Dun Mikiel Xerri: Differenza bejn il-verżjonijiet

Content deleted Content added
Kien hemm zbalji fil-grammtika u l-ortografija u gew irrangati kif suppost
Linja 1:
[[Stampa:DunMikielXerri.png|250px|thumb]]
'''Dun Mikiel Xerri''' ([[Ħaż-Żebbuġ]], 29 Settembru 1737 - 17 Jannar 1799) kien patrijott [[Malta|Malti]]. Xerri studja f'diversi universitajiet fl-Ewropa. Għex taħt il- [[KavalieriKavallieri ta' Malta]] fl-aħħar tal-ħakma tagħhom f'Malta u taħt il-Franċiżi meta nvadew il-Gżejjer Maltin. Kien imdaħħal f'rewwixta kontra l-ħakma [[Franza|Franċiża]] taħt [[Napuljun Bonaparte]] li għaliha, ma nies oħrajn, ġie iffuċillat fis-17 ta' Jannar 1799 fl-età ta' 61 sena.
 
==Sfond storiku u l-eżekuzzjoni==
F'Ġunju tal-1798, il-forzi Franċiżi taħt [[Napuljun Bonaparte]] invadew il-gżejjer li sa dak iż-żmien kienu taħt il-ħakma tal-[[KavalieriKavallieri ta' Malta]], li kienet qegħdaqiegħda ssir dejjem iżjed ħarxa, Għall-ewwel, in-nies aċċettaw il-bidla għax ittamaw li kien hemm il-possibbiltà ta' gvern aħjar. Però, wara ftit xhur, il-forzi Franċiżi neħħew id-drittijiet kollha tan-Nobbiltà Maltija u daru kontra l-Knisja. Irrabjati bis-serq sfaċċat mill-knejjes u bil-kriżi finanzjara li bħala qatt ma kienu raw qabel, fit-2 ta' Settembru, 1798 qamu kontra l-gwarniġjun Franċiż fl-[[Mdina|iMdina]]Imdina. Malajr ilIl-gżejjer malajr sabu ruħhom fi stat ta' rewwixta sħiħa, u l-Maltin waqqfu l-Assemblea Nazzjonali. Il-forzi Franċiżi irtiraw lejn ill-blietibliet imdawrin bis-swar madwar il-Port il-Kbir, waqt li l-Maltin talbu l-għajnuna mirtar-[[Renju taż-Żewġ Sqallijiet]] u l-[[Renju Unit|Gran Brittanja]].
Matul l-imblokk tal-blietibliet, mijiet ta' nies mietu bil-ġuħ u l-faqar. Xi wħud fil-fortizzi għalhekk iddeċidew li jirriskjaw ħajjithom biex jirriżolvu s-sitwazzjoni, u dawn kienu mmexxija minn Xerri. Il-Maltin fasslu attakk fuq il-forżiforzi Franċiżi fil-belt [[Valletta]] u l-[[Cottonera]], imma l-forzi Franċiżi semgħu bil-komplott. Fost id-49 ruħ li nkixfu fl-investigazzjoni ta' wara, kien hemm Dun Mikiel Xerri.
Fil-għodu fis-17 ta' Jannar, 1799, l-arċiskof ta' Malta, Labini, żar lil Xerri u lil sħabu. Il-priġunieri ttieħdu mill-[[Forti ta' Sant'Elmu]] għall-Pjazza tal-Palazz, fejn platun suldati kien qiegħed jistennihom. Fi triqthom lejn il-pjazza, Dun Mikiel lil sħabu għamillhom il-qalb, u meta waslu talab ftit minuti biex ikellimhom. Wara t-talb għall-maħfra ta' dnubiethom, Xerri ta arloġġ tal-fidda lill-uffiċjali responsabbli u talbu biex jisparalu f'qalbu. Imbagħad dar fuq il-folla fil-pjazza u mal-oħrajn għajjat "''Il-Mulej ikollu ħniena minna! Viva Malta!''" Wara li ġew iffuċillati fil-pjazza, ttieħdu għallfil-kappella ta' [[Santu Rokku]]. Il-parti l-kbira minnhom indifnu fil-ġenb tal-knisja ta' [[San Pupulju]] fil-[[Furjana]].
 
F'Ġunju tal-1798, il-forzi Franċiżi taħt [[Napuljun Bonaparte]] invadew il-gżejjer li sa dak iż-żmien kienu taħt il-ħakma tal-[[Kavalieri ta' Malta]], li kienet qegħda ssir dejjem iżjed ħarxa, Għall-ewwel, in-nies aċċettaw il-bidla għax ittamaw li kien hemm il-possibbiltà ta' gvern aħjar. Però, wara ftit xhur, il-forzi Franċiżi neħħew id-drittijiet kollha tan-Nobbiltà Maltija u daru kontra l-Knisja. Irrabjati bis-serq sfaċċat mill-knejjes u bil-kriżi finanzjara li bħala qatt ma kienu raw qabel, fit-2 ta' Settembru, 1798 qamu kontra l-gwarniġjun Franċiż fl-[[Mdina|iMdina]]. Malajr il-gżejjer sabu ruħhom fi stat ta' rewwixta sħiħa, u l-Maltin waqqfu Assemblea Nazzjonali. Il-forzi Franċiżi irtiraw lejn il-bliet imdawrin bis-swar madwar il-Port il-Kbir, waqt li l-Maltin talbu l-għajnuna mir-[[Renju taż-Żewġ Sqallijiet]] u l-[[Renju Unit|Gran Brittanja]].
 
Matul l-imblokk tal-bliet, mijiet ta' nies mietu bil-ġuħ u l-faqar. Xi wħud fil-fortizzi għalhekk iddeċidew li jirriskjaw ħajjithom biex jirriżolvu s-sitwazzjoni, u dawn kienu mmexxija minn Xerri. Il-Maltin fasslu attakk fuq il-forżi Franċiżi fil-belt [[Valletta]] u l-[[Cottonera]], imma l-forzi Franċiżi semgħu bil-komplott. Fost id-49 ruħ li nkixfu fl-investigazzjoni ta' wara, kien hemm Dun Mikiel Xerri.
Fil-għodu fis-17 ta' Jannar, 1799, l-arċiskof ta' Malta, Labini żar lil Xerri u lil sħabu. Il-priġunieri ttieħdu mill-[[Forti ta' Sant'Elmu]] għall-Pjazza tal-Palazz, fejn platun suldati kien qiegħed jistennihom. Fi triqthom lejn il-pjazza, Dun Mikiel lil sħabu għamillhom il-qalb, u meta waslu talab ftit minuti biex ikellimhom. Wara t-talb għall-maħfra ta' dnubiethom, Xerri ta arloġġ tal-fidda lill-uffiċjali responsabbli u talbu biex jisparalu f'qalbu. Imbagħad dar fuq il-folla fil-pjazza u mal-oħrajn għajjat "''Il-Mulej ikollu ħniena minna! Viva Malta!''" Wara li ġew iffuċillati fil-pjazza ttieħdu għall-kappella ta' [[Santu Rokku]]. Il-parti kbira minnhom indifnu fil-ġenb tal-knisja ta' [[San Pupulju]] fil-[[Furjana]].
 
==Ħoloq esterni==