ u [[Sicorro]] u [[Ostro]] li kien joqogħdu lejn l-inħawi tan-nofsinhar.
 
== Gallerija ==
<gallery>
File:Costa dello sbarcatello.jpg|[[Monte Argentario]]
Line 61 ⟶ 60:
</gallery>
 
== Referenzi ==
{{Referenzi}}
 
Line 67 ⟶ 66:
 
[[Kategorija:Ibħra|Tirren]]
 
{{Link GA|de}}