Tuneżija: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
No edit summary
Linja 88:
Ir-rivoluzzjoni Tuneżina<ref>{{ċita web|awtur=Yasmine Ryan |url=http://english.aljazeera.net/indepth/features/2011/01/2011126121815985483.html |titlu=How Tunisia's revolution began – Features |editur=Al Jazeera English |data=26 ta' Jannar 2011 |aċċessdata=13 ta' Frar 2011}}</ref><ref>{{ċita web|url=http://www.alarabiya.net/articles/2011/01/15/133592.html |titlu=Wikileaks might have triggered Tunis’ revolution |xogħol=Alarabiya |data=15 ta' Jannar 2011|aċċessdata=13 ta' Frar 2011}}</ref> kienet kampanja intensiva ta' [[reżistenza ċivili]] li kienet seħħet minħabba [[qgħad]] ogħli, l-[[inflazzjoni tal-ikel]], il-[[korruzzjoni]], min-nuqqas tal-libertà tal-espressjoni, libertajiet politiċi oħra u minħabba l-kundizzjonijiet fqajra mgħajxa minn bosta nies. Kien intqal li,l-unjonijiet tax-xogħol kienu parti integrali mill-protesti.<ref>{{ċita web|url=http://www.defenddemocracy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=11792083&Itemid=347 |titlu=Trade unions: the revolutionary social network at play in Egypt and Tunisia |editur=Defenddemocracy.org |aċċessdata=11 ta' Frar 2011}}</ref> Dawn kienu protesti ispirati mill-qawma Għarbija li bdiet isseħħ f'pajjiżi imminenti, firxa ta' mewġa t'azzjonijiet simili madwar id-dinja Għarbija. Id-dimostrazzjonijet ħraxu aktar mal-mewt ta' [[Mohamed Bouazizi]], bejjiegħ Tuneżin ta' 26 sena li ħaraq lilu nnifsu b'sens ta' prostesta wara li kkonfiskawlu l-oġġetti tiegħu u wara li rrikonoxxa l-umiljazzjoni imposta fuqu minn uffiċjali muniċipali. Ir-rabja u l-vjolenza kompliet tintensifika ruħha eżattament wara l-mewt ta' Bouazizi fl-4 ta' Jannar tal-2011. Dan l-aġir kien l-ewwel pass li wassal lill-[[President tat-Tuneżija|President]] [[Zine El Abidine Ben Ali]] li jinżel mill-poter tiegħu wara 23 sena fil-kmand tal-pajjiż
 
Il-protesti komplew wara l-projbizzjoni tal-partit li kien fit-tmun, fejn il-membri kollha tiegħu tkeċċew mill-gvern ta' Tranżizzjoni fformat minn [[Mohammed Ghannouchi]]. Eventwalment il-gvern il-ġdid kellu jċedi għat-talbiet. Il-qorti tat-Tuneżija pprojbiet il-partit RCD ta' qabel u kkonfiskat ir-riżorsi kollha tiegħu. Digriet mill-ministru ta' ġewwa pprojbixxa lill-pulizija politika, forzi speċjali li kienu użati biex jintimidaw u jippresegwitawjippersegwitaw l-attivisti politiċi.<ref>{{ċita web|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/opinon/2011/01/137_80292.html |titlu=When fleeing Tunisia, don't forget the gold |editur=Korea Times |data=2011-01-25 |aċċessdata=2013-01-19}}</ref> Fit-3 ta' Marzu 2011, il-president ħabbar li l-[[Elezzjoni tal-Assemblea Kostitwenti Tuneżina (2011)|elezzjonijiet għall-Assemblea Kostitwenti]] kienu se jsiru fit-23 ta' Ottubru tas-sena 2011. Osservaturi internazzjonali u interni ddikjaraw il-vot ħieles u ġust. Il-[[Moviment ta' Ennahda]] li qabel kien ipprojbit taħt ir-reġim ta' Ben Ali rebaħ disgħin siġġu mit-total ta' 217-il siġġu fit-tnax ta' Dicembru 2011, permezz tal-votazzjoni plurali. [[Moncef Marzouki]],<ref>{{ċita aħbar|kuljom=Zavis|isem=Alexandra|titlu=Former dissident sworn in as Tunisia's president|url=http://latimesblogs.latimes.com/world_now/2011/12/tunisia-president-moncef-marzouki.html|xogħol=Los Angeles Times|editur=Los Angeles Times|aċċessdata=13 ta' Diċembru 2011|date=2011-12-13}}</ref> Eks dixxindent u veteran attiv għad-drittijiet tal-bniedem inħatar bħala president.
 
F'Marzu 2012, Ennahda ddikjara li ma kienx se jappoġġja it-tfassil tax-Xarija bħala s-sors ewlieni tal-leġislazzjoni fil-kostituzzjoni l-ġdida, sabiex b'hekk tinżamm in-natura tal-istat sekulari. Il-pożizzjoni ta' Ennahda fuq din il-kwistjoni kienet ikkritikata minn bosta Iżlamisti estremisti li riedu x-Xarija miftuħa bis-sħiħ, Dan il-grupp kien milqugħ mill-partiti sekulari fis-6 ta' Frar tal-2013. [[Chokri Belaid]], l-opponent xellugi u kritiku prominenti tal-Ennahda kien ġie assassinat.<ref>{{ċita web|titlu=Tunisian opposition leader Chokri Belaid shot dead outside his home|url=http://www.latimes.com/news/la-fg-wn-tunisian-leader-assassinated-20130206,0,4371497.story|editur=Los Angeles Times|aċċessdata=18 ta' Frar 2013}}</ref>