Russja: Differenza bejn il-verżjonijiet
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linja 74:
Ir-'''Russja''' {{awdjo|en-us-Russia.ogg|ˈrə}} ([[Lingwa Russa|Russu]]:''Россия''), magħrufa uffiċjalment bħala l-'''Federazzjoni Russa'''<ref> {{ċita web |titlu=The Constitution of the Russian Federation |xogħol=(Article 1) |url=http://www.constitution.ru/en/10003000-02.htm |aċċessdata=25 ta' Ġunju 2009|lingwa=Ingliż}}</ref> ([[Lingwa Russa|Russu]]:''Российская Федерация''), hi pajjiż fit-tramuntana tal-[[Ewroasja]].<ref name=britannica>{{ċita web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/513251/Russia |titli=Russja |editur=Encyclopædia Britannica |aċċessdata=31 ta' Jannar 2008}}</ref> Hija repubblika [[Federaliżmu|federali]] [[Sistema semi-presidenzjali|semi-presidenzjali]], li tinkludi 83 suġġett (diviżjoni) federali . Mill-majjistral għal-lbiċ, ir-Russja taqsam fruntiera man-[[Norveġja]], il-[[Finlandja]], l-[[Estonja]], il-[[Latvja]], il-[[Litwanja]] u l-[[Polonja]] (it-tnejn ma' [[Kaliningrad Oblast]]), il-[[Belarussu]], l-[[Ukrajna]], il-[[Ġeorġja]], l-[[Ażerbajġan]], il-[[Każakistan]], iċ-[[Ċina]], il-[[Mongolja]], u l-[[Korea ta' Fuq]]. Ir-Russja taqsam ukoll [[fruntiera marittima]] mal-[[Ġappun]] madwar il-[[Baħar ta' Okhotsk]], u l-[[Alaska]] madwar l-[[Strett Bering|Istrett Bering]]. Bi 17,075,400 kilometru kwadru (6,592,800 mi kw), ir-Russja hija l-[[Lista ta' pajjiżi u d-dipendenzi skont l-erja|akbar pajjiż fid-dinja]] u tkopri aktar minn 12.5% miż-żona tal-art abitata tad-Dinja. Ir-Russja hija wkoll l-aktar [[Lista ta' pajjiżi mill-popolazzjoni|nazzjon popolat]] b'143 miljun ruħ (2012).<ref name="popstat">{{ru}} [http://www.gks.ru/bgd/free/B12_00/IssWWW.exe/Stg/dk10/8-0.htm Stima Uffiċjali] 1 ta' Settembru 2012.</ref> Testendi mal-[[Asja tat-Tramuntana]] kollha u hi mifruxa fuq [[Ħin fir-Russja|disa' żoni tal-ħin]]. Ir-Russja tinkorpora firxa wiesgħa ta' [[Ambjent tar-Russja|ambjenti]].
L-istorja tan-nazzjon bdiet b'dik tas-[[Slavi tal-lvant]], li ħarġu bħala grupp li jintgħaraf fl-Ewropa bejn is-seklu 3 u 8 QK.<ref name=autogenerated1>{{ċita web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/513251/Russia/38597/The-Indo-European-group?anchor=ref422350|titlu=Russja|editur=Encyclopædia Britannica|aċċessdata=31 ta' Jannar 2008}}</ref> L-istat [[medjevali]] ta' [[Rus' (stat)|Rus']] twaqqaf fis-seklu 9 mill-gwerriera [[Varanġjani]] u d-dixxendenti tagħhom li komplew imexxuh. Fis-sena 988, l-istat adotta il-[[Kristjaneżmu Ortodoss]] mill-[[Imperu Biżantini]],<ref name=Curtis/> u hekk bdiet is-sintesi ta' kulturi Biżantini u Slavi li
Wara r-[[Rivoluzzjoni Russa]], ir-[[Repubblika Sovjetika Federattiva Soċjalista Russa]] saret l-akbar kostitwent li twassal għall-[[Unjoni Sovjetika]], l-ewwel [[stat soċjalist]] kostituzzjonalment fid-dinja u superpotenza rikonoxxuta,<ref>{{ċita ktieb|awtur1=Jonathan R. Adelman|awtur2=Cristann Lea Gibson|titlu=Contemporary Soviet Military Affairs: The Legacy of World War II|url=http://books.google.com/books?id=XXcVAAAAIAAJ&pg=PA4+|aċċessdata=15 ta' Ġunju 2012|data=1 ta' Lulju 1989|editur=Unwin Hyman|paġna=4}}ISBN 978-0-04-445031-3</ref> li kellha rwol deċiżiv fir-rebħa [[Alleati tal-Tieni Gwerra Dinjija|alleata]] fit-[[It-Tieni Gwerra Dinjija|Tieni Gwerra Dinjija]].<ref>{{ċita ktieb|awtur=Weinberg, G.L.|titlu=A World at Arms: A Global History of World War II|editur=Cambridge University Press|paġna=264|sena=1995}}ISBN 0-521-55879-4</ref><ref>Rozhnov, Konstantin, [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4508901.stm Who won World War II?]. BBC.</ref> L-era Sovjetika rat xi wħud mill-aktar kisbiet teknoloġiċi sinifikanti fis-seklu 20, inkluż l-[[Yuri Gagarin|ewwel bniedem li mar fl-ispazju]]. Il-Federazzjoni Russa saret l-istat suċċessur tar-RSFS Russa wara x-[[xoljiment tal-Unjoni Sovjetika]] fl-1991, u hija rikonoxxuta bħala l-personalità legali kontinwa tal-[[Gvern tal-Unjoni Sovjetika]].
| |||