San Mattew: Differenza bejn il-verżjonijiet

'''Mattew l-Evanġelista''' (מתי/מתתיהו, "Don ta' [[Jaħwe]]", bl-[[Lingwa Ebrajka|Ebrajk]]: ''Mattaj'' jew ''Mattitjaħu''; bil-[[Lingwa Griega|Grieg]]: Ματθαῖος, ''Mattios'') kien wieħed mit-tnax -il [[appostlu]] ta' [[Ġesù]] u wieħed mill-erba' [[Evanġelista|Evanġelisti]]. Mattew kien Lhudi. X’aktarxX'aktarx li kien mill-Galilija. Bla dubju kien raġel għani. Huwa l-istess persuna li San Mark u San Luqa jsejħulu Levi.

Bi professjoni kien Pubblikan[[pubblikan]], jiġifieri wieħed li jiġbor it-taxxi mingħand il-Lhud u jgħaddihom lill-ħakkiema tagħhom ir-Rumani. Dan kien fi żmien [[Erodi Antipa]]. Il-Lhud ma kinux jaħmluhom lill-pubblikani, għax barra milli kienu aġenti tal-Gvern Ruman, kellhom il-fama li kienu rgħiba u qarrieqa. Għalhekk il-Lhud ma kinux iħalluhom jidħlu fit-tempju u fis-sinagoga. L-ebda Lhudi ta’ ltal-affari tiegħu ma kien ikollu kuntatti magħhom.

== Is-Sejħasejħa ==

B'danakollu, darba waħda [[Ġesù]] rah bilqiegħda quddiem il-mejda tat-taxxi, u qallu: ”Ejja"Ejja warajja.” " Dak qam u mar warajh. (Mt. 9:9) Hekk kienet is-sejħa ta’ San Mattew biex isir wieħed mit-tnax l-Appostli ta’ Ġesù.

Ftit wara, Mattew stieden lil Ġesù għall-ikla fid-dar tiegħu f’Kafarnaumf'[[Kafarnahum]] u stieden ukoll ħafna kolletturi ħbieb tiegħu. X’ħinX'ħin il-Fariżej raw dan ħaduha kontra Ġesù u qalu: ”Għaliex"Għaliex jiekol mal-pubblikani u l-midinbin?”" It-tweġiba ta' Ġesù kienet sempliċiment, weġibhom:"It-tabib ma jeħtiġuhx dawk li huma f'saħħithom, iżda l-morda" (Mt. 9-12).

Isem San Mattew insibuh fil-lista ta’ ltal-Appostli. Flimkien mal-Appostli kien xhud tal-qawmien mill-mewt ta’ta' Ġesù;, kien magħhom ukoll meta Ġesù tela’tela' s-sema;, u wara mar magħhom ukoll [[Ġerusalemm]] jitlob u jistenna l-miġja ta’tal-[[Ruħ lil-qodos|Ispirtu s-Santu]].

Dan l-Evanġelju nkiteb madwar is-sena 80. Aktarx li nkiteb f`'Antjokja tas-Sirja, dik il-belt fejn id-dixxipli ta`' Ġesu`Ġesù għall-ewwel darba bdew jissejħu “Kristjani”"Kristjani" (Atti 11,26). Ma nkitibx minn San Mattew l-Appostlu, għalkemm hu msemmi għalih. Inkiteb minn Nisrani li baqa' anonimu. Qabel ma sar Nisrani dan l-awtur kien wieħed mill-Iskribi, jiġifieri għaref Lhudi li kien jistudja tajjeb il-Kotba Mqaddsa, imma mbagħad għaraf li t-tagħlim ta`' Ġesu`Ġesù kien il-milja, il-perfezzjoni ta`' dak li Alla kien għallem f`'dawk il-Kotba, u għalhekk ħaddan ir-reliġjon Nisranija. Kien tassew “Skriba"Skriba li sar dixxiplu tas-Saltna tas-Smewwiet, u għahekk mill-ħażna tiegħu seta`' joħroġ sew il-ġdid u sew il-qadim”qadim" (Mt13,52).

Minkejja li kienu għaddew 50 sena minn mindu Ġesu`Ġesù kien miet u rxoxta, ħafna mill-Lhud kienu baqgħu ma emmnux li Ġesu`Ġesù kien il-Messija. Anzi dawn il-Lhud kienu jagħmlu kull ma jistgħu biex ifixklu lil dawk in-nies ta`' ġenshom li kienu saru Nsara. Kieu jgħidulhom: “Ġesu`"Ġesù ta`' Nazaret ma kienx il-Messija. Aħna għalhekk bqajna nimxu wara Mose`'. Agħmlu bħalna, u temmnux iżjed f`Ġesu`'Ġesù.”" Dan l-Evanġelju nkiteb biex l-Insara ma jitqarrqux u jitilqu r-reliġjon tagħhom.

Jippreżentah bħala Mose`' il-Ġdid. Jekk fl-imgħoddi Alla kien kellem lill-Lhud permezz ta`' Mose`', issa kellimna b`'wieħed aqwa, jiġifieri Ġesu`Ġesù, li kien tassew il-Messija li fih seħħew il-profeziji tal-Kotba Mqaddsa. Ġesu`Ġesù, mela, huwa l-Għalliem il-Ġdid li Alla jridna nimxu warajh. Kull min irid jogħġob lil Alla, jeħtieġ li jimxi mhux iżjed wara Mose`', imma wara Ġesu`Ġesù. Biex jisħaq fuq din il-verita`', l-Evanġelista jagħmel ħiltu biex juri x-xebħ li kien hemm bejn Ġesu`Ġesù u Mose`'.

A. “L# "L-Evanġelju tal-Infanzja”Infanzja" (kap 1 u 2)