Piero Angela

preżentatur u ġurnalist xjentifiku Taljan

Piero Angela OMRI (pronunzja bit-Taljan: [ˈpjɛːro ˈandʒela]; twieled fit-22 ta' Diċembru 1928 – miet fit-13 ta' Awwissu 2022)[1][2] kien preżentatur televiżiv, ġurnalist xjentifiku, kittieb u pjanist Taljan.

Piero Angela
Ħajja
Twelid Torino, 22 Diċembru 1928
Nazzjonalità Italja
Mewt Ruma, 13 Awwissu 2022
Familja
Missier Carlo Angela
Ulied
Edukazzjoni
Lingwi Taljan
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni preżentatur televiżiv
xeneġġatur
pjanist
ġurnalist
kittieb
direttur tat-televiżjoni
Impjegaturi Rai
Premjijiet
Strument/i tal-mużika pjanu

Huwa beda bħala ġurnalist tar-radju, imbagħad sar korrispondent barrani, u stabbilixxa lilu nnifsu bħala x-xandar tal-aħbarijiet tar-RAI. Huwa magħruf l-iktar bħala l-ħallieq u l-preżentatur ta' programmi tax-xandir immudellati fuq id-dokumentarji tal-BBC u ta' David Attenborough, li kemm-il darba ġie mqabbel miegħu, kif ukoll għall-ġurnaliżmu xjentifiku tiegħu ppubblikat f'bosta pubblikazzjonijiet.[3]

Angela kiteb tlieta u tletin ktieb, li bigħu iżjed minn tliet miljun kopja, ingħata bosta lawrji onorarji, għamel iktar minn sittin dokumentarju u mijiet ta' episodji televiżivi, rebaħ seba' Telegatti u rebaħ il-premju tal-preżentazzjoni tat-televiżjoni nazzjonali tmien darbiet.[4]

Ħajja bikrija immodifika

Angela twieled f'Torino, iben Nella Maglia u Carlo Angela, tabib anti-Faxxist, li ngħata l-Medalja tal-"Ġusti fost in-Nazzjonijiet" fid-29 ta' Awwissu 2001.[5]

Meta kellu sena Angela kważi miet b'polmonite. Diversi snin wara saritlu rikostruzzjoni ta' sieq miksura mingħajr il-loppju u meta kellu 12-il sena saritlu operazzjoni tal-appendiċite; l-intervent kirurġiku dam sagħtejn u nofs minħabba xi kumplikazzjonijiet.[6]

Huwa attenda l-liċeo klassiku f'Torino.[7]

Piero Angela kiteb li r-razzjonalità għallimielu missieru.[8] Skont il-kollega tiegħu Gigi Marzullo "l-awtokontroll perfett tiegħu u d-dħulija simpatika tiegħu huma riflessjoni tan-natura mistħija tiegħu u huma parti mill-kodiċi ġenetiku tal-edukazzjoni tal-Piemonte fir-razzjonalità u t-tolleranza". Angela kien imur tajjeb fi kważi l-istudji kollha tiegħu, iżda kien jagħmel il-minimu tax-xogħol meħtieġ. Angela qal li ngħata "edukazzjoni rigoruża tal-Piemonte: riġida ħafna, bi prinċipji stretti ħafna, inkluż dak tad-diffidenza, fejn qatt ma titfanfar".[9] Angela kiteb dan li ġej b'referenza għall-edukazzjoni skolastika tiegħu:

"Personalment, tassew kont niddejjaq l-iskola u ma kontx student tajjeb. Dawk kollha li kienu involuti fit-tagħlim b'mod kostanti għandhom jiftakru l-motto Latin antik "ludendo docere", jiġifieri, "tgħallem bid-divertiment"".[10]

Mużika immodifika

L-iktar individwi ta' suċċess (u mhux irġiel biss) normalment ikunu b'saħħithom internament u ġentili esternament. Xi ftit jew wisq bħall-pjanu. Dejjem niftakar dak li kien jgħidli l-għalliem tal-pjanu anzjan tiegħi: sabiex ikollok mess tajjeb, għandek bżonn subgħajn tal-azzar f'ingwanti tal-bellus... Forsi dan japplika għall-ħajja wkoll. — Piero Angela[8]

Angela beda jattendi lezzjonijiet privati tal-pjanu meta kellu seba' snin; iktar 'il quddiem beda jinteressa ruħu fil-mużika jazz. Sal-1948, huwa kien idoqq f'diversi sessjonijiet ta' jamming fil-klabbs tal-jazz ta' Torino u kien juża l-isem artistiku ta' Peter Angela.[11]

Fl-1948 innutah l-imprenditur Sergio Bernardini, li stiednu jdoqq fis-serata tal-ftuħ tal-Capannina f'Viareggio.[12] Sal-bidu tas-snin 50 tas-seklu 20, Angela fforma trio mad-drummer Franco Mondini u diversi mużiċisti tal-kuntrabaxx doppju. It-trio spiss kien jingħaqad ma' solisti, bħal Nini Rosso, Franco Pisano, Nunzio Rotondo, u l-eks kurunettist ta' Duke Ellington, Rex Stewart. Angela u Mondini daqqew mal-kwartett ta' Nunzio Rotondo għal xi żmien.[13] F'dan iż-żmien huwa kien idoqq ukoll ma' Franco Cerri, u flimkien miegħu fl-1946 kien imur bir-rota biex jisma' l-kunċerti minn barra ristorant ta' Torino peress li ma setgħux jixtru l-biljetti.[14]

Ġurnaliżmu immodifika

Lejn l-aħħar tal-1951, Angela beda jikkollabora fi programm dwar l-istorja tal-jazz għar-RAI. Sal-1952 ma baqax idoqq il-mużika u beda jaħdem full-time bħala ġurnalist, l-ewwel bħala rapportatur u mbagħad bħala kontributur. Angela qatta' disa' snin f'Pariġi, Franza, erba' snin fi Brussell, il-Belġju, bħala korrispondent u mar kemm-il darba l-Amerka bħala korrispondent tar-RAI.

Martu, Margherita Pastore, ma komplietx il-karriera tagħha bħala żeffiena u żżewġet lil Piero meta kellha 19-il sena, u marret ma' Angela f'Pariġi. Skont Margherita: "Ma ħadniex deċiżjoni, iżda qisu kien hemm xi ħaġa stramba ġo fina li bdiet tgħidilna naġixxu, xi kultant mhux b'mod razzjonali għalkollox, iżda b'mod sabiħ. Dik l-istess ħaġa diġà kienet għamlet bina mal-ewwel daqqa t'għajn, waqt festin ta' għeluq is-sena fid-dar ta' ħbieb tagħna t-tnejn". Matul iż-żmien tagħhom f'Pariġi twieldu binthom, Christine, u binhom, Alberto. Angela kellu reġistrazzjoni bl-awdjo tat-twelid ta' uliedu t-tnejn.[6]

Fabiano Fabiani staqsieh biex jiġi Ruma biex jaħdem fit-televiżjoni. Fabiani qal lil Angela: "Ieqaf ħabbar l-aħbarijiet fuq ir-radju, irrid il-ġurnalisti fit-televiżjoni". Fl-1968 Angela kien l-ewwel direttur tal-aħbarijiet u kien jalterna ma' Andrea Barbato għall-Aħbarijiet tat-Televiżjoni Nazzjonali tas-13.30, l-edizzjoni tal-aħbarijiet ta' ħin l-ikel.

Angela kiteb 33 ktieb li bigħu iżjed minn tliet miljun kopja, ingħata bosta lawrji onorarji, għamel madwar sittin dokumentarju u mijiet ta' episodji televiżivi, rebaħ seba' Telegatti u rebaħ il-premju tal-preżentazzjoni tat-televiżjoni nazzjonali tmien darbiet.[4]

Fl-1969 Angela telaq mix-xandir tal-aħbarijiet tar-RAI bl-idea li jagħmel programmi iktar dettaljati u itwal: "Irrealizzajt li kont tassew interessat mhux li nkopri għax punti tal-aħbarijiet kuljum, iżda l-aħbarijiet għal sena sħiħa".[6]

Ġurnaliżmu xjentifiku immodifika

 
Piero Angela ma' ibnu Alberto fl-1993

Influwenzat mid-dokumentarju ta' Roberto Rossellini, fl-1968 Piero Angela pproduċa sensiela ta' dokumentarji bit-titlu "Il-Futur fl-Ispazju", fuq it-tema tal-programm Apollo; waqt li s-sensiela nġibdet fl-Istati Uniti, huwa għamel bosta kollegamenti f'ħin reali għar-RAI fl-okkażjoni tat-tlugħ tat-trasportatur spazjali Saturnu V li wassal l-ewwel astronawti lejn il-qamar. Imbagħad beda attività twila ta' tagħrif xjentifiku li fis-snin ta' wara wasslitu biex jipproduċi bosta trażmissjonijiet informattivi, fosthom Destinazione Uomo, Da zero a tre anni, Dove va il mondo?, Nel buio degli anni luce, Indagine critica sulla parapsicologia, u Nel cosmo all ricerca della vita. Mill-1971 beda jippreżenta għal Rai 1 sensiela ta' programmi xjentifiċi televiżivi dwar l-astronomija, il-bijoloġija, l-ekonomija globali, il-parapsikoloġija u oqsma oħra.[3]

Fl-1981 beda l-iżjed programm famuż tiegħu, Quark, li sal-2022 baqa' għaddej f'formati differenti. Quark kien jixxandar darba fil-ġimgħa sal-1983, u wassal għal għadd kbir ta' programmi speċjali u forom oħra ta' programmi li nibtu minnu, li ġew iddedikati lil diversi suġġetti xjentifiċi, mid-dinosawri għall-bijoloġija umana, mill-istorja għall-antropoloġija, mill-astronomija u l-kożmoloġija għall-ekonomija.

"It-titlu kien iqanqal kemxejn ta' kurżità u ssellifnieh mill-fiżika, fejn qed isiru bosta studji dwar ċerti partiċelli sottonukleari ipotetiċi msejħa, preċiżament, quarks, li jekk jeżistu se jkunu l-iżgħar elementi ta' materja magħrufa sa issa. Għalhekk il-programm jipprova jesplora l-affarijiet", spjega Angela matul l-ewwel episodju fl-1981.[15]

Dak iż-żmien il-format ta' Quark kien partikolarment innovattiv: intużaw il-mezzi teknoloġiċi kollha disponibbli u r-riżorsi tal-komunikazzjoni televiżiva biex isiru midħla tas-suġġetti li kienu qed ikopru: id-dokumentarji tal-BBC u ta' David Attenborough, il-cartoons ta' Bruno Bozzetto biex jiġu spjegati l-iżjed kunċetti diffiċli, l-intervisti mal-esperti bl-iktar lingwaġġ ċar possibbli kompatibbli mal-kumplessità tas-suġġetti, u l-ispjegazzjonijiet fl-istudjo televiżiv. Mill-programm bażiku nibtu diversi formati ta' programmi oħra, u wħud minnhom għadhom jiġu prodotti: dokumentarji naturalistiċi (Special Quark u Il mondo di Quark), finanzjarji (Quark Economia) u politiċi (Quark Europa).

 
Piero Angela fl-2014

Fl-1984 Angela pproduċa Pillole di Quark, filmati ta' tletin sekonda dwar suġġetti tekniċi, xjentifiċi, edukattivi, soċjali u mediċi, li kienu jixxandru f'ħinijiet differenti fuq Rai1. Fl-istess sena Angela ħoloq l-ewwel talk show ta' taħlita ta' divertiment u disseminazzjoni xjentifika: sitt serati mxandra f'ħin reali mill-Foro Italico, b'mistednin mid-dinja tal-kultura, tax-xjenza, tad-divertiment u tal-isport fuq palk biex jinteraġixxu mal-udjenza.

Fl-1995 Quark ħadlu postu SuperQuark, li kien idum sagħtejn minflok siegħa. Mis-sena 2000, Piero Angela u ibnu Alberto introduċew Ulisse, programm monografiku ddedikat lill-istorja u lill-iskoperti tal-bniedem.[16]

Fl-1986 u fl-1987 Angela ppreżenta żewġ programmi televiżivi fil-prime-time dwar kwistjonijiet klimatiċi mill-Palazzetto dello Sport ta' Torino quddiem tmint elef spettatur: dwar l-atmosfera u l-oċeani, segwiti minn tliet sensiliet televiżivi li sfruttaw il-grafika informatika ġdida: vjaġġ ġol-ġisem tal-bniedem, fil-preistorja, u fl-ispazju. Dawn is-sensiliet, li nħolqu b'kollaborazzjoni ma' ibnu Alberto, ġew tradotti bl-Ingliż u nbigħu f'iktar minn erbgħin pajjiż Ewropew, Amerikan u Asjatiku, inkluż pajjiżi Għarab u ċ-Ċina.

Fl-1988 ipproduċa wkoll Quark bit-Taljan, sensiela ta' dokumentarji dwar in-natura, l-ambjent, l-esplorazzjoni, l-annimali, eċċ. flimkien ma' awturi Taljani oħra, inkluż ibnu Alberto Angela, li għamel xi dokumentarji fl-Afrika.

Fl-awtobijografija tiegħu huwa ddeskriva ċ-ċirkostanzi li wasslu għal Superquark, meta sabiex jikkompeti ma' Mediaset kien meħtieġ li jkun hemm programm b'saħħtu filgħaxija sal-aħbarijiet ta' billejl. Brando Giordani, li dak iż-żmien kien id-direttur ta' RAI 1, ċempilli u staqsieni nagħmel Quark ta' sagħtejn minflok ta' siegħa".

Fil-fatt, fl-1995 twieled Superquark, u matulu, fl-4 ta' Ġunju 1999, ġew iċċelebrati elfejn episodju tal-Proġett Quark u sussidjarji relatati. F'dik l-istess sena kien hemm ukoll Programmi Speċjali ta' Superquark, li kienu jkunu serati monotematiċi dwar suġġetti ta' interess soċjali, psikoloġiku u xjentifiku kbir, kif ukoll il-kolloborazzjoni fil-programm televiżiv Domenica in, li fih Piero Angela kien il-preżentatur ta' spazju ddedikat lill-kultura. Fl-1997 ġie prodott ukoll Quark Atlante.

Finalment, mis-sena 2000 Piero u Alberto Angela kienu l-awturi ta' Ulisse, programm monografiku dwar skoperti storiċi u xjentifiċi.

B'mod parallel mal-attività ta' popolarizzazzjoni fuq it-televiżjoni, Piero Angela wettaq attivitajiet ta' pubblikazzjoni, dejjem b'kontenut ta' informazzjoni. Għal żmien twil kien l-editur tal-kolonna Scienza e società fis-sensiela televiżiva ta' kull ġimgħa Sorrisi e Canzoni. Angela kien ukoll il-fundatur u s-superviżur tar-rivista Quark ta' kull xahar, li stabbilixxa fl-2001 u li xolja fl-2006 minħabba nuqqas ta' fondi. Ir-rivista ta' kull xahar, ispirata mill-programm televiżiv, kienet tindirizza suġġetti xjentifiċi b'mod aċċessibbli għall-pubbliku. Piero Angela kien ukoll l-awtur ta' iktar minn tletin ktieb, ħafna minnhom tradotti bl-Ingliż, bil-Ġermaniż u bl-Ispanjol, b'bejgħ totali ta' iktar minn tliet miljun kopja.[16]

Attivitajiet oħra immodifika

 
Piero Angela jieħu b'idejn Marina Brunello ta' 12-il sena fl-Olimpjadi taċ-Chess tal-2006 f'Torino.

Fl-1989 Angela kien wieħed mill-fundaturi ta' CICAP, kumitat xjentifiku għall-promozzjoni tal-edukazzjoni xjentifika u tal-ħsieb kritiku, iddedikat biex jivverifika dixxiplini allegament xjentifiċi bħall-parapsikoloġija.[17] F'Mejju 2016 inħatar bħala l-President Onorarju. Slogan tal-assoċjazzjoni, "Dejjem irid ikollna moħħ miftuħ, iżda mhux wisq miftuħ li moħħna jaqa' mal-art", sar frażi li spiss tiġi attribwita lil Angela, għalkemm fil-fatt tiġi attribwita lil bosta nies.[18]

Fl-1996 il-Kumitat għall-Inkjesti Xettiċi (CSICOP) ta l-Premju għar-Responsabbiltà fil-Ġurnaliżmu lil Angela.[19] Fil-programm tiegħu Investigazione sulla parapsicologia (1978) huwa żvela metodi u inganni li jużaw il-mediums u l-gurus fl-attivitajiet tagħhom; l-interess li jinkixef il-qerq kien il-bażi tat-twaqqif ta' CICAP (il-Kumitat Taljan għall-Kontroll tal-Istqarrijiet dwar il-Psewdoxjenzi), li kien President Onorarju tiegħu.

Fis-sena 2000 Piero Angela ttella' l-qorti għal diffamazzjoni minn żewġ assoċjazzjonijiet omeopatiċi (FIAMO u SIMO f'kawża ċivili u kawża kriminali), wara x-xandir ta' Superquark tal-11 ta' Lulju 2000 fejn intqal li l-mediċina omeopatika ma kellha l-ebda bażi xjentifika. Angela, li ddefendewh l-avukati Giulia Bongiorno u Franco Coppi, ħareġ illiberat minn kull akkuża kontrih fiż-żewġ kawżi u l-imħallef għaraf in-natura mhux xjentifika tad-dixxiplina.[20]

Angela kiteb ukoll għadd kbir ta' kotba popolari, l-ewwel wieħed fosthom L'uomo e la marionetta fl-1972. Ħafna minnhom kienu f'kollaborazzjoni ma' ibnu Alberto.

Fir-rigward tar-reliġjonijiet u d-divinitajiet Angela kellu approċċ anjostiku u kien iqis il-mewt bħala "fittaġni".[6]

Unuri immodifika

  • L-Italja: Kavallier tal-Gran Salib tal-Ordni tal-Mertu tar-Repubblika Taljana (il-11 ta' Mejju 2021).

Premjijiet immodifika

  • Angela ngħata bosta lawrji onorarji. Minbarra bosta premjijiet fl-Italja u barra mill-pajjiż, fl-1993 ngħata l-Premju Kalinga għad-disseminazzjoni xjentifika mill-UNESCO u fl-2002 ingħata l-medalja tad-deheb għall-kultura tar-Repubblika Taljana.
  • Huwa ngħata seba' telegatti, wieħed minnhom għall-karriera kollha tiegħu – li ngħata fit-22 ta' Jannar 2008.
  • Fit-3 ta' Ottubru 2010 ngħata l-Premju Speċjali tal-Ġurija tal-Premju Letterarju Giuseppe Dessì.
  • L-asterojde 7197 skoperta mill-astronomi Andrea Boattini u Maura Tombelli ngħatat ismu: Pieroangela.
  • Hemm mollusku gastropodu msemmi Babylonia pieroangelai għalih.
  • Padova, belt b'rabta ma' Galileo, tagħtu ċ-ċittadinanza onorarja tagħha għall-"kontribut ta' eċċellenza tiegħu għad-disseminazzjoni xjentifika".[21]
  • Torino, belt twelidu stess, fit-23 ta' Ottubru 2017 iddeċidiet li tagħtih iċ-ċittadinanza onorarja talli "kien konferma ħajja tat-tradizzjoni xjentifika tal-belt" u tal-kontribut li ta bil-karriera professjonali tiegħu biex iżid "il-kultura u l-għarfien" tat-Taljani anke permezz tat-televiżjoni".[22]
Akkademiċi
  • Lawrja onorarja fix-Xjenzi Naturali – l-Università ta' Camerino, is-26 ta' Jannar 1988
  • Lawrja onorarja fil-Bijoloġija – l-Università ta' Ferrara, Ferrara, il-15 ta' Frar 1992
  • Lawrja onorarja fix-Xjenzi Bijoloġiċi – l-Università ta' Palermo, Palermo, it-30 ta' Ġunju 2001
  • Lawrja onorarja fil-Fiżika – l-Università ta' Torino, Torino, it-23 ta' Ġunju 2003
  • Lawrja onorarja fil-Mediċina Veterinarja – l-Università ta' Bari, Bari, it-18 ta' Novembru 2004
  • Lawrja onorarja fix-Xjenza Materjali u t-Teknoloġija – l-Università ta' Ruma Tor Vergata, Ruma, il-5 ta' April 2016
  • Lawrja onorarja fil-Bijoloġija Applikata u l-Mediċina Sperimentali – l-Università ta' Messina, Messina, it-24 ta' Novembru 2017
  • Lawrja onorarja fix-Xjenza tal-Komunikazzjoni u t-Teknoloġija, l-Università ta' Siena, Siena, il-15 ta' Ġunju 2019
  • Lawrja onorarja – l-Università Amerikana ta' Ruma, Ruma
  • Diploma honoris causa fil-Pjanu – l-Akkademja Internazzjonali tal-Pjanu "Incontri da maestro", Imola.

Lista ta' programmi televiżivi immodifika

Il-programmi televiżivi li ġejjin kollha xxandru fuq Rai Uno.

  • Il futuro nello spazio (1968)
  • Destinazione uomo (1971)
  • Da zero a tre anni
  • Dove va il mondo?
  • Nel buio degli anni luce
  • Indagine sulla parapsicologia (1978)
  • Nel cosmo alla ricerca della vita (1980)
  • Quark (mill-1981), u proġetti relatati oħra:
    • Pillole di Quark (mill-1983)
    • Il mondo di Quark (mill-1984)
    • Quark Economia (1986)
    • Quark Europa (1986)
    • Quark Speciale
    • Quark Scienza
    • Enciclopedia di Quark (1993)
    • Superquark (mill-1994)
    • Speciali di Superquark (mill-1999)
  • La macchina meravigliosa (1990)
  • Serata Oceano (1991)
  • Il pianeta dei dinosauri (1993)
  • Viaggio nel cosmo (1998)

Għażla mill-biblijografija immodifika

  • The Extraordinary Story of Human Origins, ta' Piero Angela u Alberto Angela, ISBN 978-0879758035
  • The Extraordinary Story of Life on Earth Hardcover – 1996, ta' Piero Angela u Alberto Angela, ISBN 978-1573920438
  • Sharks!: Predators of the Sea by Piero Angela Publisher: Courage Books (1722), ASIN B01K3HAY4G
  • Ti amerò per sempre. La scienza dell'amore (bit-Taljan), Hardcover, ISBN 978-8804514909
  • Stregati dalla Luna: Il sogno del volo spaziale da Jules Verne all'Apollo 11 (Vuċi biss) Maria Giulia Andretta (awtur), Marco Ciardi (awtur), Piero Angela (awtur), Laura Righi (narratriċi), Audible Studios
  • Da zero a tre anni. (bit-Taljan) Unknown Binding – 1990, ta' Piero Angela – (awtur)
  • La macchina per pensare (Italian) Paperback – 1990, Piero Angela, Paperback: 286 paġna Publisher: Garzanti (1990) (bit-Taljan), ISBN 978-8811520238
  • Nel buio degli anni luce, Paperback, Pubblikatur: Milan, Garzanti (1977; bit-Taljan), ISBN 978-8811517184
  • Tredici miliardi di anni. Il romanzo dell'universo e della vita, Piero Angela, Paperback, Pubblikatur: Mondadori (2017; bit-Taljan), ISBN 978-8804679035.

Referenzi immodifika

  1. ^ "Morto Piero Angela, aveva 93 anni. L'annuncio del figlio Alberto: "Buon viaggio papà"". Il Fatto Quotidiano (bit-Taljan). 2022-08-13. Miġbur 2022-08-13.
  2. ^ "«Sono del ' 28 e guido bene, più pericolosi i ragazzi»". web.archive.org. 2012-12-02. Arkivjat mill-oriġinal fl-2012-12-02. Miġbur 2022-08-13.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  3. ^ a b "Angela, Piero nell'Enciclopedia Treccani". www.treccani.it (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  4. ^ a b "Piero Angela - la Repubblica.it". Archivio - la Repubblica.it (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  5. ^ "Carlo Angela". en.gariwo.net (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  6. ^ a b ċ d "90 cose sui 90 anni di Piero Angela". Il Post (bit-Taljan). 2018-12-22. Miġbur 2022-08-13.
  7. ^ "Associazione Ex Allievi del Liceo Classico Alfieri di Torino: archivionews". web.archive.org. 2011-11-21. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2011-11-21. Miġbur 2022-08-13.
  8. ^ a b Angela, Piero (1995). Viaggi Nella Scienza. Garzanti. p. 208. ISBN 881152024X.
  9. ^ Marzullo, Gigi (1999). Bellidinotte: Guerrieri moderni & Cavalieri d'altri tempi (bit-Taljan). Alfredo Guide Publisher. pp. 9, 16. ISBN 8871883047.
  10. ^ Angela, Piero (1985). La macchina per pensare (bit-Taljan). Garzanti libri. ISBN 978-8811739685.
  11. ^ Gerlando Gatto. "Parla Toni Lama L'epopea dello Swing Club nella Torino degli anni '60 e '70" (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  12. ^ Izzo, Alessandra; Tarli, Tiziano (2017). Italian Nightclubbing: Deliri, follie e rock'n'roll negli storici club del Bel Paese (bit-Taljan). Arcana. ISBN 978-8862318273.
  13. ^ "Piero Angela, jazz mai in pensione: "Suonavo negli hot club e compravo lp abusivi"". La Stampa (bit-Taljan). 2021-06-15. Miġbur 2022-08-13.
  14. ^ "Piero Angela racconta il jazz di Franco Cerri".
  15. ^ BERTI, BARBARA (2018-12-22). "Piero Angela compie 90 anni. Le frasi celebri del 'papà' di Quark - Magazine - quotidiano.net". Quotidiano Nazionale (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  16. ^ a b Moraschini, Stefano (2006-10-24). "Piero Angela: biografia, storia e vita". Biografieonline (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  17. ^ "Piero Angela nominato". CICAP (bit-Taljan). Miġbur 2022-08-13.
  18. ^ By all means maintain an open mind, but not so open that your brain falls out. (quoted as a proverb in The Skeptical Inquirer, Committee for the Scientific Investigation of Claims of the Paranormal, 2001, vol. 25, p. 67).
  19. ^ "CSICOP Award Winners". Skeptical Inquirer. 20 (5): 7. 1996.
  20. ^ "Piero Angela difende i vaccini "Su che basi dite che uccidono? La scienza non è un talk show"". la Repubblica (bit-Taljan). 2018-05-13. Miġbur 2022-08-13.
  21. ^ "A Piero Angela la cittadinanza onoraria di Padova". Il Mattino di Padova (bit-Taljan). 2016-02-23. Miġbur 2022-08-13.
  22. ^ "Torino, cittadinanza onoraria a Piero Angela" (bit-Taljan). 2017-10-23. Miġbur 2022-08-13.