Filosofija: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
mNo edit summary
mNo edit summary
Linja 1:
[[Image:Skola ateni.jpg|thumb|250px|''[[L-Iskola ta' Ateni]]'' (1509-1510), jew bit-Taljan ''Scuola di Atene'' - [[affresk]] tal-artist Taljan [[Raffaello Sanzio]].]]
 
'''Il-Filosofija''' hi l-istudju ta' problemi ġenerali u fundamentali, bħal dawk marbutin mal-[[Ontoloġija|eżistenza]], l-[[Epistemoloġija|għarfien]], il-valuri, ir-raġuni, il-[[Filosofija tal-menti|menti]] (il-moħħ), u l-[[lingwa]].<ref>Jenny Teichmann and Katherine C. Evans, ''Philosophy: A Beginner's Guide'' (Blackwell Publishing, 1999), p. 1: "Il-filosofija hi studju ta' problemi aħħarin, astratti u ġenerali ħafna. Dawn il-problemi jikkonċernaw in-natura tal-eżistenza, l-għerf, il-moralità, ir-raġuni u l-għan tal-bniedem."</ref><ref>[[A.C. Grayling]], ''Philosophy 1: A Guide through the Subject'' (Oxford University Press, 1998), p. 1: "L-għan tal-inkjesta filosofika hu l-kisba t'għarfien dwar l-għerf, il-verità, ir-raġuni, ir-realtà, it-tifsir, il-menti, u l-valur."</ref> Il-filosofija tiddistingwi ruħha minn metodi oħrajn li jindirizzaw problemil-istess bħal dawnproblemi millbil-mod kritiku u ġeneralment sistematiku tagħha, u mid-dipendenza tagħha fuq l-[[ir-raġuni|argumentarargumentazzjoni razzjonali]].<ref>Anthony Quinton, in T. Honderich (ed.), ''The Oxford Companion to Philosophy'' (Oxford University Press, 1995), p. 666: "Il-filosofija hi ħsieb kritiku u razzjonali, sistematiku dar in-natura ġenerali tad-dinja (il-metafiżika jew it-teorija tal-eżistenza), il-ġustifikazzjoni tat-twemmin (l-epistemoloġija jew it-teorija tal-għerf), u l-kondotta tal-ħajja (l-etika jew it-teorija tal-valur). Kull wieħed minn dawn it-tliet elementi għandu ekwivalenti non-filosofiku, u li minnu jintgħaraf mill-metidoloġija razzjonalment u kritikalment espliċita, u min-natura sistematika tiegħu. Kulħadd għandi xi fehma ġenerali dwar in-natura tad-dinja li jgħix fiha u ta' posthom fiha. Il-metafiżika tibdel is-suppożizzjonijiet inkorporati f'dal-fhemiet mhux argumentati ma' korp ta' twemmin razzjonali u organizzat dwar id-dinja in ġenerali. Kulħadd għandu ċ-ċans jiddubita t-twemmin, tiegħu stess u ta' ħaddieħor, b'iktar jew inqas suċċess u mingħajr teoriji għal dak li qed jagħmel. L-epistemoloġija tfittex, bl-argument, li taħgmel espċiti r-regoli tal-formazzjoni ta' twemmin korrett. Kulħadd imexxi l-kondotta tiegħu billi jidderiġiha lejn tmiem mixtieq jew magħżuż. L-etika, jew il-filosofija morali, fis-sens l-iktar inklussiv tagħha, tfittex li tartikola, f'forma razzjonaliment sistematika, ir-regoli u l-prinċipji involuti."</ref> Il-kelma "filosofija" ġejja mill-Grieg - φιλοσοφία (''philosophia''), li litteralment tfisser "imħabba għall-għerf".<ref>{{cite web|url=http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D%23111487 |title=Philosophia, Henry George Liddell, Robert Scott, '&#39;A Greek-English Lexicon'&#39;, at Perseus |publisher=Perseus.tufts.edu |date= |accessdate=2010-08-22}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?search=philosophy&searchmode=none |title=Online Etymology Dictionary |publisher=Etymonline.com |date= |accessdate=2010-08-22}}</ref><ref>Id-definizijoni ta' filosofija hi: "1.oriġ., imħabba, jew tfittxija, għall-għerf u l-għarfien 2. teorija jew analiżi loġika tal-prinċipji tal-kondotta, il-ħsieb, l-għerf, u n-natura tal-univers".{{cite book |title=Webster's New World Dictionary |edition=Second College}}</ref>